• در حالی که احمدی نژاد به دلیل «بحران در کشور» به کمیسیون مجلس فرا خوانده شده، نمایندگان دولت این بحران را رد کرده و تلاش سیاسی - تبلیغاتی جناح مقابل می دانند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۱۷ دی ۱٣۹۰ -  ۷ ژانويه ۲۰۱۲

شرق: «انصاف داشته باشید» اوضاع اقتصادی کشور «عادی» است. نمایندگانی که تقاضای «جلسه فوق‌العاده» برای بررسی «اوضاع نابسامان بازار ارز» داشتند، «از باب اسقاط تکلیف- اگر گفته نشود- تبلیغاتی و سیاسی است.»
این جملات واکنش تند نماینده دولت به نامه مشترک احمد توکلی رییس مرکز پژوهش‌های مجلس و الیاس نادران عضو کمیسیون اقتصادی مجلس برای تشکیل جلسه فوق‌العاده جهت بررسی وضعیت آشفته اقتصادی کشور، به ویژه اوضاع نابسامان بازار ارزی کشور بود. سه روز پس از نامه مشترک این دو نماینده خطاب به رییس مجلس و درخواست تشکیل جلسه فوق‌العاده برای بررسی اوضاع اقتصادی کشور و ابراز نگرانی‌هایی که صورت گرفته بود، محمدرضا میرتاج‌الدینی، معاون پارلمانی رییس‌جمهوری با نگارش یادداشتی در پایگاه اطلاع‌رسانی دولت به انتقاد از این هشدارها پرداخته و ضمن تبلیغاتی- سیاسی خواندن این اقدام تاکید کرده: «خوب است شما یک‌بار دیگر متن ماده «۱۰٣» آیین‌نامه داخلی مجلس را بخوانید، آیا واقعا شرایط مقتضی استفاده از آن است؟ در دوران هشت سال دفاع مقدس، در شدیدترین تحریم‌ها و تهدیدها به آن نکته (بحران اقتصادی) نرسیدیم، الان که شرایط بسیار عادی است آیا چنین تقاضای شما، خود ناخواسته القای شرایط اضطراری و روانی و تشدید وضعیت موجود نمی‌شود؟»
بر اساس ماده «۱۰٣» آیین‌نامه داخلی مجلس در صورت اضطرار که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای کتبی رییس‌جمهور یا یکی از وزرا یا ۱۰ نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. در این صورت، تقاضاکنندگان ادله خویش را مبنی ‏بر وجود شرایط اضطرار و اقتضای امنیت کشور و در نتیجه لزوم برگزاری غیرعلنی جلسه رسمی مجلس، حداکثر تا مدت ۱۵ دقیقه، متوالیا یا متناوبا در دو نوبت، ارایه و سپس یک نفر به‏ عنوان مخالف حداکثر تا ۱۵ دقیقه صحبت می‌کند. میرتاج‌الدینی اما شرایط «اضطرار» در اقتصاد کشور را رد کرده و در حالی آن را تلاش «تبلیغاتی – سیاسی» از سوی نادران و توکلی خوانده که کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و عمران مجلس نیز محورهای سوال از احمدی‌نژاد را در دستور هفته جاری خود قرار داده‌اند و این برای نخستین‌بار است که پس از پیروزی انقلاب یکی از کمیسیون‌های تخصصی مجلس، رییس‌جمهوری را فرا می‌خواند.
آن‌گونه که طراحان سوال از احمدی‌نژاد پیش از این اعلام کرده‌اند، محور این سوالات در کمیسیون امنیت ملی درخصوص «مقاومت ۱۱ روزه احمدی‌نژاد در جریان وزیر اطلاعات، عزل منوچهر متکی، وزیر سابق امور خارجه در زمان ماموریت به سنگال و بررسی این سخن رییس‌جمهوری که مجلس در رأس امور نیست» و کمیسیون عمران مجلس نیز سوالی درخصوص عدم ابلاغ قانون تسهیلات ارزی برای مترو تهران و کلان‌شهر‌ها و حمل و نقل عمومی سایر شهر‌ها، با وجود نیاز مبرم این شهر‌ها به روان‌سازی ترافیک، با آغاز هدفمند شدن یارانه را از احمدی‌نژاد در دستور کار خود قرار داده است. گرچه این سوالات پس از مدت‌ها کشمکش در پارلمان در دستور کار کمیسیون‌ها از جمله کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز قرار گرفته اما طبق برنامه اعلام‌شده محمود احمدی‌نژاد این هفته به آمریکای لاتین سفر خواهد کرد و احتمالا برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان در مجلس حاضر نخواهد شد. مشخص نیست که نمایندگان از سفر احمدی‌نژاد به آمریکای لاتین در هفته جاری بی‌اطلاع بودند که بررسی سوال از او را در دستور کار گذاشته‌اند یا به گفته میرتاج‌الدینی این اقدام صرفا برای بازتاب تبلیغاتی آن بوده است. در چنین شرایطی تعیین یک نماینده از سوی احمدی‌نژاد برای شرکت در جلسات کمیسیون‌های مجلس دور از ذهن نیست. اما آخرین باری که نمایندگان جلسه غیرعلنی ویژه تشکیل دادند دو هفته پیش برای بررسی تحریم‌ها و تهدیدها بود؛ جلسه‌ای که قرار بود برای بررسی میزان تاثیر تحریم‌ها و شنیدن سناریو‌های مختلف مقام‌های دولتی باشد، اما در نهایت به نشستی برای شنیدن نظرات وزیر اقتصاد و رییس بانک مرکزی در مورد ارز و طلا تبدیل شد. جلسه‌ای که با وجود اعلام قبلی مجلس، نه دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در آن شرکت کرد و نه وزیر امورخارجه. در نهایت هم برخی نمایندگان پیگیر تشکیل جلسه بررسی وضعیت تحریم‌ها و تهدیدها با نارضایتی از توضیحاتی که می‌شنیدند، در میانه جلسه، مجلس را ترک کردند.
تنها جلسه غیرعلنی بررسی تحریم‌ها به چنین سرنوشتی تبدیل نشده است. اکثر جلساتی که در مجلس برای یک موضوع خاص به صورت غیرعلنی تشکیل شده خود نمایندگان متقاضی برگزاری جلسات را اقناع نکرده و از نتیجه چنین نشست‌هایی راضی نبوده‌اند. اکنون به فاصله ۱۵ روز از برگزاری جلسه غیرعلنی قبلی دو عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خواستار تشکیل جلسه‌ای مشابه برای بررسی وضعیت اقتصادی کشور به دلیل نوسان شدید نرخ ارز شدند. این درخواست در حالی است که قیمت دلار در هفته‌ای که گذشت با نوسانات بسیار به هزار و ٨۰۰ تومان در بازار آزاد رسید. درخواست توکلی و نادران برای تشکیل جلسه فوق‌العاده در روزهای ۱۴ و ۱۵ دی در حالی مطرح شد که مجلس در تعطیلات بود و این تعطیلی تا روز یکشنبه ۱٨ دی ادامه دارد. توکلی و نادران در نامه خود تاکید کرده بودند: «وضعیت بازار ارز به عنوان یکی از ابزارهای مهم سنجش شرایط اقتصادی کشور به مرحله‌ای بحرانی رسیده است.
افزایش بی‌سابقه نرخ ارز و از آن فاجعه‌بارتر نوسانات آن طی ماه‌های پاییز و به ویژه یکی، دو هفته و روزهای اخیر تمامی دلسوزان انقلاب و ایران را که علم و تجربه لازم برای آسیب‌شناسی وضع موجود دارند به شدت نگران سرنوشت حال و آینده اقتصاد ملی کرده است.»
به گفته نادران و توکلی «دولت با آمارهای خودساخته همه چیز را بر وفق مراد نشان می‌دهد و به جای پرداختن به مسایل اساسی کشور به فعالیت‌های انتخاباتی ناسالم می‌پردازد. در چنین وضعیتی نااطمینانی و ریسک در اقتصاد افزایش می‌یابد و پول‌های سرگردان برای حفظ ارزش و سود‌جویی متوجه بازار ارز می‌شود و چنین بحرانی را رقم می‌زند.»
در ادامه این نامه احمد توکلی در مشهد با اشاره به نوسانات بازار ارز در کشور تاکید کرده: «در حال حاضر بازار ارز در کشور ملتهب و بحرانی است و در این راستا نخستین اقدامی که دولت باید برای بازگرداندن ثبات به بازار انجام دهد تغییر مدیران پولی و اقتصادی کشور است که هم‌اکنون مورد اعتماد جامعه نیستند تا این‌گونه اعتماد به مردم باز گردد.»
به گفته رییس مرکز پژوهش‌های مجلس «باید مسوولان اقتصادی با نیروهایی که مورد اطمینان و اعتماد مردم هستند، تعویض شوند و البته باید نیروهای جدید علم و تجربه کافی در اقتصاد را داشته باشند.»
به گفته معاون پارلمانی رییس‌جمهوری «دولت برای کاهش نرخ ارز و کنترل نوسانات و تثبیت آن، برنامه‌های مختلفی دارد و به زودی جامعه اقتصادی شاهد آن خواهد بود. آیا نوسانات ارزی تنها شاخص اصلی برای چنین ادعای بزرگ است؟» با این حال یکی از اعضای هیات‌رییسه مجلس از تشکیل جلسه غیرعلنی مجلس در صبح یکشنبه برای بررسی مشکلات اقتصادی خبر داده است. انتقاد میرتاج‌الدینی به این دو نماینده از علنی شدن مباحث و کشاندن انتقادات علیه دولت به رسانه‌ها نیز هست. او در یادداشت خود می‌نویسد «در چنین شرایط تحریمی، مشکلات اقتصادی را به‌جای نشست‌های تخصصی و همفکری‌های صمیمی به روزنامه و رسانه می‌کشانند و دولت را که در میدان عمل و در خط مقدم و زیر بار سنگین اداره کشور است به‌جای ارایه راهکار عملی و حمایت، به ضعف و سیاسی کاری متهم می‌کنند.» اما نکته جالبی که میرتاج‌الدینی در نوشتار خود به آن اشاره کرده، بی‌نتیجه بودن جلساتی است که با عنوان «ویژه»، «غیر علنی» و «اضطراری» در مجلس برگزار می‌شود. معاون رییس‌جمهوری این جلسات را تلاش تبلیغاتی – سیاسی نمایندگان توصیف کرده که احتمالا در آستانه انتخابات برای جلب آرا صورت می‌گیرد. معاون پارلمانی دولت با مخاطب قرار دادن توکلی و نادران می‌نویسد «کدام‌یک از این جلسات عمومی و حتی جلسات غیرعلنی مجلس نظام بسته است و کدام مشکل اساسی حل شده و کدام راهکار اقتصادی به تصویب رسیده است؟ انصاف داشته باشید هم شما و هم بنده در این جلسات بوده‌ایم؛ جلساتی که از باب اسقاط تکلیف- اگر گفته نشود- تبلیغاتی و سیاسی تشکیل می‌شود و پس از سخنرانی چند نفر از مجلس و دولت بدون نتیجه به پایان می‌رسد. همین جلسه غیرعلنی اخیر درباره مسایل اقتصادی کشور چه نتیجه مشخصی داشته‌است. آیا می‌توانید جز بیان انتقادهای تند و بعضا از موضع سیاسی، گزارش قابل قبولی به مردم بدهید؟»
اقتصاددانان آن‌گونه که میرتاج‌الدینی اوضاع اقتصاد کشور را به سامان و روبه‌راه می‌داند، نمی‌دانند. از دیدگاه آنها نوسانات بازار ارز که در پی تشدید تحریم‌ها و تنش‌ها در روابط بین‌الملل و دخالت بیجای دولت در بازار بوده کشور را در هفته‌ای که گذشت دچار مشکلات جدی کرد. با این حال جای این سوال جدی نیز وجود دارد که جلسات غیرعلنی و ویژه مجلس درباره موضوعات خاص در گذشته چه دستاورد و نتیجه‌ای داشته که در تقاضای نادران و توکلی درنگ کرد و آیا می‌توان برای چنین جلساتی نتیجه‌ای جز آنچه میرتاج‌الدینی ادعا کرده مبنی بر «تبلیعاتی- سیاسی» بودن و «اسقاط تکلیف» اهدافی متصور بود؟