• هر چند که بر طبق داده های موجود و ماهیت نیروهای حاضر در عرصه سیاسی این کشور بخت پی یر لوئیجی برسانی برای تشکیل دولت ائتلافی متحمل ترین گزینه ممکن می باشد اما این روند در فاز بدبینانه خود می تواند به بی ثباتی سیاسی و برگزاری یک انتخابات زودرس پارلمانی دیگر نیز منجر شود ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱۴ اسفند ۱٣۹۱ -  ۴ مارس ۲۰۱٣

نتایج انتخابات پارلمانی ایتالیا در روز یکشنبه و دوشنبه ۲۴ و ۲۵ فوریه با توجه به عدم کسب اکثریت مطلق در مجلس سفلی و سنا، توسط هر یک از ائتلاف های قدرتمند سنتی این کشور و ظهور یک قدرت سوم، راه هایی که به رم ختم می شد را فعلا با در بسته روبه رو کرده است. در طول یک هفته گذشته از طرف کارشناسان و تحلیلگران سیاسی در مورد پیچیدگی وضعیت کنونی و احتمالات پیش رو برای تشکیل دولت ائتلافی یا در صورت شکست مذاکرات، برگزاری یک انتخابات دیگر بحث های زیادی درگرفته است. تا به اینجای کار که تقریبا وزن و جایگاه همه نیروهای سیاسی حاضر در صحنه سیاسی ایتالیا مشخص شده است و سخنان رهبران ائتلاف های موجود نیز تا حدود زیادی مسیر حرکتی آنان را در تحولات آتی نشان می دهد، تمرکز بر تشکیل دولت احتمالی توسط چپ میانه و نقش تعیین کننده جنبش "پنچ ستاره" تقریبا توجیه پذیرترین گزینه تلقی شده است. قبل از انتخابات در گمانه زنی های احتمالی نیز شانس چپ میانه بیشتر از دیگران به حساب می آمد با این تفاوت که بسیاری می پنداشتند که آنان با شراکت با جناح تکنوکرات به رهبری "ماریو مونتی" نخست وزیر کنونی قادر به تشکیل دولت ائتلافی خواهند بود که به جهت شکست سخت مونتی در انتخابات که تنها موفق به کسب حدود ده درصد از آراء و کرسی های پارلمانی گردید، دیگر این گزینه راه حل برون رفت از بحران نخواهد بود. هر چند که راست میانه نیز توانست بالاتر از پیش بینی ها نتایج قابل قبولی کسب کند اما به جهت نقش محوری "سیلویو برلوسکونی" در این ائتلاف و انزجار آشکار دیگر ائتلاف های موجود از وی تا حد نزدیک به یقین هیچ گروهی با وی به ائتلاف دست نخواهد زد و انزوای برلوسکونی به خصوص به عنوان لیدر دولت جدید تقریبا یک امر قطعی خواهد بود. وزن دیگر ائتلاف ها نیز به واسطه میزان آرای آنان نیز برای تشکیل دولت ائتلافی و کسب پست نخست وزیری منتفی تلقی شده و آنان تنها می تواندد با شراکت با یکی از دو جناح بزرگ کشور به عنوان شریک درجه دو بخشی از راه حل به حساب آیند. از آنجا که هم اکنون ایتالیا در شرایط بحران اقتصادی قرار داشته و در طی ماه های آینده باید برای توافق با تروئیکای اروپایی جهت دریافت بسته کمک های مالی وارد مذاکرات حساسی شود، رهبران عمده این کشور و به خصوص جناح های دارای نقطه نظر مشترک در خصوص یک سیاست "حداقلی" زیر فشار افکارعمومی برای تشکیل یک دولت باثبات قرار گرفته اند.
۱ – چپ میانه : ائتلاف چپ میانه به رهبری "پی یر لوئیجی برسانی" که در مجموع بیشترین آرای شهروندان را به خود اختصاص داده و در مجلس سفلی در اکثریت قرار گرفته است، به جهت همین اکثریت شکننده و هم چنین عدم کسب آرای لازم در مجلس سنا در موقعیتی قرار دارد که حتما می بایست با یکی از ائتلاف های راست میانه به رهبری سیلویو برلوسکونی یا جنبش پنج ستاره به رهبری "پیه گریلو" وارد ائتلاف شود. اظهارات روز جمعه برسانی در خصوص عدم ائتلاف این جناح با ائتلاف راست میانه برای تشکیل یک دولت فراگیر تا حدود زیادی بازی شطرنج سیاسی ایتالیا را با حذف یکی از مهره های اصلی به یک مسیر مشخص کشانده است. تصمیم چپ میانه برای عدم مشارکت با برلوسکونی یک تصمیم درست و آگاهانه بوده است که برای آینده سیاسی ایتالیا و جایگاه این کشور در اتحادیه اروپایی اجتناب ناپذیر بوده و مانع از ورود به یک چرخه معیوب و فضای خاکستری می شود. برای ائتلاف چپ میانه گزینه محتمل با توجه به اظهار تمایل اکثریت رهبران جنبش پنج ستاره برای معامله با برسانی، هر چند که پیه گریلو هنوز هم چنان به این گزینه نظر مثبت ارائه نداده است، اولویت و اهمیت درجه یک خواهد داشت. اینکه برسانی بیش از مونتی به مطالبات مردمی برای ارائه برنامه "رشد" و تعدیل برنامه های "ریاضت اقتصادی" تمایل دارد می تواند زمینه ی رسیدن به توافق با جنبش پنچ ستاره و عدم تسلیم پذیری دولت ائتلافی جدید در مقابل نسخه های شکست خورده اتحادیه را فراهم کند. بدون شک به دلیل پیام روشن مردم ایتالیا در مورد سیاست های ریاضتی اروپا، می بایست برسانی شفاف تر از قبل در خصوص مطالبات مردمی و نقطه رسیدن به تفاهم با جنبش ضدسیستمی پنچ ستاره اقدام کند.
۲ – راست میانه : ائتلاف راست میانه که با نماد برلوسکونی وارد مبارزات انتخاباتی گردید با توجه به سابقه تاریخی سه دوره نخست وزیری لیدر خود که سرشار از رسوایی اخلاقی – سیاسی و فاجعه اقتصادی بود، هم اکنون کمترین شانس جهت تشکیل دولت ائتلافی را خواهد داشت. مرد بدنام میلان با قدرت رسانه یی خود و اتکای به اختلاف همیشگی شمال – جنوب این کشور موفق گردید تا بار دیگر خود را به عنوان یک سیاستمدار مطرح در بالای جدول نشان دهد اما ذات نیروی پشت سر و شخصیت وی امکان نزدیکی به دیگر ائتلاف های قدرتمند کنونی را نخواهد داد. برلوسکونی نماد فساد و عملکرد مافیایی در عرصه شطرنج ایتالیا می باشد و اینکه برسانی به صورت شفاف ائتلاف با وی را رد کرده وگریلو نیز آرای خود را مدیون نیروهای ضدسیستمی و متنفر از فساد سیاستمداران بوده هست، هیچ شانسی برای وی جهت رسیدن به نقطه تفاهم با دیگران وجود ندارد.
٣ – جنبش پنچ ستاره : این نیروی تازه نفس در عرصه سیاسی ایتالیا که فاقد برنامه های منسجم حزبی بوده و اکثر نمایندگان و رهبران اصلی آن در موقعیت "حاشیه یی" قرار دارند به جهت کسب ۲۵ درصد از آرای ایتالیایی ها هر چند که پیروز اصلی این رقابت تلقی می شود اما موقعیت "آلترناتیوی" جهت تشکیل دولت ائتلافی را نخواهد داشت. بدون شک این جنبش نقش تعیین کننده یی در این مقطع از حیات سیاسی کشور بازی می کند و گرایش آنان به سمت هر یک از دو ائتلاف می تواند "کلید پیروزی" برای آنان تلقی شود. پنچ ستاره ها به جهت پایگاه اجتماعی آرای خود و محور تبلیغات انتخاباتی خویش که در واقع برلوسکونی را نماد فساد و مبارزه در سیبل قرار داده بودند، بسیار بعید و شاید نزدیک به یقین است که به راست میانه نزدیک نشوند. با توجه به تمایل رهبران این جنبش برای همکاری با چپ میانه و شرایط وخیم ایتالیا در طی بروز بی ثباتی سیاسی، به نظر می رسد که فضا برای مشارکت آنان در دولت به رهبری برسانی بعد از کسب امتیازات ویژه هم اکنون مهیا شده است.
۴ – تکنوکرات ها و چپ رادیکال : نیروهای پشت سر ماریو مونتی و چپ های رادیکال به جهت کسب آرای پائین خود تقریبا نقش چندانی در تحولات آتی ایتالیا نخواهند داشت و تنها می توانند به عنوان شرکای درجه سه با چپ میانه کار کرده و یا خارج از دولت ائتلافی نقشی برای خود تعریف کنند. نقطه اشتراک این نیروها نیز با چپ میانه بسیار بیشتر از راست میانه بوده و به هیچ وجه در صورت پشت کردن به برسانی در اردوگاه برلوسکونی قرار نخواهند گرفت.
بدون شک ایتالیا روزهای بسیار حساسی را پشت سر می گذارد و پیچیدگی امور در فضای سیاسی این کشور به سادگی قابل حل نخواهد بود. هر چند که بر طبق داده های موجود و ماهیت نیروهای حاضر در عرصه سیاسی این کشور بخت پی یر لوئیجی برسانی برای تشکیل دولت ائتلافی متحمل ترین گزینه ممکن می باشد اما این روند در فاز بدبینانه خود می تواند به بی ثباتی سیاسی و برگزاری یک انتخابات زودرس پارلمانی دیگر نیز منجر شود. در این میان یک گزینه دیگر هم می تواند رقم بخورد و آن اینکه برسانی و مونتی یک دولت حداقلی شکل دهند البته با این فرض که جنبش پنج ستاره با عدم ورود به دولت برای برون رفت از بحران رای مثبت خود را در مجلس سفلی و سنا به نخست وزیری برسانی داده و رویکرد همکاری – رقابت در پیش گیرند که این موضوع در کوتاه مدت هر چند یک ثبات حداقلی ایجاد می کند اما در اولین گردنه ها نقش اخلالگر خود را تحمیل خواهد کرد.