اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۲ تير ۱٣۹۲ -  ۱٣ ژوئيه ۲۰۱٣

بهار: دو هفته، دو تذکر. جمهوری‌اسلامی ایران دومین تذکر خود از دولت موقت مصر را هم گرفت؛ تذکر به‌دلیل آنچه دخالت در امور داخلی این کشور خوانده شد. درخواست مصری‌ها از ایرانی‌ها احترام به حرکت‌های مردمی است؛ حرکتی که موجی شده و پایه‌های صندلی رییس‌جمهوری قانونی مصر را سست و لرزان کرده است؛ البته با همراهی یکی از بزرگ‌ترین نهادها و جریان‌های مقابل دموکراسی، یعنی ارتش. دخالت ارتش در روند سیاسی مصر و برکناری دولتی که از دل دموکراسی و با رای مستقیم به جایگاه ریاست‌جمهوری رسید برای بسیاری از تحلیلگران جهان غیرقابل پذیرش بود و برای اکثریت مردم مصر قابل ستایش. بر‌این‌اساس بسیاری از تحلیلگران در روزهای نخست برسر این دو راهی بودند که تحولات اخیر مصر «کودتا» بود یا «انقلاب»؟
بازداشت و برکناری رییس‌جمهوری منتخب توسط ارتش را می‌توان یکی از عناصر تشکیل‌دهنده کودتاهای کلاسیک ارزیابی کرد. این در حالی است که حضور گسترده مردم در میدان التحریر و خیابان‌های مختلف در شهرهای بزرگ مصر و جمع‌آوری امضا و تهیه طومار با هدف برکناری محمد مرسی را نیز می‌تواند یکی از عناصر اصلی حق‌ تعیین سرنوشت به‌شیوه مسالمت‌آمیز قلمداد کرد. از این رو عملا تحولات اخیر در این کشور نه «کودتا» بود، نه «انقلاب»؛ هم «کودتا» بود، هم «انقلاب». بر همین اساس چهره‌های دانشگاهی از دل این تحولات به ضرورت ارائه تعریفی جدید رسیدند؛ تعریفی که نه «کودتا» را نفی کند، نه «انقلاب» را.
در همین حال در همان روزهای ابتدای سرنگونی دولت محمد مرسی تحلیلگران توانستند به‌سرعت خود را با تحولات جدید این کشور همراه کنند و سرنگونی حکومت محمد مرسی را از دریچه‌ای جدید مورد ارزیابی قرار دهند. هرچه تحلیلگران داخلی و خارجی در ارزیابی این تحولات پیشرو بودند وزارت خارجه جمهوری‌اسلامی ایران منفعل بود و دنباله‌رو؛ زیرا دستگاه سیاست خارجی جمهوری‌اسلامی ایران هنوز به درک دقیقی از تحولات مصر نرسیده است.
سرنگونی حکومت اسلامگرایان وابسته به اخوان‌المسلمین با همراهی ارتش و اکثریت مردم مصر مورد احترام تحلیلگران بود و مورد اعتراض مقامات جمهوری‌اسلامی ایران. ابتدا سخنگوی وزارت خارجه و اکنون رییس ستاد کل نیروهای مسلح.
عباس عراقچی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری‌اسلامی، سه‌شنبه هفته گذشته در نشست خبری خود در واکنش به تحولات مصر تاکید کرده بود: ما نگرانی‌های خود را نسبت به تحولاتی که در مصر در حال شکل‌گیری است و خلاف روندهای دموکراتیک و آرمان‌های مردم این کشور و ممکن است به درگیری و اختلاف منجر شود، اعلام کردیم.
وی با تاکید بر این‌که اعلام مواضع را دخالت در امور داخلی دیگر کشورها نمی‌داند گفته بود: ما از کشته‌شدن تعداد زیادی از مردم در روزهای اخیر و به‌خصوص دیروز متاسفیم و این اقدامات را محکوم و همه طرف‌های مصری را به خویشتنداری و پرهیز از خشونت دعوت می‌کنیم. سخنگوی وزارت امور خارجه با ذکر این نکته که استمرار تنش‌ها و درگیری‌ها باعث نگرانی همه کشورها به‌خصوص کشورهای منطقه شده، تاکید کرده بود: ما از عواقب برخوردهای خشن و خونریزی در داخل مصر و تبعات آن برای منطقه نگرانیم و از نزدیک تحولات را دنبال می‌کنیم.
دیروز نیز سرلشکر بسیجی سیدحسن فیروزآبادی، رییس ستاد کل نیروهای مسلح، در گفت‌وگو با خبرگزاری دفاع مقدس درباره وقایع مصر گفت: من درباره آنچه در مصر اتفاق افتاده متاسفم. اتفاقات مصر دارای ابعاد گوناگونی است. امیدواریم رهبران حقیقی مردم بتوانند سررشته‌دار ادامه امور شوند و مصر انقلابی، انقلابی بماند و در زنجیر آمریکا نیفتد.
وی با بیان نکات منفی اتفاقات رخ‌داده در مصر افزود: اولین نکته منفی دخالت ارتش بود. حضور ارتش، دادن ضرب‌الاجل به رییس‌جمهوری که با رای اکثریت مردم انتخاب شده بود و مسئول دموکراسی و انقلاب مصر بود، نه از نظرعقلی، نه در فرهنگ انقلابی قابل پذیرش نیست.
رییس ستاد کل نیروهای مسلح با تقبیح دخالت ارتش در وقایع سیاسی مصر، این کار ارتش را اشتباه راهبردی دانست و تاکید کرد: این کار ارتش مصر در بازداشت مرسی یک اشتباه راهبردی بود و امیدواریم برادرانمان در ارتش مصر زودتر خودشان را از حوادث سیاسی مصر بیرون بکشند و به کار حفظ و دفاع از سرزمین مقدس مصر به‌خصوص صحرای سینا بپردازند؛ زیرا این منطقه در خطر صهیونیست‌هاست.
طرح همین این سخنان و مواضع بود که تاکنون به طرح دو تذکر نسبت به آنچه دخالت جمهوری‌اسلامی ایران در امور داخلی مصر خوانده منجر شده بود، شود.
بر همین اساس سخنگوی وزارت خارجه مصر برای دومین مرتبه در دو هفته بعد از سقوط مرسی به اظهارات مقامات ایرانی درباره کشورش اعتراض کرد.
به‌گزارش عصر ایران، سایت رسمی وزارت خارجه مصر نوشت: «بدر عبدالعاطی»، سخنگوی وزارت خارجه مصر، از تکرار اظهارات مقامات ایرانی درباره مصر اعلام ناخرسندی شدید کرد.
سخنگوی وزارت خارجه مصر افزود اظهارات مقامات ایرانی ناشی از عدم‌آشنایی دقیق آن‌ها با چگونگی تحولات دموکراتیک مصر است. چنین اظهاراتی دخالت غیرقابل قبول در امور داخلی مصر است. وی همچنین از مقامات ایرانی خواست به‌جای دخالت در امور داخلی دیگر کشورها بر چالش‌ها و مشکلات داخلی و خارجی ایران متمرکز بشوند.
در پی هشدار مصر به ایران نسبت به آنچه «دخالت‌های» تهران در امور داخلی این کشور شمال افریقا خوانده است، علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، گفت جمهوری‌اسلامی خواهان «بهترین روابط» با قاهره است.
آقای صالحی روز پنجشنبه، با محمد کامل عمرو، همتای مصری خود، از طریق تلفن گفت‌وگو ‌کرد و با اشاره به تحولات مصر اظهار داشت: «هر تصمیمی که مردم مصر بگیرند، مورد احترام همگان است.» وی در این مکالمه تلفنی همچنین بر ضرورت «وحدت و انسجام ملی» در مصر و همکاری «نخبگان» این کشور تاکید کرده است. وزیر خارجه ایران افزود: «روند دموکراسی که در مصر شروع شده، روندی پایدار خواهد بود و روز‌به‌روز مستحکم‌تر خواهد شد.»
در ادامه بررسی تحولات مصر، دیروز علی‌اکبر صالحی راهی آنکارا شد تا با مقامات این کشور دیدار و گفت‌وگو کند. در سال‌های اخیر گزارشی دیگر از فعالیت‌های دیپلماتیک ایران درباره تحولات مصر حکایت از آن دارد که علی‌اکبر صالحی برای گفت‌وگو و رایزنی با مقامات ترکیه در این‌باره به آنکارا سفر می‌کند. این نخستین‌بار در سال‌های اخیر است که تهران و آنکارا درباره یکی از تحولات منطقه‌ای به اشتراک نظر رسیده‌اند.
ترکیه درباره برکناری محمد مرسی از ریاست‌جمهوری مصر موضعی انتقادی داشته است تا جایی که دولت این کشور خواهان دخالت شورای امنیت سازمان ملل متحد رویدادهای سیاسی مصر شده است. این مواضع واکنش شدید دولت موقت مصر را در پی داشت که در یک مورد آن وزارت امور خارجه مصر سفیر ترکیه در قاهره را احضار کرد.