• آزاد کردی، نماینده ی جامعه ی صلح و توسعه ی کردستان، در گفتگو با سوسن محمدخانی غیاثوند پیرامون نشست فوق العاده ی «کنگره ی ملی کردستان» می گوید کنگره ملی کردستان هنوز نتوانسته‌ نظر بیشتر احزاب و سازمانهای سیاسی و مدنی قسمتهای مختلف کوردستان را جلب نماید ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ٨ آبان ۱٣۹۰ -  ٣۰ اکتبر ۲۰۱۱

کنگره ملی کرد (ک.ن.ک/KNK) در روزهای 22 و 23 اکتبر نشست فوق العاده ای را با حضور نمایندگان حدود 21 حزب و سازمان سیاسی، مدنی و اجتماعی کورد برگزار کرد.
پیشتر اما محمدآسنگران، دبیرکمیته کردستان حزب کمونیست کارگری ایران طی مصاحبه ای با تلویزیون ایسکرا در خصوص کنگره ملی کرد گفته بود: اساسا آن کنگره در دست پ.ک.ک بود و به ابتکار آنها شکل گرفته بود. احزاب دیگر بعضا در آن شرکت می کردند و تعدادی هم اصلا شرکت نکردند. آن کنگره به مرور زمان بی خاصیتی و بی تاثیری خود را نشان داد و عملا از بین رفت. چنانکه اکنون چیزی به اسم “کنگره ملی کرد” وجود خارجی ندارد. ابتدا تعدادی از احزاب در آن کنگره شرکت کردند. تعدادی هم به دلیل رقابت با همدیگر در آن کنگره شرکت نکردند.
در خبری که توسط رسانه های نزدیک به پژاک منتشر شده بود، اعلام شد که حزب دمکرات کردستان ایران در نشست فوق العاده کنگره ملی کرد در بروکسل شرکت داشته اما کریم پرویزی از اعضای دفترسیاسی حزب دمکرات کردستان ایران به صورت کتبی اعلام کرد که: «حزب دمکرات کردستان ایران به طور رسمی در این نشست حضور نداشته است. اگر کسی از اعضای حزب حضور داشته به طور شخصی بوده نه به عنوان نماینده حزب دمکرات کردستان ایران.»
آزاد کردی، روزنامه نگار و فعال سیاسی کرد نیز که به عنوان نماینده «جامعه صلح و توسعه کردستان» در این نشست فوق العاده شرکت کرده بود، گفت: از آنجائیکه یک اراده ملی بر «کنگره ملی کرد» حکمفرما نیست لذا کنگره هنوز نتوانسته‌ نظر بیشتر احزاب و سازمانهای سیاسی و مدنی قسمتهای مختلف کوردستان را جلب نماید.
نتایج نشست فوق العاده «کنگره ملی کرد» در سایت رسمی «جامعه صلح و توسعه کردستان» منتشر نشد. آزاد کردی در خصوص علل آن اظهارداشت: در جلسه پایانی نشست یک قطعنامه 22 ماده ای به تصویب رسید که بیشتر مفاد آن مورد توافق عموم شرکت کنندگان قرار گرفت. اما طی جلسات، بندی پیشنهاد شد که در متن کردی نتیجه نشست هست و در آنجا فکر کنم بهره برداری حزبی صورت گرفته. در این جور نشستها لازم نیست به حزب و سازمان خاصی بیشتر ارجحیت داده شود. بعضی از شرکت کنندگاه از آوردن نام «پ.ک.ک» و «پژاک» ناراضی هستند. به نظرم اگر اسمی از آنها به میان نمی آمد بهتربود، چون باید محتوای این گونه نشستها از جانبداری حزبی به دور باشد. همچنین نتایج نشست از طرف کنگره به طور رسمی به دست ما نرسید بنابراین جامعه صلح و توسعه کردستان هم به عنوان سازمانی مدنی و اجتماعی لازم ندانست که نتایج آن را در سایت خود منتشر نماید و تنها به انتشار یک گزارش کامل از آن نشست بسنده نمود.

سوسن محمدخانی غیاثوند
Unews4@gmail.com

در کجا، از چه سالی و توسط چه کسانی تصمیم به برگزاری «کنگره ملی کرد» گرفته شد؟

آنچه‌ که‌ من اطلاع دارم، سازمانی به‌ نام کنگره‌ ملی کردستان (معروف به‌ ک.ن.ک KNK) در 24 می سال 1999 در شهر آمستردام هلند تاسیس شد. در زمان تاسیس این سازمان دهها شخصیت سیاسی، فرهنگی و فعال مدنی و اجتماعی متعلق به هر چهار بخش کردستان در کنگره‌ شرکت داشتند. در کل این کنگره‌ توسط حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) پشتیبانی می شود. طبق گفته‌های آقای طاهر کمالیزاده‌ رئیس کنگره‌ در جلسه‌ یک هفته‌ پیش، در حال حاضر کنگره‌ مزبور دارای 180 عضو می باشد.


هدف از برگزاری کنگره چه بوده؟

من ارتباط خاصی با کنگره‌ ملی کردستان ندارم و آن را تنها بعنوان یک سازمان کردستانی می شناسم و در تاسیس آن هم نقشی نداشته‌ام، به‌ همین دلیل نمی توانم راجع به اهداف تاسیس این کنگره‌ اظهار نظر خاصی بکنم. ولی براساس برنامه‌ و اساسنامه‌ این سازمان که‌ مطالعه‌ کردم، کنگره‌ ملی کردستان خودش را یک سازمان ملی قلمداد می کند‌ و آرمانهایش تلاش برای اتحاد و همبستگی بخشهای مختلف کوردستان بر اساس اتحاد ملی، منافع مشترک و درازمدت مردم کوردستان می باشد. سعی می کند تا‌ مشکلات و تمام اختلافات داخلی بین سازمان و احزاب سیاسی کوردستان را حل کند. همچنین از مبارزه‌ آزادیخواهانه‌ ملی در هر 4 بخش کوردستان (ترکیه‌، ایران، عراق و سوریه‌) پشتیبانی می نماید و از حل مسالمت آمیز و سیاسی مسئله‌ کرد در این کشورها حمایت می کند. چندین هدف دیگر نیز در برنامه‌ این سازمان گنجانده‌ شده‌ که‌ بنده به مهمترینشان اشاره‌ کردم. من برای اولین بار امسال در جلسه‌ شورای ملی این سازمان بعنوان نماینده‌ جامعه‌ صلح و توسعه‌ کردستان که‌ 22 و 23 اکتبر در شهر بروکسل برگزار شد، شرکت کردم.


تا کنون کدام احزاب و سازمانهای کردی در این کنگره حضور داشته اند؟

شرکت احزاب و سازمان های کورد هر چهار بخش کوردستان در کنگره‌ ملی کردستان از سال 1999 تاکنون با فراز و نشیبهایی روبرو بوده‌. بعضی احزاب و سازمانها اصلا شرکت نکردند‌ و در کل می شود گفت شرکت در این کنگره‌ را تحریم کردند و برخی ها نیز فقط در بعضی برهه‌ها به صورت نامنظم شرکت کردند. از دلایل سازمان و احزابی که‌ در کنگره‌ ملی کردستان شرکت نکرده‌اند، این است که‌ سازمان (کنگره ملی کرد)‌ مارک ملی دارد ولی مستقل عمل نمی کند و در مدیریت و تصمیم گیری و خط و مشی سیاسی مستقل نیستند و بیشتر تحت سایه‌ و تاثیر سیاستهای حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) می باشند. به‌ همین خاطر ما می بینیم که‌ بعنوان مثال احزاب کوردستان ایران عمدتا از آغاز کار کنگره در آن شرکت نکردند. ولی در جلسه‌ آخر، نمایندگان حزب دمکرات کردستان ایران و حزب دمکرات کردستان (منشعبین کنگره‌ 13) آن حزب در این کنگره‌ نماینده‌ فرستاده‌ بوند.


همانطور که اشاره کردید و در خبری که در خصوص نشست منتشر شد، آمده بود که حزب دمکرات کردستان ایران در این کنگره حضور داشته اما آنطوریکه از برخی دوستان در این حزب سوال کردم، کسی به عنوان نماینده حزب دمکرات کردستان ایران در نشست فوق العاده کنگره حضور نداشته آیا می توانید در این مورد توضیح بدهید؟

برای اولین بار نماینده‌ حزب دمکرات کردستان ایران در این جلسه‌ شورایی شرکت کردند. نماینده حزب دمکرات کردستان ایران (حدکا)‌ از طرف دفتر نمایندگی این حزب در خارج از کشور به‌ طور رسمی در نشست شرکت کرده‌ بودند.


در مورد نشست توضیح بفرمایید و اینکه کدام احزاب و سازمانهای کردی در آن حضور داشتند؟

جلسه‌ 22 و 23 اکتبر کنگره‌ ملی کردستان، تحت عنوان «شورای ملی»، یک نشست فوق العاده‌ بود و شماره‌ خاصی نداشت. جلسه‌ در شهر بروکسل برگزار شد و نمایندگان حدود 21 حزب و سازمان سیاسی، مدنی و اجتماعی کورد در آن شرکت کردند. طی این نشست فوق العاده پیرامون آخرین وضعیت سیاسی منطقه‌ خاورمیانه‌ و تحولات آن مشورت شد و نمایندگان و شخصیتهای حاضر در جلسه نظرات خود را بیان کردند. در روز پایانی نشست نیز یک قطعنامه‌ 22 ماده‌ای به‌ تصویب رسید.


شما به عنوان کسی که در این نشست حضور داشتید چه انتقادهایی را به آن وارد می دانید؟

همچنان که‌ اشاره‌ کردم، من اولین بار بود که‌ در نشست های این سازمان شرکت می کردم. اصولا هر نشستی می تواند‌ نقاط مثبت و منفی خاصی داشته‌ باشد. به‌ نظرم گردهم آوردن و نشست مشترک و بحث و تبادل نظر پیرامون مسائل و اوضاع منطقه بین احزاب و سازمانها و شخصیتهای سیاسی، مدنی و اجتماعی‌ که‌ نقش مستقیمی روی سرنوشت ملت کورد در هر 4 قسمت کردستان دارند، نقطه‌ مثبت و واضح این نشست دو روزه‌ «کنگره‌ ملی کردستان» بود. ولی در کل بیشتر حضار از نمایندگان و هوادارن سازمانهای سیاسی و مدنی بودند و شخصیت مستقل، کمتر در میان آنها دیده‌ می شد. هر کسی اوضاع منطقه‌ و کشورهایی که‌ کوردستان در جغرافیای آنها قرار دارد را به‌ نوعی تفسیر و تحلیل می کرد. بیشتر مباحث حول و حوش کردستان ترکیه‌ بود و کمتر به‌ بخشهای دیگر کردستان پرداخته‌ شد. همچنین به‌ نظرم نبود افراد صاحبنظر و مفسر سیاسی یکی دیگر از نقاط منفی این نشست بود.
من در کنگره‌ هم گفتم و دوباره‌ تکرار می کنم؛ کنگره‌ ملی کردستان یا هر سازمان دیگری که‌ ادعای پروژه‌ و فعالیتهای ملی داشته‌ باشه‌ باید کاملا مستقل و بی طرف باشد تا بتواند‌ به‌ آن اهداف و آرمانهایی که‌ دارد نائل گردد. باید به جای دفاع از منافع و مصالح حزب یا سازمانی خاص فقط منافع ملی کردها را در نظر بگیرد. علت این هم که‌ این کنگره‌ نتوانسته‌ در اهدافش زیاد موفق بشود و بیشتر بعنوان یک محفل روشنفکری عمل کند تا یک سازمان عملی و فعال همین می باشد. چون از آنجائیکه یک اراده ملی برکنگره حکفرما نیست لذا هنوز نتوانسته‌ نظر بیشتر احزاب و سازمانهای سیاسی و مدنی قسمتهای مختلف کوردستان را جلب نماید.


فکر می کنید چرا این کنگره مورد استقبال احزاب کردی در کردستان ایران قرار نگرفته است؟

باید سخنگو و اعضای رهبری احزاب کوردستان ایران خودشان جواب این سئوال شما را بدهند، ولی به‌ نظر بنده‌ عدم شرکت فعالین و احزاب کوردستان ایران در این کنگره‌ برمی گردد به‌ همان دلایلی که‌ پیشتر بدان اشاره‌ کردم؛ آنها این استنباط را می کنند که‌ این کنگره‌ در جهت منافع یک سازمان خاصی عمل می کند‌ و مستقل نیست. اگر این سازمانها مستقل عمل نمایند، به‌ نظرم می توانند‌ همه‌ احزاب و سازمانهای سیاسی و مدنی و شخصیتهای کورد را دور خودشان جمع کنند. کنگره‌ ملی کردستان، ادعا می کند‌ که‌ این کار را انجام داده است، ولی به‌ نظر من تابحال ضعیف عمل کرده. امیدوارم بتوانند به‌ اهداف والا و بزرگی که‌ در برنامه‌ این سازمان گنجانده‌ شده‌، جامه‌ عمل بپوشانند و یک اراده‌ ملی در کنگره حکفرما باشد.


چندوقتی هم هست که از برگزاری «کنفرانس ملی کرد» در اربیل (هولیر) صحبت می شود اما تا کنون هیچ گاه این کنفرانس برگزار نشده، فکر می کنید علت آن چیست؟

در این چند سال گذشته‌ حرف و حدیثهای زیادی راجع به برگزاری کنفرانس ملی کوردهای هر چهار قسمت کوردستان به‌ میان آمد و حتی چند بار تاریخ برگزاری آن هم تعیین گردید، خصوصا در شهر «هه‌ولیر» اقلیم کردستان، ولی هر دفعه‌ بنا به‌ دلایلی خاص به‌ تعویق افتاد. از دلایل پشت پرده اطلاع خاصی ندارم، ولی آنچه‌ که‌ واضح است وضعیت کردها و منافع آنها در هر چهار قسمت کردستان متفاوت می باشد‌ و مسئله‌ کورد در آن کشورها به‌ نوعی در حال گذار است. بعنوان مثال کردستان عراق در حال حاضر با یک سیستم فدرال اداره‌ می شود. سه‌ بخش دیگر کردستان الان در وضعیت خاص مبارزه‌ حق طلبی هستند و مطالبات دمکراتیک و ملی خودشان را دارند و این ویژگی، یک سری منافع و مصالع خاصی را به میان آورده‌. آنچه‌ راجع به این کنفرانس بحث می شد این بود که کنفرانس تلاش خواهد کرد مسئله‌ کورد را در ترکیه‌ و ایران و سوریه‌ از راه‌ حل سیاسی و مسالمت آمیز حل کند و باید از متد مبارزه‌ مسلحانه‌ و خشونت آمیز منع گردد. شرط اساسی موفقیت این کنفرانس این می باشد که‌ اساساً کشورهای ترکیه‌، ایران، سوریه‌ و تا حدودی عراق چطور با خواسته‌های کنفرانس برخورد خواهند کرد و آیا در جهت حل مسئله‌ کورد گام موثری بر خواهند برداشت؟ به‌ نظرم این اراده‌ در حال حاضر در فکر حاکمین این سه‌ کشور وجود ندارد و آنها متد رد حقوق و آزادیهای انسانی و دمکراتیک کوردها را سرلوحه‌ کار خود قرار داده‌اند و در عمل کاری نخواهند کرد.


چرا کردهای کردستان ایران، ترکیه، عراق و سوریه تا این لحظه نتوانسته اند کنگره و یا اجلاسی را با حضور کلیه ی احزاب و سازمانهای کردی از کردستان هر چهار کشور برگزار کنند؟

به‌ نظرم دلیل عمده اش برمی گردد به‌ وضعیت خاص کوردها در چهار قسمت کوردستان. کوردهای هر قسمتی از کوردستان بنا به‌ شرایط سیاسی و جغرافیایی شان، دارای منافع و ویژگیهایی هستند که‌ نمی شود با یک دید و نگاه با آنها برخورد کرد. چون شیوه‌ تعامل آن کشورها هم متفاوت است‌. مسئله‌ مهم دیگر اینست که‌ این اجلاس، کنفرانس و یا کنگره ها چه‌ اهداف و پروژه‌هایی را در اولویت برنامه ها و کارهای خود قرار خواهند داد؟ شاید چیزی که‌ رهبران سیاسی کوردستان عراق پیشنهاد می کنند، مورد توجه‌ سایر سازمانها و احزاب کوردی بخشهای دیگر قرار نگیرد و یا برعکس آن. به‌ نظر من دولتهای منطقه‌ هم این مسئله‌ را خیلی جدی کنترل می کنند و تا جایی که بتوانند مانع از برگزاری آن خواهند شد. همچنین تلاش خواهند کرد که‌ مسئله‌ کورد زیاد پر رنگ نشود. ولی من مطمئنم بدون حل مسئله‌ ملی کوردها، ثبات و آرامش در منطقه‌ خاورمیانه‌ بوجود نخواهد آمد و آنها ناگزیرند تن به‌ حقوق ملی و دمکراتیک کوردها در ساختار سیاسی و قانون کشورهایشان بدهند. نمونه‌ بارز آن هم عراق فدارل می باشد.


نتیجه ی نشست فوق العاده کنگره ملی کرد در سایتهای وابسته به پژاک منتشر شده اما شما آن را در سایت رسمی «جامعه صلح و توسعه کردستان» منتشر نکرده اید، چرا؟

در جلسه پایانی نشست یک قطعنامه 22 ماده ای به تصویب رسید که بیشتر مفاد آن مورد توافق عموم شرکت کنندگان قرار گرفت. اکثر آنها دمکراتیک و خواسته‌های منطقی و سیاسی هستند. ولی طی جلسات و بعد از اینکه‌ در نشست مورد بحث قرار گرفت، بندی پیشنهاد شد راجع به حملات و لشکرکشی های اخیر جمهوری اسلامی ایران به‌ مرزهای کردستان عراق که‌ در ماده‌ 18 کوردی این قطعنامه‌ گنجانده‌ شده‌ و در متن کردی نتیجه نشست هست. در آنجا فکر کنم بهره برداری حزبی صورت گرفته و لازم نبود اسم هیچ حزب و سازمان خاصی آورده‌ شود، چون در این جور نشستها لازم نیست به حزب و سازمان خاصی بیشتر ارجحیت داده‌ شود لذا بعضی از شرکت کنندگان از آوردن نام "پ ک ک" و "پژاک" ناراضی هستند و به‌ نظرم اگر اسمی از آنها به‌ میان نمی آمد بهتر بود. چون باید محتوای این نوع نشستها از جانبداری حزبی بدور باشد. همچنین نتایج نشست از طرف کنگره‌ به‌ طور رسمی به‌ دست ما نرسید بنابراین جامعه‌ صلح و توسعه‌ کوردستان هم بعنوان سازمانی مدنی و اجتماعی لازم ندانست که‌ نتایج آنرا در سایت خود منتشر نماید و تنها به انتشار یک‌ گزارش کامل از آن نشست بسنده نمود.


مگر نتیجه بدون حضور احزاب و سازمانهای کردی نوشته شده؟

بله‌. نتیجه‌ نشست مورد بحث و بررسی شرکت کنندگان قرار گرفت و ماده‌ به‌ ماده‌ به‌ شکلی دمکراتیک به‌ رای گذاشته‌ شد، ولی ماده‌ 18 که بعضی از شرکت کنندگان‌ خواهان اضافه‌ کردن آن بودند با آنچه‌ که‌ خواسته‌ شد مطابقت ندارد و نباید نام این دو سازمان آورده‌ می شد. بیشتر‌ شخصیتها و نمایندگان احزاب که‌ برای این جلسه‌ مشورتی دعوت شده‌ بودند، در ارائه‌ و تصویب آن حضور داشتند.


پس به طور قطع تصمیم گرفته شد که نامی از دو حزب پ.ک.ک و پژاک در مفاد قطعنامه برده نشود؟

قبلا اشاره‌ کردم، چند نفری خواستار این شدند که‌ نام این دو سازمان در آن ماده‌ آورده‌ شود، ولی خواست عموم نبود و تا جایی که‌ من برداشت کردم، قرار نبود اسمی از یک حزب خاص در نتایج نشست ارائه‌ بشود.


پس چرا نتیجه نشست به این شکل و با درج نام دو حزب «پ.ک.ک» و «پژاک» منتشر شده؟!

نمایندگان و شخصیتهایی که‌ در مورد ماده‌های ارائه‌ شده‌ نظر و ملاحظاتی داشتند، نظراتشان را در نشست مطرح کردند. این برمی گردد به‌ مولفین و شخصیتهایی که‌ بعد از نشست دوباره‌ آنرا ویراستاری کردند. البته‌ این را هم اضافه‌ کنم، بیشتر این خواسته‌ها که‌ در قالب نتایج نشست شورایی کنگره‌ ملی کوردستان منتشر شدند، دمکراتیک و سیاسی هستند ولی به‌ نظرم اگر خالی از رنگ و بوی حزبی می بود، بهتر می شد.