• درحالی‌که درگیری‌ها در جنوب شرقی ترکیه ادامه دارد برخی از منابع خبری از توافق دو طرف بر سر چارچوبی برای پایان حدود سه‌دهه جنگ خبر داده‌اند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۲۱ دی ۱٣۹۱ -  ۱۰ ژانويه ۲۰۱٣

همشهری آنلاین: درحالی‌که درگیری‌ها در جنوب شرقی ترکیه میان نظامیان این کشور و نیروهای پ‌ک‌ک ادامه دارد برخی از منابع خبری از توافق دو طرف بر سر چارچوبی برای پایان حدود سه‌دهه جنگ خبر داده‌اند تا ترکیه همچنان در برزخ جنگ و صلح باکردها قدم بردارد.
برخی رسانه‌های ترکیه اعلام کرده‌اند که دولت این کشور و عبدالله اوجالان،رهبر زندانی حزب کارگران کردستان ترکیه(پ‌ک‌ک) پس از مذاکرات در زندان جزیره امرالی بر سر نقشه‌راهی برای پایان درگیری‌ها در این کشور به توافق رسیده‌اند. گفته می‌شود در مذاکراتی که با اوجالان توسط مقام‌های سازمان اطلاعات ملی ترکیه(MIT) صورت گرفته دوطرف به یک طرح چهار مرحله‌ای برای خلع‌سلاح پ‌ک‌ک و پایان جنگی که از سال ۱۹۸۴ باعث کشته‌شدن ۴۰هزار نفرشده دست یافته‌اند.

این در حالی است که درگیری‌ها در جنوب شرقی ترکیه همچنان ادامه دارد و در آخرین مورد روز سه‌شنبه ۱۲ نفر از نیروهای پ‌ک‌‌ک و یک نفر از نظامیان ترکیه در تیراندازی دوطرف در منطقه مرزی با عراق کشته شدند. از جزئیات این مذاکرات و توافق محرمانه اطلاعات رسمی چندانی در دست نیست اما روزنامه رادیکال و شبکه تلویزیونی ان‌تی‌وی گزارش داده‌اند که این توافق در مقابل افزایش حقوق اقلیت‌های ترکیه صورت گرفته است.

کردهای ترکیه حدود ۱۵ میلیون نفر از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند و در طول سال‌های گذشته نسبت به پایمال شدن حقوق مدنی و سیاسی‌شان از سوی دولت این کشور اعتراض داشته‌اند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که درخواست برای افزایش حقوق اقلیت کرد شامل حذف موانع برای تحصیل به زبان کردی، تقویت دولت‌های محلی و تعریف بی‌طرفانه از شهروندی می‌شود. مقام‌های پ‌ک‌ک خواسته‌اند که با اصلاح قانون اساسی مردم به‌عنوان شهروندان کشور ترکیه و نه به‌عنوان شهروندان ترک شناخته شوند.

مقام‌‌های ارشد پ‌ک‌ک همچنین خواستار آزادی صدها زندانی کرد از زندان‌های ترکیه و به‌رسمیت شناختن هویت کردها به‌عنوان اقلیت این کشور در قانون اساسی جدید شده‌اند. اوجالان قرار است به‌زودی با انتشار نامه‌ای که برای فرماندهان این گروه ارسال می‌شود مواضع خود را درباره راهکار پایان درگیری‌های این کشور بیان کند. براساس مذاکرات انجام شده درصورت رسیدن دو طرف به توافق اولیه برای صلح، قرار است نیروهای پ‌ک‌ک از مناطق ترکیه عقب‌نشینی کنند تا پس از آن مذاکره برای خلع سلاح این گروه آغاز شود. فرماندهان ارشد پ‌ک‌ک،مرحله خلع سلاح را مهم‌ترین و دشوارترین قدم برای توافق صلح می‌دانند و اعلام کرده‌اند که اوجالان تنها درصورت به‌دست آوردن اعتماد کامل برای برآورده شدن خواسته‌های کردها دست به این اقدام خواهد زد.

مذاکره با نا‌امیدی از جنگ

دولت رجب طیب اردوغان به تازگی مذاکرات محرمانه خود را با عبدالله اوجالان که از سال ۱۹۹۹ در زندان به سر‌می‌برد برای دستیابی به توافق صلح اعلام کرد. یالچین اکدوغان، مشاور ارشد اردوغان در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی ان‌تی‌وی اعلام کرد که دولت این کشور پس از رسیدن به این نتیجه که شکست پ‌ک‌ک در نبرد نظامی بعید است، تصمیم گرفت تا مذاکرات را آغاز کند.

مذاکرات میان دوطرف باعث شده تا امید به پایان درگیری‌ها در این کشور افزایش پیدا کند. صلاح‌الدین دمیرتاش، رهبر حزب صلح و دمکراسی مهم‌ترین حزب حامی کردها در پارلمان ترکیه با استقبال از این مسئله اعلام کرد که مذاکره با اوجالان قدمی درست، منطقی و مناسب است. صلح در ترکیه تنها با این قدم‌ها شروع می‌شود. باوجود این دمیرتاش تأکید کرده که هنوز مذاکرات در مرحله رسیدن به یک توافق کامل صلح میان دوطرف نیست. امیدها برای صلح زمانی بیشتر شد که هفته گذشته دو نماینده کرد پارلمان از سوی دستگاه قضایی ترکیه اجازه پیدا کردند با اوجالان در زندان جزیره امرالی ملاقات کنند. احمد ترک و آیلا آکادآتا در دیدار با اوجالان در جریان مذاکرات با دولت قرار گرفتند و پس از آن اعلام کردند که باید مذاکرات از مرحله حرف به عمل برسد.اوجالان به‌دلیل نگرانی از فرار وی، در این جزیره در نزدیکی استانبول و با تدابیر شدید امنیتی زندانی است.

تبعید ۵۰ فرمانده پ‌‌ک‌ک

برخی رسانه‌های ترکیه هم به نقل از منابع آگاه از مذاکرات اعلام کرده‌اند که قرار است پس از توافق برای خلع سلاح پ‌ک‌ک،۵۰ نفر از فرماندهان ارشد این گروه که در مناطق کوهستانی قندیل هستند به اروپا تبعید شوند. بقیه فرماندهان پ‌ک‌ک براساس این توافق می‌توانند به ترکیه بازگردند و در روند سیاسی این کشور مشارکت داشته باشند. به گفته این منابع طرح هاکان فیدان،رئیس سازمان اطلاعاتی ترکیه سه محور اصلی شامل عقب‌نشینی،خلع سلاح و بازگشت و جذب در روند سیاسی دارد.

تبعید ۵۰ نفر از فرماندهان اجرایی پ‌ک‌ک‌ قرار است پس از خلع سلاح صورت بگیرد تا بقیه مقام‌های ارشد این گروه به جز این افراد بتوانند به کشور بازگردند و در روند سیاسی مشارکت کنند. گفته می‌شود که مذاکرات دوطرف در این رابطه همزمان با تصویب قوانین مورد نیاز تا می ‌سال‌جاری به پایان خواهد رسید. به گفته این منابع اوجالان در مذاکرات خود با رئیس سازمان اطلاعاتی ترکیه از درخواست همیشگی پ‌ک‌ک برای داشتن منطقه خودمختار یا کشور مستقل کرد صرف‌نظر کرده و برای کمک به دولت ترکیه جهت هدایت کردهای سوریه هم اعلام آمادگی کرده است.