• امروز بیش از ۳۰ کشوردردنیا از جمله ایالات متحده آمریکا و انگلستان، شورای ملی انتقالی لیبی را به رسمیت شناخته اند.اما شورشیان شهر میسراتا که نبرد سنگین و طولانی را برای حفاظت از شهرشان انجام دادند، به طور غیر رسمی عدم اطاعت خود از تصمیمات شورای ملی انتقالی را اعلام کرده اند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۴ شهريور ۱٣۹۰ -  ۲۶ اوت ۲۰۱۱

مقاله ای را که ملاحظه میفرمایید نوشته آقای پاتریک کوکبورن [1] می باشد که در روزنامه لندنی اندی پندنت [2] چاپ شده است. متن فرانسوی مقاله فوق الذکر در هفته نامه کوریر انترناسونال[3] منتشر شده که ترجمه آن را مطالعه می فرمایید.
نویسنده در این مقاله سعی دارد با بررسی حال حاضر کشور لیبی تاملی بر روی پروسه انتقال قدرت داشته باشد.
سروش علوی

از ۱۷ تا ۲۶ فوریه ۲۰۱۱ مخالفان رژیم قذافی کنترل شهر میسراتا[4] در غرب لیبی را در دست می گیرند.
از ۲ تا ۵ مارس شهرهای نفت خیز برگا[5] و راس لانوف[6] سقوط می کنند. اما ضد حمله نیروهای قذافی از ۷ تا ۱۶ ماه مارس باعث باز پس گیری موقت راس لانوف و برگا شد.
۱۹ ماه مارس تاریخ شروع حملات هوایی جنگنده های فرانسه و انگلستان که در تاریخ ۲۴ مارس تحت فرماندهی ناتو [7] قرار گرفتند.
۲۰ تا ۲۲ اوت حمله مخالفان به طرابلس [8].
مترجم.


نبرد در لیبی کاملا به پایان نرسیده است
شاید معمر قذافی برای باقی ماندن درمسند قدرت بسیار ضعیف بود اما این موضوع به معنای آن نیست که شورشیان و مخالفان وی بی نهایت قدرتمند هستند. مخالفان در حمله خود به بن غازی[9] در ماه مارس گذشته (فروردین) در آستانه شکست از سربازان قذافی قرار داشتند که دخالت بموقع نیروهای ناتو آنها را از یک شکست حتمی نجات داد. جنگنده های ناتو با هدف قرار دادن تانکهای سرهنگ قذافی آنها را مجبور به عقب نشینی کردند.
اگر امروز مخالفان موفق به تصرف درآوردن طرابلس شده اند به این دلیل است که آنها از پشتیبانی هوایی-تاکتیکی نیروهای ناتو بهره مند بودند.
امروز بیش از ۳۰ کشوردردنیا از جمله ایالات متحده آمریکا و انگلستان، شورای ملی انتقالی لیبی را به رسمیت شناخته اند.اما شورشیان شهر میسراتا[10] که نبرد سنگین و طولانی را برای حفاظت از شهرشان انجام دادند، به طور غیر رسمی عدم اطاعت خود از تصمیمات شورای ملی انتقالی را اعلام کرده اند.
ممکن است که این عدم سازش مدت زیادی طول نکشد ولی میتوان آن را به عنوان نشانه ای از وجود اختلاف و چند دستگی در میان مخالفان دانست.
چند هفته پیش فرمانده ارتش شورشیان به نام عبدل فتاح یونس[11] بعد از اینکه به بهانه ای واهی از محافظان شخصی اش دور شد، به قتل رسید.مطابق اخبار تایید نشده وی تا حد مرگ شکنجه شده و جسدش به آتش کشیده شده است.
بدنبال این ماجرا شورای ملی انتقالی، دولت موقت را منحل اعلام می کند و اینچنین به نوعی مانع در راه تحقیقات در مورد این قتل ایجاد می کند.
قبیله عوبیدی[12] قبیله ای که عبدل فتاح یونس به آن تعلق داشت تقاضای روشن شدن علت مرگ فرمانده ارتش شورشیان را رسما اعلام می کند.
برای بسیاری از مردم لیبی پایان حکومت معمر قذافی یک تسکین و آرامشی بسیار بزرگ به حساب می آید. زیرا در لیبی مردم مجبور بودند تابع ایدئولوژی،سیاستهای خاص و بچه گانه وبطور کلی سیستم دیکتاتوری معمر قذافی باشند.
دانشجویان در دانشگاها مجبور به گذراندن واحدهای درسی مربوط به "کتاب سبز"[13] قذافی بودند و در صورت نداشتن حد نصاب درواحد مزبور سال تحصیلی خود را باید تجدید می کردند. در آشوبهای ۱۵ فوریه ساختمانی که در آن گروه درسی مربوط به واحد "کتاب سبز" وجود داشت از جمله اولین جاهایی بود که به آتش کشیده شد.
سطح زندگی در کشور لیبی در مقایسه با همسایه گانش در رده مناسبی می باشد اما طی دهه های اخیر سرهنگ قذافی و پسرانش با قبضه کردن قدرت قسمت بزرگی از ثروت لیبی را به غارت بردند.

دخالت نظامی در لیبی
در ابتدا کشورهای فرانسه و انگلستان بلحاظ مسائل حقوق بشری و کمک های انسان دوستانه پیشنهاد دخالت نظامی در لیبی را مطرح کردند که با استقبال ایالات متحده آمریکا نیز مواجه گشت.اما به سرعت هدف اصلی این دخالت تغییر پیدا کرد و تبدیل به یک عملیات نظامی برای براندازی رژیم قذافی شد.و با دخالت ناتو مشخص شد که نیروهای ائتلافی قصد دارند تا زمانی که قذافی سقوط نکرده است به عملیات خود ادامه دهند.
از ابتدا این امر مشخص بود که مخالفان و شورشی ها هر چند با انگیزه بسیار بالا اما بدون حمایت هوایی و تاکتیکی، کار بزرگی نمی توانند انجام بدهند. بنابراین، این سربازان که آموزشهای نظامی لازم را نیز ندیده بودند از حمایت نیروهای ائتلافی بخصوص در بمباران وسیع اهداف نظامی قذافی،برخوردار شدند.
با توجه به دخالت ناتو انتظار بر آن بود که این عملیات به سرعت به نتیجه برسد اما با کمال تعجب چند ماهی برای نتیجه نهایی وقت لازم بود.
سوالی که در این زمان مطرح می شود این است که آیا ناتو همان طوری که در پیروزی و به قدرت رسیدن مخالفان نقش داشت می تواند نقشی اساسی در روند انتقال قدرت نیز ایفا کند؟
باید این موضوع را یادآوری کرد که در سال ۲۰۰۳ زمانی که صدام حسین سقوط کرد، در میان اکثریت عراقی ها محبوبیتی نداشت همین طور رژیم طالبان در افغانستان در سال ۲۰۰۱ اما در هر دوکشور مذکورهیچ نیرو یا حزب مخالفی که قابلیت جانشینی رژیم قبلی را داشته باشد وجود نداشت. در هر دو کشور درست زمانی که گمان می رفت که جنگ به پایان رسیده است در واقع شروع شده بود و نیروهای خارجی به عنوان نیرویی اشغال گر محسوب می شدند.



[1] Patrick Cockburn

[2] The Independent

[3] Courrier International

[4] Misrata

[5] Brega

[6] Ras Lanouf

[7] NATO – OTAN سازمان پیمان آتلانتیک شمالی

[8] Tripoli پایتخت لیبی

[9] Benghazi شهری در شمال لیبی

[10] Misrata

[11] Abdel Fatah Younès

[12] Obeidi

[13] کتابی است که قذافی در دهه ۱۹۷۰ آن را به رشته تحریر در آورد. از سال ۱۹۷۵ به این سو در لیبی همواره از «کتاب سبز» قذافی نام برده شده است. کتابی که به مانند کتاب مقدس ستایش می‌شد و همگان به اجرای رهنمودهای آن تشویق می‌شدند. کتابی که پس ازمستحکم شدن پایه‌های حکومت قذافی بعد از کودتا (کودتایی که در سال ۱۹۶۹ صورت گرفت) نوشته شد. هدف از نوشتن این کتاب نیز که به تقلید از «کتاب سرخ» مائو نوشته شد آگاه کردن مردم لیبی با بنیان‌های اندیشه قذافی بود