اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۹ فروردين ۱٣٨٨ -  ۲۹ مارس ۲۰۰۹

امیر محبیان از معدود اصولگرایان ایران است که منطقی و معقول بحث می کند و هرگاه لازم باشد نوک پیکان تحلیل های نقد گونه او به سمت دولت نهم نیز هدایت می شود. او مدتی سردبیر روزنامه رسالت، ارگان نزدیک به موتلفه بود و امروز با توسعه رسانه ها، محیط سایبر را بر کاغذ ترجیح داده و خبرگزاری آریا را راه اندازی کرده، رسانه ای که جهت اخبارش بیشتر شبیه تحلیل های خود محبیان است، گرچه گاهی اوقات واضع اصولگرایی او بر گفتمان منطقی اش غلبه می کند و نمی تواند برخی مسایل را نادیده بگیرد. گفتگو با محبیان که در مرکز بررسی های استراتژیک آریا انجام شد حدود یک ساعت طول کشید. با او درباره وضعیت اصلاح طلبان و اصولگرایان در انتخابات پیش رو، نقد دولت، رسانه های حامی احمدی نژاد بحث کردیم. به نظر می رسد آقای معقول و منطقی اصولگرایان اصلا علاقه ای به پیروزی خاتمی یا هر اصلاح طلب دیگری در انتخابات ریاست جمهوری دهم ندارد.



- آقای محبیان! تعامل دولت نهم با اصولگرایان سنتی مثل موتلفه یا جبهه پیروان خط امام و رهبری تعامل مطلوبی نبوده و این از طرف خود اصولگرایان بیشتر مطرح می شود، فکر می کنید این تعامل ضعیف دولت نهم با اصولگرایان در انتخابات دهم چه بازخوردی خواهد داشت؟
چند نکته را باید پیشاپیش بیان کنم. یکی اینکه آقای احمدی نژاد به عنوان عضو شورای مرکزی جامعه اسلامی مهندسین حتی شورای مرکزی جمعیت ایثارگران، عضو این تشکل ها محسوب می شد و یک عنصر از غیب پیدا شده ای نیست که سابقه‍ی سیاسی نداشته باشد و ما او را به عنوان یک نیرو و پدیده غیر اصولگرا بشناسیم. لذا خودش بخشی از جریان اصولگرایی بوده است، دوم اینکه به نظر می رسد که انتقادات دکتر احمدی نژاد به تشکل های اصولگرا، بحث سنتی یا مدرن نیست بلکه از لحاظ ریشه های اجتماعی یا قدرت پیش بینی جریانات اجتماعی به آنها انتقادات دارد.

- این ریشه های اجتماعی یا قدرت پیش بینی چیست؟

امیر محبیان: نمونه به مصداق خودش برمی گردد؛ اگر به یاد داشته باشید آقای احمدی نژاد در سال ٨٤ ابتدا طرفدار جریان جمعیت ایثارگران معرفی شد و بعد این جریان خط خودش را عوض کرد و در واقع کاندیدای خودش را عوض کرد. در یک فرایندی که تعدادی از کاندیداها حضور داشتند نهایتاً آقای دکتر لاریجانی انتخاب شد ولی آقای احمدی نژاد که در این فرایند بود رأی پایینی آورد اما زمانی که انتخابات برگزار شد، آقای احمدی نژاد پیروز شد. اینطور بگویم که جمعیت ایثارگران که آقای احمدی نژاد را کاندیدا کرده بود به آقای قالیباف رسید و جامعه مهندسین هم آقای لاریجانی را به عنوان نامزد نهایی خود انتخاب کرد. تا آخرین لحظات به آقای احمدی نژاد پیشنهاد می کردند که شما کنار بروید چون رأی ندارید البته آقای احمدی نژاد هم تأکید می کرد که من رأی دارم و پیروز خواهم شد.

- با این توصیف انتقاد احمدی نژاد به همین مسئله است.

امیر محبیان: به نظر می رسد آقای احمدی نژاد این انتقاد را دارد که چرا شما نتوانستید تشخیص دهید که مسیر جامعه به کدام سمت می رود و این را به عنوان نقد جدی و نقطه ضعف تشکل ها اصولگرا می داند.

- یعنی آقای احمدی نژاد اکنون در حال انتقام از اصولگرایان است و آنها قصاص سال ٨٤ را پس می دهند؟ این تعامل نامطلوب نشأت گرفته از انتخابات سال ٨٤ است؟

امیر محبیان: نه! برداشت من واقعا این نیست. نوع نگاه دکتر احمدی نژاد به عمق اجتماعی تشکل ها این است و به آن انتقاد دارد. من واقعاً درنیافتم که آیا انتقادش به اساس تحزب است یا به جایگاه اجتماعی احزاب به خصوص اصولگرا که ایشان نظر خاصی روی آنها دارد. البته حدس می زنم اگر ضد حزب بودند که عضو شورای مرکزی این دو حزب نمی شد.

- ولی برآیند عملکرد دولت در این مدت نشان می دهد تمایل چندانی به احزاب ندارد و نگاه مثبتی به این مقوله مهم دیده نمی شود؟

امیر محبیان: بله موارد انتقاد شدید به احزاب زیاد مطرح شده است و خیلی بیشتر از حمایت از احزاب بوده است. البته وزارت کشور همین دولت نهم مجوزها و پروانه های زیادی برای احزاب صادر کرده است اما پیام هایی که در جامعه از طرف دولت منعکس می شود، عمدتاً نگرش انتقادی نسبت به احزاب را نشان می دهد.

- گرایش انتقادی بود یا گرایش ضد تخرب؟ این دو مورد خیلی با هم فرق می کند.

امیر محبیان: اگر ضد تخرب بود این ها به نحوی به کمیسیون ماده ١٠ فشار می آوردند و جلوی صدور پروانه احزاب را می گرفتند یا اینکه به شیوه ای احزاب را به سمتی می بردند که زیر فشارهای شدید قرار بگیرند که این کار را نکردند. برداشت من این است که آقای احمدی نژاد حالا به درست یا غلط دریافته که کاندیدای طبیعی احزاب اصولگرا نیست و کاندیدای مردم بوده، بنابراین باید به مردم سرویس بدهد. وقتی هم احزاب سراغ آقای احمدی نژاد می روند و بحث های خود را مطرح می کنند شاید یک پیش زمینه ای در ذهن او وجود دارد که این هایی که هیچ نقشی در پیروزی من نداشتند اکنون سهم می خواهند و من متعهد به مردم هستم نه این ها. شاید چنین ذهنیتی وجود داشته باشد؛ البته این حدس ما است.

- این ذهنیت چگونه شکل گرفته؟ منظور شما همان بحث سال ٨٤ است؟

امیر محبیان: بله بخشی از این نگاه می تواند همان باشد. یک اصل در ذهن آقای احمدی نژاد وجود دارد این است که ما کار زیاد داریم ولی وقت نداریم و خیلی از مباحثی را که در اتاق های فکر اصولگرا و یا در احزاب اصولگرا مطرح می شود. بخش هایی از آن را ممکن است اتلاف وقت بداند و می گوید اینها تا بحث می کنند ما عمل می کنیم و مشکلات مردم را از پیش پا بر می داریم. اگر این وضعیت را در نظر بگیریم به این نتیجه می رسیم که یک تفاوت افق دیدی بین دولت و تشکل های اصولگرا وجود دارد. این تشکل های اصولگرا در کاملترین شکل به مجلس راه یافتند و این تفاوت دیدگاه را بین مجلس و دولت مشاهده می کنیم. این شاید شکاف نباشد اما یک تفاوت دید جدی است. سوال شما این بود که آیا این بازتاب انتخاباتی دارد یا خیر؟

- بله. یعنی این نگاه آقای احمدی نژاد به اصولگراها چه بازخورد و نتیجه ای در انتخابات خواهد داشت؟

امیر محبیان: تردیدی وجود ندارد که اصولگراها و خصوصاً تشکل های آنها انتقاداتی نسبت به آقای احمدی نژاد دارند.

- در چه زمینه هایی این انتقاد وجود دارد؟

امیر محبیان: در حوزه های مختلف ، اقتصادی، مدیریت و سایر حوزه ها ممکن است انتقادهایی داشته باشند. در مواقعی که مجلس به لوایح دولت انتقاد می کند می توانید این انتقادات را ببینید اما آیا این به یک تصمیم انتخاباتی تبدیل می شود؟ یعنی اصولگرایان به این نتیجه می رسند که ما با آقای احمدی نژاد اختلاف داریم و چون ایشان به حرف های ما گوش نمی کند پس ما علیه او رای دهیم؟

نظر شما چیست آقای محبیان؟

امیر محبیان: نه اینگونه تصمیم گرفته نمی شود. برای اینکه یک تصمیم را اتخاذ کنیم باید ازقبل به جواب سوال های زیادی که در ذهن وجود دارد برسیم. یکی از آنها این است که اگر احمدی نژاد نه پس چه کسی باشد؟ ممکن است که چند اسم به نظر برسد، بعد گفته می شود که آیا این افراد رای دارند؟ آیا این افراد اگر بعداً به قدرت برسند رفتار متفاوت خواهند داشت یا رفتار مطابق میل؟ بعد این مطرح می شود که اگر احمدی نژاد نباشد نباید اجازه دهیم که رقیب جناح مقابل به پیروزی برسد. یعنی احمدی نژادی را که از خودمان است را کنار بگذاریم و آن وقت جریانی روی کار بیاید که انتقادات ما نسبت به آنها جدی تر باشد.

- خوب وقتی اصولگراها در بازی حضور ندارند چرا باید وارد بازی احمدی نژاد شوند. یعنی وقتی رییس جمهور آنها را وارد جریان نمی کند و سهمی از قدرت به آنها نمی دهد حمایت از احمدی نژاد دیگر معنی نمی دهد.

امیر محبیان: این ها سهم نمی خواهند! اینها در واقع یک سری نظر دارند و نظرات خودشان را مطرح می کنند. اصولگرایان مطرح نمی کنند که مثلاً چند وزارتخانه را به ما بدهید ، خیلی از نظرات و خواسته ها حزبی نیست. البته آقای احمدی نژاد خیلی از این موراد را در اختیار آنها گذاشته بود. آقای دکتر دانش جعفری که وزیر اقتصاد دولت بود یا خود آقای ثمره هاشمی عضو شورای مرکزی جامعه مهندسین هستند. منتها اینها به خاطر اینکه عضو جامعه مهندسین بودند وزیر نشدند یا مسئولیت گرفتند اگر می خواستند این را سهم تلقی کنند آقای احمدی نژاد می توانست بگوید این سهم جامعه مهندسین و ... نه آقای احمدی نژاد اینگونه نگاه می کند و نه ذهنیت اصولگرایان به این شکل است. اصولگرایان معتقدند که ما باید به صورتی حرکت کنیم که این حمایت مردمی را پشت دولتی که از خودمان است حفظ کنیم. این ها نقاط مثبت آقای احمدی نژاد را می دانند و از آنها هم حمایت هم می کنند. این ها می دانند که فعالیت زیاد آقای احمدی نژاد خوب است. می دانند که سفرهای استانی از نظر حمایت مردم جواب مثبت می دهد. می دانند موضع محکم احمدی نژاد در سیاست خارجی برای ما جواب داده است و می دانند گفتمان انقلابی را احیا کردن و بحث های ساده زیستی ارزش می باشد.

- البته این نکات مثبتی را که شما نام ببرید جای صحبت و چالش دارد؟

امیر محبیان: من از نظر اصولگرایان بیان می کنم ، آنها این مسایل را مثبت تلقی می کنند. اینها معتقدند وقتی ما انتقاداتی را مطرح می کنیم آقای احمدی نژاد مکلف نیست که حتماً به اینها عمل کند اما توقع می رود آنها را در نظر بگیرد. ما به عنوان دوستان خالص نظر خود را بیان می کنیم برای اینکه تصویر دولت هرچه بهتر و شفافتر شود.

- آقای احمدی نژاد تاکنون این موارد را در نظر نگرفته؟

امیر محبیان: آقای احمدی نژاد نظرش این است که با توجه به اینکه دولت در اختیار من هست و شرایط را می دانم تا آنجایی که امکان هست از این پیشنهادات استفاده می کنیم و ممکن است که افق دیدگاه آنها در بعضی جاها فاصله زیادی داشته باشد. مثلاً آقای احمدی نژاد در جریان تغیر وزرا، ممکن است نظرش این باشد که معنی ندارد که یک وزیر احساس کند همیشه وزیر است. زمانی که بداند جایگاه او محکم نیست و هر لحظه امکان برکناری وجود دارد و می داند تنها ملاک ماندن او کار است نه روابط و عضو این حزب یا آن گروه بودن است، این نظر احمدی نژاد است. ممکن است اصولگرا اینگونه فکر کنند که اینگونه نیست و وقتی وزیری نداند که فردا بر سر کار می ماند یا خیر نمی تواند برنامه ریزی استراتژیک کند و نتیجه‍ی آن می شود که تمام برنامه ریزی ها تاکتیکی و کوتاه مدت می شود.

- این به نوعی انتقاد شما به تزلزل جایگاه وزرا هم هست؟

امیر محبیان: این انتقاد بخشی از اصولگرایان می باشد.

- می خواهم نظر شما را بدانم.

امیر محبیان: من فعلاً دو تا صحنه را توصیف می کنم نظر خودم بماند که می تواند موضوع یک بحث دیگر باشد. معتقدم هر پدیده ای که رخ می دهد یک سری نتایج مثبت و منفی به دنبال دارد. باید ارزیابی عقلانی انجام دهیم و نتایج مثبت آن باید بیشتر از نتایج منفی آن باشد و به خاطر مثبت بودن منافع آن لزوماً نباید بگونه ای باشد که ضرر زیاد بپردازیم یا وقتی نسبت به آن انتقاد وجود دارد نباید به طور کل آن را کنار گذاشت. من معتقد به تجربه و تحلیل هستم؛ تجزیه کنیم تا مسایل مثبت آن را نگه داریم و منفی ها را کنار بگذاریم.

- این ماجرای تغییر پی درپی وزرا چگونه تجزیه و تحلیل می کنید؟

امیر محبیان: این هم همنطور است. این نکته درست است که اگر وزیر احساس کند که ملاک ماندن او در قدرت روابط پنهانی است و رئیس جمهور نیست که او تعیین می کند و ماندنش در باج دادن به بعضی از گروه ها و افراد پنهان است نه کار آمدی او، کارآمدی از اولویت خارج می شود و آن وزیر به جای آنکه کار کند روابط خودش را تقویت می کند. این ایراد دارد و جواب نمی دهد.
اما از طرف دیگر وقتی ما سریع وزرا را عوض کنیم و او نداند چند سال وزیر است نتیجه این می شود که برنامه های او فقط ارضا کننده نظرات رئیس جمهور در کوتاه مدت می شود. یعنی وزیر به این نتیجه می رسد چون عملاً رئیس جمهور است که او را عوض می کند ، پس من نظر او را تأمین می کنم. چون بعضی جاها یک وزیر برای اینکه روی برنامه ای به عنوان کارشناس مستقیم کار کند ممکن است جلوی نظر رئیس جمهور هم بایستد و از نظر خودش دفاع کند.اما وقتی که احساس می کند که هر لحظه امکان دارد مطابق ذوق رئیس جمهور نباشد و ممکن است او را عوض کند آنوقت ارادت جای مهارت را می گیرد.

- البته در دولت نهم ما بیشتر همین موضوع را شاهد بودیم.

امیر محبیان: من قضاوت نمی کنم ممکن است این اتفاق رخ دهد. متاسفانه این موضع حقیقت دارد.این نظر شماست.

- من نظر شما را می خواهم.

امیر محبیان: من معتقدم که این آفت وجود دارد.

- در دولت نهم وجود دارد؟

امیر محبیان: در همه جا وجود دارد.

- بحث ما درباره دولت نهم است.

امیر محبیان: در زمان آقای هاشمی بعضی ها این انتقاد را مطرح می کردند. آقای هاشمی می گفت من مدیر سیاسی نمی خواهم من خودم سیاسی هستم و می خواهم که مدیران اجرایی باشند. لذا نگاه استراتژیک سیاسی از وزرا گرفته شد.

- اما بحث ما درباره دولت آقای هاشمی نیست!

امیر محبیان: زمان خاتمی هم بعضی معتقد بودند فشار افکار تندروها به حدی بود که افراد متعادل را هم تندرو کرد یعنی فضا آنها را دگرگون کرد.

- آقای محبیان ما درباره دولت نهم بحث می کنیم.

امیر محبیان: این ها نکات منفی است که در هر کجا می تواند وجود داشته باشد. زمان دولت احمدی نژاد هم ممکن است این ایراد وجود داشته باشد. وقتی وزیر احساس کند اگر نظر خلاف نظر دولت را بگوید و روی آن پافشاری کند ، رئیس جمهور فوراً او را برکنار و فرد دیگری را جایگزین می کند کم کم به این سمت می رود که خود به خود یا حذف می شود یا اینکه به سمت تایید کنندگی محض می رود و این خطرناک می باشد و ممکن است مواردی رخ داده باشد.

- برکناری آقای پور محمدی و دانش جعفری فکر می کنم که دقیقاً همین مسأله بوده؟

امیر محبیان: می تواند چنین چیزی باشد.

-از جمیع صحبت های شما به این نتیجه رسیدم که آقای احمدی نژاد چندان اعتقادی به خرد جمعی و تضارب آرا ندارد. نظر شما در این مورد چیست؟

امیر محبیان: شناختی که من از آقای احمدی نژاد دارم این نیست. شناختی که از ایشان دارم این است که اهل بحث و گفتگو و نظرگیری بود. این که بیان می کنم قبل از ریاست جمهوری بود. این روحیه ایشان را من دیده بودم. منتها یک نکته وجود دارد و این است که آقای احمدی نژاد دایره‍ی کسانی را که با آنها مشورت می کند ، نمی گویم کوچک است اما مقداری با دایره‍ی نخبگان سیاسی اصولگرایی که ما می شناسیم تفاوت دارد. لذا چهره های آشنایی را می بینیم که ممکن است ظرفیت های بالایی را داشته باشند که تا به حال مغفول بوده و ممکن است که بی تجربه هم بوده باشند.

- می توانید مصداق های آن را بیان کنید.

امیر محبیان: نه (خنده)

- چرا؟

امیر محبیان: راجع به اشخاص نباید قضاوت کنیم.

- این اشخاصی را که می گویید ظرفیت های بالایی دارند ولی مغفول ماندند چه کسانی یا از کدام گروه ها هستند؟

امیر محبیان: من معتقدم که ظرفیت های بسیار بالایی در بین اصولگرایان وجود دارد. نمی خواهم به احمدی نژاد وزیر معرفی کنم ولی به هرحال من معتقد هستم بهره گیری از دیدگاه های این افراد می توانست به دولت خیلی کمک کند که متاسفانه مغفول ماند. حالا به هر دلیلی که من نمی توانم بیان کنم چون اطلاعاتم کامل نیست.

- یعنی شما معتقد هستید دایره خودی و غیر خودی در دولت نهم خیلی تنگ تر شده؟

امیر محبیان: خودی و غیر خودی را مطرح نمی کنم. من می گویم چتر در برگیرندگی دولت نهم نتوانست همه اصولگرایان را در بر گیرد. کسی هم انتظار ندارد که همه اصولگرایان را به کار گیرد ولی بتواند این تصویر ذهنی را ایجاد کند که اصولگرایان توانسته اند دیدگاه های خودشان را در دولت نهم بازتاب دهند اما نمی توانند احساس کنند که دولت نهم آیینه تمام نمای اصولگرایی است.

- تاکنون الان که نبوده؟

امیر محبیان: دولت نهم، دولت اصولگرایی است ولی اینکه آیینه‍ی تمام نمای اصولگراها باشد ، نیست. نمی دانم که اگر آقای احمدی نژاد نبود و مثلا محسن رضایی یا لاریجانی بود آیا این اتفاق رخ می داد یا نه. ولی در عین حال معتقد هستم که خیلی موارد می شد بهتر از این عمل کرد.

- به سراغ انتخابات برویم. به نظر می رسد که اصولگرایان مقداری در انتخابات منفعل می باشند و هنوز تکلیف خوشان را روشن نکردند. از آن طرف می بینیم که موتلفه یا جامعه زینب بحث عبور از احمدی نژاد را مطرح می کند. الان اصولگراها چه مدلی را دنبال می کنند؟

امیر محبیان: ببینید ما دو جناح داریم. جناح اصلاح طلب فعلاً سه کاندیدای اصلی را مطرح کرده است که برخی هم ممکن استبعدها خود را مطرح کنند. سه کاندیدای اصل که آقایان خاتمی و کروبی و موسوی هستند. نکته بعدی این است که تعامل بین اینها چه نتیجه ای دارد؟ به دلیل اینکه یک رابطه‍ی آیینه ای بین دو جناح وجود دارد ، هیچ جناحی مستقل تصمیم نمی گیرد یعنی ناظر به رفتار جناح مقابل هم هست که خیلی عقلانی به نظر می آید. از آن طرف اصولگرایان آقای احمدی نژاد را دارند و افراد دیگری هم مثل قالیباف ، پورمحمدی و جهرمی هم وارد صحنه شدند. حضور اینها بر اساس یک سری تحلیل ها صورت گرفته است. یکی از این تحلیل ها این است که به هر صورت آقای احمدی نژاد یک ریزش و رویش رای خواهد داشت. نمی دانیم که میزان این ریزش و رویش چه مقدار است ولی می دانیم درصورتی که مشارکت کنندگان بین ٣٠ تا ٣٥ میلیون باشند برای اینکه انتخابات به دور دوم کشیده نشود. باید فرد بالای ١٧ میلیون رای را کسب کند و اگر آقای احمدی نژاد که رای او در تقابل با آقای هاشمی در دور دوّم شکل گرفته بود ؛ اگر این تقابل شکل نگیرد و بخشی از ریزش آرا را داشته باشد انتخابات به دور دوم کشیده می شود.

- فکر می کنید انتخابات به دور دوم کشیده می شود؟

امیر محبیان: اگر به دور دوم کشیده شود ، سوال این می باشد که چه کسی با احمدی نژاد به دور دوّم خواهد رفت چون احتمالاً یک نفر خود آقای احمدی نژاد می باشد.

- یعنی شما پیش بینی می کنید که انتخابات قطعاً به دور دوّم کشیده می شود؟

امیر محبیان: اگر کسی قطعاً چیزی را بیان کند ، سیاستمدار نیست. من اصلاً قطعیتی را بیان نمی کنم چون علم ویژه ای ندارم.

- پیش بینی شما این است؟

امیر محبیان: من فعلاً احتمالش را بیشتر می دانم مگر آنکه اتفاق ویژه ای رخ دهد که فضایی را ایجاد کند و یک نفر بتواند بالای ١٧ میلیون آرا را کسب کند. اگر به دور دوم کشیده شود آقای احمدی نژاد با یک اصولگرای دیگر و یا با یک اصلاح طلب روبرو خواهد بود. اگر اصولگرا باید مشخص شود چه کسی و اگر اصلاح طلب است کیست؟

- بیشتر توضیح دهید.

امیر محبیان: اگر دور دوم احمدی نژاد با آقای کروبی باشد به احتمال زیاد آقای احمدی نژاد پیروز می شود . البته آقای کروبی یک ظرفیت ها و برگ های برنده ای در آستین دارد که ممکن است نتایج خوبی بگیرد ولی در عین حال حدس می زنم احتمالاً آقای احمدی نژاد برنده خواهد شد.

- مثلاً چه برگه هایی را می تواند رو کند؟

امیر محبیان: همان مسائلی که در دوره‍ی قبل بیان کرده بودند.

- آن موضوع که سوخته شده الان چه چیزی می تواند مطرح کند.

امیر محبیان: بالاخره تا لحظه آخر که افشا نمی کنند(خنده). آقای کروبی هم سیاسی بودند و می دانند که باید تا لحظه آخر صبر کنند. اگر آقای میرحسین یا آقای خاتمی باشد ، شرایط متفاوت خواهد بود. اگر آقای خاتمی باشد روی تصمیم اصولگرایان تأثیر زیادی دارد یعنی به دلیل دغدغه های مثبت یا منفی که درست یا غلط در ذهن اصولگرایان شکل گرفته ، آنها به سمت نوعی وحدت در مقابل آقای خاتمی و به نفع احمدی نژاد می روند.

- حتی اگر در بازی آقای احمدی نژاد هم نباشد باز این کار را انجام خواهند داد.

امیر محبیان: بله

- چه دلیلی دارد مقداری خارج از عقلانیت است که وقتی سهمی در بازی ندارند از ایشان حمایت کنند؟

امیر محبیان: خیلی روشن است. مثال می زنم: شما یک برادر دارید که ایشان یک شرکت را تأسیس کرده اند که شما شریک ایشان نیستید ولی یک رای دارید و کس دیگری هم در آن شرکت می آید و می تواند رای بگیرد که با شما اختلاف شدید دارد. برادر شما ممکن است خیلی با شما خوب نباشد ولی درعین حال برادر شماست. در حالی که آن شخص نه با شما نسبتی دارد و اختلافات جدی هم با شما دارد. شما طبیعتاً برادر خودتان را ترجیح می دهید.

- پس بین اصولگرایان یک رابطه معنوی و احساسی در مواجهه با احمدی نژاد وجود دارد؟

امیر محبیان: رابطه معنوی نیست بلکه یک رابطه عقلانی می باشد. از نظر اصولگرایان آقای احمدی نژاد با آقای خاتمی اصلاً قابل مقایسه نیست. آقای احمدی نژاد را یک اصولگرا می دانند که یک سری انتقادات به ایشان وارد است.

- این وضعیت را شما در همه‍ی بخشای اصولگرا می بینید.

امیر محبیان: نمی توانم بگویم صد درصد اما بخش اعظمی این گونه است. اگر چنین وضعیتی باشد گرایش بخش عمده‍ی اصولگراها به سمت آقای احمدی نژاد خواهد بود.

- کدام بخشی مد نظر شما می باشد؟

امیر محبیان: کل تشکیلات آنها به این سمت می روند.

- کدام بخش ها نیستند؟

امیر محبیان: راجع به توده های اصولگرایی که دغدغه هالی شخصی آنها بالاتر از دغدغه های جناحی آنهاست نمی شود قضاوت کرد.

- منظور شما کدام توده ها می باشد.

امیر محبیان: توده های مردم.


- الان بحث ما گروه ها است. به نظر شما کدام گروه ها هستند که بر سر احمدی نژاد به اجماع نمی رسند و ممکن است که سراغ گزینه دیگری بروند.

امیر محبیان: ببینید! ما درباره موقعیتی بحث می کنیم که آقای خاتمی و احمدی نژاد به دور دوم بروند. تقریباً می توانم بگویم اگر آقای خاتمی و احمدی نژاد به دور دوم بروند بخش اعظم و یا تقریباهمه اصولگرایان به سمت آقای احمدی نژاد می روند.

- یعنی گروهی نیست که به سمت آقای احمدی نژاد نرود؟

امیر محبیان: هیچ گروهی نیست! در واقع اگر هم باشد اعلام نخواهد کرد. بنابراین حضور آقای خاتمی یک فرصت ویژه برای آقای احمدی نژاد با وجود انتقاداتی که متوجه ایشان است ایجاد می کند؛ اگر طرف مقابل میر حسین باشد شرایط مقداری متفاوت خواهد بود. میرحسین اگر به عنوان یک جبهه‍ی دوّم خردادی حضور یابد برای شکست می آید.

- چرا؟

امیر محبیان: به دلیل اینکه عملاً وارد یک صف بندی می شود که رای اصولگراها را از دست خواهد داد. برای همین می دانم که آقای موسوی به عنوان یک دوّم خردادی نخواهد آمد و تلاش می کند به عنوان یک نیروی مستقل ، انقلابی و در عین حال مورد حمایت اصلاح طلبان وارد عرصه شود. بنابراین نکته ای که وجود دارد این است که چه کسی مقابل چه کسی قرار خواهد گرفت.


- پس تکثر اصلاح طلبان با اجماع اصولگرایان رابطه مستقیم دارد.

امیر محبیان: اگر بین آنها تکثر باشد احتمال تکثر بین اصولگرایان خواهد بود. حتی اگر تکثر باشد و خاتمی هم جز آن تکثر باشد احتمال وحدت بین اصولگرایان بیشتر می شود. خاتمی نقطه تحریک کننده‍ی اصولگرایان برای وحدت است. برهمین اساس دو دیدگاه وجود دارد. بعضی ها معتقدند آمدن آقای خاتمی خیلی خوب است چون شکست می خورد و پرونده دوم خرداد برای همیشه بسته می شود برخی هم احتمال ریسک بالا می دانند.من معتقدم که طیف آقای احمدی نژاد فارغ از مسائل سیاسی، برداشت آنها این است که حضور آقای خاتمی به نفع جریان آنها خواهد بود.

احسان مازندرانی

۲۵ اسفند ۱٣٨۷
منبع: جمهوریت