• در حالی بلوط‌های زاگرس ۴۸ ساعت است که در میان آتش و دود دست و پا می‌زنند که عملیات اطفا حریق به وسیله دبه‌های آب و بطری آب معدنی ادامه دارد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱۴ مرداد ۱٣۹۰ -  ۵ اوت ۲۰۱۱

آفتاب: در حالی بلوط‌های زاگرس ۴٨ ساعت است که در میان آتش و دود دست و پا می‌زنند که عملیات اطفا حریق به وسیله دبه‌های آب و بطری آب معدنی ادامه دارد.
عملیات اطفا حریق در کوه‌های صعب العبور پلدختر در حالی با مشارکت فعال نیروهای هلال احمر پیگیری می‌شود که به دلیل وضعیت و شرایط توپوگرافی منطقه همچنان عملیات به کندی پیش می‌رود.
این در حالی است که بالگرد اعزامی از کرمانشاه یک بالگرد نفربر است که اقدام به هلی برد نیروها به محل کوه‌های صعب العبور پلدختر می‌کند و تیم‌های امدادی برای رسیدن به محل آتش باید چند کیلومتری به همراه دبه‌ها و بطری‌های آب پیاده روی کنند.

کوهپیمایی نیروها برای رسیدن به محل آتش‌سوزی
با این اوصاف کوهپیمایی تا رسیدن به محل حادثه خود توان نیروهای امدادی را می‌گیرد به طوریکه عکاس که برای گرفتن تصویر از صحنه‌های آتش‌سوزی در ارتفاعات شهرستان پلدختر حضور یافته بود از نیمه راه بازگشت.
مطابق اظهارات کارشناسان ۷۵ درصد مساحت لرستان را ناهمواری‌ها تشکیل می‌دهد که این امر ضرورت وجود بالگرد مخصوص اطفا حریق در این استان را انکار‌ناپذیر می‌کند.
تجربه آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع شهرستان پلدختر که می‌رود به فاجعه‌ای برای جنگل‌های زاگرس تبدیل شود نمونه‌ای از ضعف امکانات و تجهیزات مقابله با اطفاء حریق در استان لرستان است که گویا با وجود هشدارهای رسانه‌ها تاکنون مورد توجه قرار نگرفته بود.
در حالی آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع پلدختر به ساعت پنجاهم خود نزدیک می‌شود که از دست رفتن بیش از ۵۰۰ هکتار جنگل و مرتع که تبعات زیادی برای گونه‌های جانوری منطقه دارد می‌تواند خسارت غیرقابل جبرانی برای طبیعت این استان باشد.

تلاش طاقت‌فرسای نیروهای امدادی در گرمای ۵۵ درجه
آنچه که باید مورد تقدیر قرار گیرد فعالیت طاقت‌فرسای نیروهای هلال احمر، منابع طبیعی، ستاد حوادث، بسیج و محیط زیست در شرایطی است که دمای هوا در شهرستان پلدختر به عدد ۵۵ درجه نزدیک می‌شود ولی آیا در همه کشورهای دنیا عملیات اطفاء حریق با این وضعیت و تنها با اتکا به نیروی انسانی صورت می‌گیرد؟
بارها در رسانه‌های مختلف شاهد آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای در کشورهای مختلف اروپایی و حتی آسیایی بوده‌ایم که در آنها هیچ خبری از اطفاء حریق با دبه و بطری آب معدنی نیست ولی در منحصر به‌فرد‌ترین ذخیره‌گاه زاگرس به عنوان قلب تپنده ایران عملیات اطفا حریق با کمترین تجهیزات و فقط با از خودگذشتگی و ایثار نیروهای امدادی صورت می‌گیرد.
در حالی عملیات امدادی در گرمای ۵۵ درجه در پلدختر پیگیری می‌شود که بسیاری از نیروهای امدادی با زبان روزه در ارتفاعات "مهله کوه" حضور یافته‌اند و کیلومترها پیاده‌روی را به جان خریده‌اند تا بخشی از این میراث طبیعی را حفظ کنند ولی آیا در استانی که بارها شاهد آتش‌‌سوزی در ارتفاعات بوده است باید همچنان با چالش نبود بالگرد امدادی و تجهیزات کافی مواجه بود؟

مبارزه با آتش با سلاح دبه و بطری آب!
یک کارشناس محیط زیست در این رابطه گفت: ما همواره هزاران میلیارد تومان در احداث پروژه‌هایی که خودشان در نهایت عامل از بین رفتن جنگل‌های زاگرس می‌شوند، خرج می‌کنیم اما برای حفاظت از داشته‌های خدادادی این سرزمین که همانا جنگل‌های خدمت رسان هستند و بیش از ۵۰ درصد از منابع آبی ایران را تامین می‌کنند، ریالی خرج نمی‌کنیم!
محسن تیزهوش ادامه داد: جای بسی تعجب است که استان لرستان با داشتن چنین عرصه عظیمی از جنگل و مرتع در مواقع اضطراری و حساس با دستان خالی و یا بطری‌ها و دبه‌های آب به جنگ به آتش رفته باشد.
وی با تاکید بر اینکه کارهایی که برای خاموش کردن آتش انجام می‌شوند باید اثرگذار و فوری باشند، تصریح کرد: خاموش کردن آتش کاری بسیار سخت، خطرناک و خسته کننده است که باید روند آن سرعت بخشیده شود.
این فعال محیط زیست معتقد است که امدادگران اسیر شرایط خاص توپوگرافی منطقه شده‌اند و تنها با یک بالگرد که تنها به هلی‌برد افراد مشغول شده نمی‌توان در زمان کوتاه به خاموشی کامل آتش امید داشت.


عواقب آتش‌سوزی ۴٨ ساعته در جنگل‌های پلدختر
تیزهوش همچنین به تبعات این آتش‌سوزی گسترده در پلدختر اشاره کرد و گفت: نابودی فزاینده پوشش گیاهی جنگل‌های پلدختر در ۴٨ ساعت گذشته عواقب بسیاری را برای استان در پی خواهد داشت.
وی با تقسیم این تبعات در دو بخش اقتصادی و زیست محیطی، یادآور شد: متاسفانه عواقب از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع همواره در کشورمان نادیده گرفته شده و این در استان لرستان بیش از آنچه که ما تصور می‌کردیم، نادیده گرفته شده است.
این کارشناس محیط زیست ادامه داد: امروزه کشور‌ها و سرزمین‌هایی که جنگل‌ها و مراتع خود را در اثر عوامل مختلفی همچون آتش‌سوزی از دست می‌دهند در معرض آسیب‌های اقتصادی کمرشکنی قرار می‌گیرند که با گذشت زمان بر شدت این آسیب‌ها افزوده نیز می‌شود.
تیزهوش با یادآوری اینکه در استان لرستان اقتصاد جوامع محلی که مشاغل مرتبط با جنگل دارند مورد آسیب جدی قرار گرفته است، عنوان کرد: از بین رفتن مراتع، بدان معناست که کار کشاورزی و دامپروری مردم با مشکل جدی مواجه می‌شود زیرا آتش‌سوزی عوامل پایداری خاک و در حقیقت حاصل خیزی خاک را گرفته و در مقابل زمین‌هایی را به ما تحویل می‌دهند که برای بازگشت به چرخه طبیعی خویش به مدت زمان زیادی نیازمند است که در همین زمان که ما منتظر احیای زمین‌های سوخته خویش هستیم، آسیب‌های اقتصادی ضربه‌های موثر‌تری را به اقتصاد منطقه وارد می‌کند.
مسئول کمیته آلودگی‌های محیط زیست کانون همیاران طبیعت لرستان گفت: این در حالیست که عواقب زیست محیطی از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع شرایط بحرانی و غیر‌قابل کنترلی را برای اغلب سرزمین‌هایی که داشته‌های طبیعی خویش را از دست داده‌اند، به وجود آورده است.

آتش‌سوزی که درس‌های زیادی برای مسئولان داشت
وی به شرایط خاص پلدختر اشاره کرد و بیان داشت: با از بین رفتن پوشش گیاهی بروز سیلاب‌های فاجعه‌آمیز محتمل بوده و این رخداد تلخ در بسیاری از کشور‌های جهان رخ داده و آسیب‌های فراوانی را به اقتصاد آن کشور تحمیل کرده است.
تیزهوش معتقد است که آتش سوزی پلدختر درس‌های زیادی برای منابع طبیعی لرستان به دنبال داشت و یادآور شد: اقداماتی همچون افزایش "آتش‌بر" شاید در ابتدا کافی باشد اما آتش‌سوزی پلدختر به ما نشان داد که تنها اکتفا کردن به احداث آتش بر کافی نبوده و اگر به فکر حفظ و احیای جنگل‌ها و مراتع استان افتاده‌ایم باید با داشتن یک برنامه جامع و دقیق هم به حراست از جنگل‌های استانمان برخیزیم و هم در مواقع حساس چشم انتظار کمک سایر استان‌ها ننشینیم.
وی با تاکید بر ضرورت تجهیز لرستان به بالگرد اطفا حریق، عنوان کرد: در مورد آتش‌سوزی بی‌سابقه پلدختر باید در سریع ترین زمان ممکن دلایل این آتش‌سوزی بررسی شده و برای برطرف کردن کمبودها اقدام به برنامه‌ریزی‌های کاربردی نمود.
آتش‌سوزی همچنان مهمترین دلیل از بین رفتن جنگل‌های لرستان است
به هر روی در سال‌های اخیر جنگل‌ها و مراتع استان لرستان که یکی از اصلی‌ترین و مهمترین رویشگاه‌های زاگرس به شمار می‌آیند درگیر مشکلات بسیاری شده‌اند که مجموعه‌ای از عوامل طبیعی و انسان ساخت در تداوم شرایط بحرانی این زیست‌گاه‌های ارزشمند تاثیر بسزایی داشته است.
از سوی دیگر سیر صعودی آتش‌سوزیهای جنگل‌ها و مراتع در این استان زنگ خطر را در این زمینه به صدا درآورده به طوریکه به اعتقاد کارشناسان بخش عمد‌ه‌ای از جنگل‌های لرستان به دلیل آتش‌سوزی از بین رفته‌اند.
با این اوصاف تجهیز استان لرستان به امکانات و بالگرد اطفا حریق شاید مهمترین درسی است که آتش‌سوزی ۵۰ ساعته جنگل‌های پلدختر برای مسئولان به همراه داشت که امید می‌رود این موضوع مورد توجه مسئولان قرار گیرد نه اینکه منتظر بمانیم تا ۵۰۰ هکتار دیگر از مراتع زاگرس در میان شعله‌های آتش دود شود و دوباره همین حرف‌ها را تکرار کنیم.