زوال فرهنگ ها و مرزها در عصر اینترنت
شاپور روشن
•
زمانی که آقای بیل کلینتون به ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد تعداد کل وب سایتهای (WEB) دنیا فقط پنجاه عدد بود و هنگامی که کاخ سفید را ترک کرد این تعداد به پنجاه میلیون افزایش یافت. در حال حاضر نزدیک به دویست و چهل میلیون وب سایت در شبکه اینترنت جهانی مشغول فعالیت میباشند و نزدیک به ۲ میلیارد نفر روزانه در سراسر جهان به سرویس های اینترنت دسترسی دارند
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
يکشنبه
۱٨ بهمن ۱٣٨٨ -
۷ فوريه ۲۰۱۰
زمانی که آقای بیل کلینتون به ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد تعداد کل وب سایتهای (WEB) دنیا فقط پنجاه (۵۰) عدد بود و هنگامی که کاخ سفید را پس از خاتمه ریاست جمهوری ترک کرد این تعداد به پنجاه میلیون (۵۰،۰۰۰،۰۰۰) افزایش یافت. در حال حاضر نزدیک به دویست و چهل میلیون (۲۴۰،۰۰۰،۰۰۰) وب سایت در شبکه اینترنت جهانی مشغول فعالیت میباشند (۱) و نزدیک به ۲ میلیارد نفر روزانه در سراسر جهان به سرویسهای اینترنت دسترسی دارند و از خدمات اینترنتی برخوردارند (۲).
بر حسب تعریف "جهانی شدن" که به معنای تشدید روابط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی میباشد نقش اینترنت را قدرتی توصیف میکنند که "مردم دنیا را به هم آمیخته و به هم عقد و پیوند میزند" (۱۸). بر رسیهای جدید نشان میدهد که هشتاد در صد از زبانهای دنیا در حال انقراض هستند که روزنه ملتها با آنها صحبت میکنند (۱۴). احتیاجات پیچیده و روز افزون انسان در جهان مدرن و صنعتی امروز وابستگی او را به تکنولوژی اطلاعات اینترنت هر روز بطور چشمگیری افزایش میدهد. انقلاب اینترنتی جهان را به سوی تک زبانی و تک فرهنگی همراه با اقتصادی همگون سوق میدهد. از آنجا که اینترنت پاسخگو و تامین کننده بسیاری از نیازهای بشریست، باعث ارضای تمایلات فردی و اجتماعی میشود که نتیجتاً باعث نهادینه کردن عواملی میشود که ساختار گذشته را منهدم میکند. دگرگونی فرهنگ و زبانهای بومی و جایگزین کردن آنها به یک فرهنگ همگون و زبان واحد ارتباطی جهانی از مشخصات این پدیده جدید میباشد. "ما فقط در یک نسل شروع کردیم به درک اینکه وب (WEB) و وسائل ارتباطی دیجیتال زندگی فرهنگ جدید ما را باز سازی کردهاند یعنی کار کردن ما، فکر کردن ما، و راه هایی که ما ارتباط برقرار میکنیم " (۱۳). اینترنت به ۲ دلیل عمده به پدیده قدرتمندی تبدیل شده که مکانیزمهای دیگر در دنیا فاقد آن میباشند اول اینکه از بزرگترین منبع اطلاعاتی در دنیا برخوردار است و دوم اینکه مردم را قادر به دسترسی از وسیلهای میکند که بلافاصله قادر به ارتباط مستقیم با یکدیگر میشوند (۱۴).
شبکه جهانی اینترنت کالا و خدمات مختلف بشر را در زمینههای مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، پزشکی، جغرافیا و غیره تامین میکنند. سرویسهای اینترنتی در دنیای امروز حد و مرزی نمیشناسند بطوریکه کالاها و خدمات و سایر اطلاعات را از هر گوشهٔ نقطه دنیا به راحتی در دسترس مردم قرار میدهند.
اینترنت نقش بسیار موثری در توسعه زمینههای مختلف اقتصادی داشته بطوریکه هم اکنون ۱ میلیون شرکت جهانی بیشتر در آمدشان از این راه تامین میشود (۳). سرچ انجین وب سایت(Search Engine) که از مکملهای بسیار مهم این تکنولوژی میباشد اطلاعات مختلف را بسرعت در اختیار جستجو کننده قرار میدهد بطوری که ماهیانه میلیاردها بار از طرف افراد مورد استفاده قرار میگیرد. آمار سال ۲۰۰۹ در امریکا نشان میدهد که فقط در ماه دسامبر جستجوی وب سایت ۱۵ میلیارد دفعه مورد استفاده قرار گرفت که بیشترین آن به وب سایت گوگل(GOOGLE) اختصاص داشت (۴). درامد حاصله از تکنولوژی (Telecom) تا سال ۲۰۱۲ نزدیک به ۲ تریلیون دلار تخمین زده میشود (۶). سهم درامد مسافرتی از طریقه سرویس اینترنت در آمریکا در سال ۲۰۰۹ به ۱۱۰ میلیارد دلار محاسبه شد (۵).
نقش اینترنت در تامین خدمات اجتمأی بسیار چشگیر بوده است. صنایع اطلاعات اینترنت از بدو تاسیس نقش عمدهای هم در روابط اجتماعی فردی و خانوادگی داشته است. وب سایتهای آشنائی و عشقی (Dating Sites) یکی از پر رونقترین و پر درامدترین بخشهای اطلاعات تکنولوژی را در سراسر جهان تشکیل میدهد. آمار سایتهای آشنائی و خواستو خواستگاری در آمریکا نشان میدهد که ۴۰ در صد از جمعیت ۹۷ میلیونی آمریکا که از ۴۵ سال به بالا هستند مجردند (۶) یا بهتر بگوییم که سی و یک درصد (۳۱%) از جمعیت ۳۰۶ میلیونی آمریکا که نزدیک به ۹۵ میلیون نفر میشود از این سرویسهای آشنائی استفاده کردهاند و یا میشناسند افرادی را که از این سایتها استفاده کردهاند و درامد حاصله از این سایت های آشنائی در سال ۲۰۰۸ به ۶۴۲ میلیون دلار رسید (۷). بقیه دنیا هم کم و بیش از این روند پیروی میکنند. در زمینه سکس و پورنو گرافی نشان میدهد که ۳۵ در صد از نرم افزارها ی پیاده شده از اینترنت مربوط به پورنو گرافی میباشد و سکس یکی از بیشترین موضوع جستجو شده برای بچههای زیر ۱۸ سال میباشد(۹). در آمد حاصله از سکس در مقیاس جهانی توسط اینترنت به ۵۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۳ گزارش شد (۱۰).
تاسیس و ارتباط داخلی اینترنت در سالهای اخیر در ایران رشد فزایندهی داشته و ایران را در ردیف بالای کشورهای جهان در مقیاس ضریب رشد دسترسی به اینترنت شناخته است (۱۶). از بدو تاسیس، اینترنت شدیدا مورد استقبال ایرانیان قرار گرفته است. برای تامین دسترسی به اینترنت در روستاها یک پروژه مشترک بین ایران و سازمان عمران منطقهای سازمان ملل انجام گرفت (۱۷).
طبق آمار ساله گذشته (۲۰۰۹) نزدیک به نصف جمعیت ایران (چهل و هشت و نیم در صد) از دسترسی به اینترنت برخوردار میباشند که به ۳۲،۲۰۰،۰۰۰ نفر بالغ میشوند (۱۰). این سیستم از مناطق مسکونی و خصوصی و مراکز علمی و دانشگاهی، دولتی و صنعتی گرفته تا بیت رهبری و مراکز طلاب و حوضیهها را هم تحت پوشش قرار میدهد. طبق مصاحبه حضرت حجت الاسلام ولمسلمین علی ابطحی که اظهار داشتند " ما معمولا در اینترنت هستیم که هم چت میکنیم و هم جستجو" (۸). شروع شبکه اطلاعات تکنولوژی و اینترنت ایران تحت مدیریت انستیتو مطالعات تیوری فیزیک و ریاضی (IPM) اداره میشد که سرپرستی آن به عهده محمد جواد لاریجانی میباشد. IPM عضو شبکه سازمان تحقیقاتی و اموزشی اروپا به نام (TERENA) میباشد.
آنچه که از همه مهمتر و اساسیتر بنظر میرسد تغیرات فرهنگی در عصر این تحول عظیم است. اینترنت به عنوان یک عامل محرک در ارتباط روزمره جهانی توانسته زبان انگلیسی را به خدمت خود بگیرد و یک فرهنگ جدید را به دنیا تحمیل یا عرضه کند. "... انگلیسی زبان جهانی اینترنت است ولی نه بصورت آشکار ... استفاده گسترده آن دنیا را بطور واقعی به سمت قطبی شدن در جهت کاربران اینترنت و بیسوادن اینترنت پیش میبرد" (۱۲). اینترنت کمک به گسترش فرهنگهای قالب و باعث تضعیف و به استحاله در اوردن فرهنگهای مغلوب میشود. بدین دلیل که اینترنت بطور عمده فرهنگ انگلیسی زبانهاست که به موازات آن باعث استحکام فرهنگی جهانشمول میشود که پایه آن زبان انگلیسی است. در مقایسه فرهنگ چینی و فرانسوی زبان و سایر زبانها تضعیف شدهاند. به همین دلیل بسیاری از کشورهای در حال توسعه خودرا در برابر توسعه اینترنت در کشورشان آسیب پذیر به فرهنگ سلطهجوی خارجی میدانند بطوریکه در حال تقلا و مشغول دفاع از خودشان هستند. نزدیک به ۵۰۰ میلیون نفر در جهان در کاربرد روزنه اینترنت را به زبان انگلیسی بکار میبرند (۲). تعداد کلّ زبانهای موجود در دنیا بکلی مشخص نیست ولی بر حسب تخمین سال ۲۰۰۷ تعداد آنها را به ۶۰۰۰ زبان صحبت کردنی به شمار میاورند که بین ۶۰ تا ۸۰ در صد آنها در معرض نابودی قرار گرفتهاند (۱۴). هر چند که تحقیق لینگویستیک در حوصله این مقاله نمیگینجد ولی بد نیست که اشاره کنیم که بنا به بعضی تخمینها ما احتمالا هر از ۲ هفتهای یک زبان را در دنیا از دست میدهیم و حتا شما لحظهای که خواندن این مقاله را تمام میکنید شاید تعداد بیشتری از آخرین صحبت کنندگان زبانها مرده باشند (۱۵).
کودکانی که با فرهنگ و تفکر اینترنت بزرگ میشوند همچون بومیانی از یک سررزمین هستند که دارای هویت بارزی هستند و کسانی که در سنین بالا شروع به آموختن اینترنت میکنند شباهت به مردمان مهاجری دارند که پا به سرزمین جدیدی میگذارند (۱۳). در دنیای جدید الکترونیکی و دیجیتال کودکان ۷۰ ساعت در هفته از وقتشان را با سیستمهای دیجیتال یعنی اینترنت و غیره میگذرانند. از آنجا که اکثر کاربران اینترنت افراد جوان کم سن و سال و آسیب پذیر جامعه هستند و در صد قابل توجهی از انها متخصصین این حرفه میباشند هم دانش آموزان و هم آموز گارانی هستند که در هر ۲ وجه مثبت و منفی آن بر جامعه بسیار تاثیرگذارند (۲۰).
مخارج و مشکلات اموزشی دانشگاههای گذشته که فقط برای در صد معدودی از جهانیان قابل استفاده بود امروز به تدریج جاهای خودرا برای بسیاری از رشته ها به دانشگاهها و مراکز اموزشی اینترنتی میدهند که کم هزینه تر، قابل دسترس تر، و انعطاف پذیر تر از نظر برنامه برای بسیاری از مردم میباشند. تعداد این مراکز اموزشی به تدریج در حال توسعه حتا در سطح بین المللی هستند. دانشگاههای اینترنتی عنوان میکنند که کیفیت اموزشی آنها در این کلاسهای اینترنتی همتراز و حتا بهتر از استاندارد کلاس های دانشگهای معمولیست چون براحتی بهترین و درخشانترین اساتید حرفهای را به خدمت میگیرند (۱۹).
ما در این مقطع زمانی از تاریخ دنیای جدید سویچی را روشن کرده ایم که دیگر قادر به خاموش کردن آن نیستیم.
با تشکر
rshapoor@yahoo.com
1. news.netcraft.com/archives/web_server_survey.html
2. www.internetworldstats.com/stats.htm
3. www.marketresearch.com/product/display.asp?productid=1377786
4. www.mnilive.com/2010/01/google-sites-lead-u-s-core-search-market-in-december/
5. www.researchandmarkets.com/reportinfo.asp?report_id=1091343
6. www.articlealley.com/article_565008_39.html
7. www.datingmiracle.com/asian-dating/online-dating-statistics-3922.html
8. Mr. Abtahi’s interview with a reporter
9. www.labnol.org/internet/sex-and-internet/12342/
10. Internet World Status. www.internetworldstats.com/me/ir.htm
11. British Company Would Like To Help Mullahs Censor Internet In Iran. discardedlies.com/entry/?4330_british-company-would-like-to-help-mullahs-censor-internet-in-iran
12. English - the universal language on the Internet? www.cs.tut.fi/~jkorpela/lingua-franca.html
13. Digital Nation. www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/digitalnation/press/
14. Endangered language. en.wikipedia.org
15. www.askoxford.com/worldofwords/wordfrom/vanish/
16. The Internet in Iran. www.iranian.com/WebGuide/InternetIran/InternetIran.html
17. IRAN: Information technology reaches rural areas. payvand.com/news/04/aug/1170.html
18. The Internet and Globalization. socyberty.com/issues/the-internet-and-globalization/
19. Online education Facts. www.onlineeducationfacts.com/online-education-facts/articles-6.htm
20. The Negative Impact of the Internet and Its Solutions. www.uscc.gov/researchpapers/2000_2003/pdfs/neg.pdf
|