• شاید لازم به توضیح باشد که اگر برای گفتمان مطالبه محور پیشینه و پیشگامانی وجود داشته باشد؛ آن را باید در جنبش زنان جستجو کرد. این حرکت موفقیت آمیز آنان و گردآوری خواست هایشان به شکل منشوری در یکجا بود که این اندیشه را در میان افراد متفاوتی و به دور از هم بوجود آورد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۲۱ آبان ۱٣٨٨ -  ۱۲ نوامبر ۲۰۰۹

گردانندگان سایت راه توده بار دیگر در نوشتاری زیر نام " هدف فوری جنبش سبز به زیر کشیدن دولت کودتاست." به طرح مطالبی در باره گفتمان مطالبه محور پرداخته اند واین بار من را نیز- اگر چه بطور غیر مستقیم – مورد نوازش نقدهای خود قرار داده اند. و در نتیجه این نگارنده را علی رغم میل خود به بحثی کشاندند که گمان می برم در شرایط امروزین کم نتیجه بوده واز نظر زمانی نیز نابهنگام است. نویسنده محترم در ابتدای نوشتار دراز دامن خود از جمله چنین می نگارد:
"صادقانه معتقدیم هر گروه و دسته و شخصیتی پیش از آنکه بخواهد یا بتواند برای جنبش و انقلاب سبز کنونی مردم ما طرح و تحلیل و تفسیر ارائه دهد ابتدا باید تکلیف خود را با تفسیرها و تحلیل‌های قبلی روشن کند. اگر اینکار نشود، اگر معلوم نشود که اشتباهات گذشته شناخته شده و از آن درس گرفته شده چه تضمینی وجود دارد که این تفسیرها و رهنمودها در ادامه چیزی از نوع همان تحلیل‌های معیوب پیش از انتخابات از کار در نیاید؟ این وظیفه را باید جدی گرفت. برای نمونه حرکت مطالبه محور چون نه درک درستی از فضای جامعه در آستانه انتخابات داشت و نه ارزیابی دقیقی از اهمیت خود انتخابات، آن را نه فرصتی برای تغییر بلکه حداکثر یک هیجان و داد و بیداد و فرصتی برای طرح مطالبات می‌دید"

بی گمان بخش نخست این گفتار یعنی آنجه که ضرورت برخورد با گذشته است سخنان درستی هستند بشرط آنکه چند نکته زیرمورد توجه قرار گیرد.- دومین بخش آن باید با محک نقد مورد بررسی قرار گیرد تا عیار آن سنجیده شود:
۱. آیا نویسنده محترم که ظاهرا از عناصر اصلی گرداننده سایت "راه توده" است آماده است تا همین سخن درست را در باره پیشینه این سایت وسایت همزاد آن یعنی پیک نت نیز بپذیرد؟
۲. در بحث مربوط به گفتمان مطالبه محور به این نکته توجه شود که بین نظرات تک تک افراد امضا کننده تفاوت های جدی وجود دارد. لذا بین نظرات شخصی این نگارنده و دیگر امضا کنندگان آن چه که به نام بیانیه گفتمان مطالبه محور شکل گرفته است باید تفاوت قائل بود. به عنوان مثال پاره ای از افراد از جمله خود من با شکل انشائ یکی از بند ها در رابطه با سیاست خارجی موافق نبودیم اما سرانجام برای شکل گیری اتحادی که برای آن ضرورت بسیاری قائل بودیم با اغماض آن را امضائ کردیم.
٣. در بحثی این چنانی همواره باید در نظر داشت که ایرانیان ساکن در جغرافیای این مرز و بوم از محدودیت هایی برخوردارند که برساحل آرامش نشستگان ازآن بدورند. و براحتی می توانند آن جه که دل تنگشان می خواهد بگویند. به عبات دیگر این مسابقه بوکسی است که دست یک طرف بسته وطرف دیگر فراغ بالی بی مرز دارد.
با این همه می کوشم در حد مقد ورات پاسخی در خور به نویسنده محترم بدهم.
ایشان در پاسخ به این نگارنده قلم را از جمله چنین به گردش در می آورند:
"اینکه نوشته اید:
"اصولا هدف از تهیه چنین بیانیه ای استفاده از فضای انتخابات برای مطرح کردن خواسته هایی بوده است که گمان می بردیم بدون انجام آن ها امکان برون رفت جامعه ایران از بحران فراگیری که در آن غوطه می خورد وجود نداشته و ندارد"
کاملا درست است و ما نیز تردید نداریم که چنین انگیزه ای محرک تدوین کنندگان بیانیه های مطالبه محور درون ایران بوده است. بحث ما هم این نیست که تدوین و طرح مطالبات اصولا کار نادرستی است و باید از آن پرهیز کرد. سخن بر سر شرایط خاص و ویژه انتخابات دهم ریاست جمهوری است که در حول "مطالبه" تغییر و کنار زدن احمدی نژاد قرار داشت و بیانیه های مطالبه محور بکلی از این خواست و از این شرایط عقب افتادند." وبا ادامه همین موضع در نوشتار" هدف فوری جنبش سبزبه زیر کشیدن دولت کودتاست"اضافه کرده اند که:
" آقای سیامک طاهری هم در اعتراضی که به این نکته داشته‌‌اند که تقی رحمانی مبتکر بیانیه‌های مطالبه محور نبوده است مشابه همین گفته‌های ایشان را تکرار کرده و می‌گوید:
"اصولا هدف از تهیه چنین بیانیه‌ای استفاده از فضای انتخابات برای مطرح کردن خواسته‌هایی بوده است که گمان می‌بردیم بدون انجام آن‌ها امکان برون رفت جامعه ایران از بحران فراگیری که در آن غوطه می‌خورد وجود نداشته وندارد" (خلاصه اینکه برای اینان و طرفداران اندیشه مطالبه محور انتخابات فضایی برای ایجاد جنبش، برای تغییر و برکناری احمدی نژاد نبود بلکه فضایی برای طرح یک سلسله مطالبات و تقویت جامعه مدنی بود. تمام بنیان نادرست اندیشه و بیانیه مطالبه محور از همینجا ناشی می‌شد. اندیشه مطالبه محور بدلیل عدم تشخیص شرایط و نیازهای واقعی جامعه و خواست مردم بدون آنکه خود بخواهد در برابر ایجاد یک جنبش در جامعه ما قرار گرفت "
و بدین ترتیب نشان می دهند که بکلی نسبت به اصل مساله بی توجهند. در تهیه این بیانیه تلاش شده بود که :
۱-       بیشترین نیروی ممکن بر سر خواستی مشترک گرد هم آیند واین برای میهن ما که همواره از تفرقه نیروها رنج برده است وهمواره پراکنده گی نیروها پاشنه آشیل آن بوده است یک موفقیت ژرف وکم مانند است. اساسا شما در تاریخ میهن کهنسال ما چند نمونه از این موفقیت ها را به خاطر می آورید. فراموش نکنیم که سیاست هنر گرد آوردن نیروهای موافق بر گرد خواستی مشترک است. این خواست مشترک نمی تواند در اتاق های دربسته و یا دور از صحنه عمل پی ریزی شود. کشف این خواست فقط در صحنه زندگی روزمره ممکن و میسر است شاید رمز عدم موفقیت گروه های سیاسی گوناگون ایران که با وجود تکرار مکرر شعار اتحاد هیچ گاه موفق به پی ریزی ساختمان آن نشدند همین روش "راه توده" باشد. آنان که می کوشند در هر اتحادی همه خواست خود را به کرسی بنشانند – چه این خواست ها درست باشد وچه نادرست- نشان می دهند که باوجود پرگویی بسیار هیچ چیز از سیاست نمی فهمند صادقانه آرزو کنیم که همه دوستان ما از این امر بری باشند.
۲-       براین نگارند مشخص نیست که چرا نویسنده محترم نوشتار مذکور تمایل دارد که مواضعی از سوی بیانیه گفتمان مطالبه محور اتخاذ می شد که صرفنظر از درست و یا نادرست بودن آن زیبنده یک حزب سیاسی بود ونه اتحاد گروهی با دیدگاه های کاملا متفاوت و گاه متضاد برسر خواست هایی مشخص. با این نگاه باید از تشکل هایی چون کمیته پی گیری بازداشت های خود سرانه و شورای ملی صلح و گروه های گوناگون حفظ محیط زیست و... خواست تا در انتخابات با جهت گیری به نفع یک کاندیدا شرکت کنند.
۴. با وجود درج سه نوشته هنوز براین نگارنده روشن نیست که چرا نباید از فضای انتخاباتی برای طرح راه حل هایی سود جست که تنها راه برون رفت کشور از بحران فراگیری است که در آن غوطه می خورد. مگر نبود یک برنامه منسجم از مهمترین نقاط ضعف جنبش ما نیست؟ البته این نگارنده براین باور نیست که این بیانیه؛ یک برنامه منسجم و کامل است اما بی گمان گامی بزرگ دراین سمت وسو است.
۵. با وجود تکذیب این نگارنده؛ معلوم نیست چرا نویسنده عزیز ما اصرار دارد که گفتمان مطالبه محوررا با یک نفر که در تدوین آن حضور نداشته پیوند بزند وبر چه مبنایی نظرات دوست ارجمندم آقای تقی رحمانی را اساس و پایه این گفتمان اعلام می کند. آیا این عمل توهینی به بزرگانی که این بیانیه را امضا کردند نیست. جالب اینکه پیشتر نیز دو فرد دیگر در ضمیمه روزنامه اعتماد به گونه ای مشابه کوشیده بود تا گفتمان مطالبه محور را به دوستان "ادوار تحکیم وحدت" و طرفداران آقای عبدالله نوری نسبت دهند؛ که با هوشیاری دوستان ما در همان ضمیمه تکذیب شد. متن این پاسخ به نقل از ضمیمه اعتماد مورخ پنج شنبه ٣ اردیبهشت ۱٣٨٨ارسال می شود.
۶. شاید لازم به توضیح باشد که اگر برای گفتمان مطالبه محور پیشینه و پیشگامانی وجود داشته باشد؛ آن را باید در جنبش زنان جستجو کرد. این حرکت موفقیت آمیز آنان و گردآوری خواست هایشان به شکل منشوری در یکجا بود که این اندیشه را در میان افراد متفاوتی و به دور از هم بوجود آورد که راه حل هایی را بصورت یکجا به منظور برون رفت از بحران سراسری فراهم آورند. گمان می برم که هر ناظر بی طرفی نیز بخوبی تاثیر این بیانیه را در گفته و نوشته ها و وعده های انتخاباتی دستکم هر دو کاندید اصلاح طلب ببیند. آیا حتی همین حد دستاورد؛ ارزش انتشار این بیانیه را در همان شرایط مورد اعتراض نویسندگان محترم را نداشت؟
گردانندگان سایت راه توده باید صادقانه پاسخ گویند که انتشار این بیانیه به همین شکل و در همین زمان بهتر بود یا عدم انتشار آن؟
امیدوارم که نویسندگان سایت راه توده در همین جا به این بحث زاید پایان دهند و نیرو و انرژی خود را در جهت اتحاد نیروها و نه درجهت انتقاد از این اتحاد صرف کنند.

با بیشترین احترام برای کوشندگان راه استقلال آزادی وعدالت اجتماعی

سیامک طاهری

بازتاب
مطالبه محوری فراتر از تاکتیک انتخاباتی
مدیرمسوول محترم و سردبیر گرامی روزنامه اعتماد

با سلام به استحضار می رساند در ضمیمه روز پنجشنبه ۲۷ فروردین آن روزنامه وزین دو یادداشت درباره بیانیه موسوم به گفتمان مطالبه محور آمده است. جدا از نظراتی که نویسندگان عزیز آن دو یادداشت درباره این حرکت ابراز داشته اند - و هر دو در جای خود محترم و قابل تامل است - اما هر دو درباره بانیان این بیانیه دچار خطای خبری هستند و این حرکت را به دوستان عزیز ادوار تحکیم منتسب دانسته اند. اما واقعیت امر چیز دیگری است که اصلاح نقیصه خبری احتمالی که دوستان نویسنده این یادداشت ها داشته اند را ضروری می نماید. بر این اساس ارائه شرح مختصر زیر برای اصلاح خبر مندرج در آن روزنامه وزین ارسال می گردد.بیانیه موسوم به گفتمان مطالبه محور یک حرکت مدنی و پلورال بود که جمع دست اندرکاران آن را افرادی - البته با صفت فردی و حقیقی - از طیف های مختلف فکری و سیاسی و صنفی تشکیل می دادند. دوستانی از ادوار نیز در یکی دو جلسه شرکت کردند و نظریه انتخاباتی خود در مورد جناب آقای عبدالله نوری را مطرح کردند. اما در همان جلسات اولیه جمع به توافق رسید با انتخابات به صورت مطالبه محور و نه شخص محور برخورد نماید. از آن پس دیگر دوستان ادوار و نیز دوستان سایت جدید التاسیس طرفدار آقای عبدالله نوری در جلسات شرکت نکردند. در پایان کار و پس از ماه ها تلاش و گفت وگو که بیانیه پایانی تهیه شد و به افراد مختلف برای امضا ارائه گردید - مسوولان اصلی ادوار در ابتدا در امضای آن مردد بودند که پس از گفت وگوی یکی از دست اندرکاران تهیه بیانیه، موافقت خود را با امضا اعلام کردند. دست اندرکاران تهیه بیانیه از طیف های مختلف فکری و سیاسی و صنفی بوده اند و افراد متنوعی چون کیوان صمیمی، رضا علیجانی، سیامک طاهری، ناهید خیرابی و... و افرادی از فعالان حوزه ها و صنوف مختلف همچون زنان، معلمان، کارگران، روزنامه نگاران و... و همچنین بزرگانی همچون آقایان عمویی، باوند، پیمان و بسته نگار به تناوب در جلسات بحث و گفت وگو مشارکت داشتند. توجه به امضاکنندگان این بیانیه نیز به خوبی نشان می دهد طیف دربرگیرنده آن بسیار فراتر از یک جریان سیاسی یا طرفداران مبارز بزرگوار جناب آقای عبدالله نوری است و افراد مختلفی از تهران و شهرستان ها و سپس خارج از کشور و به ویژه از زنان، معلمان، قومیت ها، کارگران، هنرمندان، پزشکان، مهندسان، شعرا، سینماگران، نویسندگان، وکلا و... را دربر می گیرد.باید بر این امر تاکید نمود مفاد و محتوای این بیانیه نیز امری بسیار فراتر و عمیق تر از یک تاکتیک انتخاباتی است و سعی در طرح یک ایده استراتژیک و نه صرفاً انتخاباتی دارد و به تجارب و دستاوردهای مختلف، تلاش ها و مبارزات سیاسی سال های اخیر در کشورمان اتکا نموده و سعی در ارتقای آن داشته است و از این منظر نیز در فضای مجازی مورد بحث های موافق و مخالف قرار گرفته است. در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای دست اندرکاران روزنامه روشنگر اعتماد امیدواریم با ارائه این مختصر، اشتباه خبری یادداشت های مرتبط را اصلاح فرمایند.

دست اندرکاران تهیه بیانیه مطالبه محور