اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱۹ اسفند ۱٣٨۷ -  ۹ مارس ۲۰۰۹

مشکل کلی که اصلاح طلبان با آن مواجه هستند، نبود یک وحدت کلی است. بسیاری از اندیشمندان ایرانی برای این ضعف عمده جریان اصلاح طلب دلایلی را مطرح می کنند اما باید کلی تر به این مساله نگاه کرد؛ به نظر می رسد علت این ضعف نبود وحدت فکری و نظری بین خود جریان اصلاح طلب است.

مطمئناً نمی توان منکر عوامل خارجی در از بین رفتن وحدت اصلاح طلبان شد اما علت اصلی بدون شک بیش از آنکه برون گروهی باشد، ریشه یی درون گروهی دارد. وحدت یک امر شکل گرفتنی نیست که توسط دستور و بخشنامه ایجاد شود.

بخشنامه یا رویکرد های کوتاه مدت نمی توانند باعث ایجاد یک وحدت عمومی بین بخش اصلاح طلب جامعه شوند. این وحدت باید از منظر فکری و تحلیلی ایجاد شود و متناسب با هر فعالیت بلندمدت دیگری نیازمند زمان است. تا زمانی که اصلاح طلبان به «نقد گذشته» خود نپردازند و نتوانند نقاط ضعف خود را بررسی کنند، نمی توانند به وحدت درون گروهی دل خوش کنند.

تا زمانی که مشکلات و سوءتفاهم ها یا حتی غرض ورزی هایی را که در گذشته با یکدیگر داشته اند، حل نکنند نباید به دنبال وحدت باشند. همان طور که ذکر کردم نمی توان اتحاد درون گروهی را با بخشنامه ایجاد کرد. جامعه به جریان غالب و نماینده آن رای می دهد.

به اعتقاد من اگر در انتخابات گذشته ریاست جمهوری اصلاح طلبان حتی با یک کاندیدا نیز وارد میدان می شدند، معلوم نبود پیروز بازی انتخابات شوند، چرا که جامعه آن وحدت را بین جریان اصلاح طلب و نماینده یی که قرار بود از آن جریان به عنوان کاندیدا معرفی شود نمی دید.

در حال حاضر اصلاح طلبان برای رسیدن به یک وحدت تمام عیار هیچ راهی ندارند.

با وجود آقای خاتمی و آقای کروبی تنها امیدی که می توان داشت، ایجاد یک جریان سلبی برای رسیدن به یک اتحاد انتخاباتی روی آقای موسوی است. اصلاح طلبان اگر هدف خود را پیروزی بر رقیب بدانند (که به نظر می رسد این طور باشد) باید از طریق راهکارهای سلبی وارد شوند. آنها نمی توانند از منظر ایجابی به اتحاد مورد نظر خود برسند چرا که آن وحدت گروهی را ندارند؛ اگر این اتحاد نیز ایجاد شود، با روندی که طی می کنیم تنها به اتحاد روی میرحسین موسوی خواهیم رسید.

اصلاح طلبان حتی اگر در ظاهر هم از منظر ایجابی وارد عرصه انتخابات شوند اما این اتحاد صرفاً یک اتحاد صوری خواهد بود که مطمئناً دوام ندارد و بعد از مدتی دوباره با همین وضعیت بیمارگونه روبه رو خواهیم شد. اشتباه دیگری که این روزها رخ می دهد، تلاش برای رسیدن به وحدت است. وحدت خود تاکتیکی برای پیروزی است. نمی توان تاکتیک را رسیدن به تاکتیک، دانست. وحدت تاکتیک و شعاری حقیقی است برای پیروزی، زمانی که رسیدن به وحدت خود شعار و تاکتیک می شود، آنچنان نمی توان به روندی که طی می شود، امید داشت.

به اعتقاد من ایجاد وحدت در درجه دوم قرار دارد. در درجه اول باید یک جریان اجتماعی را پیگیری کرد که این جریان خود در طول زمان باعث دستیابی به هدف دوم که همان وحدت است، می شود. اگر اصلاح طلبان در این زمان نیز به وحدت صوری برسند و پیروز انتخابات نیز شوند، معلوم نیست فریب این وحدت صوری خود را نخورند و از آن جریان اصلی اجتماعی باز نمانند.

در سال ۷۶ می خواستیم ورود به عرصه انتخابات را نیروی محرکه یی برای ایجاد آن جریان اجتماعی مدنظر بکنیم اما همانطور که گذشت، پیروز انتخابات شدیم و از هدف اصلی خود بازماندیم. در این زمان نیز همان هدف و همان راهکار را بهترین می دانم.

باید هدف را ایجاد جریان اجتماعی دانست که تمام موارد حول آن شکل می گیرد. این مساله که بخواهیم به قدرت برسیم و بعد جریان اجتماعی را پیگیری کنیم یا به برداشت دیگری جریان اجتماعی مدنظر خود را منوط به در دست گرفتن قدرت بدانیم، نشان دهنده درک غلط از محیط اجتماعی و مبانی فکری است.

قدرت بیشتر از آنکه نیروی محرکه یی برای رسیدن به اهداف اجتماعی باشد، باعث انحراف از هدف می شود. این امر در مجلس و دولت اصلاحات آشکار بود؛ زمانی که قدرت را در دست داشتیم مگر به اهداف اجتماعی خود رسیدیم که امروز اهداف اجتماعی خود را منوط به قدرت رسیدن بکنیم؟

اصلاً اگر نتوانیم یک جریان اجتماعی را ایجاد کنیم چطور می خواهیم به وحدت صحیح که لازمه رسیدن به قدرت است، برسیم؟ من مخالف به قدرت رسیدن نیستم و مطمئناً با پیروزی اصلاح طلبان در انتخابات های گوناگون مخالفتی نداشته ام و ندارم اما نباید فراموش کنیم که اصل، رسیدن به قدرت نیست. اصل ایجاد یک حرکت اجتماعی است که در مسیر خود وحدت و قدرت را نیز به ارمغان می آورد. نباید هدف اصلی را فدای اهداف زودگذر کنیم.

عباس عبدی
۱۲ اسفند ۱٣٨۷
منبع: اعتماد