• سیاستهای دولت ترکیه و نخست وزیر این کشور، رجب طیب اردوغان توانسته است که ترکیه را به فاکتور اساسی معادلات خاورمیانه تبدیل کند. انتظارات از ترکیه در این چند سال اخیر به ویژه در جهان عرب بسیار افزایش یافته است. عدم موضعگیری و ساکت ماندن ترکیه در برابر تحولات سوریه می تواند پایگاه ترکیه را در منطقه با بحران روبرو نماید ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۹ مهر ۱٣۹۱ -  ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲

تنش های بین سوریه و ترکیه از روز چهارشنبه، سوم اکتبر به اوج خود رسیده است. کشته شدن ۵ شهروند ترکیه ای توسط نیروهای رژیم سوریه، بهترین بهانه بود تا ارتش ترکیه از خود واکنش نشان داده و نمایش قدرتی برای زهر چشم گرفتن هرچه بیشتر از ارتش زخمی و خسته بشار اسد از خود نشان دهد و دوباره خود را به عنوان قهرمان و پشتیبان جهان عرب معرفی نماید.
این اشتباه (یا عمل هدفمند) ارتش سوریه، ارودغان و ارتش ترک را ناچار نمود که از موضع تهدید و حرف پا به مرحله عمل بگذارند.
مراحل زمانی و موقعیت هایی وجود دارند که هر جریان سیاسی و حکومتی می خواهند که منافع سیاسی خود را از آن راه تامین کند. در چنین موقعیت هایی آنها از ارزش ها و حقوقی دفاع می نمایند که شهروندان خود را از آن محروم می کنند، ولی برای سلب مشروعیت از حکومتهای دیگر کشورها، آنها را متهم به نقض آن حقوق می کنند. ترکیه سالهاست که حقوق جمعیت کرد این کشور را که بالغ بر ۲۰ میلیون نفر می باشند انکار می کند، ولی خود را قهرمان دفاع از حقوق مسلمان نشان می دهد.
سیاستهای دولت ترکیه و نخست وزیر این کشور، رجب طیب اردوغان توانسته است که ترکیه را به فاکتور اساسی معادلات خاورمیانه تبدیل کند. انتظارات از ترکیه در این چند سال اخیر به ویژه در جهان عرب بسیار افزایش یافته است. عدم موضعگیری و ساکت ماندن ترکیه در برابر تحولات سوریه می تواند پایگاه ترکیه را در منطقه با بحران روبرو نماید.
از حدود سه سال قبل وقتی در برنامه تلویزیونی با رئیس جمهوری اسرائیل به شیمون پرز و سیاست های اسرائیل حمله نمود و میکروفون را پرتاب و صحنه مصاحبه را به خاطر مسئله فلسطینی ها ترک کرد، و بعد از آن زمانی که برای شکستن محاصره غزه توسط اسرائیل کشتیی های حامل کمک های بشر دوستانه خود را همراه فعالان اروپایی روانه نوار غزه نمود و فعالان ترکیه ای توسط اسرائیلیها کشته شدند، و ترکیه تمرینات نظامی خود با اسرائیل را متوقف نمود، اردوغان در افکار عمومی جهان عرب تبدیل به یک قهرمان و رهبری کاریزماتیک شد که حتی در تظاهرات مردم عرب کشورهای منطقه عکسهای او را به عنوان قهرمان جهان اسلام بر می افراشتند.
از این منظر ترکیه بایستی علیه سوریه مواضعی تند اتخاذ کند. ولی علاوه بر این هم پیمانان بین المللی ترکیه و از جمله اکثر اعضای پیمان ناتو خواهان سرنگونی رژیم بشار اسد هستند و از مخالفان مسلح سوری حمایتی گسترده می کنند.

ارتش ترکیه
کشور ترکیه یکی از ۲٨ عضو پیمان ناتو می باشد. به همین خاطر طی ناآرامی ها و تنش های اخیر با سوریه، ترکیه از هم پیمانانش تقاضای پشتیبانی نمود که آنها نیز به این خواست ترکیه جواب مثبت دادند.
ارتش ترکیه یکی از قویترین ارتشهای جهان و پیمان ناتو به شمار می آید.
این ارتش دارای ۱،۰۵۴،۷۵۰ کارمند و سرباز است و بعد از ارتش آمریکا دومین ارتش ناتو از لحاظ تسهیلات و سرباز در پیمان ناتو به شمار می آید.
نیروی آسمانی این کشور ۶۰،۱۰۰ کارمند نظامی دارد و دارای بیش از ۹٣۰ جنگده است و سومین ارتش آسمانی در پیمان ناتو بعد از آمریکا و پادشاهی بریتانیا به شمار می آید. همچنین نیروی دریایی این کشور دارای ۴٨،۶۰۰ کارمند نظامی است.

دخالت های ترکیه و واکنش سوریه
نوار مرزی ۹۰۰ کلیومتری میان ترکیه و سوریه، این امکان را به ترکیه داده است که در امور کنونی سوریه دخالت لازم را بنماید. "عمران الزعبی" وزیر اطلاع رسانی سوریه، ترکیه را به علت حمایت مخالفان مسلح سوری مسئول ناآرامی های مرزی ما بین دو کشور دانست.
همچنین ولید معلم، وزیر امور خارجه سوریه، در نشست سالانه سازمان ملل متحد ۵ کشور را به حمایت از تروریسم در این کشور متهم نمود. آمریکا، ترکیه، عربستان سعودی، قطر و فرانسه ۵ کشوری بودند که معلم از آنها نام برد.
ترکیه نیز به صورت مداوم از مردم، خیزش سوریه و به ویژه ارتش آزاد سوریه حمایت نموده است. رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه اعلام کرده بود "ترکیه تا تحقق پیروزی مردم سوریه از آنها حمایت خواهد نمود".
علاوه بر اینها مرکز فرماندهی اپوزیسیون سوریه در ترکیه مستقر است، ولی ترکیه ساکت ننشسته است. داود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در مصاحبه ای تلویزیونی با شبکه دولتی این کشور برای اولین بار از از فاروق الشرع، معاون رئیس جمهوری سوریه تمجید کرد و او را بهترین گزینه برای جانشینی بشار اسد دانست. این نیز به نوعی جنگی روانی علیه سوریه و تلاش برای ایجاد شکاف در دایره حاکمیت این کشور به شمار می آید.
فاروق الشرع شخصیت پرنفوذ سنی است که در میان حکومت علوی های سوریه همیشه مورد اعتماد رژیم اسد بوده است. پیش از آنکه در سال ۲۰۰۶ به عنوان معاون رئیس جمهوری برگزیده شود به مدت ۱۵ سال وزیر امور خارجه سوریه بوده است.
از دیگر سو در برابر این رفتار دولت ترکیه، رژیم بشار اسد نیز بی کار ننشسته است.
طی ماه های گذشته نیروهای سوری یک هواپیمای اف ۱۴ ترکیه را مورد هدف قرار دادند. طبق اسنادی که بعدها و طی چند روز گذشته تلویزیون العربیه منتشر ساخت، دو خلبان ترک این هواپیما بعد از آنکه اسیر می گردند، با پیشنهاد روسیه و به دستور بشار اسد بعد از بازجویی و تحقیقات، به قتل رسیده و به آب انداخته می شوند.
همچنین سوریه علاوه بر ناآرام نمودن مرزهایش با ترکیه، مناطق کردنشین این کشور را نیز به نیروهای کرد واگذار نمود، نیروهای کردی که میانه خوشی با ارتش آزاد ندارند و دوست ترکیه نیز به شمار نمی آیند، ترکیه از این عمل به شدت آشفته شد. همچنین طبق اسناد منتشره توسط العربیه، بشار اسد دستور داده است که از حزب کارگران کردستان ترکیه (پ ک ک) حمایت شود.
در طول ماه های گذشته پ ک ک حملات سهمگینی را علیه ارتش ترکیه انجام داد. وجود منطقه یی آزاد همچون کردستان سوریه و با وجود جریانی مثل "پ ی د" که شاخه سوری پ ک ک به شمار می آید، توان نظامی پ ک ک افزایش یافته و این نیز در روند عملیاتهای پ ک ک مشهود است و اردوغان به ناچار به امرالی پناه برده و از آقای اوجالان برای میانجگیری در حل مسئله کرد این کشور نام می برد.

مواضع بین المللی
سوریه هم اکنون به میدان جنگ میان دیگر کشورها برای اثبات هژمونی در منطقه تبدیل شده است. روسیه و چین قطعنامه های شورای امنیت علیه سوریه را وتو نمودند. آمریکا و هم پیمانانش آشکارا از اپوزیسیون سوریه حمایت نموده و حمایت مالی و نظامی به آنها ارسال می کنند. به گزارش بی بی سی سه صندوق تسلیحات نظامی که در مسجدی در شهر حلب کشف شده است از یک کمپانی اکراینی برای کشور عربستان سعودی ارسال شده بود، این صندوق ها چگونه به حلب رسیده اند؟ احتمالات را در دخالت عربستان نیز افزایش می دهد.
علاوه بر این ایران نیز، خود را بخشی از معادلات موجود در سوریه می داند. ارتش آزاد سوریه ۴٨ ایرانی را به گروگان گرفته است که گفته می شود وابسته به سپاه پاسداران ایران هستند و تهدید به کشتن آنها نموده است.
نا آرامی های سوریه که از ماه مارس گذشته آغاز شده است هم اکنون تبدیل به جنگ داخلی شده است و جان بیش از ٣۱ هزار سوری را گرفته است.