• در دوران معاصر، انتخابات کارکرد مهمی در زمینه ی ایجاد هیجان و احساس همبستگی (ملی) پیدا کرده است٫ انتخابات دیگر عرصه ی کارکرد دمکراسی نیست٫ انتخابات بیشتر کارکردی نمایشی-حسی پیدا کرده است٫ در گستره ی آن هیجان و لذتی ایجاد می‌شود که بکار جذب توده‌ها در ساختار سیاسی جامعه می‌آید ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲٨ خرداد ۱٣۹۲ -  ۱٨ ژوئن ۲۰۱٣

سیاست به معنای کلاسیک آن، آنگونه که نظریه پردازان رادیکال آن هابز، مارکس یا کارل اشمیت آنرا می‌شناختند، امروز رقیبی جدید پیدا کرده است٫ سیاست دیگر فقط عرصه ی اِعمال زور و اقتدار، ستیز طبقاتی، تمایز دوست از دشمن و اعلام وضعیت استثنائی از درون قانون نیست٫ درک لیبرالها که سیاست را گستره ی رقابت آزاد، یارگیری و اداره ی امور می‌داند نیز مسائلی را طرح می‌کند که دیگر اهمیت گذشته را ندارند٫ هر یک از آنچه متفکرین رادیکال یا لیبرالها ‌گفته‌اند جنبه یا بُعدی از سیاست را توضیح می‌دهد ولی همه ی کارکرد سیاست در جهان مدرن را توضیح نمی‌دهد٫ سیاست امروز تا حد زیادی گستره ی تعلیق است، گستره ی پایش هیجانی نتیجه ی رقابتها و کارزارهای تبلیغاتی٫ تعلیق در درجه ی اول در انتخابات تبلور پیدا می‌کند ولی در فاصله ی دو انتخابات نیز در نظرسنجی‌ها، کنگره‌های احزاب و ارزیابی رسانه‌ای برنامه‌ها و وضعیت احزاب موضوعیت خود را حفظ می‌کند٫ تعلیق بوسیله ی ایجاد هیجان و شور توده‌ها را مسحور و درگیر سیاست ساخته، هژمونی معینی را بر آنها اِعمال می‌کند٫ جنبه‌های قدیمی سیاست همچون زور، اقتدار یا رقابت نیز امروز تا آنجا به کار می‌آیند که در رابطه با تعلیق کارکرد پیدا می‌کنند٫  
            تعلیق مفهومی متعلق به حوزه ی مطالعه و نقد ادبی و به معنای ناآگاهی یا عدم اطمینان خواننده ی یک اثر داستانی یا ببینده ی یک فیلم نسبت به فرجام یک حادثه یا کل ماجرای داستان و فیلم است٫ تعلیق هیجان می‌آفریند٫ خواننده یا بیننده با نگرانی، ترس، امید و مهمتر از همه با هیجان ماجرا را دنبال می‌کند تا ببیند و بفهمد در نهایت چه می‌شود٫ خواننده یا ببینده باید بخوبی پیرنگ (ماجرا و گره) اثر را بفهمد تا تعلیق و فرجام آن را دریابد٫ تعلیق به سادگی قابل فهم و کشف نیست و این بر جذابیت آن می‌افزاید٫ داستانهای ادگار آلن پو و فیلمهای آلفرد هیچکاک نیز که نمونه‌های مشهور آثار تعلیقی بشمار می‌ایند دقت خاصی را از خواننده و ببینده طلب می‌کنند٫ ولی خوانندگان و ببینندگان برای تجربه ی هیجان تعلیق و لذت مرتبط با آن به سراغ آنها می‌روند٫
            به طور معمول سه ویژگی را برای تعلیق در ادبیات و فیلم برشمرده‌اند٫ یکم میزان معینی از ترس: آگاهی نسبت به خطری برونی (برای شخصیتهائی در یک داستان یا فیلم که خود از آن خبر ندارند)؛ دوم خود را آگاهانه و دواطلبانه در معرض احساس خطر و ترس ناشی از آن قرار دادن؛ و سوم امید به آنکه خطر و ترس از سر خواهد گذشت زندگی به روال گذشته باز خواهد گشت٫ در یک کلمه تعلیق در فاصله ی بین ترس و لذت و هیجان برخاسته از پیمایش این فاصله معنا می‌یابد٫ بدین ترتیب در تعلیق پایان خوش همانقدر دارای اهمیت است که ترس از رخداد حادثه‌ای خطرناک.
به هر رو، بر مبنای درکی فرویدی-لاکانی از تعلیق، این برداشت را می‌توان به چالش خواند٫ در این درک، هیجان و جذابیت تعلیق بخاطر آن است که  برای خواننده یا ببینده تعلیق نهفته در هویت او یا برداشت از خود او را تداعی می‌کند٫ نزد لاکان، درک از خود (یا هویت) انسان از درون از هم گسیخته است٫ میل بسان فقدانی پر و برآورده نشدنی این گسست را پی در پی به روز می‌گرداند٫ انسجام درک از "خود" نه از درون که از برون، از نگاه دیگری، از تبدیل شدن به ابژه ی نگاه دیگری سرچشمه می‌گیرد٫ کودک در مرحله ی آینه فرا می‌گیرد از برون به خود همچون وجودی یگانه بنگرد، در نهایت دیگری با نگاه خود به این درک از یگانگی تثبیت می‌بخشد٫ در گستره ی جامعه و فرهنگ، نظم نمادینِ متشکل از زبان و دیگر عناصر نمادین امکان نگرش به خود بسان کلیتی منسجم فراهم می‌اورد٫ ولی این انسجام افسانه‌ای است و می‌تواند هر آن با رویداد حادثه‌ای و سربرآوردن آنچه که لاکان واقعیت نامیده فرو پاشد٫ در تعلیق متعلق به داستان و فیلم، خواننده و ببینده همان تعلیق وجود را ادراک و تجربه می‌کند٫ جذابیت تعلیق اثر داستانی یا فیلم در آن قرار دارد که از یکسو هراس از رویداد حادثه ی نامترقبه ی خطرناک امری آشنا و جالب برای همه است و از سوی دیگر امید بدان وجود دارد که شخصیتها (و به همانگونه یگانگی وجودی برساخته شده ی خواننده یا ببینده) حادثه را به سلامتی از سر بگذرانند٫ [۱]
مفهوم تعلیق را می‌توان در مورد سیاست نیز بکار برد٫ در حوزه ی سیاست تعلیق آنگاه موضوعیت می‌یابد که در رقابتهای انتخاباتی هیجانی در مورد نامشخص بودن برنده ی انتخابات شکل می‌گیرند و انسانها با شور و دقت کل فرایند انتخابات را دنبال می‌کنند تا ببینند چه کسی برنده انتخابات می‌شود٫ در چند دهه ی اخیر رسانه‌های همگانی و نهادهای سیاسی و اجتماعی با کارکرد خود بر میزان نا مشخص بودن نتیجه انتخابات و هیجان نهفته در آن افزوده‌اند٫ در سیاست نیز انسانها با هراس و امید به فرایند انتخابات می‌نگرند: هراس از رویداد بدترین احتمالات و امید به بُرد نامزدی با بهترین برنامه‌ها یا تحقق نیافتن بدترین سناریوها٫ از آنجا که در سیاست و انتخابات گاه تضمینی برای پایان خوش وجود ندارد هیجان تعلیق آن نیز گاه بس بیشتر از تعلیق آثار تخیلی و داستان و فیلم است.    
 
سیاست تعلیق در ایران
       
کارکرد سیاست تعلیق را می‌توان به بهترین شکل در چند انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایران، از سال ١٣٧٦ به بعد، دید٫ این انتخابات با حد زیادی از ابهام، حدس و گمان و رخدادهای ناگهانی برگزار می‌شود٫ گاه تا روزهای آخر ثبت نام نامزدها، مشخص نیست چه کسانی نامزد خواهند شد؛ بهمانگونه کنش و داوری شورای نگهبان در رد یا قبول نامزدها تا حد معینی پیش بینی ناپذیر است و خود رهبری می‌تواند از شورای نگهبان بخواهد داوری‌اش را تغییر دهد؛ ابعاد و میزان تقلب هیچگاه مشخص و مهمتر از آن پیش بینی پذیر نیست؛ و کمتر کسی حتی در حد کارشناسان حوزه ی سیاست می‌تواند نتیجه ی انتخابات را حدس بزند٫ مهمترین عاملی که تعلیق را بر انتخابات ریاست جمهوری حاکم می‌سازد ترس آمیخته با امید است٫ ترس از آنکه بدترین بدیلها، عنصری رادیکال، برنده ی فرایند انتخابات شود و انتخابات به تحکیم ارتجاع یا انقلاب بینجامد؛ و امید به آنکه انتخابات با کمترین مداخله ی نیروهای امنیت، نظامی و "بیت رهبری" به پیش رود و نامزدی مطلوب برنده ی آن شود٫ گاه این ترکیب ترس و امید تا آخرین روزهای انتخابات زنده ‌می‌ماند٫ عملاً، تعلیق از ابتدا تا انتها بر انتخابات حاکم است و این هیجان محسوسی نزد توده‌ها و کنشگران سیاسی و اجتماعی می‌آفریند، هیجانی که مسری است و همه را مبتلای خود می‌سازد٫ پیچیدگی انتخابات در ایران به نوبت خود به جای آنکه از تعلیق و هیجان نهفته در آن بکاهد آنرا افزایش می‌دهد٫ هر کسی می‌تواند در هر گام و لایه ی انتخابات ابهام و امکان دستکاری و در نتیجه زمینه ی رویداد حوادثی خطرناک یا امید دهنده ببیند. 
تعلیق در انتخابات ریاست جمهوری ایران با انگاره ی توطئه ترکیب می‌شود٫ پیرنگ یا کل ماجرای انتخابات ایران با تمام پیچیدگی خود سخت جذاب و هیجان آفرین است٫ از یکسو گرهی در کل فرایند وجود دارد که باید گشوده شود٫ فعالین سیاسی و بخش مهمی از مردم تا روزهای آخر رقابت نمی‌دانند بهتر است به چه کسی رأی دهند یا اساساً در انتخابات شرکت جویند یا خیر٫ از سوی دیگر نیروهای دست اندرکار فرایند انتخابات به شر و خیر تقسیم می‌شوند٫ شورای نگهبان بخاطر نظارت (دلبخواهیش) همواره مورد انتقاد است، رهبری و نهادهای وابسته به او، سپاه و بسیج همیشه متهم هستند که نامزد ویژه ی خود را دارند و انتخابات را سازماندهی می‌کنند، نامزدهای مستقل نامزدهائی مظلوم بشمار می‌آیند و برخی نامزدهای اصلی، خود، از تقلب شکایت می‌کنند٫ در نهایت تفاوت سیاسی نامزدها با یکدیگر و اصلاً توان سیاست و مقام ریاست جمهوری و قوه ی مجریه در سازماندهی و بازسازماندهی اقتصاد و جامعه به حاشیه رانده شده، فرایند رقابت انتخاباتی مسئله ی اصلی اذهان و بحث ها می‌شود.
            انتخابات ریاست جمهوری ایران همچون یک نمایشنامه به صحنه برده می‌شود٫ نمایشنامه‌ای که بیش از یک سناریو و کارگردان و انبوهی از بازیگران دارد ولی رویهمرفته در یک صحنه و با هدف یگانه ی اجرای انتخابات پیشبرده می‌شود٫ مهم برای بازیگران نگاهی است که متوجه آنها است٫ آنها نمایش را به آن خاطر به صحنه می برند٫ بخشی از بازیگران خیل کسانی هستند که در چند روزِ فرصت ثبت نام بگونه‌ای یکسره نمایشی نامزدی خود را اعلام می‌کنند٫ با تمام بسته بودن فضای سیاسی جامعه، در اینمورد محدودیت کمی وجود دارد٫ کم و بیش هر کسی می‌تواند خود را نامزد کند٫ یکی می‌تواند خود را بشکل بهروز وثوقی بیاراید و دیگری می‌تواند رئیس جمهور دوره ی قبلی را بسان وزیر پیشهادی خود معرفی کند٫ حتی زنان نیز در این مرحله می‌توانند خود را نامزد کنند٫ بخش دیگری از بازیگران نامزدهای اصلی انتخابات هستند که با نظمی خاص حضور خود را در انتخابات اعلام می‌کنند٫ گاه تا روزهای آخر ثبت نام و تصمیم‌گیری شورای نگهبان کسی نمی‌داند نامزد اصلی جناحهای مهم چه اشخاصی هستند٫ شورای نگهبان، رهبری، سپاه، بسیج، دانشجویان، فعالین سیاسی و در نهایت برخی از خود رأی دهندگان نیز بازیگران صحنه ی انتخابات هستند٫ جالب آنکه همه ی بازیگران می‌دانند که دارند نقشی را بازی می‌کنند و باید این نقش را بگونه‌ای جالب و جذاب اجرا کنند٫ رهبری اعلام می‌کند که فقط یک رأی دارد و هیچکس نیز از محتوای آن رأی اطلاع ندارد٫ آینرا نیز به شکلی می‌گوید که گوئی کسی در مورد آن نباید تردیدی داشته باشد٫ شورای نگهبان جلسه ی کارشناسی می‌گذارد تا به تصمیمی که بقیه فکر می‌کنند پیشاپیش تعیین شده برسد٫ نامزدها خود را بسان دولتمرد، خودسامان و با برنامه ی کامل سیاسی و اجتماعی بنمایش می‌گذراند٫ این البته در حالی است که مخالفین آنها را اساساً دارای استقلال و خودسامانی نمی‌دانند٫ برخی از رأی دهندگان نیز، بیشتر همانند انسانهای ناگهان به روی صحنه رانده شده، با گیجی و شوری ویژه، نقش کنشگر سیاسی را بوسیله ی شرکت در کارناوالهای انتخاباتی و ایستادن در صف رأی گیری بازی می‌کنند٫  
            نمایش انتخاباتی خود بخود در سازگاری و یگانگی با سیاست تعلیق قرار ندارد و چه بسا که با آن تصادم پیدا کند٫ نمایش انتخاباتی باید مدام مهندسی و سازماندهی شود٫ دو پژوهشگر سرشناس مراسم نمایشیِ آئینی، امیل دورکهایم و راندال کولینز نمایشهای اینچنینی را ایجاد کننده وجد جمعی و شور عاطفی (فردی) می‌دانند٫ [۲] در فرایند نمایش بازیگران مسحور توان جمع و نقش خود در آن می‌شوند؛ خود و واقعیت عملی زندگی را فراموش کرده در قالب نقش فرو می‌روند٫ از مقامات اجرائی و نامزدها گرفته تا توده‌های رأی دهنده، همه، می‌توانند پر از شور و شوق نقش خود در نمایش (در حال اجرا در صحنه) را بازی کنند و در این فرایند دیگران و صحنه را آکنده از وجد سازند٫ برای مهار این وضعیت باید نیروهای مراقبتی و امنیتی با تهدید و مجازات صحنه را سازماندهی کنند٫ خود رهبر و نهادهای نظارتی در این رابطه نقش مهمتری بعهده دارند٫ آنها با دخالتهای نیمه-قانونی، نیمه-دلبخواهی و گاه یکسره غیر-قانونی صحنه و شور افراد را مهار می‌کنند٫ ولی از آنجا که انتخابات باید در نهایت نمایشی برگزار شود، دخالت آنها باید هم زیرکانه و هم تا حد معینی پوشیده انجام شود٫
            جنبه ی نمایشی انتخابات بُعدی جدید به تعلیق می‌افزاید٫ در صحنه ی نمایش کنشگران متأثر از نمایش دست به کنشهای هیجانی-نمایشی می‌زنند و پیش‌بینی پذیری کنشهای آنها کاهش می‌یابد٫ از هر کس هر کنشی ساخته است٫ دیگر باید با ترس و امید بیشتری به حضور افراد در صحنه نگریست٫ همزمان نمایش همه را از جمله تماشاگران را جذب خود می‌سازد٫ حتی منتقدین به انتخابات نیز می‌توانند به ناگهان درگیر فرایند انتخابات شوند٫ به این خاطر، نمایش تعلیق را به درون وجود همه می‌آورد٫ هر کس هراس از آن پیدا می‌کند که خود ناگهان دست به کنشی ناخواسته زند٫

سیاست تعلیق در آمریکا  

سیاست تعلیق را می‌توان در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز بگونه‌ای شفاف مشاهده کرد٫ آنجا نیز گاه تا آخرین روزها نامزد دو حزب اصلی دموکرات و جمهوری خواه نامشخص است٫ در فرایند رقابت دو نامزد اصلی، هر چند بنگاه‌های نظر سنجی پی در پی موقعیت آنها را مشخص می‌سازند ولی کمتر گاهی می‌توان اطمینان به پیش افتادن و برد یکی از آنها داشت٫ [٣] ترس و امید در مورد نامزدها نیز بیداد می‌کند٫ محافطه‌کاران راست گرا در وجود کسی مانند اوباما یک لیبرال و سوسیالیست خطرناک برای بازار آزاد و ارزشهای سنتی می‌بینند؛ لیبرالها نیز در قامت کسانی مانند سنتروم و رامنی اصول‌گرایانی رادیکال می‌یابند که می‌توانند جامعه باز را به نظمی بسته تبدیل کنند٫ رسانه‌های همگانی نیز گاه پیروزی یکی را بدبختی برای جامعه و شکست نامزد دیگری را همسان با گشوده شدن درهای خوشبختی برای جامعه معرفی می‌کنند٫ تقلب نیز (هر چند در مقیاسی یکسره متفاوت با ایران) در آن انتخابات نقش ایفا می‌کند٫ هنوز که هنوز است در ایالتهای جنوبی، در جائی مانند فلوریدا، سیاهپوستان از رأی دادن بازداشته شده و دستگاه‌های شمارش رأی دستکاری می‌شوند٫ تعلیق در انتخابات آمریکا در سال ٢٠٠٠ به اوج خود رسید٫ اختلاف آرای کم دو نامزد، دیوانعالی کشور را وارد فرایند انتخابات ساخت و آنجا اکثریت محافظه‌کار دادگاه بوش را پیروز فرایند انتخابات شناخت٫ هر چند خود شکل شمارش آراء نیز سنخی از تعلیق را می‌افریند٫ برنده ی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برنده بیشترین آراء کل مردم نیست بلکه برنده ی بیشترین رأی مجمع گزینندگان (الکترال کالج) است.
به هر رو انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در جهان معاصر انتخاباتی یکسره متفاوت با انتخابات در دیگر کشورهای جهان نیست٫ بدون تردید آمریکا تا حدی استثنا است٫ سیاست آنجا متمرکز بر هویت شخصی افراد بوده و نظام حزبی ضعیف است٫ رئیس جمهور نیز هر چند بعنوان رئیس قوه ی مجریه دارای قدرت زیادی است اما چون قوه ی مقننه را با خود ندارد بیشتر باید افکار عمومی را باید با خود همراه سازد تا بتواند اقتدار خود را اعمال کند٫ در اکثر دیگر دموکراسی‌های معاصر قوه ی مجریه ی در ترکیب یا یگانگی با قوه ی مقننه قدرت سیاسی را دست می‌گیرد٫ به این خاطر نیز نظام حزبی از اهمیت خاصی برخوردار است٫ با اینهمه حتی در این دموکراسی‌ها سیاست بیشتر رنگ و بوی سیاست تعلیق یافته است٫ احزاب بیش از پیش از نظر برنامه ی سیاسی همانند یکدیگر شده‌اند٫ از قدرت دولت در اداره ی اقتصاد و جامعه نیز کاسته شده است٫ مهم اینک رقابت و برد و باخت احزابِ تجلی یافته در رهبری اشخاصی معین است٫ همه با شور و هیجان نظرسنجی‌ها، تبلیغات، رقابتها و مناطره‌ها را دنبال می‌کنند تا ببیند در نهایت چه کسی یا کسانی انتخابات را می‌برند٫ عجیب نیست که مهمترین اجزاء و نماد دموکراسی اکنون مناظره‌های تلویزیونی سیاستمداران و فرایند شمارش آراء در شب انتخابات هستند.      
 
هیجان و لذت نهقته در تعلیق

نه فقط در ایران و آمریکا که در همه ی جهان سیاست تعلیق کارآمدتر از آن در زمینه ی جلب توجه توده‌ها است که دولتها یا بازیگرانِ صحنه ی سیاست نخواهند نقشی فعال در کارکرد آن داشته باشند٫ با آن دموکراسی سرزنده‌تر و انتخابات بازتر و پرشورتری بدست نمی‌آید ولی شور و هیجان توده‌ها فزونی می‌یابد٫ انتخابات بیش از پیش همچون عرصه ی تجربه ی تعلیق معرفی و سازماندهی می‌شود٫ مقامهای اجرائی، احزاب و رسانه‌های همگانی، همه، در این زمینه نقشی فعال بعهده می‌گیرند٫ برخی همچون مقامات دولتی ایران ناشیانه ولی بسیار هدفمند اینکار را می‌کنند٫ برخی همچون مک‌کین نامزد جمهوری خواه انتخابات ٢٠٠٨ریاست جمهوری خواه آمریکا با انتخاب سارا پیلین، به سان چهره‌ای متفاوت با جذابیتهای جنسی، ماهرانه و تا حدی پوشیده این بازی را پیش می‌برند٫ مهم برای هر دو دامن زدن به هیجان نهفته در تعلیق است٫   
       سیاست تعلیق سیاست دامن زدن به هیجان و ایجاد انگیزه ی توجه و مشارکت است٫ بوسیله ی تعلیق، سیاست به گستره ی تجربه ی هیجان و لذت تبدیل می‌شود، هیجان و لذت پی بردن به رازها، تأثیرگذاری بر فرایندها و اجرای نقش٫ تعلیق از توده‌ها  و آحاد ملت کنشگر سیاسی نمی‌سازد، بیشتر آنها را به ایفاگر نقش تماشاچی فرو می‌کاهد، ولی همه حتی تحریم کنندگان انتخابات با شور و رغبت این نقش را می‌پذیرند٫ مشارکت در حد تماشاچی نیز مشارکت در فرایند تعلیق است٫ هیجان تعلیق در آن است که آنرا دنبال کرد، ترس و امید نهفته در فرایند آنرا احساس کرد و پی به فرجام نهائی آن برد٫ با شدت گرفتن ضرب آهنگ تعلیق و نزدیک شدن به لحظه ی فرجام هیجان انسانهای درگیر یا تماشاگر نیز بیشتر می‌شود٫ مردم بیشتر و بیشتر اخبار انتخابات را دنبال می‌کنند، درباره ی جنبه‌های مختلف آن با یکدیگر بحث می‌کنند، نسبت به رویدادهای فرایند آن واکنش حسی نشان می‌دهند و در کارناوالهای مرتبط با آن شرکت می‌جویند٫ در برخی موقعیتها و روزها، هیجان همانند یک اپیدمی تمامی جامعه را در می‌نوردد٫ 
تعلیق، چه در سیاست و چه  در داستان و فیلم، لذت آفرین است٫ بخشی از لذت همانگونه که پیشتر بدان اشاره شد ناشی از تجربه ترس و امید است٫ در تعلیق می‌توان ترس از خطر و امید پایان خوش را بدون درگیرشدن در حوادثی خطرناک احساس کرد٫ برگذشتن از خطر را می‌توان همچون برگذشتن خود ار خطرِ فروپاشی شخصیتی و هویتی احساس کرد٫ اما بخشی از لذت از هیجان سرچشمه می‌گیرد٫ هیجان در خود، بخاطر رها ساختن انسان از دغدغه‌های خُرد ولی اندوهبار زندگی و ایجاد شور در انسان، امری لذت بخش است٫ در تعلیق می‌توان با شور و هیجان فرجام نهائی خطر و رهائی، ترس و امید را دنبال کرد٫ در دورانی که زندگی روزمره بیش از پیش سازماندهی شده و از هیجان تجربه ی رویدادهای ناگهانی و جالب تهی شده است، تعلیق گستره ی باز احساس و تجربه ی هیجان است٫ 
تعلیق به شکلی دیگر نیز لذت آفرین است، لذت ادراک و درک یک فرایند٫ ارسطو در کتاب بوطیقای خود از اینچنین لذتی در رابطه با تراژدی سخن می‌گوید٫ [۴] او لذت تماشای تراژدی (در تئاتر) را لذت فهم آن، فهم فرجام تراژدیک سرنوشت انسانها می‌داند٫ لذت اینحا لذت فهم است، فهمی که در پهنه ی تعلیق به سادگی بدست نمی‌آید٫ فرد باید به دقت رویدادها را دنبال کند، به چگونگی پویش آنها پی برد، تا به فهم آن نائل آید٫ ولی هر چه پیچیدگی بیشتر باشد لذت نیز عمیقتر است٫ غرور از توان خود در فهم میزان لذت را افزایش می‌دهد٫ انسان خود را می‌تواند قادر متعالِ مسلط به تمام پیچیدگی‌ها بداند٫ شناخت اینجا با احساس توانمندی گره می‌خورد٫ چون انسان جزئیات و فرجام فرایندی را می‌داند که دیگران و گاه حتی خود کنشگران (فرایند انتخابات) از آن چیزی نمی‌دانند، می‌تواند خود را توانمندتر از همه ی دیگران نیز ببیند٫   
لذت تعلیق همچنین لذتی شبه شهوی است٫ لذت لمس و هماغوشی با پدیده‌ای است که بر خلاف یار معمولی هماغوشی سخت جذاب ولی دور از دسترس می‌نماید٫ در فرایند تجربه ی تعلیق، انسان خود را، بدون آنکه دست به کنشی خاص زند، نزدیک به فرایند تند و داغ یک رویداد می‌یابد٫ در ساختار قدرت جائی برای انسانهای معمولی وجود ندارد و تاریخ بدون دخالت توده‌ها مسیر خود را می‌پیماید٫ بوسیله ی تجربه ی تعلیق، انسان خود را می‌تواند قرار گرفته در کوران رویدادها احساس کند٫ این احساس بی شباهت به لذت جنسی مرتبط با هماغوشی نیست٫ لذتی که ضرب آهنگش تا حد زایدی ناارادی است و انسان را در خود می‌بلعد ولی در اوج آنگاه که برنده از صنوقهای رأی بیرون می‌آید رهائی را به ارمغان می‌آورد٫
لذت شهوی تعلیق با لذت جنسی در آمیخته است٫ آنگونه که در درک فرویدی-لاکانی بدان اشاره شده دیدزدن اِعمال اراده و نگرش مردانه است٫ دید زن مرد است و ابژه ی دید (یا مفعول کنش دیدزدن) زن٫ این مرد است که بطور معمول با حرص و ولع جنسی اندام تن را سرتاپا وارسی می‌کند٫ به هر رو در تعلیق مهم شکل کنش است٫ او که می‌‌بیند یا می‌خواند کنشی مردانه انجام می‌دهد و آنها که دیده یا خوانده می‌شود موقعیتی زنانه می‌یابند٫ حال در ایران در شرایط معمولی همه زن هستند٫ دولت با قدرت مطلق و دستگاهای بوروکراتیک، امنیتی و نظامی مراقب رفتار همه ی انسانها است٫ همه خود را همواره در حال دیده شدن احساس می‌کنند٫ بگاه انتخابات، در گستره ی تعلیق، این موقعیت ناگهان واژگون می‌شود٫ شهروندان ناگهان در موقعیت مرد قرار می‌گیرند٫ آنها نظاره گر و دید زن بازی قدرت و رقابت سیاستمداران می‌شوند٫ این به آنها لذت برخورداری هر چند مجازی از جنسیتی برتر و غالب می‌دهد٫       
هیجان و لذت بیشتر اموری حسی و شخصی هستند تا سیاسی و اجتماعی٫ آنها از انسانها کنشگر سیاسی و اجتماعی نمی‌سازند٫ سیاست تعلیق سیاست به انفعال کشاندن خیل توده‌ها است٫ تعلیق تماشاگر و حداکثر رأی‌دهنده می‌خواهد٫ به کنشگر سیاسی و اجتماعی نه تنها نیازی ندارد که آنر دفع می‌کند٫ کنشگر مسائل و مشکلات ویژه ی خود، دوستان و دشمنان خود و برنامه و اهداف خود برگزیده‌ای دارد٫ این امر کارکرد سیاست تعلیق را متوقف می سازد٫ تعلیق نه بخشی از وجود و ذهنیت که  تمامی حواس و ذهنیت توده‌ها و کنشگران سیاسی و اجتماعی بر انتخابات را می‌خواهد٫ با تبدیل شدن انتخابات به مسئله ی محوری سیاست، دیگر فعالیتها و کوششهای افراد جنبه‌ای حاشیه‌ای پیدا می‌کنند٫ چرخش قدرت عامل رفع و حل همه مشکلات قلمداد می‌شود٫ همه باید صبر کنند تا با استقرار دولت جدید، نیروئی متفاوت و سرزنده مشکلات را حل کند٫ به هر رو در دوران بین دو انتخابات می‌توان به مسائلی دیگر اندیشید و امیدهائی ویژه خود داشت٫ ولی به گاه انتخابت و کارکرد جدی سیاست تعلیق این حاشیه مورد حمله قرار می‌گیرد٫ بگاه انتخابات دیگر قرار است همه از انتخابات سخن بگویند و فقط بدان بیندیشند٫ دیگر قرار نیست کسی حوصله و وقت کار دیگری داشته باشد٫ کارگران باید مبارزات خود را تعطیل کنند، کنشگران سیاسی اعتراضی به امری نداشته باشند و زندانیان سیاسی توجه کسی را به مشکلات خود جلب ننمایند تا به تمرکز هوش و حواس کسی بر بر فرایند رأی گیری خدشه‌ای وارد نیاید٫ حتی گاه بنظر می‌رسد زوجی نباید طلاق بگیرند و هیچ فرزندی نباید با والدین خود به ستیز برخیزد تا مبادا انتخابات نتواند ناجی جامعه را برگزیده و به همه معرفی کند – یا به همه نشان دهد که باید سیاستی دیگر را در پیش گیرند٫
 
جادوی سیاست تعلیق

در سیاست تعلیق جادوئی نهفته است که در کمتر سیاست دیگری بچشم می‌خورد٫ تعلیق، سیاست را سیاست زدائی می‌کند ولی از کنش سیاسی انسانها نیرو بر می‌گیرد٫ سیاست تعلیق نه فقط از کنش دولتی‌ها، نامزدها و مردم رأی دهنده که حتی از نقد مخالفین جمهوری اسلامی نیرو برمی‌گیرد٫ هر چه اپوزیسیون بر نقد خود به فرایند انتخابات می‌افزایند و آنرا مخدوش، دستکاری شده و پر از تقلب معرفی می‌کند تعلیق را قدرتمندتر و عمیقتر می‌سازند٫ مخالفین از مردم می‌خواهند تا انتخابات را تحریم کنند ولی آنگاه باید بیش از پیش به فرایند انتخابات توجه نشان داد تا بتوان پی به ابعاد پاسخ توده‌ها به آن پیشنهاد (یا خواست) برد٫ در رقابت بر سر جلب توجه رأی دهندگان مخالفین نیز به کنشگر سیاست تعلیق تبدیل می‌شوند٫  مخالفین رژیم را متهم به پیشبرد انتخابی یکسره دستکاری شده و پر از تقلب می‌کنند ولی چون دولت جمهوری اسلامی این اتهام را رد می‌کنند باید نگریست و دید تا به چه حد و چگونه در فرایند انتخابات تقلب می‌شود٫ تقلب نیز بطور آشکار انجام نمی‌شود و ارتشی از روزنامه‌نگاران، متخصصین و کنشگران اجتماعی و سیاسی باید آنرا کشف و اعلام نمایند٫ مخالفین ولی فقیه و نهادهای وابسته به او را سازمانده اصلی و مهندسی کننده فرایند انتخابات معرفی می‌کنند ولی آنگاه باید فرایند و نتیجه ی انتخابات را بطور دقیق بررسی کرد تا توان رهبری و نهادهای وابسته به او را در به قدرت رساندن نامزد مورد نظر خود باز شناخت٫
دولت جمهوری اسلامی و اپوزیسیون آن، هر دو، عوامل برسازنده ی سیاست تعلیق هستند٫ درک آنها از انتخابات یکسان نیست٫ یکی بیشتر و بیشتر به مهندسی و دستکاری انتخابات روی آورده، دیگری بیش از پیش به طرح و تبلیغ انگاره ی انتخابات آزاد و نقد سیاست انتخاباتی دولت توجه نشان داده است٫ انتخابات خود تعلیق می‌آفریند ولی سیاستهای دولت بر میزان تعلیق افزوده‌اند٫ کارکرد هیچ عاملی در این انتخابات پیش بینی پذیر و نظام‌مند نیست٫ نقد و اعتراض مخالفین نیز متمرکز بر فرایند انتخابات است٫ آنها خود انتخابات را نفی نمی‌کنند٫ گونه‌ای دیگر از آن، گونه‌ای سالم و پاک، می‌خوهند٫ در این فرایند آنها معیارهائی را برای سنجش انتخابات طرح می‌کنند و این بر تعلیق انتخابات (در زمینه ی تعیین میزان انحراف از معیارها و خطرناک یا راهگشا بودن آن) می‌افزاید٫
پادزهر سیاست تعلیق را باید در عرصه ی دیگر جز انتخابات جست٫ انتخابات امروز بیش از پیش، در پسزمینه ی رسانه‌ای شدن فرایند رقابت، سنجش پی در پی تمایل انتخاباتی رأی دهندگان و دخالت سرمایه و بنیادهای سیاسی و فرهنگی در فرایند آن، در تعلیق گم شده است٫ موضوعیت انتخابات امروز بیش از هر گاه دیگر نه بخاطر فرایند توانمندسازی شهروندان که بخاطر شور و هیجانی است که برای دوره‌ای نزد همگان می‌آفریند٫ اوج لحظه ی انتخابات دیگر نه لحظه ی حضور پای صندوق رأی و گزینش نماینده‌ای معین که نمایشهای رقابتی، مناطره‌های انتخاباتی و فرایند شمارش آراء است٫ دموکراسی دیگر در انتخابات تبلور نمی‌یابد٫ در انتخابات امروز پی‌رنگی جذاب و تعلیقی قدرتمند تجلی می‌یابد٫  
 
نقد سیاست تعلیق

عباس عبدی که او را به جرأت می‌توان تیزبین‌ترین تحلیل‌گر مسائل روز سیاسی در ایران دانست منتقد جدی سیاست تعلیق است٫ نقد او نگاهی به دموکراسی و چگونگی مشارکت توده‌ها ندارد بلکه متوجه کارآئی انتخابات در زمینه ی ایجاد ثبات در جامعه است٫ [۵] او جامعه و سیاست را قرار گرفته در موقعیتی بحرانی می‌داند و یگانگی جامعه و صلح منطقه‌ای را در معرض تهدید می‌بیند٫ او عامل اصلی بوجود آمدن چنین شرایطی را تنش در عرصه ی سیاست می‌داند؛ تنشی که به باور او خود را بیش از هر جای در انتخابات ریاست جمهوری به نمایش می‌گذارد٫ اصلاح‌طلبان به قصد پیروزی در این انتخابات شرکت می‌جویند و محافطه‌کاران حاکم بر نظام حاضر نیستند بازی را به آنها واگذار نمایند٫ محافظه‌کاران در این مورد حتی حاضر هستند قوانین بازی را یکسره مختل کنند و نامزدهای عوام گرائی را به پیروزی برسانند که شاید خود نیز به آنها اعتماد ویژه‌ای ندارند٫ قرار گرفته در فرایند انتخابات، اصلاح‌طلبان نیز مجذوب شور فرایند و صحنه‌ها شده، بر خواستهائی پای می‌فشارند که گاه خوانائی چندانی با فضای سیاسی جامعه ندارند٫ عباس عبدی خواهان حاکمیت عقلانیت بر فرایند انتخابات است٫ او انتظاری از برگذارکنندگان یا حتی رأی دهندگان ندارند٫ او آنها را مخاطب استدلالهای خود نمی‌داند٫ برای او تنها نیروی استدلال پذیر و باز به خردگرائی اصلاح‌طلبان هستند٫ آنها باید به توافقی با محافظه‌کاران و رهبران نظام برسند، شخصیتهائی ‌میانه‌رو را نامزد کنند و قواعد بازی را درست و دقیق رعایت کنند٫ به باور عباس عبدی آنها اگر می‌خواهند در نظام جمهوری اسلامی و در چارچوب ساز وکارهای آن نقش ایفا کنند باید قواعد حاکم بر ساز و کارهای انتخابات آنرا نیز بپذیرند٫
نقد عباس عبدی به سیاستِ تعلیق نقد بازیگرانی است که شیفته ی خواست، آراء و گفتمان خود و جذب شور حاکم بر فرایند انتخابات می‌شوند٫ او آنها را عامل تبدیل شدن انتخابات به امری تعلیقی و هیجانی می‌شمرد٫ انتخابات برگزار شده در گستره ی تعلیق و هیجان توأم با آن به باور او چیزی جز سمی کشنده برای ثبات ساختار سیاسی و یگانگی اجتماعی نیست٫ عبدی در بررسی‌های خود نگرشی وارونه ی نگرش فرویدی-لاکانی دارد٫ او احساس و تجربه ی تعلیق را امری خطرناک می‌داند٫ به باور او در صورتیکه توده‌های رأی دهنده هیجان تعلیق انتخابات را احساس کنند بیم آن وجود دارد که در راستای تشدید فروپاشی یگانگی (اجتماعی) حرکت کنند٫ فرویدی-لاکانی‌ها بر آنند که هیجان و لذتِ برخاسته از ادراک بیم و امیدِ نهفته در تعلیق آرام بخش و امید آفرین است، اما عباس عبدی احساس هیجان و لذت را ویرانگر می‌بیند٫ او شور برخاسته از آنرا امری خطرناک برای کارکرد عقلائی نظام سیاسی می شمرد٫
بدون تردید نگاه عبدی نه متوجه تماشاگران یا توده ی رأی دهنده که بخشی از خود بازیگران صحنه ی تعلیق است٫ ولی آنچه که عبدی نادیده می‌گیرد و او را به بیراهه می‌برد آن است که اصلاح طلبان ایران تا زمانی که صحنه ی انتخابات بر پاست و تعلیق بر آن حاکم است شور و شوق نبرد برای پیشبرد خواستهای خود را دارند٫ در اتاقهای دربسته ی مذاکرات، آنها شور وشوقی نخواهند داشت که بخواهند کاری را پیش ببرند٫ وابستگی و دلبستگی آنها به نظام نیز تا حدی بخاطر امکان شرکت در فرایند انتخابات تعلیقی و تجربه ی هیجان و لذت آن است٫ در صورتیکه چنین انتخاباتی برگزار نشود چه بسا که آنها انتخابات و تمامی گستره ی سیاست را ترک کنند٫ بر خلاف آنچه عبدی طرح می‌کند، در غیاب سیاست تعلیق و انتخابات پر از هیجان فروپاشی اجتماعی شتاب خواهد گرفت٫ تعلیق همانگونه که در درک فرویدی-لاکانی بر آن تأکید می‌شود امید به  حفظ یگانگی وجودی خود را نزد انسان بر می‌انگیزد٫ در مورد انتخابات می‌توان تجربه ی تعلیق را دامن زننده ی احساس امید نسبت به حفظ یگانگی وجود اجتماعی خود و در آن رابطه یگانگی اجتماع بر شمرد٫   
در دوران معاصر، انتخابات کارکرد مهمی در زمینه ی ایجاد هیجان و احساس همبستگی (ملی) پیدا کرده است٫ انتخابات دیگر عرصه ی کارکرد دمکراسی یا به روایت عباس عبدی گستره ی رسیدن به توافق پیرامون اداره ی بهینه ی امور نیست٫ انتخابات بیشتر کارکردی نمایشی-حسی پیدا کرده است٫ در گستره ی آن هیجان و لذتی ایجاد می‌شود که بکار جذب توده‌ها در ساختار سیاسی جامعه می‌آید٫ انتخابات در تعلیق از یکسو از معنا تهی می‌شود ولی از سوی دیگر معنا(ئی فوق‌العاده) پیدا می‌کند٫ عبدی خواهان بازایستانیدن و به عقب بازگرداندن این تحول است٫ ولی سیاست تعلیق وعده ی هیجان و لذتی را به انسانها می‌دهد که در کمتر جای دیگری می‌توان آنرا یافت٫ سیاست عقلائی موردنظر عبدی امروز به گفته ی خود او حتی به مذاق پیرمردهای نماد محافظه‌کاری و عقلانیت نظام خوش نمی‌آید٫ 

[۱] - نگاه کنید به مقاله‌های گوناگون این کتاب:
Peter Vorderer٫ Hans Wulff and Mike Friedrichsen٫ Suspense: Conceptualizations٫ Theoretical Analysis٫ and Empirical Explorations٫ LEA٫ Mahwah٫ New    Jersey٫ ۱۹۹۶٫  
 
[۲] #_ - Emile Durkheim٫ The Elementary Forms of Religious Life٫ New York٫ Free Press٫ ۱۹۶۵;
Randall Collins٫ Interaction Ritual Chains٫ Princeton; PrincetonUniversity Press٫ ۲۰۰۴٫ 

[٣] - این نکته را جفری الکساندر به خوبی در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری سال ٢٠٠٨ نشان می‌دهد٫ نگاه کنید به:
Jeffery Alexander٫ The Performances of Politics:Obama’s Victory and the Democratic Struggle for Power٫ Oxford٫ Oxford University Press٫ ۲۰۱۰٫  

[۴] _ - Aristotle٫ Poetics٫ Oxford٫ OxfordUniversity Press٫ ۲۰۱٣٫

[۵] - نقد عباس عبدی در مقاله‌های گوناگون او طرح شده‌اند٫ برخی از این مقاله‌ها در سایت خود او (آینده) موجود هستند٫ او در این مصاحبه با روزنامه‍ی اینترنتی روز نیز از نقد خود سخن می‌گوید:      www.roozonline.com