• بلاروس دارای اقتصادی با گرایشات سوسیالیستی است. اگر امپریالیسم آمریکا برای غارت ثروت کشورهای آسیا و آفریقا با پیشرفته ترین سلاحها اقدام می کند، به بلاروس با انواع تحریمهای اقتصادی و حزب تراشی و بسیج کشورهای منطقه آمده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱ آبان ۱٣۹۱ -  ۲۲ اکتبر ۲۰۱۲

آقایان یلتسین (روسیه) و کرافچوک (اکرائین) و شوشکییویچ (بلاروس) در ٨ دسامبر ۱۹۹۱ طی امضای توافق نامه ای در باغ وحش بلاویژ در جمهوری بلاروس هنگام نوشیدن ودکا (مشروب معرف روسی) دولت اتحاد شوروی را تباه کردند. این به اصطلاح نمایندگان سه جمهوری اتحاد شوروی هنگامیکه سرگرم نوشیدن ودکا بودند این توافق نامه را به امضاء رسانده و بدین ترتیب اتحاد شوروی را به تباهی کشاندند. از آن تاریخ اینک ۲۰ سال میگذرد. چه دستاوردهایی در پس این توافق نامه بجای مانده است؟ از نقطه نظر داخلی: فقر، بی خانمانی، بیکاری و ثروتی افسانه ای برای عده ای محدود و در سطح جهانی، همه این جنگ ها و غارتگری ها از عواقب همان توافقنامه است. جهان سرمایه داری در خلاء رقیب خود یکه تاز دنیای ما گشته و هر آنچه که میخواهد انجام میدهد. از افزایش سن بازنشستگی گرفته تا به راه انداختن جنگهای پی در پی، همه آنچه که امروزه امپریالیسم جهانی به نمایش گذاشته است درنبود وزنه تعادل (اتحاد شوروی) در راستای غارت ثروت کشورها است، تلاش جهت استقرار "دموکراسی" تحمیلی و ویرانگر پیآمد این سیاست بوده که درخدمت یک درصد ثروتمندان جهان میباشد. اگر امپریالیسم آمریکا برای غارت ثروت کشورهای آسیا و آفریقا با پیشرفته ترین سلاحها میرود، به بلاروس با انواع تحریمهای اقتصادی و حزب تراشی و بسیج کشورهای منطقه آمده است.
بلاروس دارای اقتصادی با گرایشات سوسیالیستی است، آموزش و پرورش و بهداشت در این کشور کاملا رایگان میباشد، صنایع بزرگ از قبیل ماشین سازی از نوع ماشینهای معدن با ظرفیت ٣۶۰ تُن تا کارخانجات تراکتورسازی وغیره... در تملک دولت میباشند، بلاروس دارای معدن کود ارگانیک، معدن نمک و مقداری منابع نفتی با مرقوبیت پائین میباشد، که در اختیار دولت است. یکی از بزرگترین پالایشگاه های نفت در شوروی سابق در این جمهوری قراردارد. از طرفی نیز برخی قطعات صنایع فضایی روسیه در بلاروس ساخته میشود، بلاروس در زمینه کامپیوترسازی در سطح آزمایشگاهی یکی از رقبای کشورهای پیشرفته دراین صنعت بحساب میآید. یک بخش خط لوله گاز و نفت به اروپا از خاک بلاروس میگذرد، که بلاروس از بابت آن حق ترانزیت از روسیه دریافت میکند. تمام زمینها و منابع زیر زمینی دراختیار دولت است. بلاروس که در دوران شوروی یک جمهوری اتمی بود، در زمان خروج از ترکیب اتحاد شوروی تمام سلاحهای هسته ای را به روسیه تحویل داد. از لحاظ نظامی نیز بلاروس یکی از کشورهای قدرتمند منطقه است. از نظر فرهنگی نیز بلاروس ها فرق اساسی با روس ها ندارند.
سرمایه های کشورهای غربی و روسی جهت بدست آوردن اهرمهای اقتصادی بلاروس بسیج شده اند. هرزمان که غرب یورش گسترده اش را به این کشور آغاز میکند، نیروهایی در روسیه در این راستا فعال میگردند. ملاقات اخیر لوکاشنکو رئیس جمهور با رهبری حزب کمونیست بلاروس که یکی از قویترین احزاب این کشور است را باید در راستای طلب یاری از نیروهای میهن پرست جهت حفظ دستاوردهای اقتصادی این کشور مورد بررسی قرار داد. از طرفی نیز گرایشات لوکاشنکو به ایده کمونیستم بر کسی پوشیده نیست. او در جایی گفت: "نزدیکترین و مفهومترین ایدئولوژی به مردم – ایدئولوژی کمونیسم است. شکست تجربه سوسیالیسم به معنای مرگ اندیشه کمونیسم نمیباشد. این اندیشه تا زمانیکه بشریت موجود است، جاویدان خواهد بود، چراکه مبنای آن – تلاش و کوشش در راستای برابری و عدالت اجتماعی.... میباشد، با جهان بینی کمونیستی کشور ما تقربیا تمام سده بیستم را بسر کرد. با این ایدئولوژی پیروزیهای بزرگی چون ریشه کن کردن فقر، بی سوادی و پیروزی برنازیسم بدست آمده است. با این ایدئولوژی ما اولین کسی در جهان بودیم که راه به فضا باز کردیم... ایدئولوژی کمونیستی، مبنی بر ایدئولوژی مارکسیست – لنینیست، باید به بخش اصلی ایدئولوژی دولت بلاروس تبدیل گردد". با توجه به اینکه بلاروس از نظر منافع طبیعی یکی از فقیرترین کشورهای محدوده کشورهای مشترک المنافع است، اما از نظر صنعتی قابلیتهای فوق العاده ای را دارا میباشد. بدین خاطر در طی سالهای اخیر اقتصاد بلاروس پیوسته در حال رشد بوده است.
بلاروس در مرزهای شرقی اروپا قرار دارد. از بلاروس راه اصلی تجارت اروپا با کشورهای مشترک المنافع میگذرد. در بحران جهانی مالی اقتصاد بلاروس در مقایسه با دیگر کشورها آسیب کمتری دید. کارشناسان اقتصادی رشد بالایی در اقتصاد این کشور پیش بینی میکنند. جهت توسعه امور بازرگانی مناطق آزاد اقتصادی، پارک فناوری بوجودآمده و سیستم مالیاتی ویژه ای برای شرکتها یی که در مناطق روستایی یا شهرکها فعالیت میکنند مقررگردیده است. مطابق داده های بانک جهانی بلاروس در رده دهم در زمینه وضع قوانین جهت تجارت در سال ۲۰۰۹ قرار گرفت. تقریبا ۵۰% بخش کارگری و خدمات در این کشور دارای تحصیلات عالی میباشند. صنایع بلاروس حدود یک سوم تولیدات ناخالص داخلی کشور را تامین مینماید.
به نظردکترعلوم اقتصاد واسیلیف اینوزیمسوف، ویژگی اقتصاد بلاروس در سیاست پیوند عناصر سیستم برنامه ریزی با مکانیزم بازار میباشد، تلاشهایی جهت حفظ پایه های صنعتی بر مبنای مالکیت دولتی با کنترل شدید ابتکارات خصوصی و دخالت دولت در امور اقتصادی انجام میگیرد. بخش صنعتی مدت زیادی است که در ساختار اقتصادی بلاروس حکمفرما شده است و دولت از این بخش صنعتی در راستای رسیدن به رشد اقتصادی مورد نظر استفاده میکند. البته این نیز باعث سهم پائین شرکتهای خصوصی در تولیدات ناخالص داخلی گشته است.
سیاستهای خصوصی سازی: کل اموال شرکتهای دولتی بلاروس را از ۵۰ تا ٨۰ میلیارد دلار تخمین زده اند. در ۱۲ ماه مه ۲۰۱۰ در یک مصاحبه مطبوعاتی در مینسک مدیر اموال دولتی ناتالیا ژیرنوسیک اطلاع داد که بلاروس جهت تاسیس آژانس خصوصی سازی مشغول به کار شده است که تا ۱ جولای ۲۰۱۰ طرح نهایی آن "در مورد پروژه های متعلق به دولت" به تصویب میرسد. سیاست خصوصی سازی دولت بلاروس تلاش جهت فروش یکباره مراکز مورد فروش است، دولت از فروش بخشهای مختلف مراکز مورد فروش خوداری مینماید. یکی ازشروط فروش بهای واقعی آنها بوده، چیزی که در روسیه ودیگر جمهوری های اتحاد شوروی هیچگاه رعایت نشد، شرکتهای خارجی و داخلی بسیاری از صنایع جمهوری های فوق را به پائین ترین قیمت خریداری کردند، بدین خاطر در بلاروس همه مراکز مورد فروش به قیمت روز و بازار آزاد محاسبه میگردد. جنبه دیگر شرایط فروش چنین مراکزی رعایت شرایط مطلوب برای کارگران شاغل در این مراکز و یا عدم کاهش پرسنل است.
اقتصاد این کشور نیز مثل همه اقتصادهای دنیا دارای تورم است. تورم در بلاروس دارای نوسانات مختلف است که در سال ۲۰۱۱ به رقم ۱۰٨.۷% رسید. طبق داده ها در ۲۵ سپتامبر از آغاز سال بهای اجناس در بلاروس ۱۶.٣% افزایش داشته است. دولت تلاش دارد تا پایان سال نرخ تورم را بین ۱۹ تا ۲۲ % حفظ کند.
نقش روسیه در اقتصاد بلاروس: سرمایه های بزرگ روسی تا به امروز نقش بسیار خطرناکی در اقتصاد بلاروس ایفا کرده اند. یکی از این نقش های خطرناک بازی با ابزاری به نام نفت و گاز است، کل گاز و نفت بلا روس از روسیه تامین میگردد، از طرفی نیز قسمت عمده فروش فراورده های صنعتی وکشاورزی بلاروس در بازار روسیه است، به همین خاطر روسها در برخی موارد جهت به زانو درآوردن دولت بلاروس از این امکان استفاده می نمایند. سیاستهای هم به نعل و هم به میخ آقای پوتین برای بلاروس تا به امروزعواقب بسیار بدی را در پی داشته است. از طرفی نیز روسیه جهت حفظ امنیت مرزهای خود از امکانات نظامی بلاروس استفاده میکند.
سیاستهای اقتصادی روسیه در آینده ای بسیار نزدیک اقتصاد بلاروس را کاملا متلاشی خواهد کرد.
ماکسیم شویتس روزنامه نگار " "The New Times چاپ روسیه نوشت: الحاق روسیه به سازمان تجارت جهانی، اقتصاد بلاروس را در استانه یک فاجعه واقعی قرارمیدهد". روسیه بزودی برخی از عوارض "ضد بحران" خود را که بر بعضی از کالاها در سال ۲۰۰۹ در جهت حمایت از تولید کنندگان داخلی مقررکرده بود لغو خواهد کرد. از آنجایی که بلاوس و روسیه با هم اتحاد گمرکی دارند، بلاروس الزاما به هماهنگی برخی از تعرفه ها و عوارض گمرکی خود با روسیه میباشد. یعنی بلاروس خارج از سازمان تجارت جهانی موظف به کاهش سطح تعرفه های گمرکی بطور متوسط از ٨ تا ۱۰.۷% میباشد. دراین مورد لوکاشنکو گفت: "روسیه مثل یک غول به داخل این سازمان افتاد، ما نیز فردا بدنبال روسیه در این سازمان قرار خواهیم گرفت، شما چه فکرمیکنید، آیا ما میتوانیم از این سازمان دروبمانیم؟".
لئونید زلوتنیکوف اقتصاددان نوشت: "اقتصاد بلاروس دارای امکانات رقابتی کمتری نسبت به اقتصاد روسیه ویا قزاقستان است. هم مالیاتهای ما بیشتراست و هم شرایط اقتصادی ما بدتر. برای مثال شرکتهای خصوصی در بلاروس فقط میتوانند خویشاوندان خود را به استخدام درآورند، در حالی که در روسیه چنین محدودیتی وجود ندارد. همه اینها باعث خواهند شد که فراورده های ما از بازار روسیه به کنار مانند. البته طی دو الی سه سال آینده اجناس خارجی جایگزین فراورده های ما خواهند شد". بنظر میرسد بلاروس راهی جز خروج از اتحاد گمرکی با روسیه نخواهد داشت، البته اگر سرمایه روسیه این امکان را به او بدهد.

اتحادیه اروپا و بلاروس
اتحادیه اروپا تحریمات خود علیه بلاروس را تا سال ۲۰۱٣ تمدید کرد. این تصمیم در نشست شورای وزیران خارجه کشورهای اتحادیه اروپا در ۱۵ اکتبر سال جاری اتخاذ گردید. این تحریمات نیز به نوبه خود ضربه سنگینی بر اقتصاد بلاروس میباشد، سیاست مداران اتحادیه اروپا قصد ایجاد آشفتگی سیاسی در جامعه را داشته تا از این طریق بتوانند عوامل خود را بر مسند قدرت بنشانند. مخالفین دولت آشکارا از نفوذ سرمایه های غرب در اقتصاد و سیاست در این جمهوری حمایت میکنند. از طرفی هم دولت و هم جامعه با وحدت کامل در برابر آنها ایستادگی کرده و پیوسته در انتخابات، اپوزیسیون بلاروس از کمترین آراء (۵ الی ۱۲%) برخوردار است.
لئونید زایکا اقتصاددان بلاروسی، رئیس مرکز تحلیلی "استراتژیک" مدارکی را در مورد وضعیت ناهنجار اقتصاد بلاروس ارائه میکند که عبارتند از:
۱. درآمد مردم بین ۱۵ تا ۲۰% افزایش داشته است، در حالی که تولید ناخالص ملی ۲.۵% افزایش داشته است. وجه نقدی "اضافی" را بلاروسها صرف خرید ارز نمودند که باعث کاهش ذخیره ارزی کشور گردید.
۲. در سال ۲۰۱٣ دولت قصد دارد بودجه آموزش و پرورش، بهداشت و درمان را کاهش دهد، این باعث کاهش تعداد معلمین مدارس و کاهش پذیرش بیماران توسط بیمارستانها خواهد شد. از طرفی نیز دولت در صدد افزایش هزینه های شهری میباشد. هم اکنون این هزینه ها ۵۰ دلار در ماه است که شهروندان تنها ۱۵ الی ۲۰% آنرا پرداخت مینمایند. در این مورد لوکاشنکو پیشنهاد کرد که شهروندان مرفه ۷ – ۱۰ بار بیشتر از شهروندان کم درآمد این هزینه ها را پرداخت کنند. در آغاز ماه اکتبر کرایه حمل و نقل عمومی ۱٣% افزایش داشت.
در شرایط فعلی بلاروس با تحمل فشارهای مختلف تلاش دارد تا حد ممکن گرایشات سوسیالیستی اقتصاد خود را حفظ کند.
با این همه چه سرنوشتی را سرمایه های بزرگ روسی و بین المللی برای این جمهوری در نظر گرفته اند؟ جای حدس و گمان باقی نمی ماند، سرنوشتی مثل سرنوشت همه خلقهای تحت ستم سرمایه.