• تا قبل از وقایع هفته گذشته اساس سیاست آقای اوباما در مورد ایران کوشش در جهت تعامل و تفاهم بود. بنظر میرسد اکنون سیاست دولت اوباما با یک چرخش مهم به سیاست کشورهای اروپائی، بویژه انگلستان و فرانسه، که خواهان تقابل بیشتر با ایران اند نزدیک شده باشد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۵ مهر ۱٣٨٨ -  ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۹

خبرگزاریهای جهان بناگهان روز جمعه ۲۵ سپتامبر خبر دادند که آقای اوباما رئیس جمهور آمریکا در معیت رهبران انگلیس و فرانسه دولت ایران را متهم کرده اند که ساختمان یک کارخانه سوخت اتمی را در نزدیکی قم با فریبکاری از انظار جهانیان پنهان داشته است. آقای اوباما این برنامه را "چالش مستقیم" (۱) پیمان عدم گسترش سلاحهای اتمی دانسته، و آقای براون نخست وزیر انگلیس آنرا فریبکاری گسترده توسط دولت ایران که "جامعه جهانی را در بهت و خشم فرو برده است" تلقی کرد. آقای براون در ادامه اضافه کرد که "جامعه بین المللی چاره ای جز خط کشی قاطع با ایران ندارد." (همانجا) ظاهراً دولت ایران روز دوشنبه همین هفته در یادداشتی به سازمان جهانی انرژی اتمی از وجود چنین کارخانه ای پرده برداشته بود.

تا قبل از وقایع هفته گذشته اساس سیاست آقای اوباما در مورد ایران کوشش در جهت تعامل و تفاهم بود. بنظر میرسد اکنون سیاست دولت اوباما با یک چرخش مهم به سیاست کشورهای اروپائی، بویژه انگلستان و فرانسه، که خواهان تقابل بیشتر با ایران اند نزدیک شده باشد. صرفنظرکردن دولت آمریکا از استقرار سیستم ضد موشکهای بالیستیکی در لهستان و چک اسلواکی در دو هفته قبل حاکی از آنست که دولتین آمریکا و روسیه نیز در مورد برنامه اتمی ایران با یکدیگر بگونه ای توافق رسیده باشند. عکس العمل کاخ کرملین در این زمینه که "تصمیم ایران در مورد ساختمان کارخانه غنی سازی اورانیوم تخطی از تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل است،" (۲) همچنین حاکی از تغییر لحن و یا چرخش سیاست روسیه در مورد ایران است.

انگیزه رژیم ایران در پرده بر داشتن از تأسیسات اتمی قم زیاد روشن نیست و کماکان بصورت معمائی باقی مانده است. عده ای گمان میبرند که رژیم ایران پس از آگاهی از اطلاع سازمانهای جاسوسی غربی (و یا سازمانهای اپوزیسیون) پیش دستی کرده خود دست به افشای آن زده است. عده دیگری بر این باورند که پاره ای از جناح های حاکمیت برای سنگ انداختن در مسیر آشتی رژیم با جهان غرب دست به این کار زده اند. و بالاخره نظریه دیگری معتقد است که رژیم اسلامی در مواجهه با جنبش سبز، انزوای روز افزون بین المللی (بویژه فاصله گیری روسیه از ایران) بقصد عقب نشینی در عرصه اتمی و سازش و تعامل با جهان غرب، برای نشان دادن باصطلاح "صداقت" خود، دست خود را رو کرده است. بهر حال واقعیت هرچه باشد، افشای تأسیسات مخفی قم موقعیت بین المللی رژیم را بسیار تضعیف خواهد کرد، و دیوار بی اعتمادی به رژیم ایران را بسیار بالا خواهد برد. اقدام رژیم برای دست یازیدن به تأسیس یک پایگاه اتمی مخفی علیرغم اعلام مکرر صلح آمیز بودن برنامه های هسته ای ایران و آن هم درست در زمانیکه تحت نظارت شدید بین المللی و تحت فشار قطعنامه های سازمان ملل قرار داشت، بار دیگر به مردم ایران و جهان ثابت میکند که رژیم ایران در درجه اول بدنبال ساخت بمب اتمی است و به جهانیان نشان میدهد که مافیای حاکم بر ایران رژیمی بس خدعه گر و مکار است که بهیچ وجه نمیتوان به قول و قرار ها و وعده و وعیدهای آن اطمینان کرد. هیچ معلوم نیست حتی رژیم در صورت تعهد رسمی در زمینه توقف غنی سازی اورانیوم در عمل بدان پایبند بماند. طرز فکر زمامداران حاکم بر ایران طرز فکری است با الهام از عقب مانده ترین تفسیر از تشیع دوازده امامی مبتنی بر تقیه و خدعه و آلوده به پارانویای سیاسی که به هیچ وجه با منافع ملی ایران و حق حاکمیت مردم همخوانی نداشته و تنها تحکیم سلطه خونبار و حفظ ثروتهای غارت شده از مردم ایران را در نظر دارد.

امروز (پنجم مهرماه) روزنامه نیویورک تایمز در مقاله ای (٣) گزارش داد که دولت اوباما قصد دارد به رژیم ایران بنوعی اولتیماتوم سه ماهه بدهد. بر این مبنا رژیم ایران موظف خواهد شد تا ظرف این مدت کلیه تأسیسات اتمی خود را جهت بازرسی باز کرده، کلیه مدارک نوشتاری و کامپیوتری خود را در مورد پروژه اتمی در اختیار مقامات غربی گذارده، و پرسنل اتمی ایران حاضر گردند به کلیه سوالات آژانس انرژی اتمی پاسخ دهند. بنظر میرسد در صورت صحت این خبر رژیم ایران در موقعیت حساس و سرنوشت سازی قرار خواهد گرفت. سه سناریوی احتمالی را میتوان در آینده نزدیک برای پاسخ رژیم به اولتیماتوم غرب در نظر گرفت: یکم، در شرایط اعتلای جنبش سبز، تشدید بحران اقتصادی داخلی و انزوای بین المللی (بویژه فاصله گرفتن روسیه از ایران) رژیم با نوشیدن جام زهر در مقابل درخواستهای غرب تمکین کند. این سناریو زیاد محتمل بنظر نمیرسد. دوم، عدم تمکین به اولتیماتوم غرب که در نتیجه به احتمال قریب به یقین تحریم های گسترده اقتصادی و مالی بین المللی را بهمراه خواهد داشت. این سناریو نسبتاً محتمل بنظر میرسد. و بالاخره سوم، حمله نظامی اسرائیل و آمریکا به تأسیسات اتمی ایران که در حال حاضر زیاد محتمل بنظر نمیرسد.

در صورت تحقق سناریوی دوم یعنی تشدید تحریمهای مالی و اقتصادی، جامعه ایران بدون شک با مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد. در چنین شرایطی صداهائی هم از درون حاکمیت و هم از درون اپوزیسیون ممکن است جنبش سبز را به سازش با ارتجاع حاکم برای "رفع خطر خارجی"، و "رفع بحران" ترغیب کنند. مافیای حاکم با شیوه های مختلف (ترکیبی از سرکوب، مدارا و امتیازات مقطعی) سعی خواهد کرد میان صفوف جنبش سبز شکاف اندازد. هولناکترین اشتباه جنبش سبز آنست که در دام تبلیغات غرب ستیزی و ناسیونالیسم کاذب رژیم گرفتار شود. بحران های اقتصادی- اجتماعی ناشی از تحریم های جدید در عین حال شرایط جدیدی را بوجود خواهد آورد که جنبش سبز بتواند اقشار بیشتری از مردم را بر ضد دولت کودتا و ارتجاع حاکم بسیج کند. در هر حال جنبش سبز نباید بهیچ وجه مشروعیت دولت احمدی نژاد را برسمیت شناخته، و می بایست کماکان بر سر شعارهای حداقلی و دمکراتیک خود که بتوانند صفوف گسترده اپوزیسیون را متحد نگاه دارند، تأکید کند.

م. چشمه، ۵ مهرماه ٨٨

زیر نویس:
۱. " به ایران در مورد فریب اتمی هشدار داده شد."، داوید سانجر، هلن کوپر، نیویورک تایمز، ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۹.
۲. "اوباما توجه خود را از تعامل به سیاستهای سختگیرانه و متحدانه چرخش میدهد." گلن کسلر، واشنگتن پست، ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۹.
٣. "آمریکا بازرسی تأسیسات ایرانی را ظرف سه ماه طلب میکند." داوید سانجر، ویلیام ج. براد، نیویورک تایمز، ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۹.