• درونی کردن یک متن، تا تقلید کردن آن با هم تفاوت فراوانی دارد. استفاده از پیچ و خم ها و نزدیک شدن به کشف واژه ها و نزدیک شدن به مضامین در کار یک شعر ترجمه شده، حرکت های سزاوار و باورمندی را در پی دارد. ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲۲ مهر ۱٣٨٨ -  ۱۴ اکتبر ۲۰۰۹

 
بی گمان در قلمرو شعر، به ویژه در حوزه شعر امروز، که     در فضای " فرم " و " محتوا " دراین سه دهه شاهد افت و خیزهایی در صدای شعری متفاوتی درمیان شاعران جوان بوده ایم.   گفتنی ست که درهمین موقعیت امروزه هم، کم یا بیش، هستند کسانی که هنوز در دغدغه "شکل" و شیوه های بیانی، در خود جا مانده اند! و در حوزه زبان به شورشگری و معنا ستیزی رسیده اند!
اما آنچه که درچشم انداز تاثیری پذیری از زبان ترجمه در شعر امروز   گفتنی ست، طرح این نکته است که تاثیرپذیری و گام نهادن در فضاهایی که دیگران با زیان و حس دیگری به روایت شعری می پردازند. دارای دو چنبه مثبت و منفی است. نکته مثبت و درخور تأمل، همانا فراگیری از دستمایه هائی ست که تاکنون گفته نشده و این فرصت   می تواند نقطه پرواز و شروع شاعرانی باشد، که ازمنظر ها ی ذهنی و زبانی آنچه که از راه ترجمه به قلمرو زبان فارسی راه یافته است. خود جسارت و فرصتی را فراهم می کند تا آنان هم به گونه ای به این فضاها نزدیک گردند و در جهت دستیابی به مهارت های فرهنگی توشه ای بردارندوموقعیت های پیش آمده را از آن زبان خود کنند.
چرا که وجهی از دنیا ی شعر در تکرار و گام نهادن بر جای پای دیگران نهفته است. با این همه در سالهای اخیر بهره برداری ناشیانه ای از فضاهای ترجمه شعر به ویژه در قلمرو ترانه های ترجمه شده خارجی، از سوی بسیاری از شاعران جوان، به گونه افراطی ای در پردازش   شعر و ترانه اتفاق افتاده که تنها تکرار حرف دیگران است. اما اگر در جهت تجربه اندوزی و دسترسی به مهارت های شاعرانه باشد. دراین وجه تاثیرپذیری از شعر ترجمه، تا حد فراوانی می تواند به جسارت و جهان بینی شاعران امروز مساعدت کند، که می توان در این فضا، بدور از تقلید صرف، از بال نگاه دیگران هم سود نبرد. واین حرکت در این حد، خود می تواند آهنگ رسیدن به یافته های تازه را فراهم کند!
اما در وجه منفی قضیه، در خصوص تاثیرها و برداشت های آگاهانه از زبان ترجمه شعر، باید گفت در حد تقلیدهای ناشیانه و بدور از شناخت لازم، اگر شاعری به کپی برداری، نه گرته برداری از شعر ترجمه شده ای دست یازد، بی شک کار تکراری و عبثی را مرتکب شده است چرا که درونی کردن یک متن، تا تقلید کردن آن با هم تفاوت فراوانی دارد. استفاده از پیچ و خم ها و نزدیک شدن به کشف واژه ها و نزدیک شد ن به مضامین در کار یک شعر ترجمه شده، حرکت های سزاوار و باورمندی را در پی دارد. اما پخته خوری و تقلید صوری از آنچه که دیگران گفته اند، نوعی فرصت   طلبی و خودفریبی ست چرا که دیر یا زود اهل نظر تنگ   مایگی طرف را در می یابند.لذا، تاثیرپذیری در قلمرو کلیات و پروازهای بومی، معنا و تفسیر خود را دارد.بنابراین حد مطلوب این پدیده، به همنوایی و همدلی شاعرانه می انجامد.
اما کپی زدن و از فرهنگ خود دور بودن، جای سرزنش دارد!