یادداشت سیاسی سیاسی دیدگاه ادبیات زنان جهان بخش خبر آرشیو  
  اجتماعی اقتصادی مساله ملی یادبود - تاریخ گفتگو کارگری گزارش حقوق بشر ورزش  
   

روند سوسیالیستی کومه له: یاد و خاطره رفقای گردان شوان همیشه زنده است



اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۶ اسفند ۱٣۹۱ -  ۱۶ مارس ۲۰۱٣


نام و خاطرات گردان شوان مارا به یک تاریخ زنده وصل می‌کند. تاریخی که بدست مردم در سرتاسر کردستان در تقابل با یک رژیم فاشیست نوشته شد. تاریخی که جنگ خونین نوروز ٥٨، جنگ ٢٤ روزه شهر سنندج را باخود داشت . نبردهائی حماسی که نسل جوان در آن نقش برجسته‌ای داشتند. جوانانی که بسیاری از آنها بعدا" به گردان شوان پیوستند و در عرصه‌های گوناگون نبرد در یک جنبش آزادیخواهانه تداوم آن حماسه‌ ‌ها را پی‌گرفتند و با عزمی راسخ و استوار ادامه دهندگان شایسته و برجسته راهی بودند که کاک فوادها و کاک شوانها ضرورت رفتنش را به آنها نشان داده و آموخته بودند.
با این وجود همه میدانیم که نام گردان شوان در صفوف کومه‌له تنها یادآور یک راه‌پیمائی طولانی، نبردهای بی‌شمار، فعالیت و کار سیاسی، همراهی با مردم زحمتکش، یا گرامیداشت خاطره جمع کثیری از رفقای مبارز و آرمانخواه که در راه رهائی ملت کرد، طبقه کارگر، تحقق سوسیالیسم و آزادی از دست دادیم نیست. نام و خاطرهگردان شوان در عین‌حال به معنای پرداختن به ابعاد جنگ کریه و ارنجاعی ایران و عراق نیز هست. جنگی که اثرات منفی آن درکردستان برکسی پوشیده نیست . جنگی که در آن و در مقابل چشمان نابینای جهانیان، نه فقط رفقای گردان شوان بلکه هزاران نفر از مردم شهر حلبجه بر اثربمباران شیمیائی به فجیع‌ترین شکل ممکن، نیست و نابود شدند تا زورگویان و ستمگران غارتگر، چند صباح دیگری را به حیات ننگین خود ادامه دهند.
از طرف دیگر، برای تمامی آنهائی که روزی را در صفوف کومه‌له بودهاند، برای خانوادههای این عزیزان و مردم کردستان که با آوازه و شهرت و فعالیت‌های این گردان آشنا هستند، واقعه گردان شوان داستان ویژه‌تری نیز هست که مارا به بازخواست، بازنگری دوباره قضایا و قضاوت و ارزیابی این رویداد ناگوار و برخوردهای منصفانه و نامنصفانه می‌کشاند. ‌ داستان غم سنگینی است که تنها بدلیل تعداد زیاد جانباختگانش درآن واقعه بر دلمان نمی‌نشیند، فراتر از آن بخاطر می‌بایست‌ها و نمی‌بایست‌ها، سوالات و حدس و گمان‌زنی‌های بسیاری است که در درونمان بی‌پاسخ می‌مانند. تنها غم از دست‌دادن این یا آن عزیز نیست، بلکه با خود غم بزرگتر از دست‌رفتن فرصت‌ها را دارند. که دیگر چه باید کرد نیست، چرا نگفتم و نکردم‌های بی‌سرانجام و پاسخ است. واقعه‌ای که باید در بعد وسیع‌تری به آن نگریست.
در بعد وسیع‌تر، گردان شوان و اتفاقی که برای آن افتاد با همه ابعاد تأثرانگیزش همچان یک واقعه باقی می‌ماند که در آن شرایط میتوانست رخ دهد یا ندهد. جنگ ایران و عراق همچنان ادامه داشت و کومه‌له بناچار در نقطه‌ای از آن قرار گرفته بود. سالها بود که می‌بایست راهش را از بین این جنگ خانمان‌برانداز و همچنین جنگ ناخواسته با حزب دموکرات باز کند و پیش برود. در این راه ممکن بود که بارها وبارها در دام فاجعه‌های از آن بزرگتر هم بیفتد و موفق یا ناموفق از آن بیرون بیآید. که در نفس خود جای مجادله نیست، آنچه که مارا به چنین مجادله‌ای می‌کشاند، چه بسا که تأثیرات روحی- روانی بعدی چنین واقعه‌ای بود که در آن موقع برای کومه‌له بسیار گران تمام شد. که هر باره نیز مارا مجددا" بخود فرا میخواند و به پرسشگری می‌کشاند.
در این بعد وسیع‌تر بدیهی است که هر نوع پرسشگری در این باره برای بدست‌دادن ارزیابی‌های توضیحی در جهت روشنی‌انداختن بر گوشه و زوایائی از تاریخ کومه‌له ضروری و بجاست؛ اما در عین حال بر این باوریم که این تنها در زمانی ممکن است که ما توانسته باشیم از آن شرایط روحی ناخوشایند بیرون بیآئیم و از آن واقعه بمثابه یک رخداد تاریخی در بین مجموعه‌ای از رخدادهای کلان‌تر صحبت کنیم و پرسشگری‌هایمان را در چهارچوب تاریخی‌اش مطرح سازیم. در عین‌حال هم فراموش نکنیم که رفقای ما و بنا به وظیفه‌ایکه که آگاهانه بدوش گرفته بودند تا آخرین نفر در برابر نیروهای یک رژیم سرکوبگر ایستادند و جان باختند. نیروهای رژیمی که عزم نابودی مقاومت مردم کردستان را در سر داشتند و دارند. رژیم هاری که در طول سالیان دراز مقاومت ما، به رعایت هیچ اصل و پرنسیبی انسانی پایبند نبوده است و نخواهد بود.
گردان شوان تنها کمیتی از افرادی مبارز و از جان‌گذشته نبود. این گردان در عین حال یک کیفیت مبتکر در تمامی عرصه‌هائی بود که هر گردان کومه‌له‌ای در آنها فعالیت می‌کرد. بدون شک، ترکیب تک تک افرادی که در این گردان سازماندهی شده بودند، در دادن چنین کیفیتی به آن نقش خود را داشتند. اما در عین‌حال میتوان میزان عملیات‌هائی را که این گردان با موفقیت به سرانجام رساند، یا میزان فعالیت‌های تبلیغی و سیاسی، یا حتی فعالیت‌هایش در عرصه سازماندهی و کار آگاهگرانه را بیاد آورد و بدون هیچ اغراقی به نتیجه‌گیری فوق رسید. اسناد چنین فعالیتی هم وجود دارند و طبعا" ما نمی‌خواهیم که در این جا وارد شرح و توضیح آنها شویم. تنها میتوانیم اضافه کنیم که یاد و خاطره گردان شوان تنها به این دلیل در دلهایمان زنده نیست که در آخرین صحنه‌های حیاتش در میدان جنگی تحمیلی به مقاومتی اسطورهای دست زد، یا عزیزانی از آن در برابر جوخه‌های اعدام همچون کوهی استوار ایستادند و سر خم نکردند، بلکه یاد و گرامیداشت تلاشهای فراموش نشدنی و بیاد مانی این گردان در جنبش کردستان و در راه سوسیالیسم و رهائی است، که نهایتا" ما و هر کسی را در چنین گرامیداشت‌هائی باید بخود بیآورد ومشغول کند. که در نفس خود تاریخ زندگان است. زندگانی که امروزه در هر گوشه‌ای از کردستان و یا هر جای دیگری از این دنیای نابرابر ادامه دهنده راه آن عزیزان هستند.
جادارد در این روزو درسالیاد این واقعه غم انگیز، یادی هم از قربانیان و جانباختگان مردم شهر حلبجه بکنیم که همزمان با رفقای گردان شوان، به طرز وحشیانه ای مورد حمله و هجوم جنایتکارانه رژیم بعث فاشیست صدام قرار گرفتند و به کام مرگ فرورفتند .
با گرامیداشت مجدد رفقای همیشه ماندگار گردان شوان و آرزوی تداوم راه مبارزین راه آزادی و سوسیالیسم .
روند سوسیالیستی کومه‌له


یادی ئازیزی هاوڕێیانی گۆردانی شوان هه‌میشه به‌ڕێز و له دڵماندا زیندووه.
نێو و بیره‌وه‌ریه‌کانی گۆردانی شوان، ئێمه به مێژوێکی زیندوه‌وه گرێ ده‌دا. مێژوێک کۆمه‌ڵانی خه‌ڵک له سه‌رتاسه‌ری کوردستان دژ به رژیمێکی فاشیست تۆماریان کردووه. مێژووێک که نه‌ورۆزی خوێناوی ساڵی ۵٨ و شه‌ڕی ۲۴ رۆژه‌ی شاری سنه، دوو لاپه‌ڕه‌ی ئه‌و مێژووه به حسێب دێن. خۆڕاگریێه‌کی دلێرانه که لاوانی کوردستان ده‌ورێکی سه‌ره‌کیان تێداگێڕا. لاوگه‌لێک که دواتر ژماره‌یه‌کیان به گوردانی شوان په‌یوه‌ست بوون و له مه‌یدانه جوراوجۆره‌کانی بزووتنه‌وه‌یه‌کی ره‌وا و ئازادیخوازانه‌دا لاپه‌ڕه‌کانی دیکه‌ی ئه‌و مێژوه‌یان هه‌ڵدایه‌وه و دلێرانه درێژه‌ی ئه‌و رێگایان گرته به‌ر که هاوڕێیانێکی وه‌ک کاک فوئاد و کاک شوان پێویستی درێژه پێدانیان سه‌لماندبوو.
هه‌موومان ده‌زانین که نێوی گوردانی شوان له ریزه‌کانی کۆمه‌ڵه‌دا ته‌نیا وه‌بیرهێنه‌ره‌وه‌ی رێگه‌ بڕینی دوور ودرێژی رۆژ و شه‌و یان شه‌ڕ و تێکهه‌ڵچوونی په‌یتا په‌یتا و جه‌وله‌ی سیاسی و به ده‌م خه‌ڵکی زه‌حمه‌تکێشه‌وه بوون و هه‌روه‌ها ته‌نیا رێزگرتن له یاد و بیره‌وه‌ری ژماره‌یه‌ک هاوڕێی خه‌باتکار که له رێگای ئازادی، سوسیالیزم و رزگاری چینی کرێکار و میلله‌تی کورددا گیانیان به‌ختکردوه نییه. یاد و بیره‌وه‌ی گوردانی شوان له هه‌مان کاتدا به مانای وه‌بیرهێنانه‌وه و لێکدانه‌وه‌ی شه‌ڕی کۆنه‌په‌ره‌ستانه و ماڵ وێرانکه‌ری ئێران و عێراقیشه که تێیدا و له یه‌کێک له ره‌شترین لاپه‌ڕه‌کانیدا هه‌زاران که‌س له خه‌ڵکی بێدیفاعی حه‌ڵه‌بجه به به‌رچاوی کوێری دنیاوه و به جینایه‌تکارانه‌ترین و دڵته‌زێنترین شێوه قه‌ڵاچۆ کران و کوژران.
له لایه‌کی‌تره‌وه، کاره‌ساتی گوردانی شوان بۆ ئێمه و هه‌موو ئه‌وانه‌ی وا رۆژێک له رۆژان له ریزه‌کانی کۆمه‌ڵه‌دا بووین و بۆ بنه‌ماڵه‌ی ئه‌م ئازیزانه و بۆ خه‌ڵکی کوردستان که ئاشنای خه‌بات و تێکۆشانی گوردانی شوانن، لایه‌نێکی تایبه‌تیتریشی هه‌یه که به‌ره‌و لێپرسینه‌وه، پێداچوونه‌وه، هه‌لسه‌نگاندن و لێکدانه‌وه‌ی ئه‌م رووداوه دڵته‌زێنه‌ و هه‌ڵس وکه‌وتی به‌رحه‌ق و ناحه‌قمان ده‌با.
خه‌مه‌که خه‌مێکی قورسه له سه‌ر دڵمان. نه‌ک ته‌نیا له به‌ر ژماره‌ی زۆری هاوڕێیانی گیانبه‌ختکردوو له‌م کاره‌ساته‌دا، له‌وه زیاتر قورسی خه‌مه‌که ده‌گه‌ڕێته‌وه سه‌ر "ده‌بوو" و "نه‌ده‌بوو"ه‌کان. زۆرتر ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ پرسیار و ئه‌و گومانه بێ پایانانه‌ی وا له‌ مێشکی دانه‌دانه‌ماندا ده‌گه‌ڕێن و بێ جواب ماونه‌ته‌وه. خه‌مه‌که ته‌نیا خه‌می له ده‌ستدانی ئه‌م یان ئه‌و که‌سی ئازیز نییه. به‌ڵکوو جگه له‌وه، خه‌می گه‌وره‌تری به هه‌ده‌ر چوونی ده‌رفه‌ته‌کانی له گه‌ڵه. خه‌مێک که به ده‌ی چ که‌رده‌ن جواب وه‌ر ناگرێت و له چوارچێوه‌ی پرسیاری بێ سه‌ره‌نجام و بێ وڵامی وه‌ک بۆ وه‌ختی خۆی نه‌م وت و نه‌مکرد به‌رده‌وام له ده‌روونماندا ده‌گه‌ڕێت. رووداوێک که ده‌بێ له لایه‌نێکی به‌رفراوانتره‌وه چاوی لێبکرێت.
ئه‌گه‌ر له لایه‌نێکی به‌رفراوانتره‌وه بروانینه سه‌ر رووداوه‌که، ده‌بێ بڵێین رووداوی گوردانی شوان سه‌رباری دڵته‌زێن بوونی و له‌و هه‌ل و مه‌رجه‌دا که کۆمه‌ڵه‌ی تێدابوو رووداوێک بوو که ده‌یتوانی رووبدات یان روو نه‌دات. شه‌ڕی ئێران و ئێراق به‌رده‌وام بوو و کۆمه‌له‌ش که‌وتبوه‌ به‌ینی دوو به‌ردئاشی شه‌ره‌که. کۆمه‌ڵه ده‌بوو له نێو ته‌نووری ئه‌م شه‌ڕه و هه‌روه‌ها شه‌ڕی نه‌خوازراوی حیزبی دیمۆکراتدا رێگایه‌ک بۆ به‌ره‌و پێش چوونی خۆی بکاته‌وه. له‌م رێگایه‌دا له‌وانه بوو گه‌لێک جار تووشی کاره‌ساتی له‌و چه‌شنه و له‌وه‌ش خرابتر ببوایه. له‌مه‌دا کێشه‌یه‌ک نییه. ئه‌وه‌ی که له‌وانیه بمانکێشێته مه‌یدانی کێشمه‌کیش کارکرده رۆحی و ره‌وانییه‌کانی پاش کاره‌ساته‌که بوو که بۆ کۆمه‌ڵه زۆر به گران ته‌واو بوو. هه‌ر ئه‌وه‌شه که دیسانه‌وه به‌ربینمان پێده‌گرێته‌وه و پرسیاری زۆرمان ده‌خاته به‌رده‌م.
له هه‌ڵسه‌نگاندی به‌رفراوانی رووداوه‌که‌دا بێگومان ورووژاندنی هه‌ر پرسیارێک بۆ لێکدانه‌وه‌ی به‌رپرسانه و بۆ رووناکی خستنه سه‌ر گۆشه و قوژبنی مێژووی کۆمه‌ڵه، هه‌نگاوێکی پێویست و به‌جێیه. به‌ڵام له هه‌مانکاتدا پێمانوایه ئه‌مه ته‌نیا کاتێک ده‌کرێ که توانیبێتمان به سه‌ر کارکرده رۆحی و ره‌وانییه ناخۆشه‌کانی ئه‌و رووداوه‌دا زاڵ بووبێتین، له‌و رووداوه‌ش وه‌ک رووداوێکی مێژوویی دیاریکراو و له نێو کۆی کۆمه‌ڵه‌ ـ رووداوێکی گه‌وره‌تردا بروانین و ئه‌گه‌ر و پرسیاره‌کانمان له چوارچێوه‌ی مێژووی خۆیدا بێنینه ئاڕاوه. له هه‌مان کاتدا له‌بیرمان نه‌چێت که هاوڕێیانمان به پێی ئه‌رکێک که وشیارانه بۆخۆیان وه‌ئه‌ستۆیان گرتبوو تا ئاخر که‌سیان له به‌رانبه‌ر هێزه سه‌رکوتگه‌ره‌کانی رژیمێکی جینایه‌تکاردا راوه‌ستان و گیانیان به‌ختکرد. رژیمێک که بڕیاری تێکشکان و رووخاندنی ئیراده‌ی خۆراگری و راوه‌ستانی خه‌ڵکی کوردستانی داوه. رژیمێک که به درێژایی مێژووی خۆڕاگری و راوه‌ستانی ئێمه، ده‌ستی له هیچ جینایه‌تێک نه‌پاراستوه‌ و هه‌موو پرنسیب و ره‌سم و یاسایه‌کی ئینسانی پێشێل کردوه.
گوردانی شوان ته‌نیا بریتی نه‌بوو له ژماره‌یه‌ک ئینسانی تێکۆشه‌ر و فیداکار. گوردانی شوان له هه‌مان کاتدا که‌یفییه‌تێکی لێهاتوو بوو له هه‌موو ئه‌و مه‌یدانانه‌دا که هه‌ر گوردانێکی کۆمه‌ڵه کاری تێدا ده‌کرد. بێگومان لێهاتوویی تاکه که‌سه‌کانی نێو ئه‌و گوردانه ده‌وری خۆی هه‌بوو له پێکهاتنی تواناییه‌کانی گوردانی شواندا. به چاوخشاندنێک به سه‌ر کار و هه‌ڵسووڕانی گوردانی شوان چ له مه‌یدانی خه‌باتی چه‌کداری و چ له جه‌وله‌ی سیاسی و کاری وشیاری به‌خشدا، هه‌ر به‌و نه‌تیجه‌یه ده‌گه‌ین که له سه‌ره‌وه باسمان کرد.
سه‌نه‌د و به‌ڵگه له‌م باره‌وه زۆرن و دیاره لێره‌دا نه مه‌جالی ئه‌وه هه‌یه و نه ده‌شمانه‌وێ بچینه سه‌ر ئه‌و باسه، ته‌نیا ئه‌وه‌نده ده‌لێین که یاد و بیره‌وه‌یه‌کانی گوردانی شوان ته‌نیا به بۆنه‌ی دوایین شانۆی پڕشکۆی فیداکاری و خۆڕاگریان له دواشه‌ڕی سه‌ربه‌رزانه‌یان و به‌رانبه‌ر به سێداره‌ی رژیم له دڵماندا زیندوو نییه، به‌ڵکوو وێڕای ئه‌وه سه‌رجه‌م خه‌بات و هه‌ڵسووڕانیان له مه‌یدانی بزووتنه‌وه‌ی کوردستان و له رێگای سوسیالیزم و رزگاریدایه که دڵمان له لایانه و یادیان له دڵماندایه. مێژووێک که له نه‌فسی خۆیدا مێژووی زیندوه‌کانه. ئه‌و ئینسانه زیندوانه‌ که ئه‌مڕۆ له هه‌ر گۆشه و قوژبنێکی ئه‌م دنیا نابه‌رابه‌ره‌دا درێژه پێده‌ری رێگای ئه‌و ئازیزانه‌ن.
له کۆتاییدا جێی خۆیه‌تی له‌م رۆژه‌ و له ساڵیادی ئه‌م رووداوه دڵته‌زێنه‌دا یادێکیش له قوربانی و گیانبه‌ختکردوانی کاره‌ساتی جینایه‌تکارانه و دڵته‌زێنی حه‌ڵه‌بجه و ئه‌و هه‌زاران ئینسانه بکه‌ین که هاوکات له گه‌ڵ هاوڕێیانی گوردانی شوان، که‌وتنه به‌ر په‌لاماری جینایه‌تکارانه‌ی لایه‌نه‌که‌ی‌تری شه‌ڕی ئێران و عێراق واته رژیمی سه‌دام و بوونه ده‌سته‌چیله‌ی ئاگری ئه‌و شه‌ڕه کۆنه‌په‌ره‌ستانه‌یه.
به هیوای وه‌دیهێنانی ئاواتی به‌رزی هاورێیانی گوردانی شوان، ئازادی و سوسیالیزم، جارێکی‌تریش یادی ئازیزیان له دڵماندا به‌رز راده‌گرین.

ره‌وتی سوسیالیستی کۆمه‌ڵه
۲۶ی ره‌شه‌مه‌ی ۱٣۹۱
۱۶ی مارسی ۲۰۱٣


اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Facebook
    Delicious delicious     Twitter twitter     دنباله donbaleh     Google google     Yahoo yahoo     بالاترین balatarin


چاپ کن

نظرات (۱)

نظر شما

اصل مطلب

بازگشت به صفحه نخست