• عرصه سیاست و حوزه دیپلماسی هر چند که از قانونمندی خاص خود پیروی می کند اما مصالح و منافع در وضعیت ژلاتینی و سیال جهان در حال گذار، به همان اندازه که در مسیر تحولات از موقعیت "ایجابی" برخوردارند لاجرم در پازل زشت و زیبای فعلی پا در رکاب عنصر "سلبی" نیز دارد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱۰ خرداد ۱٣۹۲ -  ٣۱ می ۲۰۱٣

یک هفته زمان کوتاهی برای دیدن و پرداختن به بحران های بزرگ بین المللی است و به همین دلیل تسلسل و ارتباط ارگانیکی این تحولات در پروسه تاریخی، محور یک درک درست از چرایی و موقعیت عینی رخداد در ظرفیت زمانی و مکانی آن خواهد بود. عرصه سیاست و حوزه دیپلماسی هر چند که از قانونمندی خاص خود پیروی می کند اما مصالح و منافع در وضعیت ژلاتینی و سیال جهان در حال گذار، به همان اندازه که در مسیر تحولات از موقعیت "ایجابی" برخوردارند لاجرم در پازل زشت و زیبای فعلی پا در رکاب عنصر "سلبی" نیز دارد. در چنین شرایطی بازیگران میدان های منازعه در حالی که در برآیند اعمال خویش در نمودار فاکتور نهایی حاصل جمع "هزینه – فایده" را می سنجند اما در بسیاری از پیچ های تاریخی بعضا به "زیان" خود در حذف "سود" رقیب نیز قناعت خواهند کرد. به همین دلیل در چارچوب جهان آشفته کنونی و نرم های به هم ریخته حقوق بین الملل که ناشی از نگاه دوگانه و منفعت طلبانه به اوضاع جهانی در رویکرد هژمون های بین المللی و قدرت های منطقه یی است، می بایست به صورت همه جانبه نگر و سنجش پیامد بحران های اخیر در آینده تحولات، توجه ویژه یی داشت.

جنگ سوریه و موقعیت همسایگان:
بازی مرگ در سوریه چون شبح "یهودی سرگردان" نویسنده شهیر فرانسوی "بالزاک" بیش از پیش بر فراز منطقه می چرخد و این بار یک شاخه آن با رخصت گرفتن از خیابان های عراقی ویزای لبنانی خود را در جلب توریسم رزمنده و گردشگر جهادی به رخ می کشد. حضور نیروهای حزب الله در جنگ داخلی سوریه هر چند که تمرکز نگاه بیرونی را بر دخالت این گروه در بحران سوریه معطوف کرد اما معمولا این واقعیت نادیده گرفته می شود که از همان ابتدای درگیری های مسلحانه در این کشور جنگجویان لبنانی حامی "سعد حریری" و گروه های سلفی – تکفیری این کشور فوج فوج به سوی سرزمین شام برای جنگ و کمک به برادران سنی خود اعزام می شدند. درگیری های خونین شهر طرابلس که تاکنون حداقل ۲٨ کشته در بین علویان حامی اسد و سنی های موافق اپوزیسیون سوری بر جای گذاشته است در کنار تاکید "سید حسن نصرالله" رهبر حزب الله که تا پیروزی دولت دمشق در کنار اسد می ماند، این واقعیت را اثبات می کند. شلیک راکت از بخش سنی نشین بیروت به سمت جنوب این شهر که در کنترل حزب الله است و بعدا شلیک راکت از خاک سوریه به سمت مواضع حزب الله در کنار قتل سه سرباز ارتش در خط مرزی نزدیک شهر سنی نشین "عرسال" زنگ خطر جنگ های فرقه یی را برای لبنان بیش از گذشته به صدا در آورده است. با لغو ممنوعیت ارسال سلاح توسط اتحادیه اروپایی به درخواست فرانسه و بریتانیا با وجود مخالفت کشورهایی چون اتریش، فنلاند، رومانی، سوئد، جمهوری چک و تا حدودی آلمان، راه برای دخالت بیشتر اروپا در جنگ سوریه هموار گردید. این در حالی است که روس ها نیز بلافاصله عکس العمل نشان داده و تاکید کردند که ارسال سامانه های پیشرفته ضدهوایی اس ٣۰۰ را به دمشق تحویل می دهند و حتی پنهان نکردند که این تصمیم یک اقدام متقابل و بازدارنده در قبال تصمیمات غرب بوده است. معاون وزیر امور خارجه روسیه "سرگی ریابکوف" می گوید "تحویل اس ٣۰۰ به سوریه می تواند مانع اقدام کسانی شود که بی گدار به آب می زنند" در حالی که متقابلا "موشه یعلون" وزیر دفاع اسرائیل در واکنش گفته است که در صورت تحویل این سلاح به دمشق تل آویو می داند که چه کار کند.

اروپای بیمار:
اروپائیان هم در سرایت اپیدمی بحران بعد از قتل سرباز بریتانیایی با کارد و قمه در خیابانی در منطقه "وولیچ" لندن و شورش های شبانه حاشیه نشینان مهاجر در منطقه "هوسبی" استکهلم این بار توجه خود را به گرته برداری های احتمالی حمله یک سیاهپوست "دشداشه" پوش در ایستگاه قطار "دیفانس" در حومه پاریس به یک سرباز گشتی که منجر به جراحت شدید وی گردید و شورش جوانان سوئیسی که حداقل ۵۰ مجروح و ۶۰ بازداشتی بر جای گذاشت، متمرکز کرده اند. این وقایع که در بستر بحران اقتصادی و ذبح گام به گام عدالت اجتماعی در پای سیستم نئولیبرالیسم در چارچوب برنامه ،ریاضت اقتصادی" به وقوع می پیوندد به همراه خود یک گسست سیاسی – اجتماعی و مهاجرستیزی را در بطن جوامع اروپایی دامن می زند. اروپای امروز به بیماری می ماند که به جای درمان درد اورژانسی خود با گرفتن یک مرخصی استعلاجی به دنبال رفتن به یک تور مسافرتی برای تفریح و استراحت است. درست در زمانی که می بایست آنان تمام توجه خود را برای حل مشکلات درونی و برون رفت از بحران اقتصادی معطوف کنند با پرداخت هزینه و تمرکز بر دخالت در حوزه بیرونی از جمله جنگ فرقه یی سوریه خود را درگیر یک مهلکه بزرگتر کرده اند.

ترکیه برنده یی که می رود بازنده شود:
دولت اسلامگرای آنکارا به واسطه برنامه های واپسگرانه داخلی و دخالت ماجریاجویانه خارجی در امور سوریه هم اکنون در چنبره مشکلات خودساخته یی دست و پا می زند که موقعیت حزب حاکم را به شدت در بین افکارعمومی کشور تضعیف کرده است. در حالی که آخرین نظرسنجی های انجام گرفته توسط موسسه "متروپل" و صندوق مارشال آلمان نشان می دهد که دو سوم مردم ترکیه نسبت به سیاست های ماجراجویانه "رجب طیب اردوغان" در قبال بحران سوریه مخالفند، زمامداران اسلامگرای این کشور در چارچوب سیاست استحاله جامعه لائیسیته و کمالیستی خود و بازی با آتش در جنگ فرقه یی کشور همسایه، خوردن "دوغ" را به جای "مشروبات الکلی" توصیه می کنند. هم زمانی فروغلتیدن اردوغان در دو میدان منازعه داخلی – خارجی که هر دو نیز اعتراض جامعه را به همراه داشته است به نظر می رسد که رویای بازسازی امپراتوری عثمانی را برای ترک های حاکم سخت و دست نیافتنی کرده است.

عراق قربانی جنگ فرقه یی سوریه:
یک هفته خشونت و ترکیدن بمب ها در بین جماعت های شیعه و سنی هم اکنون تصویر خونینی را از سرزمین بین النهرین رقم زده است. هر چند که به لحاظ شرایط داخلی و اختلافات سیاسی در این کشور هم اکنون موقعیت "نوری المالکی" نخست وزیر تا حدود زیادی تضیف گردیده و یک گسست ملی بر اساس الگوی منازعه شیعه – سنی به وجود آمده است، اما تنش های جاری این کشور نیز یکی از قطعات پازل بر هم ریختگی وضعیت منطقه تحت تاثیر بحران سوریه می باشد که عامل اصلی خشونت های عراق را متوجه گروه های مرتبط با القاعده و سلفی های مورد حمایت محور محافظه کار سنی در این حوزه ژئوپلتیک می کند. تحلیل وضعیت نابسامان عراق بدون درک ارتباط ارگانیکی آن با بحران منطقه یی و جنگ های نیابتی در مناطق بحران و به خصوص سوریه به طور اصولی نادیده گرفتن ماهیت واقعی و عینی یک حقیقت اثبات شده خواهد بود.

دیکتاتورهای لاتینو به سوی نیستی:
شاید در این هفته بیشترین مردم خوشحال در یک کشور را بتوان اکثریت توده های آرژانتینی به حساب آورد که در چارچوب جامعه دمکراتیک و پسادیکتاتوری کنونی خود بعد از اینکه حساب "خورخه ویدلا" را در دادگاه رسیدگی به جنایات دوران دیکتاتوری وی رسیده بودند، این فرمانده دوران "جنگ کثیف" را به سوی برزخ نیستی هدایت کردند تا آیندگان بدانند که "جنایت" بدون "مکافات" نمی ماند. آنچه هم اکنون در آرژانتین، شیلی و گواتمالا می گذرد و رهبران خونتاهای نظامی یک به یک در صف محاکمه و مجازات قرار گرفته اند، حتی با کبر سن آنان که همگی بالای ٨۰ سال داشته اند، این درس را به نهاد مردم و هم چنین نهاد دولت و رهبران غیردمکراتیک می دهد که پیگیری جنایات سیاسی – نظامی در حوزه عمومی و خصوصی "پرونده های باز" تلقی می شوند که هرگز به بایگانی سپرده نشده نخواهد شد.