اعمال فشار بر فعالین آذربایجانی
گزارش ماهانه انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران- دسامبر سال ۲۰۰۸
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
پنجشنبه
۲۶ دی ۱٣٨۷ -
۱۵ ژانويه ۲۰۰۹
فشارهای ارگانهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی ایران نسبت به فعالین مدنی آذربایجان که از طرق مسالمت آمیز خواهان رفع تبعیض می شوند و یا به برگزاری مناسبتهای ملی خود می پردازند شدت بیشتری گرفته است. آنها مورد بازداشت خود سرانه قرارگرفته و و بدون محاکمه و تفهیم اتهام و بدون برخورداری از وکیل و حق ملاقات با خانواده نگهداری می شوند. در چنین مواقعی اغلب در معرض شکنجه و یا سایر انواع بدرفتاری نیز قرار می گیرند.
بازداشت موقت
مهندس عبداله عباسی جوان، استاد معماری دانشگاه شهید رجایی تهران و حسین حسینی، دبیر اسبق انجمن اسلامی آموزشکده رازی شهر اردبیل که روز پنجشنبه ۲۳ آبان ۸۷ ( ۱۳نوامبر)،درهنگام شرکت در مراسم سالگرد ستارخان (سردار ملی آذربایجان و مبارز دوره مشروطیت) در شهر ری دستگیر شده بودند همچنان در بند ۲۰۹ زندان اوین که در اختیار وزارت اطلاعات ایران است در حبس بسر می برد. پیگیریهای مداوم خانواده آنها جهت اطلاع از وضعیتشان تا کنون هیچ نتیجه ای نداشته است. مأموران امنیتی بستگان این فعالین تهدید کرده و آنها را از پیگیری پرونده از طریق مراجعه به دادگاه برحذر داشته اند.در طول این شصت روز تنها ارتباط این زندانیان با خانواده شان دو مکالمه تلفنی کوتاه با خانواده اشان بوده است. به گفته دو زندانی سیاسی دیگر آذربایجانی که به تازگی از بند ۲۰۹ زندان اوین آزاد شده اند عبدالله عباسی جوان به آنها گفته است که از روز شنبه ۲۳ آذر ( ۱۳ دسامبر ۲۰۰٨) در اعتراض به بازداشت غیر قانونی و محرومیت از حقوق اولیه یک زندانی مجبورا" دست به اعتصاب غذا خواهد زد.
مهندس عباسی جوان سال گذشته نیز پس از دستگیری در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۸۶ به مدت ۱۳۰ روز و در بند ۲۰۹ زندان اوین تهران در بازداشت به سر برد. در مدت حبس بارها وی را کتک زده و تحت شکنجه های روحی قرار داده بودند. او بعد از آزادی٬ از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به یکسال حبس با ۵ سال تعلیق محکوم گشت. همچنین حسین حسینی در ابتدای تیر ماه ۱۳۸۷، به مدت حدود سه هفته ـ یعنی تا زمان آزادیش با وثیقه ۱۰ میلیون تومانی ـ در بازداشتگاههای اداره اطلاعات نقده (سولدوز) و اردبیل تحت بازجویی همراه با شکنجه قرار داشت. دستگیری او در رابطه با فعالیتهایش در آموزشکده رازی شهر اردبیل بوده است.
شهناز غلامی روزنامه نگار آذربایجانی و مدافع حقوق زنان که در تاریخ ۱۹ آبانماه ۸۷(۹ نوامبر ۲۰۰۸) در تبریز دستگیر شده، کماکان در شرایط بلاتکلیفی در حبس بسر می برد، او در اعتراض به طولانی شدن مدت بازداشت موقت و ادامه بازجویی ها از روز ۱ دی ۸۷ ( ۲۱ دسامبر ۲۰۰٨) به مدت هشت روز دست به اعتصاب غذا زده بود.
به گفته خانواده خانم غلامی که در روزهای گذشته موفق به ملاقات با او شدند، خانم غلامی از نظر سلامتی دچار مشکل شده اما برای درمان با محدودیتهایی روبه رو است. حکم بازداشت وی توسط بازپرس شعبه ۴ تبریز قاضی هاشم زاده صادر گردیده و او اکنون در بند زنان زندان مرکزی تبریز به سر می برد. پرونده غلامی در مرحله تحقیقات مقدماتی است و بازجویی از ایشان جهت تکمیل پرونده همچنان ادامه دارد.از اینرو اتهامات وارده هنوز مشخص نشده است.
شهنازغلامی روزنامهنگار و مدیر وبلاگ آذرزن است که اواخر شهریورماه سالجاری از سوی شعبه یک دادگاه انقلاب تبریز به اتهام "تبلیغ علیه نظام" به شش ماه زندان محکوم شده بود. وی در انتظار برگزاری دادگاه تجدید نظرمی باشد و با سپردن وثیقه آزاد شده بود. این روزنامه نگار قبلا نیز از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ ( ۱۹۸۹ - ۱۹۹۴)به مدت پنج سال زندانی سیاسی بود و در مرداد ۸۶ ( اوت ۲۰۰۷) نیز یک ماه در بازداشت به سر برد.
بازداشت های جدید
همزمان با روز ۲۱ آذر شصت و سومین سالگرد تاسیس حکومت خودمختار آذربایجان و رسمی شدن زبان ترکی دست کم هفت نفر درشهر ارومیه توسط نیروهای امنیتی دستگیر شدند.نوید سلطانی، سعید محمودی٬،ستاره قاسمی (اولدوز)٬ رحمان قاسمی شهروندان ارومیه ای هستند که روز یکشنبه ۱۵ دی ۸۷ (۵ ژانویه ۲۰۰۹) پس از سپردن وثیقه ای۳۰ میلیون تومانی ( ۳۰ هزار دلار آمریکا ) برای هر یک تا روز محاکمه آزاد شده اند. آنان متهم به "تبلیغ علیه نظام " از طریق چاپ و پخش اعلامیه شده اند. هنوز تاریخی برای محاکمه آنان معین نشده است.
از سوی دیگر حجت محمودی(مدیر موسسه آنا گرافیک) که همزمان با این فعالان دستگیر شده٬ همچنان در زندان مرکزی اورمیه به سر می برد.
به گفته خانواده نامبردگان به هیچ یک از فعالان اجازه انتخاب وکیل داده نشد. “آنها در طول بازداشت در وزارت اطلاعات ارومیه، مورد شکنجه و بد رفتاری قرار گرفته اند."این فعالین در روزهای ۲۰ و ۲۱ آذر ۸۷ (۱۰-۱۱ دسامبر ۲۰۰٨) در منزل خود بازداشت شدند. نیروهای امنیتی پس از بازداشت منازل آنها را بازرسی کرده و کامپیوترها ، سی دی ها و مدارک و کتابهایشان را ضبط کرده اند. همه آنها بمدت بیش از سه هفته در بازداشتگاه وزارت اطلاعات و زندان ارومیه بازداشت بوده و در آنجا مرتبا بوسیله مامورین وزارت اطلاعات تحت بازپرسی قرار داشتند.
از سوی دیگر توحید حسن پور فعال ۲۷ ساله حرکت ملی آذربایجان که روز شنبه ۱۶ آذر ۸۷ (۶ دسامبر ۲۰۰٨ ) به جرم پخش اعلامیه در خیابان همافر اورمیه دستگیر شده بود روز یکشنبه ۲۴ آذر ۸۷ (۱۴ دسامبر ۲۰۰۸) با قرار وثیقه ۱۰ میلیون تومانی موقتا آزاد شد. وی مدت حبس را در بازداشتگاه اطلاعات دوققوز پله اورمیه به سر برد.
لازم به ذکر است که همه ساله در تاریخ ۲۱ آذر (۱۲ دکابر) به مناسبت سالروز تشکیل حکومت خودمختار آذربایجان و رسمی شدن زبان ترکی به سال ۱۳۲۴ (۱۹۴۵)٬ در شهرهای آذربایجان به خصوص ارومیه مراسمهای جشن و نور افشانی برگزار شده و اعلامیه های گوناگون در این رابطه منتشر می شود.
وحید شیخ بگلو، دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه آزاد تبریز و عضو سابق تشکل دانشجویی آرمان در این دانشگاه، عصر چهارشنبه چهارم دیماه ۸۷ (۲۴ دسامبر ۲۰۰٨) مقابل منزل خود در تبریز دستگیر و به اداره اطلاعات منتقل شد. شیخ بگلو پس از ۱۰ روز بازجویی در بازداشتگاه وزارت اطلاعات به زندان تبریز انتقال داده شد. هنوز علت بازداشت وی مشخص نشده است.
لازم به ذکر است که وحید شیخ بیگلو دو ماه قبل یعنی روز هفتم آبان ۸۷ (۲۸ اکتبر ۲۰۰٨) به هنگام شرکت در مراسم استقبال از ۹ دانشجوی دانشگاه تبریز که پس از ماهها حبس در انفرادی از زندان آزاد شده بودند٬ به همراه چند نفر دیگر دستگیر و پس از چند ساعت بازجویی آزاد شده بود. جمشید زارعی دیگر فعال تبریزی بکی از آن چند نفر بود که سه شنبه ۲۸ آبان ۸۷ (۱۸ نوامبر ۲۰۰٨) دوباره در محل کار خود بازداشت و پس از تحمل ۹ روز بازداشت موقت به قید وثیقه ۲۰ میلیون تومانی از زندان تبریز آزاد شد.وحید شیخ بیگلو همچنین خردادماه ۱۳۸۵ ( مای ۲۰۰۶) در جریان تظاهرات سراسری ترکهای آذربایجان بر علیه کاریکاتور توهین آمیز روزنامه ایران٬ در تبریز دستگیر و پس از تحمل ۵۰ روز بازداشت موقت با قرار وثیقه آزاد شده بود. وی بعد از آزادی به ۹۱ روز حبس تعلیقی محکوم گشت.
احکام صادره
عسگر اکبرزاده، فعال دانشجویی آذربایجانی در اردبیل، به اتهام « بر هم زدن امنیت کشور» به ۵ سال زندان همراه با تبعید به زندان زاهدان محکوم شد.حکم عسگر اکبرزاده، روز چهارشنبه ۲۰ آذر ( ۱۰ دسامبر ۲۰۰۸) در پی اولین جلسه محاکمه او از طرف دادگاه انقلاب اردبیل به ریاست قاضی حسن زاده صادر شده است. به گفته اکبرزاده در جریان دادگاه به وی مهلتی برای آخرین دفاع داده نشده و هیچ بررسی در خصوص ادعاهای وزارت اطلاعات و صحت و سقم مدارک موجود در پرونده صورت نگرفته است، دادگاه او بیش از ۱۰ دقیقه طول نکشیده و قاضی با پرسیدن تنها چند سوال ( دو سوال) این حکم را صادر کرده است.
بعضی از استنادات قاضی در متن حکم جهت احراز جرم عبارتند از: تشکیل گروه حرکت ملی آذربایجان٬ شرکت در مراسم تدفین محمدعلی فرزانه یکی از فعالان پان تورک، شرکت درتجمعات دانشجویی ، شرکت در کلاس رقص آذربایجانی و نشان نماد گرگ با دستهایش به عنوان سمبل قومگرایان، ارسال اخبارکذب به سازمانها، گروهها و رسانه های خارجی و سایت اینترنتی ساوالان سسی ،تهیه سی دی، اعلامیه، و بیانیه و تکثیر و پخش آن، ترویج و تبلیغ تفکرات قومگرایانه و تجزیه طلبانه.
نامبرده وکیل نداشته و دادگاه او به صورت غیر علنی برگزار گردیده است.
عسگر اکبرزاده، ۲۳ ساله و دانشجوی شیمی دانشگاه پبام نور اردبیل روز ۲۰ خرداد ۸۷ (۹ ژوئن ۲۰۰٨)توسط نیروهای امنیتی در مقابل درب دانشگاه بازداشت و بعد از ۲۸ روز به قید وثیقه ۳۰ میلیون تومانی آزاد گشت. در این مدت بازداشت خانواده این فعال دانشجویی، بیش از ۲۰ روز را در بی خبری کامل از وضعیت و محل نگهداری او بسر بردند . اکبرزاده پس از آزادی از زندان اعلام داشت که در مدت بازداشت اش جهت دادن اعترافات دروغین در معرض شکنجه جسمی و روحی بوده است.
عسگر اکبرزاده چند روز بعد از این محکومیت بار دیگر به حکم قاضی حسینیان رئیس شعبه ۱۰۵ دادگاه جزائی اردبیل به اتهام "تبلیغ به نفع گروههای معاند نظام و تشویش اذهان عمومی"به تحمل ۶ ماه حبس تعلیقی به مدت دو سال محکوم گردید.استنادات این حکم صادره نیز شامل اظهارات سایر افراد دستگیر شده مبنی بر دریافت اعلامیه های قومگرایی از وی جهت پخش در سطح شهر اردبیل و انعکاس اخبار مرتبط با دستگیری و محکومیت وی در دوران بازداشتش در سایتهای اینترنتی می باشد.
عسگر اکبر زاده پیش از این نیز چند بار به جرم شرکت در جریان تظاهراتهای سراسری خرداد ۱۳۸۵ ( مای ۲۰۰۶) در آذربایجان و تظاهرات به مناسبت عدم تحصیل به زبان مادری در بازگشایی مدارس دستگیر و زندانی گشته و با اتهامهایی از قبیل «اقدام علیه امنیت ملی» و « تبلیغ علیه نظام» در دادگاههای «غیرعلنی» محاکمه و سپس به زندان و پرداخت جریمه نقدی متهم شده است. سازمان عفو بین الملل در نوامبر سال ۲۰۰۶ و فوریه ۲۰۰۷ بیانیه های جداگانه ای را در باره عسگر اکبرزاده صادر کرده و نسبت به سلامتی او در زندان ابراز نگرانی کرده بود.
علی صدیقی،حمید وحید رضائی نیا و اکبر حسین زاده سه تن از مدافعان هویت آذربایجانی به اتهامهای "فعالیت تبلیغی علیه نظام" و "اقدام علیه امنیت ملی" از طریق پخش سی دی های حاوی اعلامیه دعوت مردم به تجمع دومین سالگرد تظاهرات اعتراض آمیز به چاپ کاریکاتور توهین آمیز روزنامه ایران در خرداد ۸۵ ( مای ۲۰۰۶) به تحمل یکسال حبس تعزیری محکوم گردیده اند. وجود یک سی دی حاوی اعلامیه و عکسهای تظاهرات خرداد ۸۵ در خانه و کامپیوتر آنها از، استنادات این احکام بوده است.
دادگاه نامبردگان در شعبه دوم دادگاه انقلاب تبریز و بصورت غیر علنی و بدون حضور وکیل برگزار گردیده بود.این افراد در ۲۶ اردیبهشت ۸۷ ( ۱۵ می ۲۰۰٨) یعنی در آستانه دومین سالگرد تظاهرات اعتراض آمیز خرداد ۱۳۸۵ بازداشت و مدت نزدیک به دو ماه را در بازداشت موقت بودند، که بعدا" به قید وثیقه از زندان تبریز آزاد شدند.
سلمان عراقی (دبیر سابق کانون آذربایجانشناسی دانشگاه پیام نور خوی وعضو شورای مرکزی NGO اورین خوی)، سالار عراقی (دانشجوی مهندسی ماشین آلات دانشگاه ارومیه)،حجت عراقی(دانشجوی مکانیک آموزشکده فنی ارومیه)،پیام علم قلیلو(دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد قزوین) و علی اکبر عبدالهی(دانشجوی مکانیک آموزشکده فنی ارومیه) از فعالان دانشجویی و مدنی آذربایجان در خوی که در ۲۶ اردیبهشت ۸۷ (۱۵ می ۲۰۰٨) توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از تحمل هفت روز بازداشت موقت به قید وثیقه پنجاه میلیون ریالی از زندان خوی آزاد شده بودند هر کدام توسط شعبه ۱ دادگاه انقلاب خوی به ریاست قاضی نوروزی به یکسال حبس تعلیقی به مدت دو سال محکوم شدند.اتهام نامبردگان شرکت در فعالیت های تبلیغی بر علیه نظام(پان ترکیسم) از طریق پخش اعلامیه دعوت مردم به تجمع در سالگرد دومین تظاهرات اعتراضی به چاپ کاریکاتور روزنامه ایران عنوان شده است.
این افراد عموما از اعضای NGO اورین خوی می باشند. پیش از این نیز ابراهیم جعفرزاده دبیر سابق این سازمان غیردولتی به یکسال حبس تعزیری ودو سال تبعید به براز جان و شیرزاد حاجیلو دیگر دبیر این سازمان غیردولتی به سه ماه حبس تعزیری در زندان خوی محکوم شده بودند.
ابراهیم عبدالله نژاد، علی حلمی،علی حسین نژاد اصل،محسن حسین زاده،صابر بیت الهی و بهمن نصیر زاده از فعالان آذربایجانی در ماکو نیز باز در رابطه با تظاهرات اعتراض آمیز گسترده شهرهای آذربایجان که در خرداد ۱۳۸۵ (مای ۲۰۰۶) روی داد، به احکام حبس از یکسال تا بدل از ۱۰ ماه محکوم گردیدند.
قاضی نوروزی رئیس شعبه اول دادگاه انقلاب خوی در جریان رسیدگی به این پرونده، ابراهیم عبدالله نژاد ۲۲ ساله، را به یکسال حبس تعزیری و علی حلمی ۳۵ ساله را به یکسال حبس تعلیقی به مدت دوسال و علی حسین نژاد اصل ۳۵ ساله را به پرداخت ۵۰۰ هزارتومان جزای نقدی بدل از ۱۰ ماه حبس تعلیقی و محسن حسین زاده ۴۰ ساله را به پرداخت ۵۰۰ هزار تومان جزای نقدی بدل از ۱۰ ماه حبس تعزیری به اتهام تبلیغ علیه نظام در جریان فعالیت های پان ترکیستی به نفع گروههای معاند نظام(حرکت ملی آذربایجان جنوبی) محکوم نموده است.
علاوه از این صابر بیت الهی ۳۵ ساله ، معلم و بهمن نصیرزاده ۳۷ ساله ، معلم و شاعر که در دادگاه انقلاب خوی به یکسال حبس تعزیری محکوم شده بودند بدنبال اعتراض آنها مبنی بر اینکه علیرغم حضور به موقع در دادگاه انقلاب، از دفاع در برابر اتهامات وارده محروم شده اند دادگاه انقلاب آنها را در روز ۱۰ آذر ۸۷ (٣۰ نوامبر ۲۰۰٨) دوباره جهت استماع دفاعیات به دادگاه انقلاب خوی فراخوانده بود. آنها در انتظار رای دادگاه هستند.
لازم به ذکر است که تمامی متهمان فوق الذکر در جریان تظاهرات اعتراضی به کاریکاتور روزنامه ایران در ۲۷ خرداد ۸۵ ( ۱۷ ژوئن ۲۰۰۶ ) توسط نیروهای امنیتی بازداشت و پس از تحمل ۲۷ روز بازداشت موقت به قید وثیقه پنجاه میلیونی آزاد شده بودند.
وضیعت دیگر فعالان مدنی آذربایجانی
محمدرضا لوائی شاعر٬ نویسنده و روزنامه نگار آذربایجانی که روزجمعه ۱ آذر ۸۷ ( ۲۱ نوامبر ۲۰۰۸) توسط ماموران وزارت اطلاعات در بخش خوجا از توابع شهرستان اهر بازداشت و به اداره اطلاعات تبریز منتقل گردیده بود پس از تحمل ۲۳ روز بازداشت موقت روز یکشنبه ۲۴ آذر ۸۷ ( ۱۴ دسامبر ۲۰۰٨) آزاد شده است.به گفته آقای لوائی از آنجا که ایشان از بیماری قلبی رنج می بردند در یازدهمین روز بازداشت اش در اداره اطلاعات تبریز موقعی که حالشان خراب شده جهت مداوا به بیمارستان آیت الله مدنی اعزام و در آنجا به مدت ۱۲ روز بستری بوده اند که پس از آن با دادن تعهد آزاد گشتند.در این میان خانواده نامبرده برای روزهای از علت بازداشت و محل نگهداری او بی اطلاع بودند.لوایی در خصوص موضوع اتهامی اش می گوید که علت بازداشت وی نگارش مقاله ای با عنوان “استبداد فرهنگی وفرهنگ استبدادی” در رابطه با نخبه کشی در آذربایجان بوده است.او افزود در روزهای آینده احتمالا به دادسرا احضار خواهم شد.
مهندس رحیم حاجی زاده از فعالین مدنی اردبیل که در روز چهارم مهر ۸۷ (۲۵ سپتامبر ۲۰۰۸) ازداشت شده بود پس از تحمل ۶۱ روز بازداشت موقت به قید وثیقه ۸۰ میلیون تومانی از زندان اردبیل آزاد شد.به گفته خانواده آقای حاجی زاده اتهام ایشان تبلیغ علیه نظام وتوهین به مقدسات از طریق انتشار قانونی جلد دوم کتاب ایلیاتی های ساوالان است.
امیر علی ذبیحی فرزند جعفر فعال حرکت ملی آذربایجان در تبریز حدود یک ماه پیش جهت گذراندن حکم ۸ ماه حبس به زندان تبریز فرستاده شده است. این فعال دانشجویی سابق و فارغ التحصیل رشته مهندسی عمران دانشگاه آزاد تبریز در طی اعتراضات خردادماه ۱۳۸۵ ( مای ۲۰۰۶) از حدود ۴۵ روز بازداشت با قرار وثیقه به صورت موقت آزاد شده بود.
توقیف نشریات دانشجویی
روز شنبه ۲۳ آذر ۱۴( ۱۳دسامبر ۲۰۰٨ )شورای فرهنگی دانشگاه آزاد مهاباد حکم به لغو امتیاز نشریه دانشجویی ترکی- فارسی بولود داده است.لغو امتیاز این نشریه در حالی صورت گرفته که بدلیل فارغ التحصیلی مدیر مسئول قبلی این نشریه، حجت الاسلام مهدی راعی (رئیس دفتر فرهنگ اسلامی) از پذیرش مدیرمسئول جدید معرفی شده امتناع ورزیده و پذیرش وی را مشروط به پر کردن فرمهای اداره اطلاعات توسط هیات تحریریه نشریه کرده بود.که به دلیل امتناع اعضای نشریه از پر کردن فرمهای وزارت اطلاعات ، سمسئولین دانشگاه تصمیم به لغو امتیاز این نشریه گرفته و توقیف این نشریه بدون طی شدن روال قانونی و در حالی صورت گرفته که حتی اعضای نشریه را هم جهت حضور در جلسه شورای فرهنگی فرا نخوانده بودند.
در طی سال تحصیلی جدید مسئولین فرهنگی دانشگاهها فشار زیادی بر نشریات هویت خواه آذربایجانی آورده اند و در طی ماههای گذشته نشریات دانشجویی اولوس، نسیم، آراز، اوزلوک، اویانیش ،ستارخان،کیملیک ،یولداش ،یاغیش ،آیدین گله جک،قیبچاق،گونش،یارپاق،تلنگر ،چنلی بئل،یاشیل یول،آنا یوردو،سحر ،آچیق سوز، سایان همگی توقیف شده اند.
|