• اولین جرقه های فعالیت دوباره دانشجویان کرد نیز با برپایی مراسم یادواره ی فاجعه ی حلبچه در دانشگاه تهران در سال ۱۳۶۸ زده شد. پس از آن دانشجویان کرد با برپایی کنفرانس و گردهمایی و شب شعر به فعالیتهای خود ادامه داده و یک دهه بعد و در سال ۱۳۷۸ اولین نشریات دانشجویی کردی انتشار یافت ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۷ دی ۱٣۹۰ -  ۱۷ ژانويه ۲۰۱۲

بی شک امروزه در بررسی علل و عوامل اصلی تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی یک جامعه عاملی به نام دانشگاه و دانشجو در رده های نخستین قرار گرفته و در حوزه های مختلف تغییرات نقش های اساسی خواهند یافت. نوع زیست دانشجویی زمینه ای مساعد برای پیدایش جنبشهای اجتماعی ضد سنتی، عدالت خواهانه و آرمانگرایانه است. جنبش های دانشجویی همواره نسبت به وضعیت موجود معترض و منتقد بوده اند و معمولا جزیی از جنبشهای اجتماعی گسترده تر هستند. بر همین اساس با نگاهی به تاریخ مبارزات جنبش آزادیخواهانه ی کردستان میتوان نقش پیشرو و انقلابی دانشجویان کرد را مشاهده نمود. چه در تاسیس حزب پیشرو و مترقی و مبارزه برای سرنگونی رژیم سلطنتی و چه پس از پیروزی انقلاب خلقهای ایران و مصادره آن توسط بنیادگرایان دینی. به گونه ای که بسیاری از رهبران و سازمان دهندگان اصلی مبارزات ملت کرد در کردستان ایران دانشجویان و فارغ التحصیلان پیشین دانشگاه بودند. پس از تعطیلی دانشگاه ها به نام انقلاب فرهنگی در سال ۱٣۵۹ و بعد از یک دهه رشد شهرنشینی، رشد دانشجو و دانشگاه را به همراه داشت.
اولین جرقه های فعالیت دوباره دانشجویان کرد نیز با برپایی مراسم یادواره ی فاجعه ی حلبچه در دانشگاه تهران در سال ۱٣۶٨ زده شد. پس از آن دانشجویان کرد با برپایی کنفرانس و گردهمایی و شب شعر به فعالیتهای خود ادامه داده و یک دهه بعد و در سال ۱٣۷٨ اولین نشریات دانشجویی کردی انتشار یافت. رشد این نشریات به گونه ای بود که طی چند سال حدود ۷۰ نشریه دانشجویی کردی با موضوعات سیاسی و فرهنگی و اجتماعی در دانشگاه های سراسر ایران منتشر میشد. افزایش تعداد دانشجویان کرد در سالهای اخیر در کردستان و در دانشگاه های بزرگ ایران و تاسیس اتحادیه دمکراتیک دانشجویان کرد در بهار ۱٣٨۴ به عنوان اولین سازمان جامعه مدنی کردستان و یکی از محوریترین عینیت های تشکیلاتی فعالیت دانشجویان کرد را میتوان نقطه ی عطف جنبش دانشجویی کردی نامید. برگزاری کنگره ای مشترک در مورد بررسی جنبش دانشجویی با مشارکت دانشجویان کرد و دفتر تحکیم وحدت در آذر ٨۴ و همچنین برگزاری ۱۶ آذر ٨۶ با مشارکت دانشجویان کرد و دفتر تحکیم وحدت و شرکت تاثیرگذار فعالان دانشجویی کرد در اعتراضات تابستان ٨٨ تهران که منجر به جانباختن کیانوش آسا دانشجوی کرد کرمانشاهی دانشگاه علم و صنعت تهران شد. و در این اواخر برگزاری سالگردهای ۲۵ دی برای دانشجوی مظلوم کرد ابراهیم لطف اللهی که به جرات میتوان وی را شهید جنبش دانشجویی کردستان نامید، همه و همه نشانگر زنده و پویا بودن جنبش دانشجویی کردی میباشد.
نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که در واقع جنبش دانشجویی کردستان بخشی از جنبش ملی کردستان است که در دو حوزه ی جغرافیایی فعالیت میکند بخشی از آن دانشجویان کردی میباشند که در شهرهای بزرگی چون تهران و اصفهان و تبریز به تحصیل مشغولند و شاهد رشد و توسعه ی نسبی این مناطق و عدم رشد و توسعه ی شهرهای کردستان میباشند. که این خود موجب درک تبعیض و نابرابری موجود حکومت مرکزی نسبت به کردستان است. به گونه ای که فعالان دانشجویی کردی که در تهران تحصیل میکنند با توجه به اینکه دیدگاه امنیتی که بر کردستان حاکم است در مرکز کمتر است رادیکالتر میباشند. با این وجود تا حدودی توانسته اند که دانشگاهیان مرکزنشین را نیز با مطالبات عدالتخواهانه ی ملت کرد آشنا کنند. بخش دیگر آن فعالان دانشجویی کردی میباشند که در دانشگاه های شهرهای کردستان به تحصیل مشغولند. و با توجه به تعداد بیشتر دانشجویان کرد در این دانشگاه ها آنها توانسته اند سازمان یافته تر عمل کنند. به گونه ای که اتحادیه دمکراتیک دانشجویان کرد در سنندج تاسیس شد و اکنون در کرمانشاه و ارومیه نیز شعبه دارد این اواخر نیز شعبه ای در دانشگاه اصفهان تاسیس نموده اند. نکته ای که میتوان به آن اشاره کرد همکاری کمتر فعالان دانشجویی کرد دانشگاه های تهران با دیگر دانشجویان کرد میباشد که باید برای آن نیز مکانیزمی در نظر گرفت. در مجموع با نگاهی به فعالیتهای دانشجویان کرد در ۱۲ سال اخیر میتوان به خوبی نقش پیشرو و تاثیر گذار آنان را در جنبش آزادیخواهانه کردستان دید. آنها با به چاپ رساندن نشریاتی مانند راظه، نویسا و روژه، اقدام به تئوریزه کردن خواسته های ملت کرد به شیوه ای علمی و آکادمیک نمودند. همچنین با تشکیل اتحادیه به سوی سازمان یافتگی بیشتر میروند.
دانشجویان کرد به درستی در راستای ایجاد گفتمانی مشترک با جنبش سراسری دانشجویی ایران و بیان مطالبات ملی و عدالتخواهانه ی خود در پروسه ی دمکراتیزاسیون ایران مشارکت کرده اند. همچنین بیشتر فعالان مدنی دانشجو و فارغ التحصیل دانشگاه میباشند که این خود در راستای تقویت جامعه مدنی و نهادسازی در جامعه به عنوان آلترناتیو دوری از قدرت شناخته شده است. علاوه بر آن سیاست حاکمیت در حال حاضر خالی کردن جنبش دانشجویی از ظرفیتهای انقلابی و پیشگامانه اش میباشد. این کار را نیز از طریق ایجاد تفرقه در صفوف آن و فشار و سرکوب بر فعالان دانشجویی از طریق بازداشت و اخراج و ستاره دار کردن انجام میدهد.اما با توجه به ویژگی های کلی دانشجویان و جنبش دانشجویی کردی مانند آزادیخواهی، عدالتخواهی و رادیکالیسم، همچنین با نگاهی به تجربیات چند سال اخیر مانند شرکت فعال در اعتراضات و اعتصابات کردستان، برای نمونه اعتراض به اعدام احسان فتاحیان و اعتصاب ۲٣ اردیبهشت ٨۹، میتوان گفت جنبش دانشجویی کردستان با وجود تمامی فشارها و سرکوب رژیم در موقعیت مناسب بار دیگر میتواند نقش پیشرو و انقلابی خود را در جنبش آزادیخواهانه کردستان به اثبات برساند.