• شرایط برای ایجاد یک سازمان میانه رو، سکولار، دمکراتیک و مدرن جمهوریخواه که تغییر رژیم را در دستور کار قرار دهد فراهم شده است، و گنجی حتی بعنوان یک روزنامه نگار و نه حتی سیاسی کار میتواند در این زمینه نقش موثر بازی کند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۷ تير ۱٣٨۵ -  ۱٨ ژوئيه ۲۰۰۶

گرچه فراخوان اعتصاب غذای اکبر گنجی از نقطه نظر همسو و هم صدا کردن بخشی از اپوزیسیون داخل و خارج کشور و انعکاس وسیع بین المللی آن حرکت و تحولی بسیار مثبت بحساب می آید، اما به باور من با در نظر گرفتن موقعیت استثنائی حضور استوره مقاومت آقای اکبر گنجی در خارج کشور، و در شرایط حساسی که جامعه ایران در آن قرار گرفته است، دامنه و میزان حمایت از این فراخوان میتوانست بسیار گسترده تر از این باشد. در داخل کشور باستثنای حمایت چند صد تن از شخصیتهای سیاسی—که همواره چنین بیانیه هائی را امضاء میکنند— و باستثنای حمایت سازمانهای دانشجوئی و حمایت نه چندان پرشور حزب ملت ایران و جبهه ملی، سایر نیروها و نهادهای مدنی از جمله نیروهای اصلاح طلب حکومتی، ملی- مذهبی ها و حتی کانون نویسندگان از این فراخوان حمایت نکردند. در خارج کشور نیز باستثنای تعدادی از آزادیخواهان و تشکلهائی مانند فدائیان اکثریت و اتحاد جمهوریخواهان، سایر سازمانهای متعلق به چپ و راست، از جمله حزب توده، جمهوریخواهان دمکرات و لائیک، سازمان مجاهدین خلق و طرفداران نظام سلطنتی از این فراخوان استقبال نکردند. در مورد اتحاد جمهوریخواهان نیز باید گفت حمایت آنان دیر هنگام و غیرفعال بود. در عین حال تعداد شرکت کنندگان در این اعتصاب غذا در مجموع زیاد قابل توجه نبود. اگر بزرگداشت سالگرد جنبش دانشجوئی ۱٨ تیر را در ایران در یکی دو هفته قبل نیز مد نظر قرار دهیم، رویهمرفته باین نتیجه میرسیم که جنبش آزادیخواهی مردم ایران در حال حاضر در یک رکود نسبی بسر میبرد.
 
پیشنهاد ساده من به آقای گنجی اینست که با در نظر گرفتن خطرات جدی که ایشان را تهدید میکند، در بازگشت به ایران از خود زیاد عجله به خرج ندهد. به باور من گرچه اکبر گنجی بر خلاف اظهارات اولیه خود مبنی بر لزوم ایجاد جبهه گسترده دمکراسی خواهی با شرکت وسیعترین نیروها با کنار گذاشتن طرفداران مشروطه سلطنتی مرتکب اشتباه سیاسی مهمی شده است، اما گنجی در صورت داشتن آزادی عمل میتواند کماکان در زمینه های چندی کمک بزرگی به جنبش آزادیخواهی مردم ایران بنماید. همانگونه که در بالا اشاره شد، علیرغم حرکتهای اخیر زنان و اقلیتهای قومی، جامعه ایران در مجموع در یک حالت افسردگی، انفعال و انتظار بسر میبرد. گنجی علیرغم رد ادعای رهبری جنبش، با اعلام و رهبری اعتصاب غذای خود – شاید بخاطر قحط الرجال موجود -- عملاً در جایگاه یک رهبر سیاسی قرار گرفته است. وی میتواند در ذوب کردن یخ بیعملی و افسردگی جامعه ایران در شرایط کنونی نقش بازی کند. به عقیده من گنجی که خود معتقد است جنبش مردم از عدم تشکیلات و رهبری رنج میبرد،   شاید بتواند از جمله در زمینه سامان دادن به صفوف پراکنده و نسبتاً منفعل جمهوریخواهان خارج کشور کمک کند. اگر طیف جمهوریخواه را در خارج کشور به سه بخش راست، میانه و چپ تقسیم کنیم، گنجی شاید بتواند در امر رهبری و کمک به سازماندهی جناح میانه شامل جمهوریخواهانی که خواهان تغییر رژیم در ایران و ایجاد ساختاری دمکراتیک، سکولار و مدرن هستند، موثر واقع شود. چنین سازمانی میتواند بخاطر شرایط عقب مانده جامعه ایران هم لیبرال- دمکراتها و هم سوسیال- دمکراتها را در بر گیرد. در عین حال زمان آن نیز رسیده است که جناح راست جمهوریخواهان موضع خود را در مورد استراتژی استحاله و اصلاح ساختار موجود جمهوری اسلامی و دنباله روی از اصلاح طلبان حکومتی در داخل کشور مورد ارزیابی مجدد قرار داده و در صورت عدم تأیید مشی تحول و تغییر رژیم، صفوف خود را از تحول طلبان (جناح میانه) جدا کنند؛ چرا که ائتلاف دو استراتژی متضاد چیزی جز سترونی و بیعملی ببار نخواهد آورد. با همین منطق، جناح چپ جمهوریخواهان نیز اگر به اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل باور نداشته و مساله مرکزی مردم ایران را در حال حاضر نه ایجاد جامعه ای دمکراتیک بلکه ایجاد جامعه ای سوسیالیستی میداند، و اگر حاضر نیست از ضدیت غیر منطقی و ایدئولوژیک خود با غرب و بویژه آمریکا دست بر داشته و رابطه ای عرفی و دوستانه (همراه با انتقاد) با غرب را تجویز نماید، بهتر است از نقطه نظر استراتژی و تشکیلاتی جناح میانه را بحال خود رها کند. البته ائتلافهای تاکتیکی این هر سه جناح همراه با سایر نحله های سیاسی در مبارزه با استبداد مذهبی حاکم داستان دیگری است، و میتواند در چارچوب یک جبهه واحد بسیار مثبت باشد. خلاصه کنم، به باور من شرایط برای ایجاد یک سازمان میانه رو، سکولار، دمکراتیک و مدرن جمهوریخواه که تغییر رژیم را در دستور کار قرار دهد فراهم شده است، و گنجی حتی بعنوان یک روزنامه نگار و نه حتی سیاسی کار میتواند در این زمینه نقش موثر بازی کند.
 
گنجی که خود برخاسته از صفوف اصلاح طلبان دینی داخل کشور است، میتواند در شرایط آزادی ( عدم رجعت به زندان و یا سر به نیست شدن) در زمینه رهبری و متقاعد کردن نیروهای مذهبی به حرکت در جهت لیبرالیسم، سکولاریسم، میانه روی و فاصله گیری از خرافات و بریدن بند ناف خود از مافیای حاکم، نقش مهمی بازی کند؛ همانگونه که خود این مسیر را طی کرده است. نقش گنجی را بمثابه پل ارتباطی مابین آزادیخواهان مذهبی و سکولار نباید کم بها داد.
 
با اوج گیری بحران خاورمیانه و جنگ اسرائیل و لبنان (حزب الله) و بمیان کشیده شدن پای جمهوری اسلامی بعنوان حامی اصلی حزب الله، ابعاد تبلیغات بر علیه "ایران" در رسانه های بین المللی به سطح بیسابقه ای رسیده است. گنجی میتواند با خارج شدن از لاک تنزه طلبی توده پسند که تنها حاضر است با شخصیتهای سیاسی- فرهنگی از جمله هابرماس، گیدنز، و یا چامسکی (مطابق ذوق روشنفکران) ملاقات کند، با شخصیتهای سیاسی تأثیر گذار مانند اعضای کابینه بوش، سنانورهای آمریکائی و یا روسای جمهور آمریکا مانند کارتر، کلینتون و یا حتی بوش و یا شخصیتهای سیاسی اروپائی ملاقات داشته باشد تا به آنان چهره دیگری از ایرانیان را نشان داده و در مورد عواقب حمله نظامی به ایران و یا سازش با جمهوری اسلامی با نادیده گرفتن نقض حقوق بشر در ایران، هشدار دهد.
 
پیشنهاد من به آقای گنجی در مورد عدم عجله در زمینه بازگشت به ایران به مفهوم تشویق ایشان به اقامت طولانی در خارج کشور نیست. به باور من در مجموع شرایط داخلی و بین المللی از جمله بحران خاورمیانه و بحران اتمی در یکی دو ماه آینده رژیم جمهوری اسلامی و در نهایت ایران را در دو راهی خطرناک و سرنوشت سازی قرا ر خواهد داد و تضادهای میان جناحهای حکومتی را بغایت تشدید خواهد نمود. شرط عقل ایجاب میکند که گنجی در چنین دوران حساسی برای رساندن صدای مردم ستمدیده ایران به محافل بین المللی و کمک به سامان دادن جنبش مردم ایران آزادی را به اسارت و یا نابودی ترجیح دهد.
...
 
۲۷ تیر ٨۵