• اکبر گنجی روز شنبه دوم اکتبر در برابر جمع زیادی از ایرانیان به بررسی وضعیت کنونی جنبش دموکراسی خواهی در ایران پرداخت. متن سخنان گنجی در ادامه آمده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۱۱ مهر ۱٣٨۹ -  ٣ اکتبر ۲۰۱۰

 اخبار روز - گزارش دریافتی: از ساعت 5 الی 9 شب شنبه دوم اکتبر 2010 جلسه ای با حضور تعداد زیادی از ایرانیان در کلیسای کارتویزر کلن برگزار شد. در ابتدای جلسه فیلم "ایران:انتخابات سال 88 " علی صمدی به نمایش در آمد که به شدت مورد استقبال حاضران قرار گرفت. سپس اکبر گنجی در جایگاه سخنران قرار گرفت و به مدت 90 دقیقه به سخنرانی پرداخت و در پایان به پرسش های حاضران پاسخ گفت. متن کامل سخنرانی گنجی به شرح زیر است.


زمینه ها و محرک های تداوم جنبش دموکراسی خواهی ایران
یأس وسرخوردگی و امیدها

1- طرح مسأله: رویدادهای ماه های اخیر،این ایده را بسط داده که جنبش سبز- مانند جنبش اصلاح طلبی- تمام شد و به بایگانی تاریخ ایران پیوست.شواهد و قرائن این مدعا به قرار زیر است:
1-1- تظاهرات خیابانی در شهرهای ایران پایان یافت.حمایت مردمی از جنبش سبز به سرعت کاهش یافت و به جای افزایش تعداد فعالان این جنبش، شاهد زوال و ریزش سریع آن بودیم. آیت الله خامنه ای در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری،صریح تر از هر کس این مدعا را مطرح کرد و گفت :
"در آن فتنه حتی کسانی که به فردی غیر از فرد منتخب رأی داده بودند، بعد از افتادن نقاب از چهره ی فتنه گران، آنها هم بر سر اصول و ارزشها ایستادند و دیدیم که در 9 دی و 22 بهمن همه به خیابانها آمدند و مشخص شد که فتنه گران، اقلیتی معدود هستند"[1].
2-1- تظاهرات و اجتماعات ایرانیان مقیم کشورهای خارج پایان یافت. پس لرزه های زلزله ای که با ریختن مردم به خیابان ها در تهران رخ داد،ایرانیان مقیم خارج را هم به خیابان ها و میادین پاریس،لندن،برلین،کلن،نیویورک،واشنگتن،لس آنجلس،سانفرانسیسکو،تورنتو،ونکور و...ریخت.اتمام زلزله و پس لرزه های مرکز، نقاط پیرامونی را هم به آرامش قبل از واقعه باز گرداند.
3-1- اگر کروبی/موسوی/رهنورد/خاتمی همچنان سخن می گویند؛دیگر چهره های شاخص جنبش سبز یا زندانی اند و یا سکوت کرده اند.شیوه ی جدید خودکامه گان حاکم بر ایران این است که فعالان قلمروهای گوناگون را بازداشت و به زندان های بلند مدت محکوم می کنند. سپس انان را بر سر دو راهی "سکوت مطلق و استفاده ی از مرخصی به جای زندان" و یا "حبس در زندان های سراسر کشور" قرار می دهند. وقتی نتوان در زندان سخن گفت و سخنان خود را به گوش بیرونی ها رساند،چرا از امکان مرخصی نباید استفاده کرد؟
4-1- جنبش سبز تمامی امکانات رسانه ای خود را از دست داده و اینک فاقد همان امکانات اندک پیش از انتخابات ریاست جمهوری 22 خرداد 1388 است. به طوری که پیام ها و نظرات رهبران جنبش سبز در همان وبسایت هایی منتشر می شود،که نظرات مخالفان خارج از کشور.رژیم تمامی راه های داخلی انتشار نظرات سبزها را مسدود کرده است.
5-1- شکاف بین رهبران جنبش سبز افزایش یافته است. سید محمد خاتمی از "جنبش سبز" یا درباره ی "جنبش سبز" حرف نمی زند. مسأله ی او، بازسازی دوباره ی "جبهه ی اصلاح طلبان" با محوریت خود، گفت و گوی با رهبری و فعالیت در چارچوب های تعیین شده ی از سوی رهبری است.اختلافات کروبی و خاتمی هم کاهش نیافته است.در این میان، میر حسین موسوی، از روابط گرم خود با کروبی و خاتمی و مشورت به آن دو سخن گفته است[2].
6-1- برخلاف موسوی/کروبی/رهنورد که از حضور و عضویت همه ی مدافعان دموکراسی/حقوق بشر/ آزادی- مستقل از گرایشات ایدئولوژیک و نظر آنان درباره ی رژیم مستقر- در جنبش سبز سخن می گویند؛برخی از منسوبین جنبش سبز،با مرزبندی هایی خودساخته، گرایشات فکری/عملی بی شماری را از جنبش سبز اخراج می کنند. اگر مخالفان شاهد ارتباط ویژه ی این افراد با چهره های شاخص جنبش سبز باشند،همین امر هم موجب ریزش نیرو و کاهش حمایت از جنبش خواهد شد. برخی مدعی هستند که چنین تحولی روی داده است.
7-1- رژیم حرکت های جمعی را به هیچ وجه تحمل نمی کند و در سرکوب گردهمایی/باهمستان هیچ شک و تردیدی به خود راه نمی دهد. سبزها نه از تشکیلات به معنای کلاسیک آن برخوردارند، و نه در چنین شرایطی توانسته اند شبکه های اجتماعی ایجاد کنند. مهمترین هدف سرکوب، قطع ارتباط افراد با یکدیگر است.انحلال جبهه ی مشارکت اسلامی و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی نمادی از همین خط مشی کلی است. ضمن آنکه به اعضای حزب اعتماد ملی هم اجازه نمی دهند تا دیداری با یکدیگر داشته باشند.
8-1- مسأله ای اساسی در بطن جامعه ی ما وجود دارد: ساختار روابط جمعی ما دموکراتیک نیست.در زیر این خاک عقرب ها و مارهای افعی بسیار لانه کرده اند.تاریخ مستمر استبدادی،نمادی از زیرساخت های نادموکراتیک است.مسئولیت ناپذیری و همه ی مسائل و مشکلات را به گردن "اونا" انداختند، یکی از ارکان این زیرساخت است."اونا" هر کس دیگری جز "ما"ست.
2- پرسش اصلی: آیا جنبش سبز شکست خورد و دود شد و به هوا رفت؟ پاسخ به این پرسش در گرو توجه به مسائل گوناگونی- از جمله نکات روش شناسانه پیرامون معنای دقیق "جنبش های اجتماعی"،جایگاه جنبش،علل زمینه ساز و دارای تأثیر درازمدت، عوامل کوتاه مدت و روزمره و...- است. البته، روشن است که نمی توان در یک سخنرانی به همه ی این مسایل پرداخت و تکلیف آنها را معین کرد. در این نوشتار کوشش خواهد شد تا نکاتی مقدماتی درباره ی برخی از وجوه برخی از این مسائل بیان شود.
1-2- جنبش سبز و جنبش دموکراسی خواهی ایرانیان: نهضت آزادیخواهی/حکومت محدود/ حکومت قانون/حقوق مدنی ایرانیان از انقلاب مشروطه آغاز گردیده و همچنان به دنبال اهداف خود در جریان است. نهضت دکتر محمد مصدق،رویدادهای سال 1342، انقلاب اسلامی 1357، جنبش اصلاح طلبی و جنبش سبز،برخی تجلیات بیرونی آن جنبش اصلی اند.از این رو نمی توان جنبش دموکراسی خواهی مردم ایران را به جنبش سبز تقلیل داد. تعداد افرادی که از آزادی/دموکراسی/حقوق بشر/جدایی نهاد دین از نهاد دولت/کثرت گرایی معرفتی و اجتماعی دفاع می کنند، قطعاً بیش از عاملان و حاملان حاضر در جنبش سبز است.
2-2- شکست و پیروزی: شکست و پیروزی در قلمرو اجتماعی/سیاسی، همانند شکست و پیروزی در یک مسابقه ی فوتبال نیستند.فرایندهای تاریخی گذار به دموکراسی،فرایندهایی پر افت و خیز، انباشته ی از برد و باخت های موقتی ،همراه و همسفر امید و ناامیدی، و پر هزینه اند. نظام دموکراتیک ملتزم به آزادی و حقوق بشر،در هیچ کشوری،محصول فرایندی از پیروزهای مداوم نبوده و نخواهد بود.فرایند گذار را باید با لیگ های ورزشی مقایسه کرد که سرشار از برد و باخت است.قواعد بازی،شرکت در رقابت ها، برد و باخت ها،کارت زرد و قرمز ها، حذف ها و قهرمانی؛ در مجموع یک لیگ را می سازند.لیگ آزادیخواهی ایرانیان در جریان است. تیم های رقیب دموکرات و نادموکرات زیادی در این لیگ در حال رقابت اند. به تیم زنان نگاه کنید. آنان پیشرفت های زیادی داشته و خواهند داشت. روز به روز قوی تر شده و به یکی از ارکان اصلی بازی تبدیل شده اند.
3-2- تجربه اندوزی: در فرایندهای گذار به دموکراسی،تجربه های بسیار کسب خواهد شد.مهمترین مسأله،درس گرفتن از شکست ها و عدم تکرار خطاهاست. نادیده گرفتن اشتباهات، اصرار بر استراتژی و تاکتیک های نادرست؛ بزرگترین شکست است. مهمترین دلیل و علت تجربه ی سه دهه ی گذشته را باید در "گفتمان مسلط دهه ی چهل/پنجاه" و "نادموکرات بودن" فاعلان و عاملان انقلاب 57 جست و جو کرد.
4-2- فتح خیابان ها: فتح خیابان ها یکی از ارکان جنبش های دموکراسی خواهی است. اما استفاده ی از یک تاکتیک واحد به شیوه ی کاملاً نادرست،امکان تداوم ندارد.اصل اساسی جنبش های دموکراسی خواهانه، "اصل غافلگیری" است. باید از تاکتیک هایی استفاده شود که رژیم خودکامه را غافلگیر سازد. حضور میلیونی مردم معترض در خیابان ها، رژیم را شوکه کرد. دستگاه ها و سازمان های سرکوب(سپاه/بسیج/نیروی انتظامی/وزارت اطلاعات)آمادگی مقابله را نداشتند. اما استفاده ی از همین تاکتیک واحد،روشن کردن زمان دقیق انجام آن از چند هفته قبل(مثلاً شرکت در راهپیمایی روز قدس،اجتماع 13 آبان،راهپیمایی 22 بهمن و...)،روشن کردن مکان دقیق تظاهرات(شرکت در مراسمی که مکان آن از قبل توسط رژیم تعیین شده است) و اعلام نحوه ی انجام آن از قبل؛همین تاکتیک را به شیوه ای غیرعملی و تحت کنترل رژیم تبدیل خواهد کرد و کرد.اصل تنظیم کننده، اصل غافلگیری است.
3- زمینه ها و محرک های تداوم اعتراض و جنبش: جنبش دموکراسی خواهی ایران نه شکست خورده است و نه تمام شدنی است."محرک های دائمی" برای تداوم اعتراض ها و بقای جنبش دموکراسی خواهی وجود دارد. جوامع انسانی با چهار منبع کمیاب قدرت، ثروت،معرفت و منزلت مواجه هستند. نزاع و چالش حول این منابع،همیشگی است. برای این که نابرابری و تبعیض را به طور مطلق نمی توان حل و رفع کرد، بلکه تا حد ممکن می توان و باید آن را کاهش داد. اگر این عوامل جهانشمول رقابت/نزاع/ مبارزه را نادیده بگیریم،باز هم در ایران با محرک ها و زمینه هایی مواجه هستیم که موجب بقا و تداوم مبارزه ی برابری/آزادی خواهانه می شوند.
1-3- بحران های اقتصادی:شاخص های کلان اقتصادی وضعیت خوبی از ایران ارائه نمی کنند.
1-1-3- مطابق آمارهای رسمی ارائه شده ی از سوی دولت، بیش از 15 میلیون ایرانی زیر خط فقر زندگی می کنند. اقتصاد دانهایی که هزینه ی ماهیانه ی یک خانوار 4 نفره در شهرهای بزرگ را 850 هزار تومان اعلام کرده اند،تعداد افراد زیر خط فقر را بسیار بیشتر قلمداد می کنند.اگر میزان تورم، بیکاری(حدود سه و نیم میلیون نفر) و نقدینگی(325 میلیارد تومان)هم در نظر گرفته شود،مسایل و مشکلات اکثریت مردم بیشتر خود را نشان خواهند داد.
2-1-3- طرح هدفمند سازی یارانه ها ،تورم را به شدت افزایش خواهد داد.نساجی، چینی، کاغذ و چوب، فولاد، مس، آلومینیوم، فرو آلیاژ، سرب، روی و ریخته گری، سیمان، کاشی و سرامیک، شیشه، آجر، گچ و سنگ، قند و شکر، روغن، لبنیات، پودر شوینده و صنایع شیمیایی از جمله صنایعی هستند که از سوی وزارت صنایع و معادن به عنوان صنایع آسیب پذیر معرفی شده اند."رکود تورمی" چند سال اخیر، بسترهای زیادی برای اعتراض پدید آورده است. آیت الله جنتی،یک روز پس از سخنان آیت الله خامنه ای در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری، در نماز جمعه ی تهران با اشاره به طرح هدفمند کردن یارانه ها گفت:
"لازم است دولت تنش‌ها و آسیب‌ها به قشر محروم را به حداقل برساند،‌ ما یک دوران شبه‌ ریاضت را در پیش داریم که باید از خداوند بخواهیم ما را در این دوره کمک کند".
3-1-3- وام های معوقه ی بانک ها یکی دیگر از بحران های اقتصادی کشور است. مسئولان اقتصادی دولت میزان مطالبات معوقه را بین 38 تا 44 هزار میلیارد تومان اعلام کرده اند. به گفته ی سخن گوی طرح تحول اقتصادی دولت، 42 درصد از مطالبات معوق بانک ها در دست یکصد مشترک بانکی است.
2-3- بحران مشروعیت:اگر در ایران کنونی انتخاباتی آزاد،منصفانه و رقابتی(با حضور همه ی مخالفان، نه صرفاً اصلاح طلبان) برگزار گردد، قطعاً نیروهای دموکرات مدافع جدایی نهاد دین از نهاد دولت پیروز آن انتخابات خواهد بود. این رژیم فاقد مشروعیت است.به همین جهت از طریق سرکوب و ارعاب به حیات خود ادامه می دهد.مدعای مشروعیت آسمانی/خدایی/الهی/اسلامی دیگر خریداری ندارد و رژیم سلطانی/فقیهانه ی کنونی مجبور است خود را "مردم سالاری دینی" قلمداد کند. به مدعای کاذب "مردم سالار" به شمار آوردن خود توجه نکنید، ذهن خود را به این نکته معطوف سازید که خودکامگان حاکم بر ایران، در اثر سیطره ی گفتمان دموکراسی/حقوق بشر، مجبورند با این ایده ها حکمرانی خود را موجه سازند.
3-3- بحران بین المللی: چندین مساله ی چالش برانگیز میان دولت ایران و دول خارجی وجود دارد. این مسائل به ترتیب اهمیت(از نظر غربیان) به قرار زیرند: اول- مسأله ی هسته ای. دوم- مسأله ی صلح اعراب و اسرائیل و مسائل ناشی از آن(از جمله شعار نابودی اسرائیل و نفی هولوکاست). سوم- مسأله ی تروریسم. چهارم- مسأله ی حقوق بشر.مهمترین این مسائل از نظر جهان غرب- یعنی مسأله ی غنی سازی اورانیوم- به گونه ای پیش رفته و شعار داده شده که امکان تصمیم گیری را از زمامداران حاکم بر ایران سلب کرده است. قعطنامه های شورای امنیت سازمان ملل،ایران را گرفتار کرده و بازهم گرفتارتر خواهند کرد. این مسأله سرنوشت آینده ی ایران را به دولت آمریکا سپرده است. یعنی، برای تصویب هر قعطنامه ای،موافقت همه ی اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل مورد نیاز است. اما برای لغو این قعطنامه ها،حتی اگر همه جامعه ی جهانی موافق باشند، بدون نظر موافق آمریکا نمی توان آنها را لغو کرد. برای این که آن دولت از حق وتوی خود استفاده خواهد کرد. اصرار دولت آمریکا بر تصویب قعطنامه های جدید،مستقل از این که دولت ایران را به عنوان یک دولت یاغی ایستاده ی در برابر جامعه ی جهانی نشان می دهد،و مستقل از این که زمینه ها و بسترهای ذهنی حمله ی نظامی به ایران را آماده می سازد، این است که لغو این ها در دست آمریکا خواهد بود. بدون موافقت آمریکا،هرگز این مصوبات لغو نخواهد شد[3].
4-3- بحران ایدئولوژی:اسلام فقاهتی/بنیادگرایانه،متکای ایدئولوژیک این رژیم بود و هست. دینی که به ایدئولوژی بنیادگرایانه تبدیل شد، صدمه ی زیادی خورده است. اگر آن ایده ی "اسلام فقاهتی" در ابتدای انقلاب ناروشن بود و مردم از معنا و مصداق عملی انها سر در نمی آوردند، اینک پس از گذشته سه دهه، قوای خود را به فعلیت رسانده و مردم آرزو می کنند که قوای به فعلیت نرسانده ای باقی نمانده باشد تا وضع از این که هست، بدتر شود.برساختن ایدئولوژی جدید برای موجه سازی زمامداری فقیهان، امکان پذیر نیست. نظریه ی ولایت فقیه از اول فاقد پشتوانه های عقلایی/دینی بود. آن نظریه،تمامی جاذبه های اولیه/بازگشت به گذشته ی طلایی/عدالت ساده ی مدعایی خود را از دست داده و به سرکوب و زندان و شکنجه و اعدام تقلیل یافته است. "دموکراسی دینی"، "مردم سالاری دینی" و "دولت دموکراتیک دینی" سرابی بیش نیستند. دولت/حکومت/حکمرانی/سیاستگذاری/ برنامه ریزی؛ همگی مخلوق جعل مردم و عقل عرفی آنان اند. اگر فقه و فقیهان به آسمان وصلند،بهتر است به آسمانها بروند. چرا که زمین، جای زمینان است که با عقل عملی(تناسب روش ها و وسایل با اهداف اخلاقی/عقلایی) سیاست ورزی می کنند و عوامل رازآمیز در دولت/حکومت/سیاست مدرن جایی ندارند.
برساختن امام زمان،برساختن جانشینی امام زمان، پول گرفتن از مردم به نام امام زمان، سلطه ی بر مردم به نام امام زمان؛همه ی این دستگاه نامدلل و مخلوق منافع اقتصادی/سیاسی است. باورهایی چون "جن وجود دارد" و "پری وجود دارد"، خطری برای آدمیان ندارند.اما برساخته ای چون "فرد مقدسی به نام امام زمان با طول عمر بیش از 12 قرن وجود دارد"، اگر صرفاً معلول و محصول منافع اقتصادی/سیاسی /معرفتی/منزلتی یک صنف نباشد؛به شدت به منافع این صنف متکی و گره خورده است. به تعبیر دیگر،این الف ("فرد مقدسی به نام امام زمان وجود دارد") را که بپذیرید، ب (جانشینی فقها) و پ (پرداخت وجوهات) و ت (حکومت حق ویژه ی فقیهان است) و ث (اجرای قصاص و حدود:سنگسار، قطع دست، تازیانه، قطع معکوس دست و پا و غیره) و ج ( انواع نابرابریها: نابرابری زنان و مردان، نابرابری مسلمان و غیر مسلمان،نابرابری فقیه و غیر فقیه، نابرابری مالک و برده) را هم از دل آن "پیش فرض نامدلل" در می آورند و به "شرط لازم" آن "مدعای بلادلیل" تبدیل می کنند که گویی راهی جز پذیرش آنها وجود ندارد.اما این پیش انگاشت/پیش داوری های هویت سازانه/منفعت جویانه اینک فرو پاشیده اند و با هیچ چسب و ترفندی نمی توان این دستگاه تماماً برساخته شده به وسیله ی یک صنف خاص را، سرپا نگاه داشت.کارنامه ی "اسلام فقاهتی" و فقیهان در پیش ما حاضر است.آنان که این کارنامه را وارونه جلوه می دهند، باید چشم های خود را بشویند[4].
سکولاریزاسیون به معنای فرایند جداسازی نهاد دین از نهاد سیاست،فرایند پایان بخشیدن به تبعیض و "حق ویژه" قائل شدن برای افراد،اصناف و دودمان هاست.دولت/حکومت/زمامداری سیاسی؛حق ویژه ی هیچ طبقه(مثلاً طبقه ی کارگر)،صنف(مثلاً صنف روحانیت) یا خاندان(مثلاً فلان دودمان)ی نیست.فقیهان هیچ ویژگی خاصی ندارند که آنها را از دیگران "ممتاز" سازد و حقوق ویژه ای به آنان ببخشد.مسأله فقط این نیست که زمامداری سیاسی حق ویژه ی روحانیت نیست،مسأله این هم هست که دست رنج/درآمد مردم حق ویژه ی روحانیت نیست که بخشی از آن را به روش های استثمارگرانه اخذ نمایند. به کدام دلائل عقلانی/عقلایی فقیهان درآمدهای حاصل از کار مردم را حق ویژه ی خود می دانند؟ منفعت طلبی های صنفی/ایدئولوژیک بدان منتهی شده تا برخی از مروجان "اسلام فقاهتی" این نظام را اسلام چند بعدی/چند ساحتی قلمداد کنند.آیا اکثریت مسلمانها(برادران اهل تسنن)که خمس نمی پردازند، اسلامشان اسلام تک ساحتی است؟ اما فقیهان که سهمی از درآمد مردم را به خدا،سهم دیگری را به پیامبر و سهم دیگری را هم به امام اختصاص داده و هر سه ی آنها را متعلق به امام زمان دانسته که در عصر غیبت باید به خودشان (صنف روحانیت)پرداخت شود،اسلامشان اسلام چند بعدی/چند ساحتی است؟ دل کندن از مال دنیا و بخشش دارایی فضیلتی بسیار شریف و یکی از اعمال سلوکی است که به پارسایی منجر می شود. مومنان می توانند و باید مستقیماً به فقرا کمک کنند و در کاهش درد و رنج زندگی طبقه ی زیر خط فقر مشارکت فعال داشته باشند.اما هیچ تلازمی بین پرداخت پول به فقیهان و حق ویژه از درآمد خود برای آنان قائل شدن،با زندگی مومنانه وجود ندارد. برابری آدمیان، مبنای مشترک دموکراسی و حقوق بشر است. همه می توانند و باید کار کنند و از دست رنج خود زندگی کنند،نه آنکه اکثریت مردم کار کنند و فقیهان از طریق برساختن نظام تبعیض/استثمار زندگی کنند.آخر چه فضیلت/معنویتی است که "شما کار کنید، به ما بدهید تا بخوریم".آدمی که کار نمی کند،نه تنها "انسان تک ساحتی" است، بلکه "استثمارگر" است.چنان اسلامی،"اسلام استثمارگرایانه" است، نه "اسلام چند ساحتی".
5-3 - بحران کارآمدی: یکی از مشکلات اساسی این رژیم،مسأله ی ناتوانی در تصمیم گیری است. چند نمونه ی زیر، برخی از مصادیق صدق مدعای حاضرند:
1-5-3- مسأله ی مالکیت و نحوه ی اداره ی دانشگاه آزاد اسلامی یکی از مصادیق این مدعاست[5]. قدرت تصمیم گیری در این باره و تعیین تکلیف آن وجود ندارد.
2-5-3- پس از سالها بحث، قرار بود طرح هدفمندسازی یارانه ها، از اول فروردین ماه سال 1389 به اجرا درآید. اما بعداً این امر به تعویق افتاد و به اول مهرماه 1389 موکول شد.اینک گفته می شود که از اول آبان 89 اجرای این طرح آغاز خواهد شد. اما هنوز هم هیچ کس نمی داند که تصمیم چیست؟ برای این که قدرت تصمیم گیری وجود ندارد.
3-5-3- نسبت قوای سه گانه با یکدیگر یکی از مسائل لاینحل جمهوری اسلامی است.تفسیر قانون اساسی با شورای نگهبان است. اما پس از گذشته سه دهه،هنوز نسبت ارکان رژیم با یکدیگر روشن نیست. همچنان شاهد مدعیات متعارض درباره ی حدود اختیارات قوا هستیم.آیت الله خامنه ای چند ماهی است که به شورای نگهبان دستور داده تا تکلیف این امر را روشن سازد، اما اعضای شورای نگهبان که خود در همه ی نزاع ها حضور فعال دارند، چگونه می توانند تفسیری حقوقی و حل کننده ی مسأله،ارائه کنند؟
4-5-3- اگر به مسأله ی هسته ای هم نگریسته شود،کاملاً مشهود است که برایند رژیم امکان تصمیم گیری در این باره را ندارد.هر فرد/جناح/دولتی بخواهد این مسأله را حل کند،دیگران اقدام آنها را عهد نامه ی ترکمان چای/خیانت قلمداد می کنند و بدین ترتیب، معضل را پیچیده تر می سازند.
5-5-3- طرح هایی بسیار تصویب و نیمه کاره رها می شوند.این متغیر مهم،به تعطیلی و نامعلوم بودن آینده انجامیده است. هیچ کس نمی داند چه باید کرد. همه ی امور روزانه حل و فصل می شوند. "چو فردا رسد فکر فردا کنیم"، اصل اساسی تصمیم گیری و تصمیم سازی است. به رکود بازار مسکن بنگرید،کدام سیاست وجود دارد تا تحرکی در این قلمرو ایجاد کند؟ آیا اساساً زمامداران خواهان ایجاد تحرک این بخش هستند یا نیستند؟ هیچ کس نمی داند.
6-3- تفاوت های خامنه ای با خمینی: آیت الله خمینی، رهبر انقلاب، بنیانگذار جمهوری اسلامی و شخصیتی کاریزماتیک بود.آیت الله خامنه ای هیچ یک از اینها نیست. آیت الله خمینی مرجع تقلیدی بود که همه وی را اعلم و افقه فقها می دانستند.این باور، محصول تدریس و شاگرد پروری و شهادت آزادانه ی دهها فقیه بود. اما آیت الله خامنه ای به زور نیروهای وزارت اطلاعات و سپاه، محاصره ی جامعه ی مدرسین حوزه ی علمیه ی قم،به یکی از مراجع تقلید منصوب شد.بسط مرجعیت وی، تماماً دولتی/امنیتی/ مالی(توزیع پول) است.
آیت الله خمینی دارای توان بالای تصمیم گیری بود. به عنوان مثال،تعیین تکلیف چند هزار زندانی سیاسی و اعدام آنها در تابستان 1367، عزل آیت الله منتظری از قائم مقامی رهبری،اعدام سید مهدی هاشمی و غیره. اما آیت الله خامنه ای توان تصمیم گیری درباره ی اصلاح طلبان ، رهبران جنبش سبز و مسائل مهمی از این قبیل را ندارد.اگر موسوی و کروبی این چنین در مقابل آیت الله خمینی ایستاده بودند،او به سرعت تمام تصمیم می گرفت و کار آنها را یکسره می کرد. اما ویژگی علی خامنه ای این است که نمی تواند.
سلطانیسم خامنه ای- برخلاف سلطانیسم خمینی- در همه ی قلمروهای سیاسی-اقتصادی- فرهنگی- اجتماعی- نظامی شخصاً دخالت می کند. آیت الله خمینی کسی را در حد و قامت خود نمی دید تا رقیبی را احساس کند. اما جانشین او،همه را رقیب می بیند. آیت الله خمینی فقط فرمانده ی کل قوا را تعیین می کرد. اما رهبر پس از وی، همه ی فرماندهان نظامی را خود تعیین می کند،به آنها حکم 3 ساله می دهد، قبل از 3 سال آنها را جا به جا می کند تا هیچ یک از نظامیان نتواند در بخشی پایگاهی برای خود دست و پا کند. محسن رضایی،رحیم صفوی،قالیباف،عبدالله ذالقدر و دهها تن دیگر، اینک در خارج از سپاه فعالیت می کنند. فرماندهان جوان و کم سابقه، به سرعت می آیند و می روند.بدین ترتیب، فرصت "خیال اندیش" ی های بد از نظامیان سلب می شود.
در قلمرو فرهنگ( شعر، نثر،رمان، سینما،تلویزیون،کتاب،روزنامه و هفته نامه و ماهنامه و فصلنامه،اخبار،و غیره)نیز، شخصاً در همه جا دخالت می کند.شعرا به دربار می روند و در خدمت "آقا" شعر می خوانند و آقا اظهار نظرهای ادیبانه می کند. حتی در این خصوص که به نویسنده ی کدام قصه جایزه داده شود،نظر می دهد. از مهدی اخوان ثالث می خواست برای نظام شعر بگوید، وقتی او نپذیرفت، به او تاخت و سفارش کرد تا حسابش را رسیدند[6].
4- امیدها: ناامیدی محصول خوش باوری و در نظر نگرفتن موازنه ی قواست.وقتی بدون در نظر گرفتن تفاوت قدرت رژیم و مخالفان، از سرنگونی سریع رژیم سخن گفته می شود،عدم تحقق این وعده و خاموش شدن اعتراض های خیابانی،موجب ناامیدی خواهد شد[7].
1-4- ساختن امید: امید حالتی حاضر و آماده ی در فضا نیست.امید را باید ساخت. درست کردن امید، از راه تبدیل آرزوهای بزرگ به اهداف صورت می گیرد. اهداف را باید با امکانات موجود داخلی و بین المللی سنجید. برخی آرزوها،اگر چه ممکن است آرزوهای اخلاقاً موجهی باشند، اما لزوماً به هدف های اصلی منتهی نمی شوند. فرض کنید همین امشب آیت الله علی خامنه ای بمیرد. بعد چه خواهد شد؟ آیا دموکراسی فرا خواهد رسید؟ مگر آیت الله خمینی فوت نکرد؟ پس از مرگ او چه اتفاقی افتاد؟ از کجا معلوم که با مرگ علی خامنه ای وضعیت از آنچه هست بدتر نشود؟ فرض کنیم که رژیم جمهوری اسلامی همین فردا سرنگون شود. آیا با رفتن این رژیم، نظام دموکراتیک ملتزم به آزادی و حقوق بشر جایگزین رژیم سلطانی فقیهانه خواهد شد؟ مگر رژیم شاه سرنگون نشد و حاصل آن چیزی جز رژیم جمهوری اسلامی از کار در آمد؟ مسأله ی ما،مسأله ی گذار به نظام دموکراتیک ملتزم به حقوق بشر کثرت گرا و برساختن آن است، نه چیزی دیگر.این آرمانی است که باید آن را تعقیب و به امید تبدیل کرد.با این همه، متغیرهای امیدوار کننده ای به شرح زیر وجود دارند که نباید نادیده گرفته شوند.
2-4- افزایش شکاف های بالا: شکاف و نزاع در بالا،تنفس و زندگی در پائین را امکان پذیر می سازد. طی سه دهه ی گذشته، همیشه جنگ قدرت در جمهوری اسلامی وجود داشته است. توان ایجاد وحدت آیت الله خمینی بالا بود. اما آیت الله خامنه ای، در بسیاری از نزاع ها، خود یک سوی نزاع است.اگر چه او توانست اصلاح طلبان را از ساختار سیاسی بیرون بریزد، اما نزاع های جدی اصول گرایان،تاکنون راه حلی پیدا نکرده است. پس از هر سخنرانی علی خامنه ای، چند روزی ندای وحدت بلند می شود، اما همان ندا، به سرعت تمام، به نزاع های تازه تبدیل می گردد.نزاع های مجلس و قوه ی مجریه ی اصول گرا، یکی از نزاع های جاری است. آخرین نماد بیرونی این نزاع آن بود که محمود احمدی نژاد در سیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد دیگر مجلس در رأس امور نیست، بلکه دولت در رأس امور است. اصول گرایان مخالف او به سرعت واکنش نشان دادند[8].باز پس گیری قانون برنامه ی پنجم از مجلس، یکی دیگر از نمادهای این نزاع بود.

محمود احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری سال های 84 و 88 در قامت اپوزیسیون رژیم ظاهر شد و رقبای خود را به مدافعین عملکرد سی ساله ی جمهوری تبدیل کرد.او نه تنها در آن ایام رقبای خود را به مدافعان کارنامه ی سی ساله ی رژیم جمهوری اسلامی بدل ساخت،که اینک هم با موفقیت شگرفی مخالفان را به این سو سوق داده که خود را موافق آیت الله علی خامنه ای نشان دهند و احمدی نژاد را دشمن خامنه ای قلمداد کنند که در صدد حذف رهبر است. به عنوان آخرین نمونه، سید محمد خاتمی در دیدار با اعضای شورای عمومی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران در تاریخ 29/6/88 گفته است:
"من هم بر این باورم که جریانی تند نه تنها در دانشگاه‌ها بلکه درکل جامعه می‌کوشد، تا همه ی آنچه را که مطابق میلشان نیست به نام دفاع از انقلاب و خالص سازی آن حذف کند و معتقدم اگر این امر جریان یابد درمقابل رهبری و نظام هم خواهند ایستاد...درنظر آنها نه تنها اصلاح‌طلبان و معترضان به سیاست‌های جاری بلکه بسیاری از اصولگرایان هم ناخالص و تحت فشار هستند.در مقابل ما که به اصل نظام معتقدیم و به کارهای خلاف شرع و خلاف قانون انتقاد داریم روز به روز محدودتر می ‌شویم"[9].
هوشیاری محمود احمدی نژاد و اسارت چهره های شاخص جنبش سبز در چنبره ی سیاست طراحی شده ی از سوی او کاملاً مشهود است.از سوی دیگر، احمدی نژاد چندی است که آگاهانه به دفاع از ایران برخاسته و می کوشد تا مخالفان خود را به مخالفان ایران و تمدن ایرانی مبدل سازد. نزاع بر سر "مکتب ایران" و کوروش، بخشی از این پروژه می باشد که نباید آنها را نادیده گرفت[10].
یکی از مسائل اساسی این است که برخی نزاع دموکراسی خواهی و اقتدارگرایی را به نزاع محمود احمدی نژاد و مخالفان او فرو می کاهند. داستان استبداد، داستان استبداد دینی/سلطانی/فقیهانه است. با رفتن احمدی نژاد و آمدن رئیس جمهوری دیگر،مسأله ی دیکتاتوری حل نخواهد شد.اما نزاع های جناح های حکومت(جنگ قدرت خودیها) به سود جنبش دموکراسی خواهی است. از این رو، هاشمی رفسنجانی، با همه ی مواضع و عملکردش، بودنش در حکومت، بهتر از نبودنش می باشد[11].
3-4- نسل خواهان تغییر: بیش از 70 درصد جمعیت کشور زیر 35 سال سن دارند. اکثریت این نسل پس از انقلاب به دنیا آمده اند. رژیم جمهوری اسلامی در تحمیل نظام ارزشی خود به این نسل کاملاً شکست خورده است. این نسل طرفدار ارزش های مدرن است. اگر چه آزادی های مدنی، اولویت اول این نسل است،اما بدون نظام دمکراتیک،تأمین این مطالبات بسیار دشوار است."انتخابات تقلبی" جمهوری اسلامی، همان که اصلاح طلبان و سبزها "کودتا" می نامند،فرصتی برای "بسیج اجتماعی" این نسل فراهم می آورد تا خودی نشان دهند و مخالفت خود را عیان سازند.سبک های زندگی ،شعارها و مطالبات این نسل؛ با سراپای این رژیم در تعارض قرار دارد. اگر مبارزه ی عملی این نسل نبود،اینک باید شاهد جشن پیروزی جمهوری اسلامی در پیاده کردن "اسلام فقاهتی" باشیم، نه آه و ناله و فغان که "مسلمانی نیست". شکست اسلام فقیهانه لزوماً به معنای پیروزی دموکراسی نیست، "دیکتاتوری های سکولار" و نظام های "سکولار توتالیتر و فاشیستی" هم بخشی از برساخته های آدمیانند. نوگرایی این نسل امید بخش است، به شرط آنکه رواداری،تنوع طلبی و استقبال از "تفاوت" و "دیگری" هم به سبک زندگی این نسل بدل شود.
4-4- غروب انقلاب و خشونت: سیطره ی گفتمان انقلابی/خشونت آمیز لطمات جبران ناپذیری بر مردم ایران وارد آورد.تغییر سرمشق/گفتمان،از انقلابی/خشونت آمیز به مسالمت آمیز/بدون خشونت؛ بسیار امید بخش است. این که قلم ها و گفت و گو جایگزین تفنگ ها و زد و خورد شود، گامی بلند به پیش است. رفته رفته فضایی مجازی برای نقد و گفت و گو پدیدار می شود. دنیای مجازی ، همان دنیای واقعی نیست.این توهم را باید زدود که ایران یعنی وبسایت های سیاسی. اما باید پیش رفت و گفت و گوی ناقدانه را گسترش داد تا قلمرو عمومی گسترده ی واقعی پدید آید. دموکراسی بدون چنان حوزه ای، وجود خارجی ندارد. این حوزه را باید ساخت و آن را فعال و پویا کرد؛در آن صورت امیدها بارو خوهد شد. هر مدعایی باید آزادانه در این قلمرو ارائه شود. هر مدعایی باید آزادانه در این حوزه نقد شود.تهمت و دشنام گویی را باید به فراموشی سپرد، شاید رفته رفته توافقی شکل گیرد.هنوز هم برخی از مدعیان روشنفکری و آزادیخواهی در نقش ولی فقیه ظاهر شده و طرح بعضی موضوع ها و مسائل را برخلاف مصلحت قلمداد می کنند. هنوز هستند افرادی که وقتی نمی توانند با ادله مدعیات خود را بر کرسی بنشانند،از طریق اهانت و تکفیر طرح ها و برداشت های بدیل را منکوب می کنند.خشونت زبانی،زمینه ساز خشونت عملی است. در قلمرو گفت و گو،سر و کار ما با تناسب دلیل و مدعا، کارآمدی ناکارآمدی طرح ها، و اخلاقی و غیراخلاقی بودن الگوهای پیشنهادی است. به عنوان مثال،تبعیض نسبت به اقلیت های دینی/جنسی/قومی، اخلاقاً ناموجه است.
این امید را برخی اقدامات به یأس و سرخوردگی مجدد تبدیل می کنند. ترورها و انفجارهای حسینیه ی رهپویان وصال شیراز- فروردین 87 با 14 کشته و 208 زخمی- ، مسجد جامع زاهدان- 25 تیرماه با 27 کشته و 170 زخمی- ،و آخرین آنها در 31/6/89 در مهاباد که به کشته شدن 12 تن و زخمی شدن 75 انجامید، آژیر خطری است برای همه ی آزادیخواهان/دموکراسی خواهان، که مرداب خشونت در زیر پای ما قرار دارد.
5-4- میز مخالفان: گذار به دموکراسی از طریق بسیج اجتماعی(جنبش اجتماعی)،نافرمانی مدنی و گفت و گوی با زمامداران خودکامه پیش می رود. گفت و گو وقتی صورت خواهد گرفت که مخالفان توانسته باشند از طریق بسیج اجتماعی موازنه ی قوا ایجاد کنند و رژیم حاکم بفهمد که راهی جز گفت و گو و مصالحه وجود ندارد. برای مذاکره،باید میز مخالفان تشکیل گردد. میز مخالفان مرکب از نمایندگان اقشار مختلف اجتماعی(کارگران، زنان،دانشجویان، معلمان،روزنامه نگاران،اقلیت ها،چهره های ملی و...) است. درباره ی موضوع مذاکرات(مطالبات حداقلی و حداکثری، مواضعی که به هیچ وجه نباید از آنها کوتاه آمد،مواضعی که می توان از آنها کوتاه آمد،امتیازاتی که باید گرفت، امتیازاتی که باید داد،سازش و توافق و غیره)؛ در میز مخالفان گفت و گو و تصمیم گیری می شود. البته اعضای میز مخالفان کسانی هستند که حداقلی از پایگاه اجتماعی را با خود دارند.گام نهادن در راه تشکیل میز مخالفان،یکی از عواملی است که به ساختن امید کمک می کند. میز مخالفان، جنبش دموکراسی خواهی را از بی برنامگی، فقدان استراتژی و تاکتیک های مناسب نجات خواهد داد.
این ایده که جنبش دموکراسی خواهی/حقوق مدنی مرزبندی های عقیدتی/ایدئولوژیک/جنسیتی/قومی/ و غیره را پشت سر گذاشته، گام بلندی به پیش است، اما این مدعا باید در عمل خود را نشان دهد. نمی توان چنین مدعیاتی را بر زبان آورد، اما در عمل، همچنان با دوستان نزدیک دهه های گذشته کار کرد. این حق مسلم هر فرد و گروهی است که با کسانی که از جهات گوناگون احساس همفکری دارد،کار کند. اما سخن گفتن از جنبش اجتماعی دموکراسی خواهی چیز دیگری است.اگر دور و بر چهره های شاخص فقط یاران سالیان گذشته باشند، اگر رسانه های مورد تأیید، فقط چنان ترکیبی را به نمایش بگذارند،آنها به یک گروه خاص در کنار دیگر گروه ها و فرقه ها تبدیل خواهند شد. جنبش دموکراسی خواهی پدیده ای متکثر،متنوع،فراگیر،روادار، و دگراندیش و دگرباش خواه است. آنان که دائماً در قامت ولی فقیه ظاهر شده و با مرزبندی های موهوم مختصات جنبش را تعیین می کنند،نه تنها جنبش را به اقلیتی فرقه ای فرومی کاهند،بلکه تمامیت خواهی خود را برملا می سازند.بدین ترتیب، ما با دو مشی متفاوت مواجه هستیم. یکی امیدساز، دیگری نابود کننده ی امید ها و آرزوها. اولی جنبش ساز است،ولی دومی، فرقه ساز.
6-4- گفت و گو درباره ی گذشته: ناامیدی تا حدود زیادی محصول فروپاشی "اعتماد" است. بدون اعتماد،نه کار جمعی امکان پذیر است و نه می توان هیچ برنامه ای را پیش برد."اعتماد" بر باد رفته را دوباره باید آفرید، برساخت،خلق کرد.گفت و گوی جمعی درباره ی گذشته(اصل انقلاب، اعدام ها،کردستان،گنبد،انقلاب فرهنگی، اشغال سفارت آمریکا،جنگ ایران و عراق،سرکوب ها و قتل عام 67، قتل های زنجیر ه ای و...)،راه حل ایجاد "اعتماد"، خلق "امید" و درست کردن "آکتور سیاسی" است.در فرایند گفت و گو "بازیگر سیاسی" ساخته می شود تا در میز مخالفان در مقابل زمامداران خودکامه قرار گیرد و بتواند فرایند مذاکره و سازش را پیش برد.
پرسش آلمانی ها این نبود و نیست که چه کسانی با همکاری با هیتلر رعب و وحشت فاشیستی برساختند و مردم آلمان و جهان را نابود کردند.این کار دادگاه هایی چون دادگاه نورنبرگ بود. پرسش آلمانی ها این بود و هست:چه شد که ملتی به دنبال هیتلر راه افتاد و فجایعی چون آشویتس را خلق کرد؟ وقتی اسرائیلی ها آیشمن را روبودند و وی را در اورشلیم محاکمه کردند، هانا آرنت،فیلسوف یهودی که در دوران جنگ جهانی در انتقال یهودیان به اسرائیل نقش فعالی داشت،سلسله مقالاتی درباره ی دادگاه نوشت که بعدها در کتاب آیشمان در اورشلیم منتشر شد و منجر به آن شد که جامعه ی یهودی وی را مطرود به شمار آورد. آرنت محاکمه ی آیشمن را حق اسرائیل نمی دانست و فرایند دادگاه را هم در جهت درست نمی دید. او به مسأله ی مهمتری می اندیشید:افرادی چون آیشمن در چه شرایطی پدید می آیند؟ چرا آن گونه عمل می کنند؟ هانا آرنت، دوران نازیسم/فاشیسم را "اعصار ظلمانی" می نامید.مسأله این بود و هست:چرا اکثریت مردم در اعصار ظلمانی چنان عمل می کنند؟ وی رفتار مردم در این عصر را با نظریه ی "ابتذال شر" تبیین می کرد.
صادق/کاذب بودن نظریه ی آرنت محل نزاع نوشتار کنونی نیست،محل نزاع،تبیین عمل جمعی مردمی است که "اعصار ظلمانی" را خلق کردند. آلمانی ها، سالهاست که دانش آموزان مدارس را، همه ساله ،در سفری طولانی به آشویتس می برند. جهنم آشویتس را به همان صورت نگاه داشته و به فرزندان خود نشان می دهند که عقلانیت ابزاری/استراتژیک(تعبیر هابرماس) پدران شان چه سیستم مدرنی برای نابودی "دیگری" و "متفاوت" ها پدید آورد؟ در میدان آلبرتینا (Albertina platz) شهر وین، یهودی کشی مجسم گردیده است. در سنگفرش تمامی خیابان های آلمان،نام تک تک افراد یهودیی که در آن نقطه زندگی می کرده،بازداشت و کشته شده- با تاریخ دقیق- به طور زرین ثبت گردیده است.این خاطره/فاجعه همه جا با آنهاست تا دوباره تکرار نشود.مسأله این است،نه سیراب کردن عطش انتقام و دمیدن در حس نفرت و انباشتن کینه ها.
پرسش ما هم این است:چرا یک ملت به دنبال آیت الله خمینی رفت؟ چرا ملتی درگیر فرایند باطل خشونت شد و به سیاه چاله ی خشونت ورزی سقوط کرد؟ چرا "تسخیر خشونت آمیز دولت" به گفتمان مسلط تبدیل شد؟ چرا همه،جز نوادری، خواهان اعدام فوری زمامداران پیشین- با نادیده گرفتن کلیه ی ضوابط دادرسی عادلانه- بودند؟ چرا کشور هشت سال درگیر جنگی شد که صدها هزار کشته و معلول به ارمغان آورد و میلیونها تن در این خود ویرانگری ملی مشارکت فعال داشتند؟ چرا همانها که در در دوران قبل از انقلاب در دانشگاه ها با رژیم حاکم مبارزه می کردند،پس از انقلاب در برابر هم قرار گرفتند و انقلاب فرهنگی به یکی از مکان/ زمان های رویارویی آنان تبدیل شد؟ چرا اشغال سفارت آمریکا به پروژه ای ملی تبدیل شد، تا جایی که گروه هایی مهمترین راهبرد آن دوران را "تشکیل جبهه ی ضد امپریالیستی به رهبری امام خمینی" اعلام کردند؟ چرا...چرا...چرا...چرا...چرا...؟
این گفت و گویی است "اعتماد ساز"،"امید آفرین" و "خلق کننده ی آکتور سیاسی"، برای تشکیل "میز مخالفان". آری مارکس دوران مدرن را به درستی به تصویر می کشید، وقتی گفت:"هر آنچه سخت و استوار است دود می شود و به هوا می رود" (All that is solid melts into Air)،اما اگر بی طرفانه به تجربه ی سه دهه ی گذشته بنگریم،به خوبی مشهود است که چه امر سفت و استواری در حال دود شدن و به هوا رفتن بوده است.


پاورقی ها:
1- رجوع شود به لینک:
www.leader.ir
درست روز بعد از سخنان آیت الله علی خامنه ای،محمد نبی حبیبی، دبیرکل حزب موتلفه اسلامی، در دیدار با اصولگرایان استان زنجان خطاب به آنان گفت:
"هنوز یک ظرفیت خفته برای فتنه وجود دارد؛ فتنه مدیریت شد اما اگر مردم از فتنه گران گرفته نشوند احتمال خطر وجود دارد و اگر کسی فکر می کند این کار انجام شده خوش بینی است...درست است شورشهای خیابانی با تدبیر مقام معظم رهبری ریشه کن شد اما اگر مراقبت نکنیم خودخواهی‌ها و تفرقه‌ها را کنار نگذاریم، هیچ تضمینی برای حضور حداکثری اصولگرایان در مجلس نهم وجود ندارد".
رجوع شود به لینک: www.kaleme.com
2- این مدعایی است که به شدت از سوی سایت های اصول گرایان منتشر می شود. سید محمد خاتمی هم این نوع اخبار را تکذیب نکرده است. به عنوان نمونه به دو خبر زیر رجوع شود:
رجوع شود به لینک: javanemrooz.com
www.jamejamonline.ir
میر حسین موسوی در پاسخ به این شبهات گفته است:
"در میان صفوف جنبش سبز و اصلاح طلبان هیچ اختلافی وجود ندارد و وی همواره با دیگر شخصیت های اصلاح طلب از جمله مهدی کروبی و سید محمد خاتمی مشورت می کند...هیچ اختلافی بین بنده و برادران بزرگوار کروبی و خاتمی وجود ندارد و ما مرتب با هم مشورت می کنیم.بر خلاف جناح اقتدار گرا جنبش سبز پدر خوانده ندارد و بیش از افراد به تعامل بین شبکه های اجتماعی سبز و پیشرو تکیه دارد و بر عکس آنان از عقل جمعی برای پیشرفت استفاده می کند".
رجوع شود به لینک:   www.kaleme.com
پس از آن هم موسوی و خاتمی با یکدیگر دیدار کردند و مدعیات اصول گرایان را دروغ خواندند.
3- در خصوص احتمال حمله ی نظامی به ایران، سرلشگر غلامعلی رشید،جانشین فرمانده ی ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، اخیراً گفته است:
"گزافه نیست که ما در آستانه یک جنگ احتمالی در آینده هستیم".با این حال آقای رشید با وجود پیش‌بینی "جنگ احتمالی در آینده" این را نیز متذکر شده است که به گمان او "فرماندهان نظامی آمریکا این اشتباه استراتژیک را مرتکب نخواهند شد"، زیرا "آنها به خوبی می‌‌دانند که ایران از قدرت بازدارندگی و توان بالای موشکی برخوردار است و در دریا قابلیت‌های فراوان دفاعی دارد".
رجوع شود به لینک:
www.radiofarda.com
4- در دو مقاله ی زیر به این موضوع پرداخته شده است:
"ترور،انفجار،کهریزک/شکنجه:پرده نشینان شاهد بازاری فقه"، گویانیوز،29/6/ 1389 .
"از ترورهای اسلام فقاهتی حقیقی تا ترکمان چای مجتهدانه"، گویانیوز،4/7/ 1389.
5- دور تازه ی نزاع بر سر مالکیت این دانشگاه با سخنان اکبر هاشمی رفسنجانی در افتتاح مجتمع دانشگاهی بابل در 1/7/ 1389 آغاز شد که کار وقف را تمام شده(مبتنی به نظر فقهی چهار مجتهد و رهبری) اعلام کرد.سخنگوی قوه ی قضائیه، محسنی اژه ای، به سرعت به این سخنان واکنش نشان داد و گفت که حل موضوع از سوی آیت الله خامنه ای به رئیس قوه ی قضائیه واگذار شده بود و صادق لاریجانی پس از تحقیق، وقف دانشگاه آزاد را برخلاف شرع تشخیص داده و این نظر را به اطلاع رهبری رسانده است.هاشمی رفسنجانی این بار، ضمن اطلاعیه ی دفتر خود اعلام کرد که موسوی اردبیلی،هاشمی رفسنجانی،سید حسن خمینی و بجنوردی "بر شرعی بودن وقف صحه گذاشتد و نظر فقهی حضرت آیت الله خامنه ای در این زمینه اخذ شده است".غلامحسین الهام هم هدف اصلی وقف دانشگاه آزاد را "پولشویی"، ادامه ی "بی حساب و کتاب" هزینه کردن اموال مردم و تبدیل آن به "میراث خانوادگی" قلمداد کرد.در پایان،رئیس قوه ی قضائیه، صادق لاریجانی،ضمن "منبطل" به شمار آوردن وقف دانشگاه آزاد اسلامی، سخنان هاشمی رفسنجانی در این باره را "عوامانه" قلمداد کرد.
6- فرج سرکوهی در وبسایت رادیو فردا در اینباره نوشت:
"رهبر ایران نقل می‌ کند که پس از انقلاب به اخوان تلفن کردم و گفتم "بیایید توی میدان و با شعر، با زبان، از انقلاب حمایت کنید".اخوان با همان آزادگی، زیرکی و رندی که در او بود پاسخ می‌دهد: "ما همیشه بر سلطه بوده‌ایم نه با سلطه".آقای خامنه‌ای باقی حکایت را نمی‌گوید اما اخوان برای من و تنی دیگر گفت که چند روز پس از رد پیشنهاد خامنه‌ای چند نفری در خیابان راه بر اخوان می‌ بندند و او را به شدت کتک می‌زنند. حقوق بازنشستگی اخوان نیز قطع می‌شود و...آقای خامنه‌ای در یکی از خطبه‌های نماز جمعه خود اخوان را "هیچ" خطاب کرد و اخوان یکی از زیباترین شعرهای زبان فارسی را با مطلع "هیچیم و چیزی کم" در پاسخ به او سرود".
"هیچم. هیچم وچیزی کم .ما نیستیم از اهل این عالم که می بینید .وز اهل عالم های دیگر هم. یعنی چه؟ پس اهل کجا هستیم؟. از اهل عالم هیچیم , و چیزی کم .غم نیز چون شادی برای خود خدایی ،عالمی دارد .پس زنده باش مثل شادی, غم .ما دوستدار سایه های تیره هم هستیم .و مثل عاشق مثل پروانه .اهل نماز شعله و شبنم .اما, هیچیم و چیزی کم .رفتم فراز بام خانه ، سخت لازم بود .شب بود و مظلم بود و ظالم بود .آنجا چراغ افروختم،اطراف روشن شد .و پشه ها و سوسکها بسیاردیدم .که اینک روشنایی خرده خواهد شد .کشتم اسیر بی مروت زرده خواهد شد .باغ شبم افسرده چون خون مرده خواهد شد .خاموش کردم روشنایی را .ان پشه ها وسوسک ها رفتند .غم رفت ، شادی رفت .و هول و حسرت ترک من گفتند... از بام پایین آمدم آرام .همراه با مشتی غم و شادی.وبا گروهی زخم ها و عده ای مرهم.گفتیم بنشینم.نزدیک سالی مهلتش یک دم .مثل ظهور اولین پرتو .مثل غروب آخرین عیسای بن مریم.مثل نگاه غمگنانه ما .مثل بچه آدم .انگه نشستیم وبی خوبی خوب فهمیدیم .باز آن چراغ روز و شب خامش تر از تاریک.هیچیم و چیزی کم".
7- در مقاله ی "موازنه ی قوای رژیم و دموکراسی خواهان"،مورخ 17/5/ 1388،به این موضوع پرداخته و در همان اوایل ظرفیت های واقعی طرفین نشان داده شد تا وعده دهندگان سرنگونی بدانند با چه واقعیت های سختی رویارو هستیم.
8- محمود احمدی نژاد گفت:
"بعضی‌ها استقلال قوا را فقط برای قوه مقننه و قوه قضائیه می‌خواهند. اتفاقاً قوه مجریه، قوه اول کشور است، بعضی‌ها یک جمله حضرت امام(ره) را متعلق به زمانی که نظام ما پارلمانی بوده برجسته می‌کنند، آن‌زمان رئیس‌جمهور مسئول اداره کشور نبوده بلکه نخست‌وزیر مسئول اداره کشور بوده که از طریق مجلس انتخاب می‌شده است. آن موقع مجلس بالا‌ترین بود. اکنون در قانون اساسی قوه مجریه بار اصلی اداره کشور را بر دوش دارد و قوای دیگر باید کمکش کنند. ضمن این‌که در قوه مجریه، جایگاهی است به‌نام ریاست جمهوری. رئیس جمهوری علاوه بر این‌که رئیس جمهور هست، رئیس دولت هم هست. رئیس جمهور بعد از رهبری بالاترین مقام کشور است، رئیس جمهور مجری قانون اساسی هم هست، این دیگر به استقلال قوا ربطی ندارد. مردم رأی مستقیم می‌دهند، رئیس‌جمهور که انتخاب می‌شود، رئیس دولت است، رئیس قوه مجریه است، این یک قوه مستقل است. علاوه بر این‌ها رئیس‌جمهور مجری قانون اساسی هم است، مسئول امور اداری، برنامه، بودجه و استخدامی کشور شخص رئیس جمهور است. یعنی سایر قوا هم اگر بخواهند کار برنامه، بودجه، استخدامی و اداری داشته باشند مسئولش رئیس‌جمهور است. معنای این موضوع، دخالت در قوا و نقض استقلال قوا نیست".
پاسخ وبسایت فردا، متعلق به احمد توکلی، به سخنان احمدی نژاد را در لینک زیر مشاهده کنید:
alef.ir
پاسخ محمد رضا باهنر در لینک زیر قابل دسترسی است:
tabnak.ir
9- رجوع شود به لینک: parlemannews.com
سید محمد خاتمی در 4/7/ 1389، در دیدار با شورای هماهنگی جبهه ی اصلاحات،تمام تأکید خود را بر روی دفاع از نظام و حفظ نظام متمرکز کرد و گفت:
"توطئه‌ای وجود دارد که با نیروهایی که بیشتر به امام و انقلاب و مردم نزدیکتر بودند و بهتر از اصل انقلاب که متاسفانه امروز در معرض تهدید است نمایندگی می‌ کنند، برخورد می کنند...به مراجع و شخصیت‌های نظام حمله می‌ شود، حتی یک مجلس ترحیم که جنبه سیاسی هم ندارد، عده‌ای می‌ ریزند به هم می‌زنند یا جلویش را می‌گیرند، اینها چه نیروهایی هستند؟ باید با تردید با این مساله برخورد کنیم اگر اینها طرفدار و مدعی طرفداری از انقلاب هستند، پس چرا چهره‌هایی که در انقلاب نقش داشتند و بعضی‌هایشان سمبل انقلاب هستند مورد تعرض قرار می گیرند؟...امیدوارم برای پاسداری از اصل انقلاب و نظام و راه امام و خون شهیدان ما شاهد تحول دیدگاهی در مدیران و مسئولان کشور باشیم و بدانیم به نحو دیگری باید کشور را اداره کرد چرا که اولین زیان این مسائل به نظام بر می‌گردد...جریانی وجود دارد که به نظر من سعی می‌کند در همه ارکان و امکانات نظام دست بیاندازد و همه نیروها را از رده خارج کند...به نظرم آنچه امروز در معرض تهدید است، اگر در مقابلش کوتاه بیاییم تحریف کننده همه معیارهای اصلی انقلاب و خصوصیاتی است که نظام ما باید داشته باشد...از چه بیم دارند که جلو آزادی بیان و نشر افکار و اندیشه هایی که معتقدیم به انقلاب و امام نزدیکتر است می گیرند؟...هر چه آزادی‌ها محدود شود و هر چه حضور قانونی مردم با تنگنا روبرو شود زمینه برای پیدایش و بروز و ظهور حرکت‌های خشن در مقابل خشونت وحرکت‌های افراطی پیدا می‌شود و همه و از جمله کشور و نظام آسیب می‌بیند و برای حفظ نظام هم شده باید فضا را باز کرد".
رجوع شود به لینک:    parlemannews.com
10- برای نمونه رجوع شود به پاسخ علی مطهری به سخنان محمود احمدی نژاد، که ضمن ان می گوید:
"کوروش پس از فتح بابِل ، مردم بت پرست را به نام آزادی عقیده در بت‌پرستی خود آزاد گذاشت و این یعنی آزادی عقیده به سبک غربی ، در حالی که ابراهیم خلیل علیه السلام در زمانی که مردم از شهر خارج شده بودند وارد بتخانه شد و همه بتها را شکست...کوروش مردم بابِل را همچنان در زنجیر خرافات باقی گذاشت همچنان که ملکه انگلستان نیز در دوره استعمار هند وقتی وارد بتخانه‌های آن سرزمین می‌شد به نام آزادی عقیده بیش از خود هندی‌ها به بت‌ها احترام می‌گذارد".
رجوع شود به لینک:   jahannews.com
پاسخ علی لاریجانی در لینک زیر قابل دسترسی است:
alef.ir
پاسخ حسین شریعتمداری در سرمقاله ی کیهان 29/6/ 1389 آمده است.وی در بخشی از مقاله ی خود نوشته است:
"اصرار بر جایگزینی "مکتب ایران" به جای "مکتب اسلام" غیر از عبور از اسلام هیچ مفهوم و معنای دیگری ندارد...آیا با چند کلمه خشت نوشته کوروش می توان یک روستا را اداره کرد؟! ایران و جهان بماند! جناب احمدی نژاد چه شناختی از روش و منش حکومتی کوروش دارند که می خواهند براساس آن جهان را اداره کنند؟! این در حالی است که مورخان برجسته و بلندآوازه جهان نیز برداشت درستی از آن ندارند! تاکید بر مکتب ایران به جای "مکتب اسلام" در نگاه همگان به مفهوم عبور از اسلام است... [مشایی]چندی قبل تاکید کرده بود که دوران اسلام گرایی گذشته است".
رجوع شود به لینک: www.kayhannews.ir
11-هاشمی رفسنجانی در دیدار با خانواده ی زندانیان سیاسی، به آنان گفت:
"اگر بخواهم خواسته شما را به مأموران منتقل کنم مطمئن نیستم جواب مساعد بگیرم و شاید نتیجه عکس بدهد. ولی خواسته‌های شما را خدمت رهبری پیگیرم و امیدوارم بی‌نتیجه نباشد. مقام معظم رهبری درخصوص اعمال قانون و تسریع در رسیدگی و حقوق قانونی آنها در زندان دستورات مناسبی صادر کرده بودند که می تواند بسیاری از مشکلات حاضر را رفع نماید".
رجوع شود به لینک:
www.hashemirafsanjani.ir
همین سخنان هم از سوی جناح احمدی نژاد غیرقابل قبول است.