• از این پس جهان رسانه در برخورد با نهاد قدرت بیشتر از گذشته به توانایی های خود پی برده و این می تواند یک وضعیت پارادوکسکال را در روابط این دو حوزه اجتماعی موجب شود. به همان میزان که در کوتاه مدت می توان انتظار سانسور و محدودیت در دسترسی به اطلاعات توسط نهاد قدرت را داشت اما در دراز مدت بدون هیچ تردیدی جنبش اوج گرفته پدیده رسانه خود را به نیروی مقابل تحمیل می کند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۰ آذر ۱٣٨۹ -  ۱۱ دسامبر ۲۰۱۰

این مطلب تقدیم می شود به خانم فرزانه روستایی همکار عزیزم
در روزنامه شرق که در طول ۱۰ سال گذشته در وجود او همواره یک
شخصیت حرفه یی با منش والای انسانی دیدم. همکارم هم اینک
دربند شده است به اتهام واهی اقدام علیه امنیت ملی در حالی
که وی دغدغه ی منافع ملی را بیش از همگان داشت و بسیار فراتر
از نگرش شخصی کار حرفه یی خود را در این مسیر انجام می داد.
برای آزادی هر چه زودترش بهترین آرزوها را دارم


افشاگری های سایت اینترنتی "ویکی لیکس" هفته هاست که تیتر اول رسانه ها و جهان سیاست بوده است. در دور سوم انتشار اسناد محرمانه ی وزارت امور خارجه ایالات متحده توسط این سایت، گزارشات و نامه های محرمانه دیپلمات های آمریکایی در خصوص مسائل متنوع و تحلیل شخصیتی از رهبران طراز اول دیگر کشورها برملا شده است. قبل از آن نیز ویکی لیکس اسناد سری به دست آمده در خصوص جنگ افغانستان و عراق را در مقیاس بالایی افشا کرده بود ولی تفاوت اقدام اخیر این سایت با توجه به گستره ی جهانی آن به نوعی واشینگتن را در مقابل همگان قرار داده است. این بار بحث گمانه زنی در مورد چگونگی دسترسی این سایت به اسناد محرمانه ی نهادهای مسئول در آمریکا جای خود را به رویکرد دیپلماتیک این کشور در برخورد با دیگران و تاثیر دوجانبه افشای این اسناد در روابط متقابل در حوزه ژئوپلتیک خواهد داد. مسیر طی شده توسط ویکی لیکس از مرحله حدس و گمانه به مرحله ی واقعیت و یقین در جایگاه رسانه یی و ارتقا به موقعیت نهاد مرجع در کنار اهمیت اسناد منتشر شده نشان می دهد که این سایت راه طولانی اعتبار را به واسطه ی انتخاب درست "نقشه راه" در دوران جهش اطلاعات در کمترین زمان ممکن از آن خود کرده است. ویکی لیکس را از این پس می بایست به عنوان یک "پدیده رسانه یی" مورد تحلیل قرار داد که توانسته است حوزه سیاست و افکارعمومی را به شدت تحت تاثیر قرار داده و پشت پرده ی دنیای سیاست و حفره های امنیتی غیرقابل مسدود در جهان اطلاعات را در جایگاه واقعی خود یعنی حوزه عمومی وارد کند. از این مرحله به بعد کنش به واکنش متقابل سوق می یابد و حوزه ی دیپلماسی بسته و پشت پرده در وضعیت آسیب پذیری قرار گرفته و سیاست به مفهوم عام در مصاف با جهش اطلاعات و قدرت رسانه در موقعیت تضعیف شده ی خود لاجرم به سمت دمکراتیزه شدن بیشتر حرکت خواهد کرد. پدیده ی ویکی لیکس یک تاثیر درونی و ذاتی در وضعیت رسانه مدرن را نیز شکل می دهد و موجب اعتماد به نفس و تاثیرگذاری آن را در حوزه زیست بشری ارتقای کمی و کیفی خواهد داد. از آنجا که اسناد جدید منتشر شده توسط ویکی لیکس نشان داد که حوزه سیاست بسیار پیچیده تر از روابط معمول و تعارفات دیپلماتیک می باشد، افکارعمومی را در مسیر درک عینیت یک آگاهی ژرف تر در مقابل تاثیرپذیری های لحظه یی نسبت به شعارها و تبلیغات سطحی سیاستمداران قرار می دهد. درز اطلاعات محرمانه به صورت موردی همواره وجود داشته است اما اقدام ویکی لیکس در خصوص انتشار ۹۰ هزار سند محرمامه افغانستان، حدود ۴۰۰ هزار سند محرمانه عراق و هم اکنون ۲۵۰ هزار سند وزارت امور خارجه آمریکا موقعیتی را ایجاد کرده است که تاکنون در دنیای اطلاعات و رسانه بی سابقه بوده است. اعتبار حقوقی اسناد انتشار یافته ویکی لیکس با توجه به عکس العمل مقامات آمریکایی و پوزش خواهی های وسیع خانم "هیلاری کلینتون" وزیر امور خارجه این کشور، بسیار فراتر از سکوت و تکذیب نامه های مقامات سیاسی کشورهای مورد اشاره در این اسناد می باشد. تاکنون تندترین واکنش توسط "دیمیتری مدودف" رئیس جمهوری روسیه در دیدار با "سیلویو برلوسکونی" نخست وزیر ایتالیا در روز جمعه ٣ دسامبر بیان شده است. به گزارش خبرگزاری روسی ریانووستی مدودف می گوید " مطالب منتشره در ویکی لیکس نشان دهنده وقاحت کامل قضایایی است که بخش اعظم سیاست خارجی آمریکا را تشکیل می دهد. فکر می کنم اگربه طور اتفاقی در رسانه های گروهی ارزیابی های وزارت امور خارجه و یا نیروهای امنیتی روسیه از جمله نسبت به همکاران آمریکایی ما نشت پیدا می کرد، آنها نیز بسیار لذت می بردند". از آنجا که تاکنون در واشینگتن هیچ اقدام حقوقی در محاکم بین المللی علیه سایت ویکی لیکس به عمل نیامده است و بیشتر در مسیر سانسور و محدودیت اینترنتی این سایت توسط سرورهای آمریکایی چون "آمازون دات کام" اقدام انجام گرفت، اهمیت و اعتبار اسنادی ویکی لیکس تا حدود زیادی تثبیت گردید.
                                                                                             
هر چند که داده های جدید یک نرم معمول و تا حدودی قابل پیش بینی در خصوص عملکرد دیپلمات های یک کشور در مورد شرایط و تحلیل وضعیت سیاسی یا شخصیتی مقامات حوزه ماموریت تلقی می شود اما عکس العمل و بهت زدگی افکارعمومی از افشای این مسائل گویای شکاف موجود در حوزه عینی سیاسی و ذهنیت حوزه عمومی بوده است. ویکی لیکس در واقع بر موج این گسل و گسست این دو حوزه در دمکراسی مدرن توانسته است زلزله رسانه یی خود را موجب شود. اینکه اقدام این سایت در افشای مسائل پشت پرده سیاست در کوتاه مدت شاید بتواند تئوری "توهم توطئه" را تقویت کند یک واقعیت است که در صورت عدم درک درست و تحلیل بسیط از پدیده ی فوق می تواند گمراه کننده باشد. مورد ویکی لیکس نیز از قانون پدیده های اجتماعی پیروی می کند که در جهان مدرن شناخت درست از آن به تفاوت "متن" و "حاشیه" ارتباط پیدا می کند. این گفته ی "جولیان آسانژ" موسس سایت ویکی لیکس که هم اکنون تحت تعقیب قرار گرفته است مبنی بر اینکه "ویکی لیکس جهان را وارد دوران تازه یی کرده است که می بایست تاریخ را از نو نوشت" حداقل در ثبت وقایع و تحلیل حوادث در تاریخ مدرن موضوعیت خواهد داشت. از این پس جهان رسانه در برخورد با نهاد قدرت بیشتر از گذشته به توانایی های خود پی برده و این می تواند یک وضعیت پارادوکسکال را در روابط این دو حوزه اجتماعی موجب شود. به همان میزان که در کوتاه مدت می توان انتظار سانسور و محدودیت در دسترسی به اطلاعات توسط نهاد قدرت را داشت اما در دراز مدت بدون هیچ تردیدی جنبش اوج گرفته پدیده رسانه خود را به نیروی مقابل تحمیل کرده و به تبع آن ابعاد دمکراسی مدرن را وسعت دوچندانی خواهد بخشید. این در واقع به مفهوم این هشدار و زنگ خطر به جهان سیاست توسط چرخ چهارم ارابه دمکراسی است که "از این پس هیچ راز سر به مهری وجود نخواهد داشت" و قدرت رسانه اتاق سیاست را به سمت شیشه یی شدن سوق می دهد.