• تحریم های سازمان ملل، سپاه را هدف گرفت که در برنامه اتمی جمهوری اسلامی دست دارد اما مشکل تحریم ها در اینجاست که فقط بازار تجارت مشروع را هدف می گیرد و به بازار سیاه و قاچاق کاری ندارد... بازار قاچاق ایران حدود ۱۲ میلیارد دلار در سال درآمد دارد و سپاه پاسداران بیشتر آن و نه همه اش را کنترل می کند. نمی توان به راحتی آن را ثابت کرد ولی فقط سپاه است که توان راه اندازی این چنین شبکه گسترده ای را دارد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱۲ مرداد ۱٣٨۹ -  ٣ اوت ۲۰۱۰

یک ناخدای کشتی ایرانی که کشتی چوبی خود را می برد و فهرست آن را یادداشت می کند. بسته های پتو و کنسروهای آناناس، تایرهای چینی و حتی ماشین تصفیه آب که همه قرار است در بندر گناوه خالی شود. کالاهای دیگری هم دارد که مخفی کرده، حالا ممکن است به دلیل فرار از مالیات باشد و یا دور زدن تحریم های سازمان ملل. به هر حال ناخدا هیچ گونه نگرانی ندارد با لبخندی بر چهره می گوید: «می توانیم هرچی دلمان می خواهد به ایران ببریم و تلفن موبایل بهترین و پرسودترین کالاست.» از او سوال می شود: «اگر ماموران سپاه محموله را بگیرند چه؟» در جواب می گوید: «یک مبلغی حدود سه تا چهار هز ار دلار می گیرند و می گذارند رد شویم. آنها فقط سهم خودشان را می خواهند.» البته این فقط یک مورد نیست. خیلی کشتی های چوبی (لنج) هستند که آب های دبی را می پیمایند و به ساحل ایران می رسند. به دلیل قاچاق سنگین کالا از دبی به ایران، همه چیز قابل دسترسی است و این بازار سیاه و قاچاق در انحصار یک گروه است: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

تحریم های سازمان ملل، سپاه را هدف گرفت که در برنامه اتمی جمهوری اسلامی دست دارد اما مشکل تحریم ها در اینجاست که فقط بازار تجارت مشروع را هدف می گیرد و به بازار سیاه و قاچاق کاری ندارد.

متیو لویت، کارشناس مبارزه با تروریسم در واشینگتن می گوید: «با این کار تحریم گروهی را هدف گرفته که کار و زندگی و درآمدش از بازار سیاه و قاچاق است.» یک بازرگان ایرانی در دبی که نخواست نامش فاش شود گفت: «با تحریم ها، آن گروهی که قرار است آسیب ببینند، فربه تر می شوند.»

بازار قاچاق ایران حدود ۱۲ میلیارد دلار در سال درآمد دارد و سپاه پاسداران بیشتر آن و نه همه اش را کنترل می کند. نمی توان به راحتی آن را ثابت کرد ولی فقط سپاه است که توان راه اندازی این چنین شبکه گسترده ای را دارد و نفوذ سران آن باعث می شود به هیچ شکلی نشود آن را از بین برد. لویت می گوید «این شبکه با هوشمندی تمام تمامی کارهای بازار سیاه خود را دنبال می کند.» بازار سیاه سپاه حدود ۲۰ سال پیش و از زمان جنگ ایران و عراق شکل گرفت. هاشمی رفسنجانی زمانی که رییس جمهوری بود، اجازه داد سپاه سازمان ها و صنایعی تشکیل داده و برای اشتغال زایی، از این شبکه خود استفاده کند.

همان زمان شبکه سپاه گسترش یافت. رفسنجانی مناطق آزاد تجاری تاسیس کرد و اجازه داد از دبی کالا وارد کنند. کیش و قشم به منطقه تجاری تبدیل شد ولی برای بازرگانان معمولی، فهرست خرید وجود داشت ولی سپاه نیازی به این کار نداشت و شروع کرد به وارد کردن کالا در حجم خیلی گسترده که بتواند در بازار ایران به راحتی به فروش برساند.

محسن سازگارا می گوید سپاه تمامی ابزار لازم برای بازار سیاه خود را دارد و حتی ماموران گمرک جرات نزدیک شدن به کالاهای وارداتی سپاه را ندارند. از رادیو و تلویزیون و یخچال گرفته تا قطعات ممنوعه ای که در خیابان جمهوری به فروش می رسد. سازگارا می گوید «صاحبان مغازه این طور می گویند که مسافران این کالاها را برای آنها می آورند ولی در واقع، این ها همه کار سپاه است.»

قاچاق از همان زمان شروع شد. در سال ۲۰۰۲ مهدی کروبی که رییس مجلس بود از وجود بنادر غیرمجاز در جنوب ایران خبر داد. یک منبع می گوید حدود ۶۰ بخش ورودی در جنوب ایران برای این کار وجود دارد. این منبع حتی می گوید ۲۵ درصد از بازار انتقال فرودگاه ها هم در اختیار سپاه است.

محسن سازگارا می گوید: «کردها هم در قاچاق کالا کمک می کنند و حتی صدام نفت را به ایران می فرستاد که برای آنها به فروش برسانند. آنها حتی در زمان تحریم عراق، از صدام نفت می خریدند.» نیویورک تایمز هم هفته گذشته خبر داد که تانکر های نفتی از عراق به ایران نفت و بنزین قاچاق می کنند.

بازار قاچاق سپاه، مایه آزار و اذیت بازرگانانی است که تجارت مشروع دارند. مرتضی معصوم زاده، معاون رییس مرکز تجارت ایرانیان در دبی می گوید: «تحریم ها به شدت به ما آسیب زده است. در دو سال گذشته ما حدود ۷۰ درصد از تجارت مشروع و قانونی خود را از دست داده ایم.» وی تخمین زده که از زمان افزایش تحریم ها در دو سال گذشته تا الان، حدود ۴۰۰ بنگاه بازرگانی ایرانی به سمت تعطیلی رفته اند.

جان اشنایدر مرک، بازرگان ۷۰ ساله آلمانی هم از این وضع ناراحت است. او بیش از ۳۰ سال است که شرکتش با ایران در تجارت است و هنوز سقف معاملاتش را ایران به سالی ۲۰ میلیون دلار می رسد اما نگران است که شاید دیگر این وضع ادامه پیدا نکند. وی یکی از صادر کننده قطعات در خودروسازی به ویژه برای خودروهای مرسدس بنز و ولوو است اما ممکن است این قطعات مصارفی در صنایع نظامی هم داشته باشند. او باید برای هر فروش خود، از دولت آلمان مجوز بگیرد. او می پرسد: «من چطور از یک بازاری در ایران می توانم مجوز مصرف بگیرم؟ حتی دستمال توالت را هم می توان با استفاده دوگانه معرفی کرد.»

این البته اغراق است اما خیلی هم بیراه نیست. همان طور که اشنایدرمرک می گوید، شرکت های وابسته به سپاه به راحتی می توانند کاغذبازی های اداری را عوض کنند. یک بازرگان ایرانی که به ایران اکیس باکس قاچاق می کند می گوید یک خانمی در یکی از شهرستان های ایران به عنوان وارد کننده معرفی می شود بدون این که از آن خبر داشته باشد. پیش از آن هم یک خانم دیگر به عنوان شش ماه به عنوان وارد کننده در کاغذبازی های اداری معرفی شده بود.

شرکت های غربی با اکراه از بازار بیرون کشیدند آن هم در حالی که شرکت های وابسته به سپاه هنوز مشغول سود کردن هستند. شرکت های نفتی رویال داچ شل و رسپول از اسپانیا سه ماه پیش از مذاکرات حوزه گازی پارس جنوبی بیرون کشیدند آن هم در حالی که حدود یک دهه بود در مذاکره بودند. پس از آن دولت جمهوری اسلامی قرارداد پیمانکاری ۲۱ میلیارد دلاری را به شرکت های نفتی داخلی و از جمله شرکت های سپاه داد.

همسایگان ایران نگران هستند که شاید وضع از کنترل خارج شود. در پاسخ به قطعنامه تحریمی اخیر که بازرسی ها از محموله های ایرانی را ملزم کرده، یکی از فرماندهان سپاه هشدار به بستن تنگه هرمز داد. علی فدوی گفت که «تنگه هرمز از یکی از حساس ترین نقاط جهان است و هرگونه اقدامی در این منطقه که ایران را تحت فشار قرار دهد، در مقیاس خیلی وسیع تر، به ضرر آمریکا خواهد بود.م

نویسنده: بابک دهقان پیشه - نیوزویک
منبع: ایران در جهان