اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱٣ تير ۱٣۹۱ -  ٣ ژوئيه ۲۰۱۲

شرق؛ حسین موسوی: لیلا زانا؛ محکوم و زندانی یا مذاکره‌کننده ارشد کردها؟ هنوز یک ماه از حکم محکومیت ۱۰ساله نماینده کرد پارلمان ترکیه توسط دادگاه دیار بکر نگذشته که او در قامت مذاکره‌کننده رسمی کردها با نخست‌وزیر دیدار کرد.
به نوشته «حریت‌دیلی» روز شنبه «رجب‌طیب اردوغان» با «لیلا زانا» نماینده کرد پارلمان ترکیه دیدار کرد. در این دیدار لیلا زانا و اردوغان درخصوص راه‌های برقراری صلح در مناطق کردنشین ترکیه گفت‌وگو کردند. اردوغان در این دیدار که در دفتر کاری او صورت گرفته بود با تکرار اینکه، تا زمانی که پارتیزان‌های حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) اسلحه خود را زمین نگذارند با آنها مقابله خواهند کرد گفت: «آنها هنوز به دنبال راه‌حل‌های نظامی هستند.» این در حالی است که لیلا زانا معتقد است که دولت ترکیه باید گفت‌وگوها را با این گروه پارتیزانی آغاز کند. با این وجود نخست‌وزیر ترکیه می‌گوید که پیش‌شرط ازسرگیری گفت‌وگوها، به زمین گذاشتن اسلحه است. زانا اما می‌گوید که هنوز «گفت‌وگو» به عنوان بهترین گزینه است و دو طرف تاکنون در این مورد اقدام خاصی نکرده‌اند.
در چند وقت اخیر درگیری ارتش ترکیه با پارتیزان‌های پ‌ک‌ک افزایش یافته است و هر دو طرف تلفاتی در این درگیری‌ها داشته‌اند. در این راستا زانا می‌گوید که از اردوغان خواسته است که همچون سابق مذاکرات «اسلو» ادامه یابد. در گذشته در اسلو مقامات کرد و ترک درخصوص رسیدن به «صلح پایدار» دیدار و گفت‌وگو می‌کردند. در این راستا زانا اعتقاد دارد تنها راه رسیدن به «مفاهمه» ادامه گفت‌وگوهاست.
روزنامه «تودی ز زمان» نیز درخصوص دیدار نخست‌وزیر ترکیه با نماینده مستقل کردتبار نوشت: لیلا زانا در دیدار ٣۰ ژوئن، به اردوغان گفته است که تاکنون اسلحه‌ها با همدیگر گفت‌وگو کرده‌اند و از این راه این درخت میوه نخواهد داد. او از اردوغان خواسته است که راه گفت‌وگو را هم بیازماید. زانا همچنین در این دیدار از اردوغان خواسته است که عبدالله اوجالان، رهبر گروه پ‌ک‌ک را آزاد کنند و به جای زندان از حصر خانگی استفاده کنند. این نماینده کردتبار می‌گوید که از اردوغان خواسته است که حکم اعدام اوجالان را به طور رسمی لغو کنند و از او در بازداشت خانگی مراقبت شود.
زانا می‌افزاید: «دیدار ٣۰ژوئن تنها به پ‌ک‌ک و اوجالان اختصاص نداشت. بلکه در این نشست به حق آموزش به زبان کردی هم اشاره شده است.» اردوغان به تازگی اعلام کرده است که زبان کردی می‌تواند به عنوان درس اختیاری در مدارس عمومی این کشور تدریس شود. با این حال لیلا زانا می‌گوید که زبان کردی باید زبان رسمی آموزش در بخش‌های کردنشین باشد. این در حالی است که «دوران کالکان» یکی از اعضای پ‌ک‌ک با انتقاد دیدار زانا با اردغان به خبرگزاری «فرات» گفت: «لیلا زانا اعتقاد دارد که تنها اردوغان می‌تواند این مشکل پیش‌آمده را حل کند اما حزب حاکم در این ۱۰سال هیچ قدمی برای رفع مشکلات پیش‌آمده برنداشته است.»
با این وجود دیدار لیلا زانا با نخست‌وزیر ترکیه در میان حزب راه صلح و دموکراسی بازخورد مثبت داشته است. این حزب کردتبار با تمجید از دیدار دو طرف اعلام کرد که این نشست می‌تواند سرآغاز گفت‌وگوهای مهم‌تری باشد. «احمد ترک» یکی از نمایندگان این حزب گفت: «نقشه راهی که زانا به تصویر کشیده است جدا از راه حزب صلح و دموکراسی نیست.» او همچنین با انتقاد از دیدگاه برخی اعضای پ‌ک‌ک از لیلا زانا دفاع کرد و افزود: «واکنش‌ها نسبت به دیدار زانا و نخست‌وزیر ترکیه تند بوده است اما او نیز باید برای دیدار با اردوغان با دوستانش مشورت می‌کرد.»
لیلا زانا که در این دوره از مجلس ترکیه به عنوان نماینده مستقل حضور دارد همواره با دو جبهه روبه‌رو بوده است. برخی او را نزدیک به دولت می‌دانند اما برای برخی دیگر او قهرمان کردها به حساب می‌آید. با این وجود لیلا زانا ماه گذشته از سوی دادگاه جنایی دیاربکر به ۱۰ سال حبس محکوم شد. همچنین او بر اساس حکم دادگاه از حق رای دادن در مجلس محروم شده است. با این وجود او چون نماینده مجلس به حساب می‌آید تا پایان نمایندگی از مصونیت قضایی برخوردار است. تاکنون دو نماینده زن در ترکیه با حبس‌های سنگین روبه‌رو شدند. «آی‌سل توئوک» یکی دیگر از نمایندگان کردتبار ترکیه نیز به اتهام مشابه لیلا زانا به ۱۴.۵ سال زندان محکوم شده است. مهم‌ترین بند اتهامی این دو نفر ارتباط با سازمان‌های تروریستی و سخنرانی به نفع سازمان‌های تروریستی بوده است. زانا اما در مهم‌ترین اتهام خود متهم به ستایش از عبدالله اوجالان، رهبر پ‌ک‌ک شده که در حال حاضر در زندان انفرادی به‌سر می‌برد. مخالفان زانا می‌گویند که او عملا کردها را به سلاح به دست‌گرفتن تشویق کرده است. زانا در جایی گفته بود که بهترین وسیله برای تامین امنیت کردها سلاح است. این نماینده کردتبار پیش از این در دهه ۹۰ به ۱۰سال زندان محکوم شده بود که در سال ۲۰۰۴ عفو و از زندان آزاد شد. لیلا زانا به عنوان فعال زنان نیز شناخته می‌شود.