• رئیس‌جمهور آمریکا به رهبران کشورهای نیمکره غربی جهان گفت که «ایالات‌متحده به دنبال آغازی جدید با کوباست.» ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ٣۰ فروردين ۱٣٨٨ -  ۱۹ آوريل ۲۰۰۹

اعتماد ملی: باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا که به دنبال ذوب کردن یخ‌های روابط با کوباست؛ روز جمعه به رهبران کشورهای نیمکره غربی جهان گفت که «ایالات‌متحده به دنبال آغازی جدید با کوباست.» او تاکید کرد که پیش از این هم خواستار آن بوده که دولتش با حکومت کاسترو در مورد طیف گسترده‌ای از مسائل همکاری و مشارکت کند.
به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، سخنان مهم باراک اوباما در نشست افتتاحیه رهبران کشورهای آمریکایی، واضح‌ترین پیام در دهه‌های گذشته است که حکایت از تمایل آمریکا برای تغییر جهت‌گیری واشنگتن در بر‌خورد با کوبا دارد.
در یک هفته گذشته تبادلات کلامی گرمی میان دو کشور رد و بدل شد که مهم‌ترین آن سخنان رائول کاسترو، رهبر کوبا و هیلاری رودهام کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده بود.
رهبران دیگری که در شهر پورت آو اسپین، مرکز ترینیداد و توباگو حاضر بودند، تاکید کردند هنگامی که دست گشاده اوباما را در برابر کوبا می‌دیدند، احساس می‌کردند که تغییری تاریخی در حال رخ دادن است. در ماجرای دیگری، هوگو چاوز، رئیس‌جمهور ونزوئلا که از منتقدان جدی ایالات‌‌متحده به شمار می‌رود اما جدی‌ترین متحد کوباست در نشست رهبران کشورهای قاره آمریکا در حالتی صمیمانه و لبخندی بزرگ بر لب با باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده دست ‌‌داد و با فلاش‌های متعدد عکاسان خبری مواجه شد که سال‌ها منتظر چنین لحظه‌ای بودند و قصد داشتند تا تصویر رهبران کشورهای آمریکا و ونزوئلا را در یک قاب ثبت کنند.
موضوع کوبا جزو برنامه رسمی رهبران سازمان دولت‌های آمریکایی نیست. شرکت کوبا در نشست‌های این سازمان از سال ۱۹۶۲ میلادی منع شده ‌است و از‌ هاوانا حتی به عنوان میهمان هم دعوت نمی‌شود اما رهبران دولت‌های آمریکایی که در نشست اخیر شرکت کرده‌اند، ماه‌هاست تلاش می‌کنند موضوع کوبا را به یک موضوع مهم در این نشست تبدیل کنند.
کاخ سفید به خوبی می‌دانست که اگر اوباما در مراسم گشایش نشست رهبران کشورهای آمریکایی درباره موضوع کوبا سخنی نگوید، این موضوع روزهای باقی‌مانده نشست را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد. کمتر از یک هفته پیش بود که رئیس‌جمهور ایالات‌متحده درها را برای انجام گفت‌و‌گو‌‌ها درباره لغو محدودیت‌های سفر کوبایی‌های آمریکایی‌تبار و ارسال پول توسط آنان به این کشور برای خویشاوندانشان باز گذاشت. این موضوع مهم‌ترین موضوعی بود که برای دهه‌های متمادی مساله اصلی کوبایی‌تبار‌های آمریکایی به شمار می‌رفت. اوباما در این مورد گفت: «‌من می‌دانم که راهی طولانی باید طی شود تا بتوانیم بر دهه‌ها بی‌اعتمادی غلبه کنیم ‌اما گام‌هایی حیاتی وجود دارد که باید برای فرا‌رسیدن روزی جدید برداشته شود.»
رئیس‌جمهور ایالات‌متحده اضافه کرد که او خود را برای همکاری و مشارکت دولتش با دولت کوبا در موارد مهمی از حقوق‌بشر و آزادی بیان گرفته تا تغییرات دموکراتیک درباره مواد مخدر، مهاجرت و مسائل اقتصادی آماده کرده ‌است.
پیام اوباما پیامی جدید نبود؛ او پیش‌تر هم تاکید کرده بود قصد دارد با کوبا همکاری و مشارکت کند اما بیان این سخنان به طور عمومی و در مقابل رهبران ٣٣ کشور که او حتی پیش از این برخی از آنان را ندیده بود، وزن سیاسی و دیپلماتیک سخنان اوباما را به طرز قابل‌توجهی افزایش داد. رئیس‌جمهور ایالات‌متحده با هدف همکاری با رهبران کشورهای آمریکایی که بسیاری از آنان در طول دوران ریاست‌جمهوری جورج بوش، احساس می‌کردند که از سوی واشنگتن طرد شده‌اند به ترینیداد و توباگو سفر کرد. اوباما همان‌طور که در زمان مبارزات انتخاباتی برای رسیدن به کاخ سفید از تغییر سخن گفته بود در سخنرانی خود در نشست سازمان دولت‌های آمریکایی هم از لحنی که حاکی از تغییر بود، سخن گفت: «‌من اینجا نیامده‌ام که درباره گذشته صحبت کنم، اینجا آمده‌ام تا از آینده بگویم.»
او گفت که ایالات‌متحده نیاز دارد که این سوء‌ظن دیرینه درباره دخالت واشنگتن در امور داخلی کشورهای دیگر را تایید کند اما با این حال در سخنانی خارج از چارچوب سخنان رسمی‌اش که پیش‌تر متن آن آماده شده بود؛ تاکید کرد که کشورهای منطقه باید این تصور را که ایالات‌متحده کشوری اهریمنی است و هر معضلی از جرائم اقتصادی گرفته تا خشونت‌های مرتبط با مواد مخدر ناشی از سیاست‌های کاخ‌سفید است، دست بردارند.
رئیس‌جمهور ایالات‌متحده در این‌باره گفت: «‌‌مقصودم این است که ما نمی‌توانیم تقصیر هر نابسامانی را که در نیمکره غربی رخ می‌دهد به گردن ایالات‌متحده بیندازیم.» اوباما اضافه کرد: «‌این بخشی از یک معامله است. این یک مسیر قدیمی است و ما به یک مسیر جدید نیاز داریم.»
در کوبا اما سخنانی که اوباما گفت به اندازه سخنانی که نگفت قابل توجه بود. او حکومت کوبا را به دلیل داشتن زندانیان سیاسی مورد سرزنش و انتقاد قرار نداد، اقدامی که جورج بوش هرازگاهی آن را انجام می‌داد. اوباما همچنین در مورد اینکه از عضویت کوبا در سازمان دولت‌های آمریکایی حمایت می‌کند یا نه و در این مورد که آیا تحریم‌های ۴۷ ساله علیه‌هاوانا را؛ همانطور که برخی از رهبران کشورهای نیمکره غربی جهان خواستار آن هستند؛ لغو خواهد کرد یا نه سخنی نگفت. این در حالی بود که رابرت گیبس، مشاور مطبوعاتی رئیس‌جمهور آمریکا در هواپیمای ایر فورس وان - هواپیمای اختصاصی رئیس‌جمهور ایالات‌متحده - به خبرنگاران در مسیر حرکت به سمت شهر پورت آو اسپین؛ مرکز ترینیداد و توباگو تاکید کرد که کوبا باید اقداماتی اساسی برای اعطای آزادی‌های بیشتر به مردم کوبا انجام دهد. اوباما اگرچه در سخنانش به طور تلویحی خواستار اعطای آزادی‌های بیشتر به مردم کوبا شد اما به طور آشکار و صریح در این مورد سخن نگفت.
رئیس‌جمهور ایالات‌متحده گفت: «‌اجازه دهید صریح باشم، من علاقه‌ای ندارم که حرف بزنم تا تنها حرفی زده باشم. اما من عمیقا باور دارم که ما می‌توانیم روابط ایالات‌متحده ‌‌کوبا را در جهتی جدید قرار دهیم.»
لحن جدید واشنگتن با استقبال گرم رهبرانی مانند کریستینا فرناندو کرچنر؛ رئیس‌جمهور آرژانتین و دانیل اورتگا؛ رئیس‌جمهور نیکارگوئه مواجه شد. اورتگا که پیش‌تر گفته بود از اینکه در نشستی شرکت می‌کند که کوبا در آن حضور ندارد؛ احساس شرم می‌کند با یاد‌آوری دیوار برلین تاکید کرد: «‌من باور دارم که دیوار‌ها خراب خواهد شد، دیوار‌ها فرو خواهد ریخت.» خانم کرچنر هم از اوباما ستایش کرد. این در حالی بود که رئیس‌جمهور آرژانتین روابط با آمریکا را در دوران بوش رابطه‌ای خواند که دولت آمریکا محدودیت‌های بی‌معنایی در آن اعمال کرده بود.
رئیس‌جمهور آرژانتین در این‌باره گفت: «صمیمانه باور دارم که ما در قاره آمریکا فرصتی دیگر برای ساختن روابطی جدید داریم. اجازه ندهید این فرصت از بین برود.» سخنان جمعه شب اوباما آخرین نمونه از رشته سخنانی بود که حاکی از آغاز دورانی جدید در روابط کشورهای جهان با آمریکاست.
روز پنجشنبه رائول کاسترو، رهبر کوبا از لحنی آشتی‌جویانه که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بی‌سابقه بود در توصیف دولت باراک اوباما استفاده کرد. سخنان کاسترو در پاسخ به سخنان اوباما درباره لزوم لغو محدودیت سفر کوبایی‌تبار‌های آمریکایی به کوبا و ارسال پول به این جزیره بیان می‌شد.
رائول کاسترو که در جریان نشست رهبران کشورهای چپ‌گرا در ونزوئلا حاضر شده بود، گفت: «‌‌ما مایلیم تا در هر موردی گفت‌و‌گو کنیم؛ حقوق بشر، آزادی رسانه‌ها، زندانیان سیاسی، همه چیز، و هر چیزی که آنان بخواهند در مورد آن سخن بگویند اما از موضعی برابر، بدون آنکه کوچک‌ترین موضوعی که بر حاکمیت ملی ما سایه افکند، بدون کوچک‌ترین موضوعی که حق تعیین سرنوشت را از مردم کوبا بگیرد.»
نشست کشورهای چپ‌گرا در ونزوئلا در مقابل نشست سازمان رهبران دولت‌های آمریکایی برگزار می‌شد که کوبا در آن حضور نداشت.
روز جمعه خانم هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ به سخنان رائول کاسترو گفت: «‌ما از این سخنان استقبال می‌کنیم، از روزنه‌ای که آنان بازگذاشتند استقبال می‌کنیم و با جدیت نحوه پاسخ به سخنان (‌رهبر کوبا) را بررسی خواهیم کرد.» در نشست پورت آو اسپین برنامه‌ای برای انجام دیدار خصوصی میان باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا و هوگو چاوز رئیس‌جمهور ونزوئلا نبود اما مقامات کاخ‌سفید پیش‌تر اعلام کرده بودند که اوباما و چاوز در دست‌کم یک نشست که با حضور گروه کوچک‌تری از رهبران کشورهای آمریکایی تشکیل می‌شود، شرکت خواهند کرد و اوباما قصد ندارد فرصت بهبود رابطه با دولت ونزوئلا را از دست بدهد. این در حالی است که چاوز پیش‌تر بارها از جورج بوش به عنوان شیطان یاد کرده‌ بود.