اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱ بهمن ۱٣٨٨ -  ۲۱ ژانويه ۲۰۱۰

بی بی سی: وزیر امور خارجه ایران شرایط دولت این کشور برای شرکت در اجلاس افغانستان در لندن و نظر خود در باره روابط با بریتانیا را شرح داده است.
روز پنجشنبه، ۲۱ ژانویه (۱ بهمن)، واحد مرکزی خبر بخشی از اظهارات منوچهر متکی، وزیر امور خارجه، در مصاحبه با تلویزیون دولتی را منتشر کرد که در آن موضع جمهوری اسلامی در مورد کنفرانس افغانستان در لندن و همچنین روابط ایران و بریتانیا مطرح شده است.
قرار است کنفرانس افغانستان با حضور رئیس جمهوری این کشور و دبیرکل سازمان ملل متحد و با شرکت وزیران خارجه، مقامات و نمایندگان کشورهای عضو ائتلاف بین المللی در افغانستان و کشورهای همسایه افغانستان، سازمان ملل، ناتو، اتحادیه اروپا و نهادهای مالی بین المللی روز ۲٨ ژانویه در لندن گشایش یابد.
این اجلاس، که ریاست آن را بریتانیا، افغانستان و سازمان ملل به طور مشترک بر عهده خواهند داشت، اقدامات لازم برای کمک به دولت افغانستان به منظور پاسخگویی به نیازهای مردم این کشور و مشارکت بین المللی در این راستا را بررسی می کند.
از ایران، به عنوان یکی از همسایگان افغانستان، برای شرکت در این اجلاس دعوت شده اما این کشور هنوز به این دعوت پاسخ قطعی نداده است هر چند برخی از مقامات دولتی گفته اند که دولت بریتانیا به منظور بهبود وجهه داخلی خود و توجیه حضور نظامی در افغانستان به برگزاری این کنفرانس مبادرت کرده است.
آقای متکی در مصاحبه با تلویزیون دولتی که شامگاه چهارشنبه صورت گرفت، گفت که کارشناسان مشغول بررسی پیش نویس بیانیه نهایی اجلاس لندن هستند و اگر نظرات جمهوری اسلامی در این بیانیه منظور شود، این کشور در اجلاس شرکت خواهد کرد.
وی گفت "ما در باره افغانستان و چگونگی آرام سازی شرایط این کشور دیدگاه ها و نقطه نظرات خود را داریم و اگر ملاحظاتی که ما در بررسی این بیانیه به آن می رسیم، تماما لحاظ شود، ما با نظر مثبت حضور در اجلاس لندن را بررسی می کنیم اما اگر ملاحظات و نظرات ما به طور کامل لحاظ نشود، ما ضرورتی برای شرکت در اجلاس لندن نمی بینیم."
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در مورد نظراتی که دولت ایران مایل به گنجاندن آنها در بیانیه نهایی اجلاس لندن است توضیحی نداد هر چند گفت که "نوعی درهم تنیدگی منطقه را برای کنترل بحران و بعد، پیدا کردن راهکارهای منطقه ای برای حل بحران در نظر داریم، همانطور که طرح های منطقه ای بحران لبنان را حل کرد."
آقای متکی سیاست بریتانیا در افغانستان را مورد انتقاد شدید قرار داد و گفت "دولت انگلیس پاسخ اقناع کننده ای در خصوص اقدامات خود در افغانستان برای جهانیان ندارد و سیاست های گذشته آنان قطعا غلط بوده است."

متکی: بیشترین بار بحران افغانستان روی دوشن ایران و پاکستان است
وزیر امور خارجه ایران اظهار داشت که بحران در افغانستان "در حال نهادینه شدن در منطقه است" و در اشاره به مشکلات نیروهای ائتلاف بین المللی در افغانستان، اظهار داشت "اشغالگران در هشت سال گذشته نتوانسته اند مشکل امنیت، افراطگرایی و مواد مخدر را حل کنند و بخشی از پاکستان نیز درگیر بحران شده است."
منوچهر متکی گفت که دولت ایران در نظر دارد در کنفرانس هایی که برای بررسی مسایل افغانستان در استانبول و مسکو برگزار خواهد شد شرکت کند.
دولت ترکیه در نظر دارد بین روزهای ۲۴ تا ۲۶ ژانویه کنفراسی را با شرکت رهبران و مقامات ارشد افغانستان، پاکستان و ایران، برخی کشورهای منطقه و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس در استانبول برگزار کند.
آقای متکی همچنین یادآور شد که طی یک سال گذشته، دو اجلاس سه جانبه سران با حضور پاکستان، افغانستان و ایران در تهران برگزار شده و افزود که "بیشترین بار بحران افغانستان روی دوش ایران و پاکستان است و بنابراین، این دو کشور مشارکت بیشتری در بررسی راه حل مسایل افغانستان دارند."
وی خبر داد که در آینده نزدیک، اجلاس رئیسان جمهوری سه کشور در پاکستان و جلسات وزیران اقتصاد، وزیران کشور و وزیران اطلاعات آنها به ترتیب در کابل، اسلام آباد و تهران برگزار می شود تا به رایزنی برای حل مشکلات کنونی بپردازد.
منوچهر متکی در بخش دیگری از مصاحبه خود با تلویزیون دولتی ایران، در پاسخ به سئوالی در مورد روابط جمهوری اسلامی و بریتانیا، گفت که "تلاش شد در گفتگوهای سیاسی به طرف انگلیسی این نکته را مطرح کنیم که روابط فعلی دو کشور، تصویر قابل دفاع، منطقی و سازنده ای ندارد."
آقای متکی گفت که "در دو سال اخیر و به ویژه یک سال اخیر، سعی کرده ایم این موضوع را به طرف انگلیسی منعکس کنیم و آنها را ترغیب کنیم که این تصویر را تغییر دهند و مناسبات خود را تصحیح کنند."
وزیر امور خارجه ایران گفت که بعد از انقلاب سال ۱۹۷۹، روابط بریتانیا و جمهوری اسلامی "در مقاطعی با نوعی بدبینی و بداندیشی توام بوده است" و افزود که "مردم ایران بر ضرورت بازبینی روابط دو کشور تاکید دارند و این صریح ترین چیزی است که به طرف انگلیسی گفته ایم."
وی گفت "همه زوایای روابط دو کشور را با ظرافت بررسی و آسیب شناسی می کنیم و اگر در جمع بندی به تصمیم برسیم، هرگز درنگ نخواهیم کرد و آن را عملیاتی می کنیم" هر چند در مورد ماهیت تصمیم در این زمینه توضیحی نداد.
اخیرا برخی نمایندگان مجلس ایران از دولت خواستند تا مساله تقلیل سطح روابط و حتی قطع روابط با بریتانیا در زمینه های مختلف را مورد توجه قرار دهد اما تا کنون، مقامات رسمی دولتی گفته اند که چنین اقدامی در دستور کار قرار ندارد.
روابط ایران و بریتانیا در سال های پس از انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹ به دلایلی مانند اتهام حمایت بریتانیا از عراق در جنگ با ایران و صدور فتوای قتل سلمان رشدی دچار فراز و نشیب های فراوان بوده است اما پس از انتخاب محمد خاتمی به ریاست جمهوری و تلاش جمهوری اسلامی برای بهبود وجهه بین المللی خود، این روابط بهبود یافت و در نخستین دیدارهای مقامات ارشد بریتانیایی از تهران پس از انقلاب اسلامی، وزیر امور خارجه بریتانیا و ولیعهد این کشور به ایران سفر کردند.
با اینهمه، بروز اختلاف بر سر برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی در سال های اخیر به خصوص پس از انتخاب محمود احمدی نژاد به ریاست جمهوری، به بروز تنش هایی در روابط دو کشور انجامیده و با آغاز اعتراضات نسبت به نتایج انتخابات مناقشه برانگیز دهمین دوره ریاست جمهوری، مقامات ارشد جمهوری اسلامی دولت، سازمان های اطلاعاتی، رسانه های گروهی و حتی خبرنگاران بریتانیایی را یکی از عوال بروز اعتراضات مردم و برگزاری تجمع های اعتراضی قلمداد کرده اند.
در حالیکه واکنش برخی کشورها و نهادهای بین المللی در برابر اقدامات دولت ایران علیه معترضان بسیار تند بوده است، مقامات ایرانی شدیدترین حملات خود را متوجه دولت و رسانه های گروهی بریتانیا کرده اند که انگیزه آن مشخص نیست هرچند این نظر مطرح شده است که احتمالا هدف از انتخاب بریتانیا، استفاده از بدبینی سنتی ایرانیان نسبت به این کشور به خصوص در میان نسل های قدیمی تر در راستای نسبت دادن اعتراضات ماه های اخیر به نوعی توطئه خارجی بوده است.
آقای متکی در مصاحبه خود به برخی دیگر از جنبه های روابط خارجی جمهوری اسلامی هم پرداخت و از جمله در پاسخی تلویحی به اظهارنظر برخی منابع داخلی در مورد سفر خود به لیبی گفت "دو کشور در حوزه های مختلف ممکن است مسائلی با هم داشته باشند امادر مناسبات بین المللی اشتراکاتی دارند."
در سفر اخیر آقای متکی به پایتخت لیبی، برنامه وی شامل ملاقات با رهبر آن کشور نبود و برخی رسانه های داخلی چنین برخوردی را مغایر آداب دیپلماتیک و توهین به وزیر خارجه جمهوری اسلامی قلمداد کردند.
در مورد یمن، وزیر امور خارجه ایران گفت که از وقایع این کشور بسیار متاسف است و اظهار داشت که دولت یمن قادر است مشکلات این کشور را از راه مذاکره حل کند زیرا این مساله راه حل نظامی ندارد، و با هشدار درباره آنچه که دخالت نیروهای خارج از منطقه در این بحران می نامید، افزود "نتیجه اشتباه در یمن مانند نتیجه اشتباه در افغانستان خواهد بود."
در ماه های اخیر، دولت مرکزی یمن علاوه بر عملیات مسلحانه اسلامگرایان تندرو و اقدامات سیاسی جدایی طلبان جنوب، با شورش گروهی از شیعیان زیدی موسوم به حوثی ها مواجه بوده و برخی مقامات یمنی، ایران را به حمایت از این گروه متهم کرده اند اما جمهوری اسلامی این ادعا را رد کرده و در مقابل، قدرت های خارجی را به دخالت در امور یمن متهم ساخته است.