اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۲٨ بهمن ۱٣٨۷ -  ۱۶ فوريه ۲۰۰۹

اگرچه به نظر می‌رسید که با حضور سیدمحمد خاتمی در عرصه انتخابات کشور، فضا به سمت دوقطبی شدن پیش برود و هم کاندیداهای اصولگرا و هم اصلاح‌طلب، عرصه را به نفع خاتمی و احمدی‌نژاد ترک کنند، اما اتفاقاتی در این چند روز گذشته رخ داد که نه‌تنها این تصور را از بین برد، بلکه باعث شد هم در بین اصلاح‌طلبان چند کاندیدای قوی فعالیت‌های انتخاباتی خود را شدت ببخشند و هم در بین اصولگرایان، این تصور برهم بخورد.

***

از قرار معلوم یکی، دو روز قبل از آن سیدمحمد خاتمی رسما در ساختمان مجمع روحانیون مبارز اعلام نامزدی می‌کند، به دیدار میرحسین موسوی می‌رود. این دومین دیدار او با میرحسین بود. در این دیدار یک بار دیگر از او می‌خواهد نظرش را درباره انتخابات بگوید. به مهندس یادآور می‌شود که فضای کشور چگونه است و او به مردم قول داده است که در دهه فجر اعلام کند از بین خود و میرحسین چه کسی می‌آید.

اما خاتمی در این جلسه نیز به نتیجه نمی‌رسد. چراکه میرحسین به او یادآور می‌شود که هنوز بنای آن را ندارد که در این ایام و به این شدت و سرعت نظر خود را درباره حضورش در انتخابات بیان کند. میرحسین نیز همچون خاتمی وضع کشور را نابسامان دانست اما گفته بود که نباید الان عجله کرد. هنوز برای حضور در انتخابات فرصت هست و می‌توان در اردیبهشت‌ماه اعلام کرد. خاتمی اما این نظر را نپذیرفته بود و از آنجایی که پیش از این نیز وعده داده بود، درنگ را جایز نمی‌دانست. چنین بود که جلسه خود با میرحسین را بی‌نتیجه دانست. زیرا میرحسین به او گفته بود: «نه می‌گویم می‌آیم و نه می‌گویم نمی‌آیم.» بدین‌ترتیب حجت بر خاتمی تمام شد که باید اعلام کند که «می‌آیم» و چه مکانی بهتر از مجمع روحانیون مبارز که آن را خانه اول خود می‌داند و دوستان اصلی‌اش آن را پایه گذاشته‌اند.

به همین خاطر، خاتمی که به تصمیم رسید، خبر به دوستان حزبی او نیز رسید که «می‌آید» و این خبر از طریق SMS در سطح شهر پخش شد که فردا بیاید مجمع که «خاتمی می‌آید.»

***

حضور خاتمی البته آنچنان شوقی که تصور می‌شد پدید نیاورد. از میان روزنامه‌ها فقط دو روزنامه اعتماد و سرمایه به این موضوع پرداختند و او را عکس اول خود قرار دادند و باقی خبر کوتاهی از او دادند.

این اولین و تنها واکنش نبود. چراکه در حزب کارگزاران سازندگی به‌عنوان یکی از احزاب موثر دواتفاق رخ داد. اول آنکه غلامحسین کرباسچی، دبیرکل این احزاب، با چند تن از فعالان اقتصادی و در دیداری جداگانه دیگری با برخی از سینماگران، به فکر حضور مستقل در عرصه انتخابات افتاد. از او در چند دیدار خواسته شد که در این عرصه حاضر شود. او نیز تلویحا پذیرفت. کرباسچی این روزها مشغول آماده کردن بیانیه انتخاباتی خود است که گویا قرار است این هفته منتشر شود.

اتفاق دوم اما در شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی صورت گرفت. در این حزب خبر حضور خاتمی در انتخابات بررسی شد اما یکی از اعضای موثر حزب یادآور شد که کارگزاران نمی‌تواند از خاتمی حمایت کند. اشاره او در واقع به اظهارات برخی از اعضای حزب بود که در گفت‌وگوهای رسانه‌ای خود خبر داده بودند کارگزاران از خاتمی حمایت می‌کند. او یادآور شد که مصوبه قبلی حزب مبنی بر این بود که اگر اصلاح‌طلبان به ائتلاف رسیدند و نامزد واحد آنها خاتمی بود از خاتمی حمایت خواهد کرد. در حالیکه اکنون از اصلاح‌طلبان سه صدا به گوش می‌رسد، خاتمی، کروبی و میرحسین موسوی افرادی هستند که جبهه اصلاحات بین آنها تقسیم شده است و هرگروه و تشکلی از یکی از این سه نامزد حمایت می‌کند.

این در حالی است که اکنون دبیرکل این حزب نیز خود در معرض کاندیداتوری قرار گرفته و طبق یک اصل حزبی، اگر حضور کرباسچی در انتخابات قطعیت یابد، حزب مجبور به حمایت از دبیرکل خود است.

بدین‌ترتیب، اگر تا پیش از این تصور بر این بود که حزب موثر کارگزاران که بر آرای تکنوکرات‌ها و فعالین اقتصادی تاثیر بسزایی می‌گذارد، از خاتمی حمایت می‌کند، اکنون خاتمی این حامی موثر خود را از دست داده است.

نکته مهمتر این جلسه این بود که کرباسچی گفته است نه به صلاح کشور است و نه به صلاح خود آقای خاتمی است که او نامزد انتخابات شود. او گفته است که اگر خاتمی در انتخابات شرکت کند و ائتلاف بین اصلاح‌طلبان صورت نگیرد و حزب از خاتمی حمایت کند، از کارگزاران جدا خواهد شد. محمد هاشمی نیز مخالف نامزدی خاتمی است و خود به دنبال کاندیداتوری است.

اکنون طبق آخرین تصمیم، قرار بر این شد که کارگزاران سازندگی، یک جلسه دیگر برای بررسی موضوع انتخابات برگزار کند. ضمن آنکه اکنون طبق آخرین تصمیم، قرار بر این شد که کارگزاران سازندگی یک جلسه دیگر برای بررسی موضوع برگزار کند. اما طبق آن مصوبه قبلی، تا زمانی که اصلاح‌طلبان به ائتلاف نرسند، این حزب از هیچ نامزدی نمی‌تواند حمایت کند.

***

ماجرای کارگزاران و کرباسچی تنها اتفاق این هفته در بین اصلاح‌طلبان نبود. عبدالله نوری وزیر اسبق کشور نیز که از جمله نامزدان نامی انتخابات ۸۸ است، فعالیت‌های خود را شدت بخشیده و البته مساله نامزدی خود را منتفی ندانسته است. در همین چند روز اخیر، بی‌آنکه خبری از سوی اطرافیان او منتشر شود، برخی به دیدار نوری رفتند و از او خواستند در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کند. هواداران نوری، عموما از بین دانشجویان هستند. با این حال او اعلام نظر نهایی خود را به آن سوی عید موکول کرده است. اگرچه این دیدارها برقرار است و کسانی که خواستار شرکت او در انتخابات هستند، در این جلسات تلاش می‌کنند رغبت نوری را برای حضور علنی بیشتر کنند.

از دیگر سو، از آنجایی که عبدالله نوری، مرجع برخی نیروهای سیاسی است، او جلسات مختلفی را در طول هفته با برخی از سیاستمداران از گروه‌ها و احزاب مختلف برگزار می‌کند. این جلسات الزاما جهت دعوت از نوری نیست اما از او مشورت گرفته می‌شود و او نیز نظر خود را در خصوص برخی از نامزدهای اصلاح‌طلب، صریحا بیان می‌کند.

***

این فقط وضعیت اصلاح‌طلبان نیست که به سوی تکثر نامزدها پیش می‌روند، اصولگرایان نیز نامزدهای جدیدی را طی روزهای آینده معرفی خواهند کرد. یعنی جریان دوقطبی انتخابات از سوی دو طیف منتهی‌الیه چپ و راست بیان می‌شد تا در نام «خاتمی - احمدی‌نژاد» تبلور یابد، اکنون که از سوی اصلاح‌طلبان شکسته شده، از سوی اصولگرایان نیز شکسته می‌شود.

بنابرآخرین خبری که به دست ما رسید، محمد سعیدی‌کیا وزیر مسکن دولت احمدی‌نژاد تصمیم گرفته است در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کند. او ملزم به این نکته نیست که اگر خاتمی آمد،‌ من نباید بیایم و از احمدی‌نژاد حمایت کنم. چراکه در همین چند روز اخیر محمد سعیدی‌کیا، جلساتی را در خیابان ولی‌عصر روبه‌روی جام‌جم برگزار کرده و در آنجا ضمن بررسی سه دهه گذشته، نگاه و برنامه خود را برای دهه چهارم انقلاب بین برخی از هواداران و دوستانش ارائه داده است.

اگرچه به ظاهر باورش سخت است اما سعیدی‌کیا وزیر متواضع دولت نهم که شخصیت محجوبی را از خود طی این چند سال و حتی دوره‌های پیش ارائه داده است، تصمیم گرفته است که در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کند و با احمدی‌نژاد به رقابت برخیزد.

از قرار معلوم اختلاف او با احمدی‌نژاد از ماجرای مسکن و افزایش قیمت آن شروع شد. او سیاست‌های شخص رئیس‌جمهور را درباره این موضوع که به افراد به صورت مستقیم مسکن بدهیم قبول ندارد. به همین خاطر طرح رئیس‌جمهوری برای ارائه مستقیم مسکن، در این وزارتخانه ظاهرا به بن‌بست رسیده است.

این اولین اختلاف بود و اکنون منجر به بیان دیدگاه‌های اقتصادی رسیده است. محمد سعیدی‌کیا اکنون خود می‌خواهد شانس‌اش را مقابل احمدی‌نژاد بیازماید.

اما او تنها نیست. چراکه در هفته گذشته طهماسب مظاهری نیز فعالیت‌های خود را مجددا شدت بخشید. مظاهری پیش از این رئیس کل بانک مرکزی بود که به علت اختلافات زیادی که با احمدی‌نژاد پیدا کرد، از این سمت برکنار شد. او معتقد است که «ناگفته‌های بسیاری» دارد. همین نیز می‌تواند در جریان انتخابات بر رای احمدی‌نژاد اثرات منفی بگذارد و کفه را به نفع مظاهری سنگین کند.

البته مظاهری نه‌تنها با احمدی‌نژاد بلکه در دولت سیدمحمد خاتمی نیز همکاری داشت و بیشتر از آن با دولت میرحسین موسوی همکاری می‌کرد. او در هر سه دولت، نتوانست با رئیس دولت کار کند. در دولت میرحسین موسوی رئیس بنیاد مستضعفان شد اما بلافاصله میرحسین، باقریان را جایگزین او کرد. در دولت خاتمی وزیر اقتصاد شد اما به علت اختلاف با تیم اقتصادی، خاتمی، صفدرحسینی عضو حزب مشارکت را جایگزین او کرد و در دولت احمدی‌نژاد نیز جای خود را به محمود بهمنی رئیس کل فعلی بانک مرکزی داد.

اکنون طهماسب مظاهری تلاش دارد شانس خود را در انتخابات بیازماید. در کنار این چهره اصولگرا، اصولگرایان با افزایش فعالیت‌های انتخاباتی محمدباقر قالیباف و محمد جهرمی وزیر کار نیز روبه‌رو هستند.

تیم انتخاباتی قالیباف به‌زودی انتشار روزنامه «تهران امروز» را از سر می‌گیرد و قرار است چند رسانه اینترنتی دیگر نیز راه‌اندازی کنند. قالیباف پیشتر به نزدیکان خاتمی پیغام داده بود که اگر او بیاید در انتخابات شرکت نمی‌کند. اما از قرار معلوم نظرسنجی‌های اخیری که شهرداری و برخی مراکز انجام داده‌اند، قالیباف را به این نتیجه رسانده است که حتما در انتخابات شرکت کند چراکه در نظرسنجی‌های دو ماه اخیر، خاتمی سیر نزولی در پیش گرفته و با افت مواجه شده است.

***

با این حال اکنون مهمترین سوال این است: معادله انتخابات ریاست‌جمهوری با این اتفاقات صورت‌گرفته چگونه خواهد بود؟ فضا به سوی دوقطبی شدن پیش نمی‌رود. این اتفاق به سوی چه جناحی است. اصلاح‌طلبان یا اصولگرایان؟

۲۶ بهمن ۱۳۸۷
منبع: تغییر