روزنامه های ایران چه می نویسند؟
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
پنجشنبه
۹ خرداد ۱٣۹۲ -
٣۰ می ۲۰۱٣
«چرا شرکت در انتخابات به نفع همه ماست؟»عنوان یادداشت روز روزنامه خراسان به قلم دکتر حسام الدین واعظ زاده است که در آن می خوانید؛انتخابات برای آن است که مردم در یک کشور دموکراتیک بتوانند حق و تمایل سیاسی خود را در چارچوب مکانیزم تعریف شده ای که همه بر آن متفق هستند ابراز کنند. انتخابات برای آگاهی از تمایلات مردم و جلوگیری از یکنواختی و نیز ایجاد تغییر در ریاست و بدنه دولت است. انتخابات برای توجه به مطالبات و تمایلات جدید مردم است. هابز فیلسوف سیاسی می گوید: مردم تنها زمانی می توانند وجود خود را اثبات کنند که از قدرت خود برای تعیین دولتمردان بهره گیرند. در واقع، حقوق شهروندی ایجاب می کند که مردم برای نحوه مدیریت کشور و نوع آن تصمیم گیری نمایند. انتخاب مردم بر روی تغییر سیاستهای دولت بعدی بدون شک تاثیر خواهد گذاشت، سیاستهایی که با وضعیت معیشت، سلامت، آموزش و تحصیل فرزندان و همه جوانب زندگی آنها ارتباط مستقیم دارد. انتخابات در هرسیستم سیاسی، نقطه عطفی برای مردم و آینده آن کشور است.
پس با این اهمیت فوق العاده، چرا شهروندان از قدرت رای خود برای انتخاب صالحترین فرد برای آینده سرنوشت خویش استفاده نکنند. انتخابات ریاست جمهوری همان دموکراسی مستقیم است. انتخابات وسیله امتحان مشروعیت دولت و آیینه تمام نمای تمایل مردم به نوع اداره کشور است.
در تمام کشورهای دنیا برای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری شرایط خاص و سختی وضع کرده اند. وظیفه صلاحیت نامزدها را معمولا نهادی ویژه بررسی می کند. در ایران "شورای نگهبان" است. فلسفه وجودی این نهاد هم بعلت اهمیت مقام ریاست جمهوری است که واجدین شرایط به مردم معرفی شوند و در این راستا هرکسی نتواند مردم را فریب دهد و بر مسند قدرت تکیه زند.
انتخابات ریاست جمهوری خود گویای اشتراک آراء و علایق مردم به گرایشهای مختلف سیاسی، اقتصادی و... است. مردم به فردی رای می دهند که آن فرد خواسته های آنها را بهتر و جامعتر نمایندگی کند. بعلت پویایی جامعه، خواسته های امروز مردم با دیروز متفاوت است، و لذا رییس جمهور بعدی باید بتواند ضمن داشتن نقاط قوت رییس جمهور قبلی، توانایی برآوردن نیازهای جدید مردم را نیز داشته باشد.
در واقع، مردم هستند که شایستگی و عدم شایستگی دولتها را با رای خود تعیین می کنند و این عین دموکراسی است. زیرا با انتخابات، مردم این فرصت را دارند که خشنودی و رضایت و یا عدم رضایت خود را از عملکرد دولتها ابراز کنند. مردم اجازه انتخاب دولتمردان خود را دارند اگر دولتی در برآورده کردن خشنودی و رضایت عمومی شکست خورده باشد نتیجه عمل خود را در انتخابات خواهد دید. اگر دولتی بخواهد برای بار دوم انتخاب شود باید در راستای افزایش رضایت عمومی مردم تلاش کند.
لذا، تصور نمایید که دولتی با آرا ء بسیار بالا و مشارکت مردمی گسترده بر سر کار بیاید. چه اتفاقی می افتد؟ در این صورت آن دولت با اعتماد به نفس بیشتری می تواند اقدام به سیاستگذاری در امور اساسی کشور و اجرای آن سیاستها بکند. زیرا دولت منتخب آگاه هست که افکار عمومی به چه دلیل چنین فردی را برای ریاست دولت انتخاب کرده اند.
در سیاست خارجی نیز دولت منتخب که با آرای بالایی قدرت اجرایی کشور را در دست می گیرد در مذاکرات دیپلماتیک بر سر میز مذاکره با طرف خارجی از اعتماد به نفس و قدرت چانه زنی بالاتری برخوردار است. لذا هرچه رییس جمهور نخبه تر باشد در انجام وظایف خویش و نیز انتخاب بهترین ها در تیم کاری خود موفقتر است. به این دلیل است که بنا بر نظر افلاطون رییس دولت باید خود، دارای شایستگی های خاص و نیز از نخبگان باشد.
یکی از مهمترین جنبه های انتخابات، بویژه انتخابات کنونی ایران این است که یک مسئله داخلی به یک پدیده بین المللی تبدیل شده است. البته این به معنای فرصت دادن به دخالت خارجی در انتخابات نیست. بلکه بدلیل اهمیت انتخابات و تاثیر آن بر روابط جهانی ایران و معادلات منطقه ای است. گستره بازتاب بین المللی انتخابات ایران تا به آنجاست که فلان مقام دولتی درآنسوی دنیا نسبت به احراز صلاحیت نامزدهای انتخاباتی از سوی شورای نگهبان موضع گیری می کند. این توجه بین المللی به مناسبات انتخاباتی ایران بیش از دوره های قبل است که خود گویای وجود معیارهای دموکراتیک برای تعیین قدرت اجرایی در کشور است. امری که ما در برخی کشورهای همسایه از جمله درحوزه جنوبی خلیج فارس مشاهده نمی کنیم زیرا اصلا انتخاباتی وجود ندارد که بخواهد به یک موضوع بین المللی همچون ایران تبدیل شود.
بنابراین، انتخابات در ایران دو پیام مهم دارد: تایید مشروعیت دولتها و یا تایید استمرار مشروعیت آنها. در واقع در یک نظام دموکراتیک، انتخابات ریاست جمهوری موضوع تعیین نظام نیست بلکه انتخاب نوع مدیریت آن است. ملت ایران از مرحله مشروعیت و تثبیت نظام فراتر رفته است. لذا زمان انتخابات در نظامهای دموکرات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در برخی کشورها حتی واجدین شرایط رای دادن قبل از انتخابات برطبق قانون می بایست ابتدا ثبت نام کنند و در صورت عدم ثبت نام با جریمه های سنگینی روبرو می شوند. یکی از دلایل این کار ایجاد نوعی اجبار در مردم و البته جلوگیری از اقدامات غیر قانونی در روند انتخابات است.
اینکه نظام اسلامی ما بر اهمیت انتخابات تاکید و عدم تاخیر آن را حتی یکروز جایز نمی شمارد، خود گویای وجود دموکراسی و توجه به رای مردم است. بدون انتخابات و رای مردم، دولتها، سیاستها و قوانین آنها اصلا مشروعیت ندارند، بر این اساس، می توانیم به مردمی که در کشورهای همسایه جنوبی ما زندگی می کنند بگوییم که چون شما در انتخاب دولتمردان خود نقش ندارید، نه خواسته های شما مورد توجه دولتمردان است و نه دولتمردان و سیاست های آنها مشروعیت دارد. نظام های دیکتاتوری تمایل زیادی به تاخیر انتخابات و بهانه تراشی برای برگزار نکردن آن دارند.
انتخابات از این جهت یگانه و زمان آن ویژه است - البته هر چند کوتاه - که دولت مسلط و دارای قدرت فقط مجری برگزاری انتخابات است و بس! و نمی تواند بگوید که نتیجه انتخابات چه خواهد شد. این بهترین و منطقی ترین روند اعمال قدرت مردم در تعیین سرنوشتشان است . هیچکس تا زمانی که آرا شمرده نشود نمی تواند به قطع بگوید که منتخب مردم کیست؟ این مسئله ما را به این نکته مهم رهنمون می کند که رای و مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری اهمیت بسیاری دارد.
با آگاهی از اهمیت داخلی و بین المللی یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، همه می دانیم که چرا شرکت در انتخابات به نفع همه ماست.
کیهان:باطل السحر توطئه ها
«باطل السحر توطئه ها»عنوان یادداشت روز روزنامه کیهان به قلم حسام الدین برومند است که در آن می خوانید؛انتخابات ۲۴خرداد از منظرهای مختلفی قابل تحلیل و واکاوی است. آنچه این روزها و در فاصله دو هفته مانده به انتخابات قابل اعتناست گفتار و رفتار طرف خارجی است که به تکاپو افتاده تا با عملیات های روانی و رسانه ای به نوعی خط نفوذ در میدان انتخابات را رهگیری نماید.
چند روز پیش جان کری و وندی شرمن دو مقام ارشد سیاست خارجی آمریکا به صحنه آمدند تا به قول خودشان از اهمیت های انتخابات ۱۴ژوئن- ۲۴خرداد- رونمایی نمایند.
از همین روی است که ترجیع بند سخنان مقام های آمریکایی این است که «منتظر انتخابات ایران» هستیم.
درباره این انتظار گفتنی های زیادی هست ولی نکته اصلی این است که طرف غربی از دالان انتخابات ایران به سنجش و ارزیابی میدانی سیاست های خود در برابر جمهوری اسلامی متمرکز شده است.
به عبارت ساده تر حریف در مواجهه و چالش های راهبردی با ایران به یک دو راهی تاریخی رسیده است.
امید طرف غربی این است که انتخابات در پیش رو در ایران، او را از این دو راهی نجات بدهد و به یک برآورد غیرمتزلزل برساند.
این دو راهی درباره نوع مواجهه و رویکردی است که نمی داند باید چه سیاستی را در مقابله با ایران اسلامی در پیش بگیرد.
البته سیاست مواجهه حریف با ایران طی سه دهه گذشته یک چالش راهبردی برای دستگاه سیاست خارجی آمریکا بوده است.
برای همین است که مراکز مطالعاتی و رسانه ای غربی، گاهی این سردرگمی و استیصال در برابر ایران را به بیرون درز می دهند. نمونه ها دراین باره زیاد است اما از جمله آنها می توان به گزارش خواندنی فارین پالیسی اشاره کرد که در ذیل این بحث از یک واقعیت پرده برداشت و اذعان کرد؛ «مشکل اینجاست که ما نمی توانیم در مواجهه با ایران، این کشور را تحلیل کنیم».
مقارن با دو راهی تردید آمیز طرف غربی در مواجهه با ایران که البته به سردرگمی سیاست های آفندی بر ضد جمهوری اسلامی گره خورده است؛ تلاش ها و تحرکاتی در حال انجام است که صحنه را بهم بزند و حریف از موقعیت انفعال و نظاره گری محض خارج شود.
گویا در فاصله کوتاه مانده به انتخابات کشورمان، این نقش به کسانی داده شده که مستقیما در سال های اخیر بر موضوع ایران متمرکز بوده اند و اکنون در پوشش تحلیلگران مراکز مطالعاتی درصدد هستند یک بازی رسانه ای و عملیات روانی چند لایه ای را کلید بزنند تا بر فضای داخلی و خط اعمال نفوذ بر انتخابات ایران تأثیرگذار باشند. مقاله دو روز پیش دنیس راس در روزنامه واشنگتن پست نمونه ای است که نشان می دهد این عملیات رسانه ای و روانی برای پالس دادن به عده ای و جریانی در داخل است تا به اصطلاح فضا را بشکنند و- خواسته یا ناخواسته- جدول دشمن را پر کنند.
گفتنی است؛ دنیس راس مشاور سابق اوباما است که سابقه حضور در شورای امنیت ملی آمریکا را نیز داراست و از جمله طراحان پروژه صلح اسلو در زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون بوده است.
او اکنون و در حالی که اصرار دارد باید تا قبل از انتخابات ۱۴ ژوئن، مواجهه در برابر ایران هسته ای مشخص شود؛ رویکرد «آخربازی» در قبال برنامه هسته ای کشورمان را پیشنهاد داده است.
نوشته دنیس راس در واشنگتن پست، مشخصا دو مطلب را تصریح می کند؛ ۱-سیاست پیشگیرانه و بازدارنده در برابر ایران جواب نمی دهد چون فشارهای اقتصادی- بخوانید اعمال انواع تحریم ها- در تغییر برنامه هسته ای ایران ناکارآمد بوده است. ۲- باید تهدید به حمله را برای ایران باورپذیر کنیم.
هرچند سخنان دنیس راس که اکنون مشاور اندیشکده «سیاست خاور نزدیک واشنگتن است» موضوعیت ندارد ولی درباره رفتار و گفتار آمریکایی ها و مراکز کمک کننده به تصمیم گیران آمریکایی در مواجهه با ایران از دالان انتخابات ۲۴ خرداد گفتنی هایی هست؛
یکم- مارس ۲۰۱۲ و در اجلاس سالانه لابی آیپک، اوباما به صراحت اعلام کرد که سیاست دولتش در مواجهه با برنامه هسته ای ایران، سیاست بازدارندگی است و نه سیاست مهار.
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا نیز اواخر سال گذشته بر همین سیاست و مواجهه با ایران تاکید کرد و گفت؛ «من تکرار می کنم، سیاست ما مهار ایران [هسته ای] نیست بلکه سیاست پیشگیرانه خواهد بود.»
اکنون سوالی که به میان می آید اینکه چرا در آستانه انتخابات کشورمان، آمریکایی ها- ولو از زبان مقامات غیر رسمی ولی نزدیک به مراکز تصمیم ساز آمریکایی- سیاست مهار ایران را پمپاژ می کنند و بر این نکته اصرار می ورزند که؛ «تهدید به حمله را باید برای ایران باورپذیر کنیم.»
آیا این تغییر فاز کارکرد انتخاباتی دارد و در راستای خط تاثیرگذاری بر انتخابات ۲۴ خرداد دنبال می شود یا واقعا مقدمه و بستری است برای آنچه که سیاست مهار ایران خوانده اند؟
شواهد و قرائن نشان می دهد طرح سیاست مهار ایران در شرایط کنونی یک عملیات روانی است که تلاش می کند رادیکال کردن فضا را سوگیری نماید.
خروجی این عملیات روانی که احتمالا در روزهای آینده با پروپاگاندای رسانه ای حریف به فضای داخلی ایران پررنگ تر سرایت خواهد کرد این است که بحران و چالش سیاست خارجی ایران را القا نماید.
این فرمول که بر «باورپذیری حمله به ایران» تاکید شده است پس ازآن صورت می گیرد که هفته گذشته نیز یک لایحه ضد ایرانی در کنگره تصویب شد و واشنگتن متعهد شده در صورت حمله احتمالی رژیم اسرائیل به ایران از این رژیم حمایت کند.
این تکاپوها در آستانه انتخابات ایران برای این است تا فضایی را تحمیل کنند که از دل آن عقب نشینی در برابر زورگویی ها و باج خواهی های آمریکا و غرب بدست بیاید. اما سوال کلیدی این است که حقیقت ماجرا چیست؟
دوم- سیاست بازدارندگی و پیشگیرانه که آمریکایی ها طی سال های اخیر با ادعای واهی حرکت ایران به سوی تسلیحات هسته ای در پیش گرفته اند در حالی است که نه تنها این ادعا ثابت نشده و ارزیابی آنها درباره جمهوری اسلامی غلط اندر غلط است، بلکه امروز به اذعان تحلیلگران و مراکز راهبردی غربی این سیاست به شکست انجامیده است.
اساس سیاست بازدارندگی و پیشگیرانه آمریکایی ها در مواجهه با ایران، تحریم ها بوده است و برآورد آنها این بود که تحریم ها با مختصات به اصطلاح فلج کنندگی و گزندگی ملت ایران، رفتار رهبران و مسئولان جمهوری اسلامی را تغییر می دهد.
چرا رفتار ایران را تغییر می دهد؟ چون مدعی بودند پیامدهای تحریم ها، نارضایتی فراگیر اقتصادی و اعتراضات اجتماعی ایجاد می کند. برای همین می پنداشتند «سیاست بازدارندگی»، «برنامه هسته ای ایران»، «تحریم ها» و «انتخابات ۲۴ خرداد» به یک نقطه تلاقی می رسد و آن تغییر رفتار ایران خواهد بود اما اکنون این برآورد- بخوانید آرزو- محقق شده است؟
سوم- سخنان کنونی دنیس راس و توصیه به گذر از سیاست پیشگیرانه به سیاست مهار یک معنای روشن دارد و آن این است که به این باور رسیده اند که رفتار مسئولان ایران در مقابل آمریکا تغییر نکرده است.
البته این اذعان در حالی است که پیش از آن جیمز کلاپر مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز به این مسئله اعتراف کرد.
رسانه های آمریکایی و از جمله واشنگتن پست هم چندی پیش با تاکید بر ناکارآمدی تحریم ها نوشت؛ «حکومت ایران هیچ اثری از تسلیم نشان نمی دهد.»
بنابراین پمپاژ سیاست مهار علیه ایران معنای دیگری هم دارد و آن این است که آمریکا علی رغم تمام دسیسه ها و توطئه ها در سال های اخیر برای متوقف کردن ایران در برنامه صلح آمیز هسته ای، اکنون باورمندانه، ایران هسته ای را پذیرفته است.
این نکته ای است که اندیشکده مطالعات امنیت ملی اسرائیل در گزارشی به قلم دو تحلیلگر صهیونیستی «امیلی بی لاندو و افرایم آسکولای» به چالش سیاست های آمریکا در برابر ایران اذعان می کند.
چهارم- و بالاخره باید گفت ادعای سیاست مهار درباره ایران اعتراف به این واقعیت است که دستاوردها و پیشرفت های هسته ای ایران بر اثر «مقاومت» نتیجه داده است.
پیش از «سیاست پیشگیرانه» و «سیاست مهار» درباره ایران مراکز تصمیم ساز و اتاق فکرهای آمریکایی از «استراتژی ترکیبی» دم می زدند. یعنی یک استراتژی با ترکیبی از «فشارها» و «تلاش برای خارج کردن ایران از مقاومت» که اکنون به وضوح محرز شده در این استراتژی هم ناکام بوده اند.
یادآور می شود فرید زکریا فعال رسانه ای آمریکایی طی مقاله ای در «دیلی استار» راه مواجهه با ایران را تشدید تحریم ها و فشارها و القای بی نتیجه بودن «مقاومت» برشمرده بود.
بنابراین الگوی مقاومت ایران اسلامی در برابر باج خواهی ها و افزون طلبی های آمریکایی ها، از یکسو دلیل شکست سناریوها و توطئه های آنهاست و از سوی دیگر رمز پیشرفت های جمهوری اسلامی است که حریف را سردرگم کرده و سیاست ها و استراتژی های او در مواجهه با ملت ایران را متزلزل نموده است.
جمهوری اسلامی:تحلیل سیاسی هفته
«تحلیل سیاسی هفته»عنوان سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی است که در آن می خوانید؛خرداد که به نیمه می رسد، حال و هوای ویژه ای در کشور حاکم می شود، چرا که در فرهنگ انقلاب اسلامی و در حافظه تاریخی پدید آورندگان این انقلاب، نیمه خرداد برای همیشه با نام بنیانگذار جمهوری اسلامی و معمار کبیر انقلاب پیوند خورده است.
بی تردید هرچه از ۱۴ خرداد سال ۶٨ فاصله می گیریم، سخنان گره گشای آن مرد جامع الاطراف که تاریخ را متحول و بنیان های فکری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جدیدی را در پرتو اسلام پایه ریزی نمود، بیشتر در گوش ها طنین انداز می شود و جای خالی انقلابی بزرگ قرن، بیش از همیشه در میان انقلابیون جهان اسلام نمود پیدا می کند تا ببینند که چگونه انقلابی را که او با دستان خالی و با تکیه بر خدا و به پشتوانه مردم پایه گذاری کرد اکنون مرزهای جغرافیای را در نوردیده و توازن جهانی را به ضرر مستکبران برهم زده است.
این روزها که در آستانه بیست و چهارمین سالگرد ارتحال ملکوتی روح و روان انقلاب اسلامی ایران قرار داریم، کشور بار دیگر خاطرات آن بزرگمرد تاریخ و عملکرد رویایی او را مرور می کرده و ملت قدرشناس ایران و دیگر پیروان ایشان در سراسر جهان با راه او و آرمانهای بلندش تجدید میثاق می کند.
در این هفته همچنین ماه رجب به نیمه رسید و همزمان با میلاد خجسته مولود کعبه حضرت امیرالمومنین علی بن ابیطالب علیه السلام، رجبیون که در پای سفره پربرکت ایام البیض نشسته بودند، از این خوان نعمت الهی بهره مند شدند.
ابتدای این هفته ملت ایران که امسال به دلیل آتش جنگ و وقوع فتنه در سوریه نتوانسته بود خود را به زینبیه برساند، در سوگ سالروز وفات عقیله بنی هاشم و اسوه صبر و عفاف، حضرت زینب(س) عزادار بود. منطقه شامات که زمانی مرکز خلافت خاندان کثیف بنی امیه بود اکنون نیز بر اثر توطئه خباثت آمیز فرزندان ابوسفیان به مرکز آتش افروزی در منطقه تبدیل شده که اگر مسلمانان به خود نیایند و در مقابل این فتنه چاره ای نیندیشند، دیر یا زود منطقه به کام سفیانی ها کشیده خواهد شد.
هفته جاری و در پس این روزهای حزن انگیز که ایام شهادت هفتمین ستاره فروزان آسمان ولایت، اسوه حلم و شکیبایی، حضرت باب الحوائج موسی بن جعفر علیه السلام نیز در آن قرار دارد، در قلمرو بعثت قرار می گیریم؛ مبعثی که با شراره های بلند آن رستاخیز بزرگ خلقت، جهان نورانی شد و آب حیات تعالیم حیاتبخش اسلام و حکمت های ناب اخلاق پیامبر رحمت، همگان را به صراط رستگاری فراخواند.
هفته جاری فرمانده کل قوا به مناسبت ایام سالروز فتح خرمشهر در مراسم دانش آموختگی دانشجویان افسری دانشگاه امام حسین(ع) حضور یافته و طی سخنانی گام بلند و حماسی ملت ایران در انتخابات پیش روی ۲۴ خرداد را بشارت دهنده موفقیت ها و دستاوردهای بزرگتر برای انقلاب و نظام اسلامی دانستند و با توصیه به مردم برای دقت در اظهارات و شعارهای کاندیداها بمنظور شناخت و انتخاب فرد اصلح و همچنین توصیه موکد به کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری برای تثبیت اصول و مواضع عاقلانه و حکیمانه نظام اسلامی و پرهیز از ریخت و پاش، تخریب و بداخلاقی در تبلیغات، تأکید کردند: ظرافت کار اینجاست که باید در فضای رقابت های انتخاباتی، نشاط و تحرک و گفتگوهای گرم و داغ وجود داشته باشد اما نفرت پراکنی نباشد.
ایشان تأکید کردند: مردم درخصوص نحوه تبلیغات داوطلبان و همچنین نحوه هزینه ها و ریخت و پاش ها قضاوت خواهند کرد و کسانیکه برای تبلیغات انتخابات، از بیت المال یا پول مشتبه به حرام برخی افراد دیگر استفاده کنند، نخواهند توانست اطمینان مردم را به سوی خود جلب کنند.
رهبر معظم انقلاب همچنین دیروز به مناسبت سالگرد تأسیس مجلس شورای اسلامی در دیدار رئیس، هیأت رئیسه و نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اشاره به انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری، گفتند: همه باید تلاش کنند تا انتخابات پرشور و با حضور عمومی مردم برگزار شود زیرا اقتدار و استحکام نظام اسلامی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون بر مبنای حضور و پشتیبانی مردمی بوده است. ایشان برگزاری پرشور انتخابات را زمینه ساز مصونیت، اقتدار، امنیت کشور و برطرف کننده تهدیدهای دشمنان خواندند و افزودند: نظام جمهوری اسلامی ایران، نظام ریشه دار است که ریشه آن مردم و پشتیبانی یکپارچه مردمی است.
ایشان بار دیگر به موضوع انتساب نظر رهبری در انتخابات به برخی افراد اشاره کردند و افزودند: این حرفها همیشه بوده و واقعیت هم ندارد زیرا کسی نمی داند که رهبری به چه فردی رأی خواهد داد.
حضرت آیت الله خامنه ای در بخش دیگری از سخنان خود درباره جایگاه مهم مجلس در نظام، با تاکید بر اینکه مجلس در رأس امور و قوه مجریه نیز در وسط میدان کارهای سنگین اجرایی است، رعایت قانون و تعامل دو طرفه را ضروری دانستند.
از رویدادهای عجیب و غریب و بیسابقه اینکه بودجه سال ۹۲ درحالی در این هفته از تصویب مجلس گذشت که یک سوم سال سپری شده است. لایحه بودجه که همه سالها براساس قانون می بایست در آذر ماه جهت بررسی و تأیید نمایندگان به مجلس ارائه شود، سال گذشته در اسفند ماه و آنهم نه در حد و شاکله بزرگترین پیش نویس مالی، اعتباری و هزینه ای دولت بلکه با نقایص و معایب بسیار و صرفاً از باب اسقاط تکلیف از سوی دولت به مجلس ارائه شد و باعث گردید بیش از سه ماه وقت نمایندگان مردم را به وصله پینه کردن این لایحه معیوب مصروف نماید. به هر تقدیر بودجه سال ۹۲ کشور با حجم ۷۲۷ هزار میلیارد تومان بسته شد و باید برای تأیید به شورای نگهبان برود و این درحالی است که بسیاری از منابع آن نسیه و بعیدالتحقق است.
در مسائل بین المللی، سخنان مقتدرانه دبیرکل حزب الله لبنان، تحولات سوریه و رشوه ۴ میلیارد دلاری آمریکا به حکومت خودگردان فلسطین جهت احیای روند سازش، مهمترین رویدادهای هفته را تشکیل می دادند.
سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان در اظهارات اخیر خود بر عزم و اراده قاطع حزب الله لبنان برای حمایت از حکومت سوریه تاکید کرد. وی صریحاً گفت حزب الله حامی حکومت سوریه است چرا که بر این اعتقاد است سوریه از سوی آمریکا، اسرائیل، تکفیری ها و نوکران آمریکا در منطقه قربانی توطئه قرار گرفته است و حزب الله در این مقطع حساس نمی تواند دست بسته بماند و نظاره گر باشد. نصرالله هشدار داد اگر سوریه شکست بخورد، فلسطین و مقاومت ضد صهیونیستی ضربه شدیدی خواهد خورد و غزه، کرانه باختری و قدس شریف به خطر خواهد افتاد.
نصرالله گفت تکفیری هایی که بخشی از پروژه آمریکایی - صهیونیستی هستند کل منطقه را در معرض تهدید قرار داده اند و صهیونیست ها از تکفیری ها به عنوان آخرین ابزار باقیمانده برای حفظ سلطه در منطقه و خنثی کردن بیداری ملت های مسلمان منطقه بهره برداری می کنند.
نصرالله با اشاره به تحولات اخیر در سوریه گفت: ما در مرحله کاملاً جدیدی قرار داریم و در این مرحله تصمیم به حمایت جدی از حکومت سوریه گرفته ایم. وی یادآور شد: ما از کسی نمی خواهیم در این میدان نبرد به ما کمک کند. ما همچون گذشته اهل نبرد هستیم و پیروزی دیگری را بنا خواهیم گذاشت. اظهارات صریح و محکم نصرالله، بازتاب گسترده ای داشت و همانگونه که انتظار می رفت حکام وابسته منطقه از آن خشمگین شدند. آمریکا نیز در عکس العمل توأم با عصبانیت اعلام کرد قصد دارد علیه دخالت های حزب الله لبنان در بحران سوریه اقداماتی را در سازمان ملل و شورای امنیت انجام دهد. در مقابل، ده ها شخصیت اردنی از سخنان سید حسن نصرالله حمایت کردند.
این هفته، اتحادیه اروپا در اقدامی جنگ افروزانه، مداخله گرانه و مغایر با عرف و قوانین بین المللی، ممنوعیت ارسال سلاح به تروریستها و شورشیان سوری را لغو کرد و رسماً و عملاً وارد دخالت مستقیم در جنگ بر ضد حکومت سوریه شد. انگلیس و فرانسه که بانی اصلی این تصمیم اتحادیه اروپا بودند در گذشته و از زمان آغاز ناآرامی های در سوریه، تلاش های گسترده ای را برای ساقط کردن حکومت سوریه انجام داده اند. در این میان، شماری دیگر از کشورهای اروپایی از این سیاست جنگ افروزانه خشمگین هستند که در اجلاس اخیر اتحادیه اروپا نیز مخالفت و اعتراض خود را علیه دخالت های این اتحادیه در جنگ سوریه ابراز کردند.
سردمداران اتحادیه اروپا درحالی در تبلیغات خود دم از مبارزه با تروریسم می زنند که در سوریه، به پشتیبانی گسترده مالی و تسلیحاتی از تروریستها پرداخته اند و این اعمال بر دروغ بودن ادعای آنها در مبارزه با تروریسم مهر تأیید می گذارد. اکنون اعتراضات و مخالفت ها با سیاستهای غرب در میان ملت های غربی روز به روز درحال افزایش است و مردم این کشورها، رهبران خود را به فریبکاری متهم می کنند و آنها را ابزار دست صهیونیستها می دانند. این سوال اکنون در میان مردم اروپا بسیار شایع است که اگر تروریسم بد است، چرا باید در سوریه خوب باشد؟
از سوی دیگر، تصمیم اتحادیه اروپا در لغو ممنوعیت ارسال سلاح به شورشیان و تروریست های سوریه زمانی رخ می دهد که دولت سوریه ضربات سنگینی را بر تروریست ها وارد ساخته و به پیروزی های چشمگیری در مسیر اعاده ثبات به سوریه دست یافته است. اروپایی ها با اقدام اخیر خود، در واقع به یاری تروریست ها شتافته و تلاش دارند تا به هر طریق ممکن از شکست نهایی و قریب الوقوع آنها جلوگیری کنند. امری که البته بسیار دیرهنگام می باشد و این گونه حرکت های مذبوحانه نیز نمی تواند از شکست تروریسم در سوریه جلوگیری کند و تنها برای اروپایی ها رسوایی و روسیاهی باقی می گذارد.
این هفته، جان کری وزیر خارجه آمریکا در سفر خود به منطقه از کمک چهار میلیارد دلاری آمریکا به حکومت خودگردان خبر داد، با این شرط که حکومت خودگردان فلسطین روند سازش را احیا کرده و مذاکرات جدی با رژیم صهیونیستی را آغاز نماید. کاملاً روشن است که آمریکایی ها می خواهند با اعطای این کمک، سران حکومت خودگردان فلسطین را بخرند و آنها را به پذیرش شرایط ذلت بار خود وادار سازند.
آمریکایی ها از چندی پیش، دور تازه ای از تلاش برای احیای روند سازش را آغاز کرده اند و دلیل آن اتفاقاتی است که در منطقه درحال وقوع است. در بسیاری از کشورهای منطقه بر اثر تحولات سه سال اخیر، شرایط جدیدی حاکم شده و بسیاری از حکومت های وابسته ساقط شده اند و شرایطی پدید آمده است که ملت های منطقه در آستانه به دست گرفتن ابتکار عمل هستند. قطعاً درصورت تسلط کامل ملت های منطقه بر مقدرات کشورهای خود، رژیم صهیونیستی تحت شرایط جدیدی قرار خواهد گرفت و موجودیتش به طور جدی به مخاطره خواهد افتاد. آمریکایی ها و صهیونیست ها در تلاش هستند تا در چنین مقطع حساسی، روند سازش را احیا کنند و قضیه فلسطین را به گونه ای حل و فصل کنند و تضمینی برای بقای رژیم صهیونیستی ایجاد نمایند.
رسالت:استمرارمرام پنجاه و هفتی ها در ٨۴و۹۲
«استمرارمرام پنجاه و هفتی ها در ٨۴و۹۲»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم دکتر حامد حاجی حیدری است که در آن می خوانید؛شیطان، گام به گام و ذره ذره می برد. این است، عبرت عاشورا. و تصور من این است که این اتفاق، یعنی این ذره ذره کج شدن، به موازات خیز داستان "توسعه" در دوران پس از انقلاب و جنگ روی داده است، و هوشیاری لازم است تا انقلاب از مغز تهی نشود.
خب؛ در قسمت قبل این متن، اوج این کج شدن را در روایت دکتر سعید حجاریان از "گفتمان توسعه" دیدیم. و اکنون ادامه داستان "گفتمان توسعه کج" که باید از آن ترسید...
در چنین جامعه ای که "گذار" و بی ثباتی ویژگی پایدار آن است و هیچ گاه از آن رهایی نخواهد یافت، کار روشنفکر آن است که معناهایی را به جبر از آن بیرون بکشد یا به زور به آن حقنه کند، و برای مصرف موقتی مردم بسته بندی یک بار مصرف نماید (مانند کاری که عالی جنابان عبدالکریم سروش، بعد حسین بشیریه، بعد مصطفی ملکیان، بعد بابک احمدی، بعد... کردند و جملگی یکی پس از دیگری چون دستمال کاغذی یک بار مصرف برای دوره ای منافعی به بار آوردند و رفتند...). چنین وظیفه ای از آن رو که بسیار سطحی است و اصل صورت مسئله (یعنی سودای مدرن شدن) را نگاه داشته است خصلتی مسئله زا و از حیث مقاصد عمل گرا و پراگماتیست دارد. کوشش چنین متفکرانی آشکارا تداوم همان کوشش های مذبوحانه جامعه شناسان کلاسیک مانند امیل دورکیم یا کارل مارکس است که از یک آسیب شناسی مبنایی از مدرنیت تهی بودند. غفلت جملگی در این است که موضوع دشواری های عمیق اخلاقی پروژه مدرن شدن را مغفول می دارد.
آن چه در رویه جدید سیاست گذاران و روشنفکران ارگانیک این جبهه سیاسی محوریت یافته است، نمونه اخلاقی از انسان قرن هیجدهم و نوزدهم را در نظر دارد که تا می تواند مصرف می کند (الگوی "عصر سازندگی") و تا می تواند "آزادی از ارزش می خورد" (الگوی "عصر اصلاحات"). این نمونه اخلاقی از انسان، در جهان معمولی و کوته نظرانه ای زندگی می کند، استفاده از عقل اش نیز، هم مقید است، و هم عمل گرایانه و پراگماتیک. استفاده از عقل تکنولوژیک که عبارت از رهیافت تصرف مشتمل بر تأمل و تغییر برنامه ریزی شده در طبیعت بود، به روابط انسانی و جامعه تسری یافته است و انسان ها، حتی، خود را برای حداکثر بهره برداری می خواهند. جامعه ما آرمان توسعه که حدی نامحدود دارد را عهده دار شده است. امروزه، کمتر کسی است که ترقی در علوم طبیعی و فنی را در دقیقاً ارزیابی کند و آن را یک پیشرفت تحقق یافته امروزی و مدرن نداند. به علاوه، اندک ترند کسانی که معتقد نباشند چنین پیشرفتی با همان رویه باید در حوزه اجتماعی و روابط انسانی نیز تسری یابد.
و باز کمترند کسانی که توقع داشته باشند که شخصیت انسانی واقعاً نسبت به آن چه هست بهبود یابد. واقعیت آن است که همان طور که عالی جناب سعید حجاریان به خوبی و وضوح عیان کرده است، طرح های خداپرستانه دوران جنگ تلویحاً یا تصریحاً حداقل تا آن جا که به "مدیران" یا "پیشتاران توسعه" مربوط می شود، در عبارت "ماقبل تاریخ اندیشه سازندگی" گنجانده شده است.
کلید این خوش بینی را می توان در افتتاح ها و توسعه شهرهایی مانند تهران دید. به رغم آشکار شدن وجوه مهمی از فساد در شهرداری تهران در دوران سازندگی بسیاری از مردمان طبقه متوسط شهری می گویند: "درست است که می دزدیدند، اما، کار مثبتی انجام می دادند". این قضاوت کاملاً کوته نظرانه است، به وجهی که فساد و "دزدی" را قابل تحمل تر از توسعه نیافتن و رفاه نداشتن می بیند.
تجربه انسان های جدید "عصر سازندگی" و "عصر اصلاحات"، یا همان طبقه عمده متوسط شهری با فلسفه جدید حاکم بر "عصر سازندگی" و "عصر اصلاحات" جور درمی آید. آن ها احترام اندکی برای امتیازاتی مانند "تعهد"، "ایثارگری" و "حقوق الهی" قائلند، اما، به عوض طالب پاداش برای لیاقت و آزادی معامله و صیانت اموال و بی دفاع بودن فقرای کم اهمیت (مثلاً کشاورزان ورامینی که در سال های کم آبی زمین هایشان خشک می شود تا آب طبقه متوسط شهری تهرانی قطع نشود و بر رفاه آنان آسیبی وارد نشود) بودند و در نهایت نیز بردند، زیرا، سازماندهی شان کارآمدتر بود.
از کابینه دوم مهندس میر حسین موسوی به این سو، پیشرفتشان و قبول متزاید ارزش هایشان در جامعه چندان بارز شد که تعلیم "توسعه" و معنا کردن مفاهیم اساسی جامعه مانند "پیشرفت"، "دموکراسی"، "آزادی" و... را در انحصار بی رقیب خویش دیدند.
وقتی تصمیم گرفتند که در برابر اصولگرایانی که ابتدا در مجلس سوم و تا اندازه ای چهارم که از اسلام به مثابه ایدئولوژی خود دفاع می کردند، پیشنهاد مشارکت و همراهی بدهند، شعار "توسعه" و "سازندگی" (در همراهی جامعه روحانیت مبارز و کارگزاران سازندگی و تولید ملغمه رفسنجانیسم) یا "آزادی" و "جمهوریت" (در مورد همراهی مجمع روحانیون مبارز و روشنفکران مشارکتی و تولید ملغمه اصلاحات) مفیدترین شعارهایی بودند که می توانستند بیابند. این مفهوم از توسعه بسیار بد فهمیده خواهد شد، اگر این سیر تطور، و نقشش در تاریخ واقعی افرادی که به آن اعتقاد داشتند نگریسته نشود.
از جمله ویژگی های این مفهوم تازه از توسعه، ترقی دنیوی است که فاقد ضامن مابعدالطبیعی است که در طرح های خداپرستانه قبل از دوران سازندگی ممکن بود به دست داده شود. انسان های امروز که خود را مجری و مأمور پیشبرد برنامه توسعه دنیوی مذکور (حداقل در بخشی که مربوط به رفاه و معیشت خودشان می شود) می دانند، خود را فاقد آن نیروی مابعدالطبیعی می پندارند و برای پیشبرد اهداف خود با دیگر همنوعان خود به مبارزه برمی خیزند و کلاه سر یکدیگر را برمی دارند. تلافی خود را سر دیگری درمی آورند و کم کم به یکدیگر بدگمان می شوند. کنار گذاشتن مربی و آموزگار اخلاق، هم در عرصه فردی، و هم در عرصه اجتماعی نیز بخشی از این ایمان به "توسعه" به عنوان یک تحول طبیعی و دنیوی است. این گونه اختلاف نظرهایی که گاه میان توسعه خواهان درباره گونه های مختلف توسعه مطلوب مطرح می شود (مثلاً میان توسعه خواهان سازندگی مآب و توسعه خواهان اصلاحاتی)، نیز نه با استناد به واقعیت های اخلاقی متعالی و معیارهای ارزشی قبل از دوران تسلط تکنوکرات ها (که از کابینه دوم مهندس موسوی مسلط شدند)، بلکه با ارجاع آنها به واکنش های درونی جامعه و نیروهای زورمندتر اجتماعی حل می شوند.
طبقه متوسط پیروزمندی که در سایه تسلط تکنوکرات های چپ گرا و دولتمدار از دوره پایانی کابینه مهندس موسوی به معیار فرهنگی و مادی جامعه بدل شده بود و همواره به عنوان قشر آسیب پذیر جامعه شناخته می شد، در فردای پیروزی که ختم سنت و عمل چپگرایانه "مستضعف پرور" را اعلام کرد، دریافت که چنین تفکری دیگر به منافع بی حد و حصرش خدمت نمی کند. این گونه شد که نظام هماهنگ پرداخت کم کم به نظام ناهماهنگ پرداخت گروید و آشکارا ساختارهای بوروکراتیک به سه رده درآمدی نسبتاً متمایز بدل شد؛ در واقع، مدیران کارگزار و اصلاحاتچی مرفه که دسته اول و دوم را شامل می شدند، در استثمار دسته سوم و قشرهای فقیر جامعه در کنار آسیب پذیر جلوه دادن خود منافع پایداری برای خود تعریف کرده است.
در چنین فضایی، بیعت روشنفکری ارگانیک اصلاحاتی یا کارگزارانی از یک سو، و منافع حاصل از توسعه (که عمدتاً در میان این طبقه مرفه جدید توزیع می شود) از سوی دیگر، به منزله شرطی بی قید و شرط و راهی با پایان باز و معطوف به ختم نهفته در استقرار دولت طبقه متوسط دیده می شود؛ همان طبقه متوسطی که از کابینه دوم مهندس موسوی به بعد، سهم بیشتر و بیشتری از منافع را به سوی خود جذب کرده است و از کابینه واپسین عالی جناب اکبر هاشمی رفسنجانی تسلط کامل خود را به تمامی مراکز قدرت مسجل ساخته است.
اکنون، سرچشمه ها و کارنامه اندیشه توسعه که خود را در فازهای اقتصادی و سیاسی نشان داده است را از کابینه دوم مهندس میر حسین موسوی تا کنون پی گرفتیم. طرح منسجمی که در پس، این دو فاز مختلف که با تعویض منصب های سیاسی پوشیده تر می شود وجود دارد، همان اندیشه مدرن شدنی است که بهتر از هر کس دیگری صراحت آقای سعید حجاریان آن را آشکار و مشخص می کند. این، وصف واقعیتی است که کراراً زیرآبی و پنهان بوده است، اما، عوارض ثابت خود را در انهدام منابع پایدار هویتی ایرانی و خصوصاً طبقه متوسط شهری ایرانی بر جای گذارده است و اکنون، نیز آهنگ آن را داشته است و دارد که از طریق هژمونی رسانه ای این افراد اتمیزه و رها شده را به سوی مقاصد خود برماند. فحوای کلی این دو فاز به ظاهر متفاوت، مبالغه پرفروغ و موفقی علیه سنت است.
در عین حال، به رغم توفیق در خارج کردن رقیب از میدان، خود نسخه مناسبی برای حل مسائل اجتماعی ایران ندارد و ایران را وارد یک فاز سرنوشت ساز بحرانی کرده است.
لیبرالیسم اقتصادی و سیاسی حاکم بر دو فاز مذکور یا با نیازهای جامعه جدید ایران که وارد فازهای بحرانی مدرنیت شده است، نامربوط است، یا ناسازگار یا هر دو. نظریه ها و روشنفکری توجیه کننده لیبرالیسم اقتصادی و سیاسی در حول مفهوم "فردگرایی" متمرکزند؛ این مفهوم را می توان مفهوم محوری "عصر سازندگی" و "عصر اصلاحات" دانست. این فردگرایی که با فلسفه سروشی "هر کسی از دیدگاه خودش درست عمل می کند؛ مطمئن باشید و مزاحم او نشوید!" پشتیبانی می شود، به طور مشخص منهدم کننده "بازار اقتصاد" و "بازار سیاست" است. این فلسفه به زیان محتوای اساسی قوانین اخلاقی یعنی، "مسئولیت"، و مقوم بنیادی "فساد" است. این فردگرایی بر تجهیز سرمایه اجتماعی لازم برای بقای جامعه ایران به شدت نابسنده است و انهدام خانواده (که لزوماً مساوی طلاق نیست) در ایران، نشان مهمی از نابودی تراکم اخلاقی جامعه است.
فردگرایی لیبرالیسم اقتصادی و سیاسی، مبتنی بر دو ادعای حداکثری آشکارا متناقض است: ادعای به حداکثر رساندن فایده ها برای فرد و ادعای به حداکثر رساندن قوای فرد، اما، واقع مطلب آن است که این نظام فردگرایانه تنها فایده قوه دارها را حداکثر می کند و آنان که مسابقه را چندم تر جلوتر از دیگران شروع کرده اند یا رمق بیشتری برای پیشبرد مسابقه "از قبل" کسب کرده اند یا در این میان مرتکب "دوپینگ" می گردند، بر گرده دیگران سوار می شوند؛ اینان کسانی هستند که بیشتر از دیگران از "پول" و "آزادی" بهره مند می شوند. در واقع، در این جامعه داشتن برخی از "قوه ها" برای بهره مندی از فایده ها ضروری است. وانگهی، این فردگرایی مقیاس مشترکی که بتوان بر اساس آن به حداکثر رساندن فایده ها را سنجید، از بین می برد. تفکر سنتی قبل از سازندگی مفاهیم انسان اثبات شده ای که دارای یک ذات انسانی است را ارائه می داد و شخصیت های "کاظم" و "عباس" "آژانس شیشه ای"، هر یک در وجهی نمایانگر آن بودند، اما، سرمشق تفکر لیبرال "عصر سازندگی" و "عصر اصلاحات"، انسان به مثابه دسته ای از شهوات است که به فریب به آن "حق" گفته می شود؛ می گویند انسان امروز حق دارد که.... واقع مطلب آن است که انسان امروز "شهوت" دارد که.... او می خواهد تا حد نامحدود و تا شکم سیری ناپذیر، سیر شود و وظیفه دولت و روشنفکر رفسنجانیستی و اصلاحاتی پاسخگویی به این خواسته های رفاهی است که هیچ گاه موفق نخواهد بود. این است دلیل آنکه همه ما همواره احساس بحرانی بودن اوضاع را با خود داریم.
طرحی که ارائه دادم، یک راهبرد تبیین کننده از اندیشه ها، ادعاها یا اعمالی است که یک زندگی اجتماعی و فرهنگی پر و پیمان را که در ابتدای انقلاب ۱٣۵۷ تجربه شد (نهادهای مدنی در آن قوی بود، توزیع ثروت تا میزان بالایی به خوبی انجام می شد، تولید ثروت الگوهای توزیعی را همراهی می کرد، مصرف براساس الگویی انسانی شکل گرفته بود و کارهای بزرگ جمعی مانند جنگ بزرگ در آن شدنی می نمود) دست آخر به وضعیت جاری منتهی نمود.
بخش اصلی حل دشواری های موجود، متضمن ساختن یک ایدئولوژی جدید برای زندگی روزمره و اجتماعی و سیاسی است که باید فکر انقلاب ۱٣۵۷ را در تمام زمینه ها و به صورت خرد و ملموس بازسازی کند.
این ایدئولوژی، باید دارای بدنه قابل فهمی در مورد اینکه زندگی چگونه باید تبیین و فهم شود از یک سو، و اینکه عمل در فضای جدید چگونه باید به نتیجه برسد از سوی دیگر، باشد. کلید تولید چنین فکری، یک تفکر انعکاسی و حاوی تأملات مکرر و پیوسته و مستدام است. اگر این چنین باشد، گروه فکری مذکور می تواند، حتی، با ارائه یک "نمونه خام" دائماً بازنگری شونده و صرفاً با نفی توصیف پیشتر از زندگی اجتماعی ایرانی نقطه مرجعی ابداع کند.
سیاست روز:آرامش قبل از طوفان!
«آرامش قبل از طوفان!»عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم حسن اختری است که در آن می خوانید؛در هفته اول تبلیغات کاندیداهای یازدهمین دوره ریاست جمهوری علیرغم رقابت جدی هشت کاندیدای احراز صلاحیت شده، سکوت معناداری بر افکارعمومی حاکم است. برخی از تحلیل گران سیاسی سردی غیر مترقبه و دور از انتظار در این مقطع زمانی که تنها دو هفته به روز رای گیری باقیمانده است را غیر طبیعی و ناشی از شوکی می دانند که درنتیجه اعلام عدم احراز صلاحیت آیت ا... هاشمی رفسنجانی به جامعه وارد شده است.
همانطور که ثبت نام ایشان در دقایق پایانی روز شنبه موج بلندی را در بین آحاد ملت بویژه جوانان ایجاد کرد و آرایش سیاسی گروه ها و جناح بندی و ائتلاف ها را بهم ریخت تا جائیکه محمد باقر قالیباف -که قبل از حضور «هاشمی» در صحنه رقابت ها رتبه اول را در لیست نظرسنجی ها داشت به نفر دوم تنزل پیدا کرد -اعلام داشت کار از ائتلاف گذشته و اصول گرایان باید در مقابل حضور هاشمی، جبهه متحد تشکیل دهند .
بعد از حذف سردار سازندگی از دایره رقابت ها مجدداً شهردار تهران به صدر لیست نظرسنجی ها برگشت. آقای جلیلی که شاید بعد از اطمینان از عدم احراز صلاحیت لنکرانی و زاکانی در دقیقه نود ثبت نام کرده بود بلافاصله مورد استقبال بدنه جبهه پایداری و نسل جوان حزب الهی ها واقع شده و در ردیف دوم لیست قرار گرفت. آنچه که از ظواهر امر پیداست اوضاع سیاسی در حال حاضر به نفع اصول گرایان و خوش بحال آنهاست تا جائیکه هر سه عضو ائتلاف پیشرفت تصمیم گرفتند که تا آخر رقابت ها در صحنه باقی بمانند چرا که خطری از جانب رقیب نمی بینند بنابراین حضور باهم خود را فرصتی برای تنوع انتخاب مردم می دانند.
اما آیا این آرایش در آراء تا روز آخر همچنان به نام آنان باقی خواهد ماند و یا در هفته و روزها ی آخر دچار دگرگونی اساسی شده و به کام دیگری تمام می شود. تجربه دوره های گذشته انتخابات ریاست جمهوری درایران نشان می دهد که اولاً این آرامش غیر طبیعی می تواند مقدمه ای بر توفان و بارش تند و جاری شدن سیلی از آرای کسانی باشند که در نظرسنجی ها نشان داده اند که بیش از شصت درصد مردم هنوز در مورد کاندیداهای مورد علاقه خود تصمیم نگرفته اند.
در ثانی انرژی متراکم از چهره بازسازی و اصلاح شده آیت ا... هاشمی رفسنجانی در افکار عمومی می توانددر صورت آزاد شدن آن به نفع یکی از کاندیداهایی که بیشترین شباهت را از نظر مشی ومرام و شعار به او داشته بر گرداند. روحانی در اولین گفتگوی خبری شبکه دو سیما نشان داد که می تواند متفاوت از بقیه کاندیداهای حاضردرصحنه باشد و نیز او پیشتر گفته بود که از بین من و آقای هاشمی یکی در صحنه انتخابات باقی خواهد ماند که اتفاقاً قضا و قدر روزگار این فرصت را در اختیار او گذاشت. با توجه به موقعیت وموثر بودن آقای هاشمی در این مقطع زمانی که به عنوان « قهرمان» در پندار مردم جایگاهی خاص پیدا کرده است خیلی بعید به نظر می رسد که اوهمه چیز را به سکوت بگذراند،درحالی که به گفته خود همچنان نگران است لذا در روزهای آینده باید شاهد حمایت همه جانبه ایشان از خلف صالح خود یعنی دکتر حسن روحانی بود.
با این وجود هنوز هم بر این باورم که هندسه سیاسی این دوره از انتخابات چهار وجهی است .
وجهی شامل اصول گرایان حداقل با سه کاندیدا که بنا ندارند به هیچ وجه به نفع همدیگر کناره گیری کنند. وجه دیگر طرفداران دولت و جبهه پایداری که دکتر جلیلی کاندیدای «خویش خوانده» نمایندگی آن را برعهده گرفته است. وجه سوم، کاندیداهای ولو به ظاهر مستقل که نماد آن در محسن رضایی و مهندس غرضی تجلی یافته است و بالاخره اصلاح طلبان که دکتر عارف و دکتر روحانی بناست در کاراکتر اصلاح طلبان معتدل که اتفاقاً مورد تائید نظام مبنی بر پذیرش گسترده آنان در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نیز می باشند ایفای نقش نمایند. معتقدم در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری نیز هیچ یک از کاندیداها -اگر اتفاق خاص دیگری رخ ندهد- قادر به اخذ نصف بعلاوه یک آراء را نداشته باشد.
لذا به احتمال خیلی زیاد انتخابات دو مرحله ای خواهد بود. پیش از این بر این باور بودم که کاندیدای طرفداران دولت و جبهه پایداری با داشتن پایگاه اجتماعی مشترک و تقریباً غیر قابل تفکیک در جامعه یکی از دو کاندیدای خوش شانسی بودند که به مرحله نهایی رقابت ها راه می یافت. اما دو اشتباه بزرگ استراتژیک در تصمیم گیری لیدر های این جریان باعث شد که این باور از بین برود . یکی خبط بزرگ فرمانده میدان این جبهه بود که در آخرین روز و ساعت ثبت نام به توهم خود را در جای بزرگان دینی دید و در یک نمایش کاریکاتوریک و در عملی کاملاً غیر قانونی و خام خیالی در صدد معرفی و تعیین جانشین بعد از خود برآمد و در جلوی دوربین خبرنگاران داخلی و خارجی دستی را بالا برد که هیچ نسبتی با دستی که در صدر اسلام بالا رفته بود نداشت. لذا هرآنچه که در طول قریب به هشت سال رشته بود به یکباره پنبه کرد.
دیگری ترک اولای لیدر نظریه پرداز و پدر معنوی جبهه پایداری « حضرت استاد» بود که در تصمیمی عجولانه دکتر باقری لنکرانی را به عنوان تنها کاندیدای اصلح زیر سقف آسمان ایران دانست که از هفت سال پیش به این نتیجه رسیده و منتظر مانده بود تا با سیری دموکراتیک، شورای مرکزی و فقاهتی این جبهه به تصمیم واحدی برسند، آنگاه ایشان اعلام نظر نمایند. وقتی که تنها کاندیدای اصلح این جبهه خود را ناامید از احراز صلاحیت دید به نفع سعید جلیلی انصراف داد تا « حضرت استاد» در حرکتی معنی دار و خلاف عرف و عادات همیشگی در ملاقاتها، برای جبران تاخیر و کم التفاتی خود، از کاندیدای «خویش خوانده» جبهه پایداری تا درب موسسه تحت مدیریت خود به استقبال بروند و صراحتاً اعلام دارند که هر کاری که قرار بودبرای آقای لنکرانی انجام شود در حال حاضر باید برای آقای جلیلی صورت گیرد.
آن تعجیل و این تاخیر، دکتر جلیلی را در پارادوکسی گرفتار کرده است که از طرفی برای جلب رضایت و حمایت بیشتر طرفداران «استاد» و «دولت» ناگزیر است خود را به جای « احمدی نژاد» سال ۸۴ با گفتمان انقلاب اسلامی معرفی کند و از طرف دیگر با قرار گرفتن در چنین جایگاهی باید پاسخگوی وعده و وعید های به سرانجام نرسیده دولت فعلی و انبوه مطالبات مردم باشد . گرچه آرای او در روزهای آغازین تبلیغات از رشد قابل توجهی برخوردار گردید اما او راهی را می رود که قبلا « احمدی نژاد» رفته و در فرهنگ عمومی مردم «آزموده» را دوباره «آزمودن» خطاست. در این شرایط با وجود اختلاف و تکثر کاندیداها در جبهه اصول گرایان و خودزنی جبهه پایداری، راه یابی کاندیدای واحد-که به احتمال زیاد با مدیریت هاشمی و خاتمی کاندیدای اصلاح طلبان یکی می شودـ اصلاح طلبان به مرحله دوم انتخابات به دور از انتظار نخواهد بود . پیروز نهایی کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بستگی به رقیب مقابل اصلاح طلبان خواهد داشت که باید منتظر بود!
آفرینش: نگرانی جامعه از آینده و حال
«نگرانی جامعه از آینده و حال»عنوان سرمقاله روزنامه آفرینش به قلم حمیدرضا عسگری است که در آن می خوانید؛بازهم مثل همیشه حواشی و رخدادهای سیاسی موجب به حاشیه رفتن اوضاع واحوال و مشکلات روزمره جامعه گردیده است. شلوغی بازار انتخابات باعث شده تا بازار کالاها بی سروصدا بتازد و گرانی ها هرروز بیشتر و گسترده تر شوند. اما این بی توجهی به اوضاع بازار، فشارهای سنگینی را براقشار مختلف جامعه وارد ساخته است.
قشرکثیری از حقوق بگیران و کارگران، که حقوقی ثابت دریافت می کنند از لجام گسیختگی و سرعت افزایش قیمت ها بسیار نگرانند. چون مخارج یک زندگی عادی با حقوق دریافتی آنها سنخیتی ندارد. اما شرایط برای آن دسته از مردم که روزمزد هستند و یا درمقطعی از سال دچاربیکاری می شوند، بسیار نگران کننده است.
فارغ از این موضوع بحث گرانی و نابسامانی اقتصادی موضوعی است که امروز استرس و اضطراب نسبت به آینده را برجامعه مستولی کرده است. مردم نگرانند که چه وضعیتی درانتظارشان خواهد بود و نسبت به توانایی خود در تحمل بارفشارهای آینده تردید دارند.
این درحالی است که بحث گرانی ها و آشفتگی بازار به موضوعی غیرقابل قبول مبدل شده است. به زبان ساده تر مثل اینکه مسولان قصد مدیریت اوضاع را ندارند یا از عهده شان برنمی آید که بحران اقتصادی را کنترل کنند. لذا شاهدیم که هرروز یک کالا گران و نایاب می شود و فردا نوبت به دیگر اقلام مصرفی مردم است.
دراین زمینه ما با چند رویه رو به رو هستیم؛ یا این گرانی های اخیر "طبیعی" است و یا "سوداگری" در بازار رواج پیدا کرده ویا مسولان نسبت به این شرایط بی تفاوت شده اند.
اگراین گرانی و آشفتگی بازار روالی طبیعی است و با توجه به مشکلات ارزی و تحریم ها گریبانگیرمردم شده، پس چرا مسولان کشور تدبیری برای مدیریت این مشکلات نمی کنند و راه حلی برای ثبات اقتصاد و نظارت برامر تولید ندارند. شاید قیاس وضعیت کنونی کشوربا دوران جنگ صحیح نباشد، اما درهردو مقطع کشوردچار شدیدترین تحریم ها وبحران های اقتصادی بود. اما وضعیت امرارمعاش جامعه به این شدت سخت و نگران کننده نبود. امروز اوضاع اقتصادی جامعه به حدی نگران کننده است که بعضاً خوردن لبنیات برای اقشاری از مردم بسیارگران و هزینه برشده است!.
از سوی دیگرمردم می گویند و می پرسند که اگر بین گرانی های "طبیعی و سوداگری" تفاوت است مسولان چرا برای مبارزه با سوءاستفاده ها اقتدار نشان نمی دهند. اگر گرد وغبار بازار کالاها زمینه را برای سو استفاده دلالان و محتکران فراهم کرده، این وظیفه مسولان و ناظران تعزیراتی است که فشاراین تخلف را ازدوش جامعه بردارند. متاسفانه درجامعه ما هرکالایی که به سبب احتکاروکارشکنی گران می شود، پس از ورود دستگاه های نظارتی دیگر به قیمت سابق خود بازنمی گردد ونهایتاً با مقداری کاهش قیمت به طورموقت دربازار عرضه می شود. ازسوی دیگر هرگاه ناظران پا به عرصه بازار می گذارند ودرصدد کنترل قیمت برخی کالاها برمی آیند، به سبب نقص درشیوه نظارت ها، عملا باعث حساسیت بازار شده و گرانی ها را مضاعف می کنند.
اما درآخر امیدواریم این اوضاع و احوال اقتصادی و وضعیت نگران کننده معیشتی جامعه، به سبب بی تفاوتی مسولان نسبت به این مشکلات نباشد!. قصد سیاه نمایی عملکرد تیم اقتصادی کشوررا نداریم، اما باید به مردم حق داد که نسبت به عملکرد مسولان ناراضی باشند و شکوه کنند.
زمام امور اقتصادی کشور به این سبب به دولت واگذارشده تا مشکلات مردم را مدیریت کند، نه اینکه نظاره گر اوضاع باشد و یا پس از وقوع حادثه درصدد پیشگیری برآید.
مسولان به این نکته توجه داشته باشند که رفع مشکلات معیشتی مردم بستگی به حضور این دولت و یا دولت آینده ندارد، بلکه تمام کسانی که حتی یک روز عهده دار خدمت به مردم هستند، وظیفه دارند دغدغه های جامعه را مورد توجه قرار دهند وآنها را برطرف سازند.
تهران امروز:شاخص ارزیابی صفات رئیس جمهور
«شاخص ارزیابی صفات رئیس جمهور»عنوان سرمقاله روزنامه تهران امروز به قلم مرتضی طلایی است که در آن می خوانید؛پیروزی انقلاب اسلامی در سال پنجاه و هفت، نه فقط برگ تازه ای در تقویم سیاسی ایران، که فصلی نو در منطقه و جهان رقم زد. نهضتی با بنیان فکری مستقل و مجزا از گفتمان های فکری غالب که مدعی راهی تازه برای اداره جامعه بود و می خواست کارآمدی دین در اداره جوامع مدرن را در دهه های پایانی قرن بیستم اثبات نماید. دهه اول استقرار نظام اسلامی ایران، مقارن با مهیب ترین توطئه های داخلی و بزرگ ترین و طولانی ترین جنگ تاریخ معاصر شد تا مسیر تثبیت، برخلاف تجربه های مشابه قریب به ۱۰ سال به طول انجامد. همداستانی تقریبی تمام جهان برای خاموش کردن این حرکت،تحریم های همه جانبه،جنگ تمام عیارو همه و همه آزمون های سخت این دهه بودند که در پایان با ارتحال بنیانگذار نهضت،حضرت امام(ره)، و آغاز زعامت و ولایت رهبر معظم انقلاب، تکلیف ملت و نظام را در ادامه مسیر سنگین تر از پیش ساخت.
صدارت سه رئیس جمهور در این دوره بیست و چهار ساله، فصلی مهم و طولانی از انقلاب اسلامی است که برای بررسی آن می توان دو روش را متصور شد. نخستین نگاه، نگاه گروه گرایانه است که در آن هر جریانی با توجه به نسبت خود با در اختیار داشتن قدرت اجرایی یا تقنینی به بررسی می پردازد. در این روش همواره دوره ای که آن گروه در مسند بوده، موفق،سفید، افتخارآمیز و بی اشکال و هرگاه آنها در قدرت نبوده اند، همه چیز ناکارآمد،سیاه،شکست خورده و پر اشکال است. این نوع نگاه سیاه و سفید، اجحاف به تاریخ و مخاطب و ناشی از روش انحصارطلبانه است که هر چیز غیر از خود را به تمامی نفی می کند.
روش دیگر، آن نگاهی است که در آن نقات قوت و ضعف در کنار هم و با توجه به مقتضیات زمانی هر دوره در کنار هم دیده شود. در این روش، بررسی نقاط ضعف نه با هدف مچ گیری و تخریب رقیب که با نگاهی علمی و به قصد اصلاح روش ها و بررسی نقاط قوت نه با هدف خود تعریفی یا مداهنه که به قصد ارتقا، بهبود و یافتن راه های مشابه صورت می پذیرد. خطاب راهبردی مقام معظم رهبری در مورد ضرورت برخورداری رئیس جمهور آینده از نقاط قوت دولت های گذشته و مبری بودن از نقاط ضعف آنها موید همین روش و چشم اندازی برای بررسی برهه بیست و چهار ساله گذشته جمهوری اسلامی است و تعبیر ایشان که: «در سلسله دولت هایی که پشت سر هم می آیند باید رو به پیشرفت باشیم. رو به تعالی و تکامل باشیم. تدریجا بهترین های خودمان را بفرستیم، هر کسی می آید، پایبند به انقلاب، پایبند به ارزش ها، پایبند به منافع ملی، پایبند به نظام اسلامی، پایبند به عقل جمعی،پایبند به تدبیر باشد.» چارچوب فکری و نظری این روش را ترسیم می نماید. در نقطه عزیمت و آغاز این بررسی، لازم است که شاخص و معیاری برای نقاط ضعف و قوت در دست داشته باشیم. بی شک از منظر یک تحلیلگر با گرایش های گروهی و جناحی،این نقاط با توجه به کارنامه همان گروه تبیین می شود که لاجرم ما را به همان نگاه سیاه و سفید خواهد کشاند اما اگر بپذیریم که بنیان های نظری و اجرایی امام و رهبری، قانون اساسی، منطق و عرف عقلا و کارشناسان جامعه مبنای بررسی ها قرار گیرد، قوت ها و ضعف ها به دور از تعصب و جزمی اندیشی به دست خواهد آمد.
از نظر روش بررسی نیز شاید «رویکردها و جهت گیری های» هر دولت ملاک مناسبی برای تطبیق آنها وروش های ناشی از آن با ملاک های قوت و ضعف باشد. ادبیات، عناصر اجرایی فعال در هر دوره،حامیان و بدنه اجتماعی هر دولت، نوع تعامل با قوای دیگر و سایر مراکز قانونی فعال در نظام،شعارها، روش های سیاست خارجی و... مصداق هایی هستند که برای یک نتیجه مفید و علمی، موثر خواهند بود.
اهمیت دوره پیش روی با توجه به چالش ها و مشکلات مختلف جامعه از یک سو و ظرفیت ها و فرصت های بی شمار رشد و پیشرفت جامعه در آغازین سال های دهه پیشرفت و عدالت در جمهوری اسلامی ضرورت این بررسی ها را برای یک انتخاب شایسته و کارآمد بیش از پیش می سازد و صاحب این قلم بر آن است تا در سلسله نوشته هایی بر شناخت ضعف ها و قوت های بیست و چهار سال گذشته بکوشد و امیدوارم که در این مسیر صاحبان اندیشه و قلم با نظرات خود بر غنای این مباحث به امید روزهای بهتر برای ایران اسلامی بیفزایند.
حمایت:گفتار صادقانه؛ سنگ محکی برای شناخت اصلح
«گفتار صادقانه؛ سنگ محکی برای شناخت اصلح»عنوان سرمقاله روزنامه حمایت به قلم سید محمد مهدی موسوی است که در آن می خوانید؛مقام معظم رهبری روز گذشته در دیدار رییس، هیأت رییسه و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، به سیاق روزها و هفته های اخیر، توجه ویژه ای به انتخابات پیش رو داشتند و در توصیه های ارزشمندی خطاب به نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری گفتند: «آقایان داوطلبی که در صدا و سیما برنامه دارند، وظایف سنگینی بر عهده دارند و باید مراقب باشند که خدایی نکرده برای جلب توجه مردم، هر حرف خلاف واقعی را بر دهان نیاورند».
ایشان همچنین با تاکید بر این که سخنان نامزدها باید واقعی، صمیمی، متکی بر اطلاعات درست و صادقانه باشد، خاطرنشان کردند: «نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری باید فقط واقعیت را به مردم بگویند، هم واقعیت اوضاع کشور و هم واقعیت در مورد خودشان».
معظم له در ادامه یادآور شدند: «اگر صادقانه عمل شود قطعاً خداوند کمک خواهد کرد و این کمک الهی نیز گاهی با دست یافتن به توفیق خدمت و مسئولیت است و گاهی هم با توفیق نیافتن برای خدمت در این مسئولیت است.»
از منظر آموزه های دینی، انطباق گفتار صادقانه با رفتار امانت دارانه، مهم ترین نقش یک مسئول در جامعه اسلامی است، بخصوص آنکه این مسئول بخواهد سکان دار امور اجرایی کشور و نفر دوم مملکت باشد.
از این رو متقاضیان کسب چنین جایگاه مهمی نیز باید گفتار صادقانه و واقع گرایانه را سرلوحه فعالیت های تبلیغاتی خود در اندک روزهای باقیمانده تا بیست و چهارم خرداد قرار دهند.
تاکید بر ضرورت بیان واقعیات و حرکت بر مدار صداقت و راستی تا بدانجاست که در سومین آیه از سوره مبارکه زمر چنین آمده است: «کسی که حقیقت و صداقت را با خود آورد و کسی که حقیقت و صداقت را باور کرد، آنان پرهیزکاران [واقعی] هستند.»
براین اساس است که رییس مذهب جعفری، امام صادق (ع)، سرلوحه دعوت همه پیامبران را «راست گویی» و «امانت داری» می داند و در امیرمومنان، علی (ع)، از راستی، به عنوان پایه دین و ستون ایمان یاد می کند.
از نبی اکرم (ص) نیز نقل است که فرمودند: «همواره ملازم راستی و همیشه راست گو باش؛ زیرا راست گویی به سوی راه نیک و درست راهنمایی می کند و راه نیک، به بهشت می رساند».
این همه تاکید از آن روست که بدانیم رویکرد صادقانه در امر حکومت داری و همچنین پیش از آن، تلاش برای کسب محبوبیت مردمی به منظور رسیدن به آن جایگاه، یک فَرض ایمانی است، ضمن آن که در جامعه امروزی نیز همین مطلب اساسا بایسته ای اجتماعی و سیاسی به شمار می رود.
هرچند متأسفانه عده ای حاضرند برای نشستن بر صندلی قدرت، چشم بر روی واقعیات جامعه و جهان بسته و با در پیش گرفتن سیاست دروغ و تهمت و جنجال و بداخلاقی که همگی ریشه در بی تقوایی دارد، می خواهند به مراد دل برسند، خوشبختانه مردم ما با بصیرت و ایمانِ انقلابی خود، به وضوح سره را از ناسره تشخیص داده و خدمتگزار ان صدیق و واقع نگر خویش را از دیگرانی که متصف به صفاتی نامطلوب و غیر اسلامی اند، به خوبی می شناسند.
شرق:نگاره های نامزد واحد
« انگاره های نامزد واحد»عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم صادق زیباکلام است که در آن می خوانید؛ثبت نام آقای هاشمی موجی از شور و شوق در انتخابات به راه انداخت. خیلی ها با آمدن ایشان مصمم شدند که بر تردیدهای شان فایق آیند و در انتخابات شرکت کنند. یکی پس از دیگری، چهره ها و شخصیت های شاخص اصلاح طلب به همراه تشکل های وابسته به آنان از آمدن آقای هاشمی استقبال کرده و پشت سر ایشان قرار گرفتند. اما همه اینها با ردصلاحیت یا عدم احراز صلاحیت ایشان به سرعت فروکش کرد.
در عوض حالتی از سرگشتگی بر اردوگاه اصلاح طلبان سایه افکن شد. برخی از طرفداران این جریان همچنان معتقدند با توجه به ظرفیت بالقوه بالای اصلاح طلبان (که ثبت نام هاشمی رفسنجانی آن را به نمایش گذارد)، رهبری اصلاحات نبایستی بگذارد تا آن شور و اشتیاق از میان رفته و باید هرچه سریع تر یکی از دو نامزد غیراصولگرا را با عنوان نامزد اصلی اصلاح طلبان معرفی کنند. در ابتدا آقایان هاشمی رفسنجانی و خاتمی و در مرحله بعدی، سایر چهره ها و شخصیت های اصلاح طلب باید پس از رایزنی و توافق اعلام کنند که دکتر حسن روحانی یا دکتر محمدرضا عارف نامزد اصلی اصلاح طلبان شده اند و در صورت پیروزی هر یک، دومی به عنوان معاون اول وی تعیین خواهد شد.
طرفداران «نظریه اجماع» بر این باورند که اولا شانس روحانی یا عارف در صورت معرفی رسمی آنها از سوی شورای هماهنگی جبهه اصلاحات خیلی هم پایین نبوده و حتی اگر بخشی از حمایت گسترده ای که برای هاشمی به راه افتاده بود، به سمت عارف یا روحانی سرازیر شود، آنان به راحتی می توانند چهره های اصولگرا را شکست دهند. یا دست کم آنان را در دور دوم شکست دهند. به علاوه و در صورت عدم موفقیت، با تحرک و شرکت گسترده در انتخابات، اصلاح طلبان نشان داده اند که نیروی مهم سیاسی، اجتماعی بوده و اصولگرایان نمی توانند در اداره مملکت، آنان را نادیده بگیرند.
اما در مقابل این رویکرد، گروه دیگری از اصلاح طلبان قرار دارند که استدلال می کنند اجماع روی عارف یا روحانی، در عمل به معنای پذیرش این اصل و رویه غیردموکراتیک است که اصولگرایان برای اصلاح طلبان تعیین تکلیف کرده و به آنان بگویند که هاشمی رفسنجانی یا خاتمی نمی توانند نامزد شما باشند اما عارف و روحانی می توانند. اصلاح طلبان با معرفی نکردن نامزد دیگری در این انتخابات، اعتراض مدنی خود را به اصولگرایان به نمایش گذارده اند.
به علاوه آنان معتقدند که به فرض هم که رهبری اصلاحات روی روحانی یا عارف به اجماع برسند و آن را اعلام رسمی کنند، خیلی معلوم نیست که بدنه اجتماعی اصلاح طلبان چه میزان از این اجماع استقبال کرده و در ۲۴ خرداد، پای صندوق ها حاضر شده و به نامزد مورد اجماع رهبری اصلاحات رای دهند. استدلال سوم آنان این است که با اجماع روی عارف یا روحانی، رهبری اصلاحات در مواجهه با موضوع «تعیین صلاحیت» یا «احراز صلاحیت» که معمولا مورد بحث میان طرفین بوده است، مساله را حل نکرده اند. رهبری اصلاحات به کدامیک از این دو گزینه باید تن دهد؟ آنچه مسلم است اصلاح طلبان فرصت زیادی برای تصمیم گیری ندارند.
هاشمی و خاتمی به همراه مشاورین خود، می بایست گرد هم جمع شوند و بالاخره با رسیدن به تصمیم روشن، شفاف و شجاعانه، به این دوگانگی پایان دهند. البته تصمیم بسیار دشواری است اما آنها می بایستی این تصمیم را اتخاذ کنند و قرص و محکم پای تصمیم خود، بایستند. جایگاه رهبری یک جنبش اجتماعی می طلبد که بعضا تصمیمات دشواری اتخاذ کنند. نکته دوم که رهبری اصلاحات می بایست در نظر داشته باشد، این است که هر تغییر و تحولی در ایران، هر حرکتی ولو اندک در جهت گسترش دموکراسی و اصلاح وضعیت موجود، لاجرم از صندوق رای می گذرد و مسیر دیگری نداریم ولو آنکه اصولگرایان دسترسی به صندوق رای را برای اصلاح طلبان دشوار کرده باشند.
قانون: صلاحیت نامزدها در تئوری دولت قانونمدار
«صلاحیت نامزدها در تئوری دولت قانونمدار»عنوان یادداشت روز روزنامه قانون به قلم علی اکبر گرجی اَزَندَریانی است که در آن می خوانید؛یکی از مولفه های دولت قانونمدار و دولت مدرن، وجود سازوکارهای منصفانه، خردمندانه و کارآمد برای حل و فصل مسالمت آمیز نزاع هاست. یکی از نزاع ها و اختلافاتی که در همه جوامع رخ می دهد، نزاع های سیاسی است. بروز اختلاف سیاسی در سطوح گوناگون جزئی از طبیعت زندگی بشری است. نکته ای که نباید مغفول بماند این است که دولت های قانونمدار و دولت حقوق بشری این اختلافات را در بستری از انصاف و عقلانیت حل و فصل می کنند. پس، رویکرد ما در فیصله بخشی به اختلافات سیاسی باید رویکردی عقلانی و منصفانه باشد. از زاویه دیگر، وجود این اختلافات در تمام جوامع امکان پذیر است و اختصاصی هم به جامعه ما ندارد. اما، مهم این است که در دولت های مدرن و قانونمدار شیوه های منصفانه ای برای برطرف کردن نزاع های سیاسی به کار گرفته می شود. شیوه هایی که تجربه بشری و روح عدالت خواهانه انسان به مرور زمان در طول قرن ها به کارآمدی آنها حکم داده است.
انتخابات یکی از شیوه ها و پدیده های مدرنی است که انسان ها برای پایان دادن به روش های غیرمدنیِ اکتساب قدرت به آن متوسل شده اند. اما، در عمل گاه، خود انتخابات آغشته به اختلاف ها و نزاع هایی می شود که برخورد نادرست با آنها ممکن است اساسا فلسفه وجودی آن را زیر سوال ببرد.
وانگهی، وجود اختلافات در فرآیند انتخابات نیز امری طبیعی است، چه در مراحل ابتدایی آن، یعنی مرحله ثبت نام و احراز صلاحیت ها، چه در مرحله برگزاری آن، یعنی تبلیغات و رای گیری و چه در مرحله پسا انتخاباتی یعنی اعلام نتایج و .... در تمام این مراحل احتمال بروز دعاوی انتخاباتی وجود دارد و در مباحث حقوق اساسی هم برای تمام این دعاوی راه حل هایی در نظر گرفته شده است. در این میان آن راهبردی که به نظر می رسد این است که نظام حقوقی حاکم باید سازوکارهای حل و فصل این منازعات را به گونه ای مهیا کند که وجدان عدالتخواه جامعه سیراب شود. در غیر این صورت، حقوق، اساسا کارکرد ذاتی خود را از دست خواهد داد و با "قلمرو نه حقوق " یکسان خواهد شد.
در نظام حقوقی- سیاسی جمهوری اسلامی ایران، مطابق اصل ۹۹ قانون اساسی شورای نگهبان به عنوان نهاد ناظر بر فرآیند انتخابات در نظر گرفته شده است: "شورای نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و مراجعه به آراء عمومی و همه پرسی را بر عهده دارد". گرچه، خود اصل ۹۹ و اصل ۱۱٨ قانون اساسی بسیار کلی اند و کم و کیف نظارت، شیوه های آن، مراحل آن و اعتبار حقوقی احکام صادره از سوی نهاد ناظر را مسکوت گذاشته است، اما رویه ها، تفسیرها و عرف های حقوقی شکل گرفته پیرامون آن تکلیف بسیاری از امور را روشن کرده است. به عنوان مثال، از خود اصل ۹۹ نمی توان صراحتا این نکته را برداشت کرد که آیا نظارت شورای نگهبان در فرآیند انتخابات یک نظارت عالیه است، یعنی در مرحله نهایی و به عنوان عالی ترین مرجع باید اعمال نظارت کند یا اینکه در همه مراحل، از خود اصول۹۹، ۱۱۵ و ۱۱٨ هم نمی توان قلمرو دقیق صلاحیت های انتخاباتی شورای نگهبان، به ویژه در زمینه بررسی صلاحیت ها، را استنباط کرد. اما، آنچه در عمل شاهد آن هستیم و به صورت یک قاعده تفسیری و بعدها تقنینی شکل گرفته، این است که نظارت شورای نگهبان استصوابی و فرامرحله ای است. روشن است که با توجه به اصل ۹٨ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و عرف های حقوق اساسی موجود تفاسیر شورای نگهبان از اعتبار حقوقی الزام آور برخوردار بوده و به تعبیری قابلیت استناد دارند. اگر بخواهیم این شیوه را از منظر آیین دادرسی تحلیل کنیم، معنای آن این است که شورای نگهبان، به مثابه دادرس انتخاباتی، در رسیدگی به برخی از دعاوی انتخاباتی همزمان مرجع بدوی، تجدید نظر و فرجام خواهی است. در زمینه بررسی صلاحیت ها نیز شورای نگهبان خود را مرجع اول و آخر "احراز صلاحیت هاست. در قانون انتخابات ریاست جمهوری نیز همین رویکرد انحصاری به شورای نگهبان مشاهده می شود.
نتیجه آن که، از منظر حقوقی و در "وضعیت عادی"، هیچ مرجع قضایی بالاتر از شورای نگهبان وجود ندارد که بشود در رابطه با تایید صلاحیت ها به آنجا اعتراض کرده و خواهان تجدید نظر در تصمیمات شورای نگهبان شد. این امر را نمی توان فی حد ذاته قبیح دانست، زیرا فلسفه پیش بینی نهادهای فیصله دهنده چیزی جز این نیست. در نظم حقوق اداری و نظم قضایی هم کم و بیش دیوان عدالت اداری و دیوان عالی کشور جزو نهادهای فیصله دهنده به شمار می روند و اصولا، پس از این مرحله دعوی از لحاظ حقوقی خاتمه می یابد. البته، اگر کارکرد شورای نگهبان مولد نوعی "وضعیت استثنایی" باشد، احتمال به کارگیری ابزارهای فراحقوقی یا فراقضایی مانند حکم حکومتی هم وجود خواهد داشت. ولی، به هرحال در اوضاع و احوال عادی، در قلمرو حقوق انتخاباتی ایران، مرجع دادرسی بالاتر از شورای نگهبان وجود ندارد. این نکته اجماعی است که بالاخره در فرآیند رسیدگی به مخاصمات باید مرجعی به عنوان نهاد فیصله دهنده وجود داشته باشد تا سلسله رسیدگی ها را در جایی که روح عدالت سیراب شد، متوقف کند.
اما، نکات بسیاری درباره خود نهادهای فیصله دهنده، شرایط تاسیس آنها، بافت عضوی آنها، سازوکار رسیدگی در آنها، اعتبار حقوقی نظریات صادره و.... وجود دارد. آنچه در زمینه بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و... می توان گفت، این است که در صورت بروز اختلاف بین یک نامزد و شورای نگهبان، مجموعه سازوکارها باید به گونه ای طراحی شده باشد تا احساس نقض اصول بی طرفی و عقلانیت در جامعه از بین برود. از جمله راهکارهایی که می تواند ما را در رسیدن به این هدف یاری کند، تضمین قواعد رسیدگی منصفانه، مانند موارد زیر است:
چند مرحله ای شدن رسیدگی به صلاحیت ها، رعایت اصل شفافیت، مستند بودن تصمیمات صادره در این زمینه، مستدل بودن تصمیمات صادره در این زمینه، تضمین اصل تقابل اسناد وادله، تضمین اصل شنیده شدن، تضمین اصل تقابل، و...
در پایان، می توان گفت، در چهارچوب نظریه دولت قانونمدار ، انتخابات باید، بدون هیچ گزینش و تبعیضی، به همه مولفه های این نظریه وفادار بماند. مطالبه حقوق انتخاباتی نیز در چهارچوب دولت قانونمدار جز با راهکارهای مدنی و در چهارچوب نظم حقوقی و سیاسی مستقر امکان پذیر نیست.
مردم سالاری:عبور از مدل احمدی نژاد
«عبور از مدل احمدی نژاد»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم مهدی عباسی است که در آن می خوانید؛ ۱۵ روز تا انتخابات ریاست جمهوری یازدهم باقی مانده است و ٨ کاندیدایی که توسط شورای نگهبان به عنوان نامزدهای نهایی معرفی شده اند، سخت در تلاش و تکاپو هستند تا بالاخره یک نفر برای ۴ سال بر صندلی ریاست جمهوری تکیه بزند.
البته هنوز بازار تبلیغات محیطی و چاپی داغ نشده و کاندیدا ها با احتیاط بیشتری در این عرصه گام برمی دارند. فعلا سخنرانی های تلویزیونی و مردمی در صدر برنامه های انتخاباتی قرار دارد.
اما در این میان یک نکته اساسی برای انتخاب مردم وجود دارد. نگاه و نقد همه جانبه گذشته، مهمترین موضوع برای انتخابات آینده است.
به صورت واضح تر این سوال مطرح است، ادامه تفکرات مدیریت اجرایی موجود، اگر در کاندیدایی دیده شود، آیا به صلاح کشور است یا به مشکلات اقتصادی می افزاید؟
روز گذشته گزارشی در مجلس در خصوص «نظارت بر اجرای قوانین و عملکرد مسوولان و دستگاه های اجرایی» قرائت شد که ضرورت دارد، برای هر گونه تصمیم گیری، به آن توجه جدی صورت گیرد.
در این گزارش آمده است: « در سال اول مجلس نهم جمعا ۵٣ قانون به رییس جمهور ابلاغ شده است. رییس جمهور ۵ فقره از این قوانین را در مهلت قانونی ۵ روزه و ۲۶ قانون را با تاخیر به روزنامه رسمی ابلاغ کرده است. ابلاغ ۱۹ قانون نیز با توجه به گذشت مدت زیادی از اتمام مهلت قانونی رئیس جمهور، توسط رئیس مجلس انجام شده است.»
در بخش دیگری از این گزارش بازهم به بی تفاوتی دولت به نظر قوه مقننه اشاره و مطرح شد: « مجلس شورای اسلامی در اولین سال دوره نهم و لزوم تهیه و تصویب ۲۲ فقره آیین نامه اجرایی و سایر مقررات را توسط هیات وزیران حکم کرده است که از این تعداد ۱۶ مقرره مربوط به شش قانون با پایان مهلت مقرر در قانون تا کنون در دولت تصویب نشده است. همچنین براساس قوانین دوره هشتم مجلس دولت موظف به تصویب ٣۱٨ آیین نامه بوده که ۱۶۹ فقره از آنها تا کنون به تصویب نرسیده است و از ٨٣ فقره آیین نامه مربوط به قانون برنامه پنجم توسعه، ۴۱ مورد از آن نیز تصویب نشده است.» در کنار این بی توجهی ها به مصوبات مجلس، نکته جالب تر در این گزارش این است که نمایندگان در دوره نهم، جمعا ۴ هزار ۹۴٣ مرتبه به اعضای هیات دولت دهم، تذکر داده اند که از این میان، رئیس جمهور بیشترین تذکر را دریافت کرده است.
از این دست گزارشات، برای اولین بار نیست که مطرح می شود و در گذشته نیز از سوی سازمان ها و نهادهای دیگر نظیر سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات کشور گزارش هایی در خصوص تخلف از قانون منتشر شده بود بحران ها و مشکلات اقتصادی کشور که امروز در زندگی روزمره مردم نمود عینی دارد، می طلبد تا نگاه دقیق تری به عملکرد دولت های نهم و دهم صورت داد. آیا، سوءتدبیرهایی که در تصمیم گیری های اجرایی دیده می شود که خود عاملی برای تشدید مشکلات است، به بی توجهی به قانون بر نمی گردد؟ وقتی تصمیمات خلق الساعه جای نظرات کارشناسی و مشورتی را می گیرد، آن وقت باید روز به روز نسبت به آینده، نگران تر بود. وقتی وعده های غیراجرایی جای خود را به وظایف قانونی می دهد، آن وقت باید شاهد موازی کاری های بسیار و نیمه تمام ماندن پروژه های فراوان بود.
بر این اساس، آیا این یک هشدار نیست، برای عبور از مشکلات، تصمیمی اتخاذ شود که نقص ها و مدل مدیریتی دولت نهم و دهم را به همراه نداشته باشد؟
به نظر می رسد، پایبندی به قانون، بهره مندی از نظر کارشناسان، ندادن وعده های توخالی و توجه به تمام فرصت ها و پتانسیل های ایرانی، مهم ترین موضوعاتی است که باید برای انتخاب آینده مورد توجه مردم قرار بگیرد، تا وقتی قرار است مجلس به عنوان قوه قانونگذاری و نظارت، گزارش ارائه کند، تمام بندهای آن پر از تخلفات دستگاه های اجرایی از قانون نباشد.
رمان:تاثیر نشست تهران بر آینده سوریه
«تاثیر نشست تهران بر آینده سوریه»عنوان یادداشت روز روزنامه آـرمان به قلم مهدی مطهرنیا است که در آن می خوانید؛ایران به عنوان یک کشور مهم منطقه ای و موثر در نظام بین الملل از ظرفیت های قابل قبولی در جهت تاثیرگذاری بر نظم منطقه برخوردار است. اما این ظرفیت ها در جهت به فعل درآمدن نیازمند ایجاد فضاهای مناسب در جهت عملیاتی است. نظام جمهوری اسلامی ایران یکی از مهم ترین حامیان رژیم دمشق است که سعی داشته از موجودیت دولت و حقوق ملت سوریه دفاع کند.
لذا هم اکنون با توجه به فضاسازی هایی که جبهه مقاومت در خاورمیانه در دفاع از معارضین سوری به انجام می رساند و زمینه سازی های موجود در چارچوب نشست های مختلفی که در حال برنامه ریزی برای اجرای آنهاست، بی تردید باید تحرکات اتوماتیک خود را برای افزایش سطح کارآمدی در سوریه فراهم کند. نشست تهران باید زمینه ساز عمق تاثیر چشم انداز ترسیم شده در سوریه باشد. به بیان دیگر نشست تهران باید یک راهبرد عملیاتی در جهت ایجاد فضاسازی مناسب برای تحرک ایران در سوریه داشته باشد.
اگر نشست تهران نتواند در سطحی عالی با حضور نمایندگان رسمی ۴۰ کشوری که عنوان شده اند به نتیجه و برون داد عملیاتی در ارتباط با مدیریت بحران در سوریه در جهت تقویت مصالحه میان بشار اسد و معارضین بپردازد موضع ایران را در ارتباط با آینده سوریه تضعیف می کند. این در حالی است که اگر این نشست به خوبی در تهران برگزار شود و به برون دادهای عملیاتی تبدیل شود بالطبع می تواند تاثیر قابل قبولی بر جایگاه ایران برای حضور ایران در نشست ژنو۲ به وجود آورد. همانگونه که ملاحظه می شود ورود بشار اسد و دولت سوریه به اجلاس ژنو۲ منوط به قبول استعفای بشار اسد دانسته شده است و دولت انتقالی را یکی از پیش شرط های خود در این زمینه قرار دادند.
به طریق اولی به نظر می رسد که اگر چه روسیه به دنبال این است که با ورود ایران بتواند جبهه موافقان بشار اسد را تقویت کند، ولی آیا روسیه به دنبال افزایش نقش بازیگری ایران در ارتباط با سوریه است یا به دنبال آن که با ورود ایران به نشست ژنو ۲ بتواند وزن خود را برای امتیازگیری از غرب در سوریه افزایش بخشد.
لذا در مرحله نخست باید در سیاست خارجی ما نگرش تعیین شده در باب نیت روسیه در فراخواندن به ژنو ۲ مورد توجه قرار گیرد که آیا هدف روسیه این است که با ورود ایران به نفع رژیم حاکم بر سوریه و مقاومت عمل کند یا بر آن است که ایران را به ژنو ۲ فرا بخواند و از ایران حمایت کند تا وزن روسیه را برای امتیازگیری از غرب بهبود بخشد. در مجموع به نظر می رسد روس ها همواره هدف اول را دنبال کرده اند نه هدف دوم.
ابتکار: چرا به اغما رفتن پدر علم ارتباطات پنهان ماند؟!
«چرا به اغما رفتن پدر علم ارتباطات پنهان ماند؟!»عنوان سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم علیرضا بهرامی است که در آن می خوانید؛این که گاهی «کوزه گر از کوزه شکسته آب می خورد»، مثل تلخی است که وقتی برای شرایطی بیان می شود، معمولا با نوعی تاسف همراه است و از نوعی نقصان در پیدایش یک واقعیت غیر قابل تایید و تحسین حکایت می کند. حال این واقعیت تلخ و بعضا سرزنش برانگیز، گاهی تنها گستره یک فرد یا یک خانواده را در بر می گیرد، گاهی هم چنان عمومیت می یابد که دربرگیری آن، طیف وسیعی از جامعه را شامل می شود.
گاهی وقتها حوزه فراگیری این ضرب المثل یک گام جلوترمی رود و بسیار تاسف برانگیزتر می شود. مثلا فرض کنید که یک ورزشکار یا پلیس یا پزشک، به اعتیاد دچار شود. این دیگر از یک سهل انگاری ناشی نمی شود و از نوعی بیماری در جامعه حکایت می کند که به یک وضعیت فاسد شده منجر شده است.
قطعا این نوشتار در پی آن نیست که به بررسی جامعه شناسانه این مفهوم پرداخته یا نوعی تحلیل مبتنی بر مبانی آکادمیک ارایه دهد. بلکه این مقدمه از چنین پرسشی نشات گرفته که وقتی یک فرد، عمری برای گسترش علم ارتباطات و توسعه حرفه ای اطلاع رسانی در کشور تلاش کرده و آن گاه که خودش موضوع یک رویداد دارای ارزش خبری می شود ولی آن خبر منتشر نمی شود، از کدام یک از این حالت ها نشات گرفته و علت را از چه منظری باید جست و جو کرد؟
دکتر کاظم معتمدنژاد، شخصیتی برجسته و البته شناخته شده در حوزه علوم ارتباطات کشور محسوب می شود. او از زمره نخستین گروه های دانشجویانی است که با سفر به غرب و تحصیل در این رشته، پای مباحث این علم را که در دنیا هم جزو علوم جدید محسوب می شود، به کشور باز کردند.
او البته جزو گروهی از دانش آموختگان قدیمی این رشته بوده که نه تنها به کشور خود بازگشته، بلکه به شکل فعالی، در این زمینه به دانش افزایی جامعه علاقفه مندان پرداخته، خیلی از اولین های این رشته – ازجمله نخستین دانشکده علوم ارتباطات – را در کشورمان بنیان می نهد. او همچنین با دو سیاست و روش حرفه ای خود، در این زمینه جزو نام های خوش و البته موثر قرار گرفت؛ یکی حسن خلق او و دلسوزی برای تربیت شاگردانی که بتوانند این راه را ادامه دهند، دیگر، استمرار توام با تناوب و تکرار، در انتقال مفاهیم یا دستاوردهای این حوزه به داخل کشور. از همین روست که اولا دکتر معتمدنژاد به عنوان یک استاد، در نسل های مختلف دانش آموختگان این رشته، عاشقان سینه چاک و ارادتمندان بسیاری دارد، دیگر این که با مراجعه به آثار و نوشته ها و سخنرانی های او، یک خط واحد را می توان یافت که معمولا تلاش در تثبیت موضوع از طریق تکرار بیان، در آن ها مشهود است.
البته یک وجه دیگر فعالیت امثال دکتر معتمدنژاد در این چند دهه، دوری مباحث آن ها از اتصال به نمونه های عینی و تجربه شده تحریریه ها و دیگری، فقدان تلاش در زمینه ی نظریه سازی های بومی است که بحثی مفصل است و مجالی دیگر می طلبد؛ اما نکته ای که ما را به بیان این بحث کشاند، این است که دکتر معتمدنژاد از چند ماه پیش در بستر بیماری گرفتار آمده، رفته رفته حالش بدتر شده و عملا در وضعیت ُما و زندگی با کمک دستگاه های پزشکی قرار گرفته اما چرا استادی که یک لشگر شاگرد مدرس علوم ارتباطات و روزنامه نگار – مستقیم و باواسطه – دارد، خود تبدیل به سوژه یک خبر نمی شود؟ البته چندی پیش یک مورد حادتر هم در این زمینه داشتیم، آن هم وقتی بود که دکتر مجید تهرانیان، یکی از معدود چهره های شناخته شده ایرانی حوزه علوم ارتباطات در سطح بین الملل و شاید بتوان گفت تنها ایرانی دارای نظریه به رسمیت شناخته و مورد توجه واقع شده در این حوزه، در خارج از کشور از دنیا رفت و خبر درگذشتش حتی تا هفته ها بعد نیز در کشورمان به یک خبر کوتاه هم تبدیل نشد. اما قطعا حالتی که برای معتمدنژاد پیش آمده، کاملا متفاوت بوده و علتی دیگر دارد. گویا خواست و تمایل خانواده استاد و درواقع دکتر رویا معتمدنژاد که خود از مدرسان این حوزه است، در پنهان ماندن موضوع نقش داشته است؛ اما چرا؟
تا هفته قبل که خبر به حالت ُما رفتن استاد هنوز یک خبر درگوشی بود و دکتر محسنیان راد آن را در یک مراسم رسمی و پشت تریبون لو نداده بود و تا روزی که خانم دکتر معتمدنژاد در یک مراسم رسمی مربوط به پدرش – یعنی رونمایی از سردیس او در فرهنگسرای رسانه – حضور نیافته بود، بیشتر برداشت ها در این زمینه بود که چون وضعیت روحی ایشان مخصوصا با توجه به بیماری و بستری شدن همزمان همسر دکتر معتمدنژاد خوب نبوده، تشخیصشان بر این شده که خانواده، با ملاقات های متعدد و پی در پی خیل علاقه مندان و غیره، به سختی مبتلا نشوند؛ اما حالا دیگر این واقعیت به زبان آمده که چون خانواده مطمئن هستند در این وضعیت، به ویژه در ایام اوج گرفتن فعالیت های ظاهری، سیاستمداران و نامزدهای احراز پست ریاست جمهوری به شکلی تبلیغاتی و ظاهرسازانه، بر سر بالین استاد خواهند شتافت، خانواده مصمم است که از هرگونه سوء استفاده و بهره برداری تبلیغاتی از نام و اعتبار او، جلوگیری کنند. از این منظر، حتی یک بار به تغییر بیمارستان محل بستری بودن او اقدام کرده، وقتی هم که با نظر پزشکان، بیمار با تجهیزات بیمارستانی به منزل منتقل شده، او را به خانه خودش انتقال نداده اند.
این ها علاوه بر تأسفی که برای وضعیت جامعه سیاست زده ی موجود به همراه می آورد، موید این پرسش اساسی است که اگر دکتر معتمدنژاد، آن قدر مهم است که همین حالا هم سیاستمداران در پی حاضر شدن بر بالین او تلاش می کنند تا از رقیب خود سبقت بگیرند، ردپای دستاوردهای علمی این استاد مسلم و پیش کسوت در سیاست ها و عملکردهای آقایان کجاست؟ به عنوان نمونه، سند جامعه روزنامه نگاری کشور که استاد در سال های اخیر زندگی خود بسیار برای آن تلاش و زمان صرف کرد، کجاست و چرا در محاق فراموشی گرفتار آمده است؟!
بهار:جامعه ایران، بیم ها و امیدها
«جامعه ایران، بیم ها و امیدها»عنوان سرمقاله روزنامه بهار به قلم مقصود فراستخواه است که در آن می خوانید؛نخستین حسّی که از این جامعه، ذهن را می گزد، نگرانی است. دروغ ها چه فاش و ریاکاری ها و مابقی قضایا. تضییع حقوق عمومی و آنگاه سخن گفتن از تقدس و از اخلاق. سالیانی چنین شد باری. و آبشخور تهدیدها و بدبختی های مان شد. و توگویی هنوز این رشته سر دراز دارد.
فانوس ها بیهوده خواهند بود اگر راهزنان، شبگردی پیش بگیرند. «ثقل زمین کجاست؟ من در کجای جهان ایستاده ام؟ ... . شب که می آید و می کوبد بر در، من به خود می گویم که همین فردا، همین فردا کاری خواهم کرد... .» (خ. گلسرخی). «به کجای این شب تیره بیاوزیم... (نیما)». همهمه ای هنوز آیا برجای هست؟ «وقتی شرنگ شب گزندش می فزاید، تنها پناهم چیست: آوازم. که آن هم در ژرفنای شب به خاموشی گراید...»
(م. سرشک)... .
... چشم های مان خسته اند. باید هوای شان را داشت. باید دستی بر سر کشید، قوّتی به دل بخشید، بذر حسّی در جان افشاند. باید انگشتی به آن سو تر، به افق های قدری دورتر نشان گرفت. باید آگاهی های تازه تری از ذهن فراخواند. باید از خود، هستی بیشتری طلب و تمنا کرد. باید چشم دوخت به ردپاها. باید گوش سپرد به صدای جاری اعماق. باید امید داشت به ریشه ها وجوانه ها... .
فرزندان ما در کوچه بازی می کنند و از آب و خاک و آسمان این سرزمین و از کائنات، انرژی های مجدد می گیرند. شوق جست وخیز آن ها باز، اندیشندگان ما را سر به جیب فکرت می برد، نهادهای مدنی و اجتماعی ما از سوسوی نگاه های یکدیگر، روشنی و همت و عزیمت می ستانند و بازهم تقویم بزرگ ایرانی را دایر می دارند... روح قومی ما بازهم از ذات مشکلات، راهی برای برون شدن می جوید و حتی در دل سختی ها، سرّ گشایشی... .
|