• در سال ۲۰۰۵ ایران همچنان "بزرگترین زندان برای روزنامه نگاران" در خاورمیانه بود. در طی سال گذشته ۱۳ روزنامه نگار و وبلاگ نویس دستگیر و بازداشت و در اول ژانویه ۲۰۰۶، پنج روزنامه نگار همچنان در پشت نرده های زندان بسر می بردند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱٣ ارديبهشت ۱٣٨۵ -  ٣ می ۲۰۰۶

همزمان با روز جهانی مطبوعات، سازمان گزارشگران بدون مرز، گزارشگر سال ۲۰۰۵ خود از وضعیت مطبوعات در جهان را انتشار داده است. به گزارش سایت رسمی گزارشگران بدون مرز، در این گزارش آمده است:
 
در مغرب، در خاورمیانه و در ایران آزادی و امنیت روزنامه نگاران در خطر قرار گرفته است. با جنگ در عراق و منازعه میان اسرائیل و فلسطین، درسال ٢٠٠٥ افزایش خشنونت در این منطقه چشمگیر بوده است. نظام های اقتدارگری حاکم بر بسیاری از کشورهای این منطقه، تمایلی به رعایت آزادی های بینیادین ندارند و با به اجرا نهادن قوانین آزادی ستیزانه، رسانه ها را بشدت سرکوب می کنند. رئیس دولت، وزیر، مسئول سرویس های امنیتی و ماموران انتظامی در تمام طول این سال به بهانه های مختلف "وضعیت اضطراری" به اجرا درآمده (در سوریه و مصر) "مبارزه علیه تروریسم" (عربستان سعودی و مراکش)، "تهدید اسلامیست ها" (تونس) بر مطبوعات و روزنامه نگاران سخت گیری کردند. در این مجموعه نامتجانس کشورها از الجزایر تا ایران ضرب و شتم، تهدید و زندانی کردن روزنامه نگار امری رایج است. ١٠٤ روزنامه نگار و همکار رسانه ها درسال ٢٠٠٥ مورد حمله و تهدید قرار گرفته اند، این آمار در سال پیش ٧٣ نفر بود. در ایران دستگیری همواره با شکنجه و آزار همراه است. در الجزایر کشیدن یک کاریکاتور می تواند طراح آن را به زندان بیفکند. در عربستان سعودی و یا در یمن موضوعات به اصطلاح "حساس" همچون فساد، اسلام گرایی، و یا مباحث مذهبی می تواند عاملی برای زندانی کردن روزنامه نگار باشد. روزنامه نگاران در این منطقه تنها پناهگاهی که دارند یا خودسانسوری است و یا تبعید. اکثر دولت های انحصار و کنترل رادیو تلویزیون را در دست دارند و ٧٠ درصد شبکه های ماهواره ای که در جهان عرب به پخش برنامه مشغولند به شکل رسمی پیش از بخش برنامه توسط یک نهاد دولتی بازبینی می شوند.
 
• خاورمیانه خطرناک ترین منطقه برای روزنامه نگاران
با ٢٧ روزنامه نگار کشته شده در سال ٢٠٠٥ خاورمیانه مرگ بارترین منطقه جهان برای مطبوعات بود. ناامنی حاکم بر عراق اصلی ترین علت این امر است. از ٦٤ روزنامه نگار کشته شده ٢٤ نفر در این کشور جان باخته اند. هر چند اغلب این روزنامه نگاران به هنگام تحت پوشش قرار دادن اخبار عملیات شورشیان عراقی کشته شده اند، اما تروریست ها حتا در حمله به منزل روزنامه نگاران و کشتن آنها در برابر چشمان خانواده شان تردید نکرده اند. ارتش امریکا مسئول قتل ١٢ روزنامه نگار است و از سوی دیگر ٦ روزنامه نگار و همکار رسانه ها توسط سربازان امریکایی بازداشت شده اند. این افراد که مظنون به همکاری با شورشیان بودند، طی ماه ها بازداشت و مورد آزار و اذیت قرار گرفته، از حقوق خود چون داشتن حق وکیل و یا ملاقات با خانواده و کارفرمایان خود به شکل غیر قانونی محروم شده اند. فرستادگان ویژه رسانه های خارجی در عراق که به راحتی قابل شناسایی هستند، هدف اصلی ربایندگان هستند، ٧ نفر از آنها در سال ٢٠٠٥ به گروگان گرفته شدند. فرستاده ویژه روزنامه ی لیبراسیون فلورانس اوبانس و راهنمای محلی اش حسین هانون بیش از ٥ ماه در اسارت بسر بردند. با این حال از ماه مارس ٢٠٠٣ فرد نئراک فیلم بردار شبکه تلویزیونی ITN ناپدید شده است. در همین زمان روزنامه نگاران دیگری در عراق به گروگان گرفته شده وسپس آزاد شده اند از جمله گیلیان سرناریال، ماری ژان لون، سورین دومیترو میسکویی که در اولین ماه های اول سال ٢٠٠٥ ذهن ما را به خود مشغول کرده بود. متاسفانه این رویه متوقف نشده است. هر هفته روزنامه نگاران عراقی و دیگر روزنامه نگاران خارجی در عراق به گروگان گرفته می شوند. در حال حاضر سرنوشت ریم زید و مروان خازال خبرنگاران شبکه تلویزیون محلی سوماریه در پرده ابهام است. در این مورد هم ما باید بدون هیچ محدودیتی کارزار را به پیش بریم و هر روز به گروگانگیران یادآور شویم که این دو خبرنگار فقط به انجام وظیفه خود مشغول بوده اند و هیچ امری توجیه گر عذابی که به آنها تحمل می شود، نیست. اما آزادی مطبوعات فقط در عراق در خطر نیست. کمی دورتر از آنجا در بیروت روزنامه نگاران در هراس ترور به سر می برند. در سال ٢٠٠٥ سمیر کسیر و جبران توئنی دو نویسنده برجسته ی روزنامه ی النهار ترور شدند. خبرنگار محبوب شبکه تلویزیونی آل-بی-سی مایا شیدیاک نیز در ترور نافرجامی شدطدا مضروب شده است. کشوری که در میان جهان عرب بیشتراز دیگران حقوق روزنامه نگاران را محترم می شمرد، آرام آرام در ظلمت خود سانسوری فرو می رود.
 
• بهبود آزادی بیان و خبر های خوب در دیگر کشورهای جهان
شرط صداقت نیست اگر از خبرهای خوب سخنی به میان نیاوریم . نخست این خبرها موجودند و سپس همین اخبار هستند که ما را برای ادامه مبارزه مان یاریگرند. آزادی یک روزنامه نگار از زندان، باز انتشار یک روزنامه ی توقیف شده، محاکمه و محکوم شدن یکی از دشمنان آزادی مطبوعات، فرصت های خوبی برای ابراز شادمانی هستند . در هند و در ایالت آسه و در بعضی از کشورهای امریکای مرکزی، رسانه ها از آزادی بیشتری بهرمند شده اند. گزارشگران بدون مرز در جریان اصلاح قانون مطبوعات در کشور موریتانی مشارکت کرده است. و امیدواریم که در چاد و کامرون نیز همین امر انجام گیرد. مکزیک دادستان ویژه ای برای تحقیق و بررسی در باره ی مورد تهاجم قرار گرفتن روزنامه نگاران منصوب کرده است و این نشانده ی آن است که دولت اهمیت وخامت شرایط را دریافته است.
 
• دشمنان آزادی مطبوعات
مطبوعات هم دشمنانی دارد. رئیس جمهور باشند یا وزیر و شاه، ولی فقیه و فرمانده چریک ها ی شورشی و یا رهبر سازمان های جنایتکارانه، دشمنان مطبوعات چهره و نام و نشانی دارند، این درندگان آزادی مطبوعات قدرت آنرا دارند که روزنامه نگاران را زندانی کنند، بربایند، شکنجه کنند و گاه نیز به قتل برسانند. موقعیت و مقام شان عموما عاملی برای مصون ماندن شان از مجازات است و برای مسولیتی که در نقض حقوق بشر دارند معمولا هیچگاه محاکمه نمی شوند. گزارشگران بدون مرز از سال ٢٠٠٢ تصمیم گرفته است که هر ساله چهره ی این دشمنان آزادی مطبوعات را آشکار و آنها را به همگان معرفی کند.
 
گزارشگران بدون مرز ٥ نام جدید را به لیست بزرگترین دشمنان آزادی بیان افزوده است.
اتیوپی : میلس زناوی نخست وزیر ، سری لانکا: گروه ن ظ امی ببر های تامیل ، کلمبیا: دیگو فرناند ، مریلو رهبر گروه ش ب ه نطامی آ- یو - سی
ایران : محمود احمدی نژاد رئیس جمهور
فرمانده سابق سپاه پاسداران، محافظه کار افراطی . محمود احمدی نژاد در ١٣ مرداد ماه سال گذشته به ریاست جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. وی با انتخاب صفار هرندی به وزارت فرهنک و ارشاد اسلامی، همه ی مسئولان اصلاح طلب این وزارت خانه را با محافظه کاران جایگرینی کرد. مسئولان به قدرت رسیده در دستگاه احمدی نژاد همان کسانی هستند که از سال ١٣٨٠ "اطلاعات موازی " را تشکیل دادند. این نیروها با مصونیت کامل از مجازات، نقش اصلی در سرکوب روزنامه نگاران و روشنفکران ایرانی در سالهای اخیر بازی کرده اند. بسیاری از وزرای دولت احمدی نژاد از ماموران اطلاعاتی و یا مسئولان سپاه پاسداران هستند و تعدادی از آنها به ویژه در جنایات سیاسی انجام شده موسوم به "قتل های زنجیره ای" در سال ١٣٧٧، و دستگیری و شکنجه روزنامه نگاران در سالهای بعد دست داشته اند.
 
• گزارش سالیانه ی گزارشگران بدون مرز - ایران ۲۰۰۶
در سال ٢٠٠٥ ایران همچنان "بزرگترین زندان برای روزنامه نگاران " در خاورمیانه بود. در طی سال گذشته ١٣ روزنامه نگار و وبلاگ نویس دستگیر و بازداشت و در اول ژانویه ۲۰۰۶، پنج روزنامه نگار همچنان در پشت نرده های زندان بسر می بردند. تهدید، احضار، بازجویی و بازداشت خودسرانه به شکل چشم گیری افزایش یافته است. بسیاری از روزنامه نگاران ایران در حال حاضر با سپردن وثیغه های سنگین در بیرون از زندان بسر می برند. به قدرت رسیدن رئیس جمهور محافظه کار محمود احمدی نژاد این وضعیت را بهبود نبخشیده است.
٢٠٠٥ به ویژه سالی دشوار برای اکبر گنجی بود. وی که پس از اعتصاب غذایی که در تابستان بیش از ٦٠ روز به طول انجامید و در حالی که شدیدا ضعیف شده بود و وزنش به پنجاه کیلو هم نمی رسید به سلول انفرادی انتقال یافت. علیرغم فشار های بین المللی برای آزادی ایشان اما همچنان تا پایان سال ٢٠٠٥ در زندان بسر برد.
روزنامه نگاران دیگری در طی سال گذشته از زندان آزاد اما شدیدا تحت فشار و کنترل قرار دارند و از فعالیت مطبوعاتی آن ها جلوگیری به عمل می آید. بعنوان مثال تقی رحمانی روزنامه نگار "امید زنجان"، رضا علیجانی سردبیر مجله توقیف شده ایران فردا و برنده دهمین جایزه گزارشگران بدون مرز در سال ۲۰۰۱، هدی صابر روزنامه نگار مجله توقیف شده ایران فردا، در خرداد ماه ٢٠٠٥ پس از دوسال حبس خودسرانه از زندان آزاد اما دادگاه آنها همچنان در جریان است. این روزنامه نگاران هر لحظه می توانند دوباره به پشت میله های زندان بازگردند. روزنامه نگاران دیگری از استانهای مختلف نیز در طی سال دستگیر و روانه ی زندان شده اند که برای آنها نیز خطر بازگشت به زندان وجود دارد. از جمله اجلال اقوامی روزنامه نگار هفته نامه ی توقیف شده پیام مردم کردستان، سعید ساعدی روزنامه نگار مستقل و همکار بسیاری از روزنامه های محلی، خانم رویا طلوعی سردبیر نشریه رسان که دادگاه آنها تا اول ژانویه ٢٠٠٦ آغاز نشده است.
علاوه بر افزایش صعودی احضار و تهدید روزنامه نگاران، سانسور روزنامه ها توسط ارگان های مختلف حکومتی از دادستان تهران تا شورای عالی امنیت ملی و وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی و اطلاعات، در سال گذشته تعداد بازهم بیشتری از روزنامه نگاران ممنوع خروج شدند از جمله عیسی سحرخیز، علی مزروعی، احمد زید آبادی و عمادالیدن باقی و .... آقای عمادالدین باقی که از جمله برندگان جایزه ی کمیسیون فرانسوی حقوق بشر بودند، نتوانست برای دریافت جایزه خود در فرانسه حضور یابد.