اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ٣ آبان ۱٣۹۰ -  ۲۵ اکتبر ۲۰۱۱

آذربایجان در فقدان شاعر، روزنامه‌نگار و ادیب تبریزی استاد یحیی شیدا سوگوار است.
استاد شیدا شصت سال از عمر پربار خود را در خدمت ادبیات آذربایجان صرف کرد و از چهره‌های ماندگار این سرزمین شد. او از قدیمی‌ترین اعضای فرقه دموکرات آذربایجان و عضو انجمن نویسندگان آذربایجان شمالی بود.
ما این ضایعه بزرگ را به هموطنان عزیز به‌ویژه خانواده محترم استاد و صاحب‌قلمان آذربایجانی صمیمانه تسلیت می‌گوییم.
بی‌گمان ملت آذربایجان در جهت تحقق خواست قلبی این شیدای زبان و فرهنگشان، که همانا آزادی و شکوفایی زبان مادری بود، به مبارزات مدنی خود ادامه خواهند داد.

انجمن قلم آذربایجان جنوبی (ایران) در تبعید



آذربایجان اوز شاعیر بالاسینی باغرینا باسدی!

عزیز هم‌وطنلر:
آذربایجانین گورکملی شاعیر و ضیالی‌سی استاد یحیی شیدا ابدیته قووشدو. بوگون آنا وطن بیر حالدا شاعیر اوغلونون ماتمینه اَیلش‌میشدیر کی او اوغول 60 ایله قدر شوجاعتله مظلوم خالقیمیزین دیلی و شعرینین بایراغینی اوز گوجلو چیینینده داشیدی؛ راسیست پهلوی رژیمینه بویون ایمه‌دی و قورخونج اسلام رژیمینه اعتنا ائتمه‌دی. اوستاد شیدا او نادیر ضیالیلاریمزیدان ایدی کی آذربایجان دموکرات فرقه‌سینین ایستک‌لری و ایده‌آل‌لارینا عومرونون سونونا قدر وفالی قالدی؛ آذربایجان شعری و ادبیاتینین گلیشیب چیچکلنمه‌سی یولوندا بیر آن ده‌یرلی زحمتلرینی دایاندیرمادی.

اوستاد شیدا اووچولارلا ووروشان، ظالیملره قارشی دوران، دورنالار، صونالار، ساری‌کوینکلر، آچیق اورکلر و دورو بولاقلار شاعیری ایدی. او گورکملی عالیمین وفاتینی بوتون خالقیمیزا، اوزللیکله وطنیمیزین شاعیرلری، ادیبلری، و یازارلارینا باش ساغلیغی وئریر، اوستادیمیزین ده‌یرلی عائله‌سینه صبیر و دوزوم دیله‌ییریک. شوبهه‌سیز آذربایجان خالقی اوز دیل و ادبیات شیداسینین اورک ایسته‌یی اولان دیلیمیزین آزادلیغینی ال‌ده ائد‌نه قدر، اوز دموکراتیک موباریزه‌سینه دایانمادان داوام ائده‌جکدیر.

سورگونده گونئی آذربایجان (ایران) قلم انجمنی


استاد یحیی شیدا: حیاتی و یارادیجیلیغی

آذربایجان خالقی‌نین تانینمیش و افتخارلی اوغلو "استاد یحیی شیدا"نین حیاتی، انسانلیق دفتری‌نین پارلاق صحیفه‌‌لریندن اولموش.
آذربایجانیمیزین فخری ساییلان استاد یحیی شیدا 1303نجی ایلین اردیبهشت آیی‌نین ییرمی‌سینده تبریز شهرینده مشروطه مجاهدلریندن اولان حاجی حسین‌چرندابی (یوزباشی) عائله‌سینده دونیایا گوز آچدی. شیدانین ایلک معلمی "میرزا خانم" آدلی اولموش، اونا قرآن کریم و جامع عباسی‌نی اویرتمیشدیر. اونونلا یاناشی، بالاجا یحیی اوز آتاسیندان، کلیله و دمنه، گلستان، بوستان، قابوسنامه، نصاب‌الصبیان و ... اویرنمیشدیر.

ابتدایی تحصلینی جامی مدرسه‌سینده و اورتا مکتبی‌ایسه فردوسی دبیرستانیندا ادبیات رشته‌سینده قورتاریر و عرب دیلینی مکمل اویره‌نیر. ائله بو زماندان فلسفه، روانشناسی و عرفان موضوعلارینی دریندن مطالعه ائتمگه باشلاییر.

شیدانین شعر ذوقو 1319نجی ایلدن چیچکلنیر و او بو یولدا علی‌فطرت، جعفر خندان و مولانا یتیم کیمی تانینمیش ادبیات اوستالاریندان شاعرلیگین تکنیک‌لرینی اویره‌نیر. اونلارلا برابر معانی و بیان علملرینی تبریزین جمعه مسجیدینده استاد انصاری‌دن درس آلیر.

1324‌نجی ایل آذربایجاندا باش وئرن آزادلیق حرکاتی، گنج شیدانی‌دا اوزونه جذب ائدیر. شیدا شاعرلر مجلسی‌نین فعال عضوی کیمی بو ادبیات اوجاغیندا شرکت ائدیر و اودلو آلوولو شعرلریله چیخیش ائدیر. شیدانین جوان اولدوغونا باخمایاراق، شاعرلر مجلسینده گوزل شعرلر مولیفی اولدوغونو هامی قبول ائدیر.

1327نجی ایلدن مطبوعاتی چالیشمالارا باشلاییر و بیر چوخ مقاله‌لر خاور نو، آذرمرد، اخبار روز و ... دیگر روزنامه و مجله‌لرده یازیر. بو ایللرده تهرانا گئدیر و اوچ ایل اوردا عرفان اسلامی اوخویوب، مطبوعات ایشلریله مشغول اولور. شیدا تهراندا اولارکن مختلف ادبی انجمن‌لرده او جمله‌دن انجمن ادبی دانشوران‌دا اشتراک ائدیر و نیما یوشیج، اخوان ثالث، ناصح، بدیع‌الزمان و بیر چوخ فارس شاعرلریله یاخیندان علاقه‌ده اولور.

1330نجی ایلرده تبریزه قاییدیب، حرفه‌ای بیر ژورنالیست کیمی مطبوعاتی فعالیت‌لرینه دوام ائدیر و ادبی انجمنلرده فعالیت گوستریر. شیدا بو ایللرده سهند، حبیب ساهر، حسن قاضی، احمد ترجانی‌زاده، واعظ چرندابی، ادیب توسی، دکتر منوچهر مرتضوی، استاد شهریار و ... دوستلوق ائدیر.

1340نجی ایللردن "مهد آزادی" روزنامه‌سی‌له امکداشلیق ائدیر و بو امکداشلیق اوزون ایللر و بو گونه قده‌ر دوام تاپیر.

استاد شیدا اوزو دئمیشکن ایران آذربایجانیندان داها آرتیق آذربایجان جمهوریسینده و ترکیه‌ده تانینیر و اونون بو ایکی اولکه‌ده بیر چوخ اثرلری دفعه‌لرله یاییلیبدیر.

استادیحیی شیدا مطبوعات عالمینه سیغمایان انساندیر. او مطبوعات ایشلریله برابر بیر مدت رادیو وئرلیشلری حاضیرلاییر و اوزوده بو وئرلیشلرین آپاریجیسی اولور.
اونون آنا دیلینده و فارس دیلینده یازدیغی شعرلر معاصر ادبیاتیمیزین ان گوزل نمونه‌لریندندیر.

استاد شیدانین 18 مین بیت ترکی و 22 مین بیت فارسی شعرلری واردیر.

استاد یحیی شیدانین اثرلری:

1- جنایات زن یا شاهکارهای طبیعت / رمان
2- پسر خان / رمان مستند
3- دریای متلاطم / مجموعه ‌شعر
4- تلواسه‌ها / اشعار انقلابی
5- فراورده‌ها / برگزیده اشعار شهریار
6- در زوایای تاریخ / تاریخ ادبیات دوره پهلوی
7- بدیهه گویی در ادبیات فارسی
8- دیوان غمزده مراغه‌ای
9- مذنب کیست / شرح احوال ملا مذنب
10- ادبیات اوجاغی / اوچ جلد
11- اودلی سوزلر / اکبر حدادین شعرلری
12- اودلار وطنی / شعر مجموعه‌سی
13- دیوان معجز شبستری /
14- اورک سوزلری / محمد بی‌ریا
15- شعر مجموعه‌سی / اجتماعی- تنقیدی شعرلر
16- سئژیم‌قولو / علی نظمی‌نین شعرلری
17- احساسلی غزللر / شعر مجموعه‌سی
18- دیوان ملا ولی ودادی /
19- دیوان فضلی / با تطبیق هفت نسخه /
20- دیوان اکبر جوادی
21- قورخولو سفر / منطق‌الطیردن الهاملاناراق /
22- گلینلر بزه‌یی / اعتمادین شعرلری
23- اون‌لارجا