اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۹ تير ۱٣۹۲ -  ۲۰ ژوئيه ۲۰۱٣

 «شمارش معکوس برای اولین آزمون»عنوان سرمقاتله روزنامه جام جم به قلم مهدی فضائلی است که در آن می خوانید؛مهم ترین و نخستین اقدام رئیس جمهور منتخب پس از تنفیذ و تحلیف، معرفی وزرا به مجلس شورای اسلامی برای گرفتن رای اعتماد از نمایندگان مردم است.
این اهمیت نه فقط از این روست که امکان ارزیابی دقیق تر آقای روحانی و تطبیق ایشان با شعارهایی مانند اعتدال و تدبیر فراهم می شود، بلکه از این جهت است که سرنوشت بخش مهمی از مقدرات کشور برای چهار سال آینده به دست این افراد خواهد بود.
آیا رسانه ها در مواجهه با این امر مهم باید به گمانه زنی بسنده کنند یا وظیفه و رسالت مهم تری مثل کمک به رئیس جمهور منتخب در این انتخاب خطیر را دارند؟
بدون تردید سکوت کردن و منفعل بودن و اکتفا به گمانه زنی، راه صواب رسانه ها نیست، خصوصا در شرایطی که جریانی تلاش می کند با فشار و سهم خواهی، دولت تدبیر و امید را مصادره کند و از حماسه ای که در خلق آن نقش اندکی داشته است، غنایم چرب و شیرینی برای خود دست و پا کند!
خنثی کردن فشار سهم خواهان، تبیین ویژگی های وزرای تراز انقلاب اسلامی، آرام نگه داشتن فضا برای استفاده رئیس جمهور منتخب از اختیارات خود و تعدیل مطالبات، از جمله اقداماتی است که رسانه ها در کمک به رئیس جمهور منتخب می توانند انجام دهند.
اصولگرایان از دولت آینده سهم نمی خواهند و مطالبه شان فقط پایبندی جناب روحانی به شعارها و وعده های داده شده از قبیل فراجناحی بودن، اعتدال، عقلانیت، تدبیر و کارآمدی است البته آقای روحانی فرزند و دست پرورده حوزه های علمیه است لذا حفظ ارزش ها و پایبندی به اسلام ناب محمدی (ص) و خط امام و رهبری در انتخاب اعضای کابینه از دیگر مطالبات همه علاقه مندان به نظام از حجت الاسلام والمسلمین روحانی می باشد.
تا معرفی وزرای جدید به مجلس شورای اسلامی کمتر از یک ماه فرصت باقی است و می توان گفت شمارش معکوس برای اولین آزمون بزرگ رئیس جمهور دولت یازدهم آغاز شده است. همزمان با ضیافت الهی برای سربلندی جناب آقای روحانی در این آزمون دعا می کنیم.

خراسان:باور کنید فردا دیر است
«باور کنید فردا دیر است»عنوان سرمقاله روزنامه خراسان به قلم کورش شجاعی است که در آن می خوانید؛حتی تصور تشنگی سخت و دلهره آور است، تصور روزی که آب جیره بندی شود و ساعت ها منتظر جاری شدن مقداری آب در شیرها شویم. این درست است که این روزها هنوز به شرایط آن چنان دشواری که آب جیره بندی شود نرسیده ایم اما با وجود واقعیت های غیرقابل کتمان آیا نباید بسیار بیشتر از این ها نگران کمبود آب در کشور، استان خراسان رضوی و مشهد عزیز باشیم؟ شاید بیان چند عدد و رقم اعلام شده توسط مسئولان رسمی کشور قدری زوایای پنهان چالش کمبود آب را برای مسئولان و مردم عزیزمان روشن کند.
از مجموعه سرزمین پهناورمان ایران تنها ۱۵ درصد برخوردار از پوشش گیاهی است (که بنا بر برخی آمار این رقم تا ۱۰ درصد کاهش پیدا کرده است) و بیش از ۸۵ درصد کشور ما جزو مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود آیا همین یک عدد و رقم کفایت نمی کند که ما چالش کمبود آب را در کشورمان جدی بگیریم؟
اسف بارتر این که ۵۰ سال پیش پوشش جنگلی کشورمان ۲۰ میلیون هکتار بوده و حالا بر اساس آمار رسمی به ۱۴ میلیون هکتار کاهش پیدا کرده است و برخی آمار غیررسمی میزان از بین رفتن و تخریب جنگل ها را ۱۲ میلیون هکتار ذکر کرده اند. متأسفانه از همین میزان اندک پوشش جنگلی و سرانه یک چهارمی جنگل در کشور ما نسبت به سرانه جهانی که آن هم در نقاط شمالی کشور و منطقه زاگرس و اندک نقاط دیگر تجمیع شده است سالانه ۱۰۰ هزار هکتار تخریب یا بی کیفیت می شود.
مقایسه میانگین بارندگی سالانه در ایران با چند کشور دیگر
وقتی بر اساس آمار در سال زراعی جاری که سال نسبتاً خوبی به لحاظ بارش ها و نزولات جوی بوده است ۲۱۷ میلی متر میانگین بارش دوره داشته ایم آن هم باز به صورت این که بیشتر بارش ها در برخی مناطق کشور بوده و بسیاری از مناطق کشور دچار کم بارشی بوده اند و در حالی که میانگین بارش برخی کشورها تا چند برابر میانگین بارش کشور ماست، نباید به فکر چاره ای اساسی افتاد؟ بد نیست نگاهی به میزان بارش در برخی کشورها داشته باشیم. میانگین بارندگی سالانه در افغانستان ۲۵۰ میلی متر، عراق ۳۰۰ میلی متر، ارمنستان ۳۰۰ تا ۸۰۰ میلی متر و در اوکراین ۴۰۰ تا هزار و ۲۰۰ میلی متر گزارش شده است همچنین متوسط بارش در آسیا ۶۰۰ میلی متر و متوسط بارش در جهان ۸۴۰ میلی متر است. همین ۲ روز پیش مدیر آبفای تهران با اشاره به این که مصرف میانگین آب در تهران حدود ۲.۶ میلیون مترمکعب در روز است و با توجه به این که به ازای هر نیم تا یک درجه افزایش دمای هوا مصرف آب ۱۰۰ هزار مترمکعب افزایش می یابد گفت: در روزهای اخیر شاهد افزایش ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار مترمکعبی روزانه مصرف آب بوده ایم که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۱ درصد افزایش نشان می دهد.
حال ببینیم در شرایطی که تهران همیشه بیشتر از همه جای کشور و در همه موارد مورد توجه قانون گذاران و دولت مردان بوده است، وضعیت به این گونه است آن هم در شرایطی که هنوز دمای تهران در گرمترین روزها به ۴۱ درجه رسیده است. این دما را مقایسه کنید با دمای ۴۵ درجه ای قم و برازجان بوشهر، گرمای ۴۸ درجه ای کهنوج در جنوب کرمان، گرمای ۵۱ درجه ای آبادان و خرمشهر و گرمای ۵۲ درجه ای دهلران در همین سه روز گذشته یعنی ۲۶ تیرماه ۱۳۹۲ .
آیا با وجود این آمار نباید برای آینده خراسان نگران بود؟
سری هم به خراسان رضوی عزیز و مظلوم خودمان بزنیم، گر چه به خاطر ایجاد سدهای متعدد و تا حدودی مهار روان آب ها و انجام میزان نه چندان چشم گیر آبخیزداری و آبخوانداری و همچنین به یمن بارش های خوب سال جاری، امسال خوشبختانه خبری از جیره بندی آب نیست اما در حال حاضر ذخیره آب سدهای اصلی تأمین کننده آب مشهد چندان قابل توجه نیست به گونه ای که در حال حاضر در مخزن ۳۳ میلیون مترمکعبی سد طرق تنها ۱۴.۵ میلیون مترمکعب آب ذخیره شده است و در مخزن ۲۶ میلیون مترمکعبی سد کارده تنها ۱۱.۵ میلیون مترمکعب آب ذخیره شده است و متأسفانه پس از به صفر نزدیک شدن ورودی آب به سد دوستی در حال حاضر در مخزن یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعبی تنها ۶۰۰ میلیون لیتر آب ذخیره شده است که حقابه ما از این سهم با ترکمنستان نصف به نصف است و اگر چه به همت و پشتکار فرزندان این مردم در بخش تأمین، استحصال و انتقال آب، میزان هزار لیتر آب در ثانیه که تا سال ۸۷ به مشهد می رسید در حال حاضر به ۵ هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه افزایش یافته و به قولی ۷۰ درصد نیاز آب شرب مشهد از سد دوستی تأمین می شود، اما در صورت ادامه به صفر ماندن ورودی آب به سد دوستی به خاطر ایجاد سد سلما در افغانستان آن وقت وضعیت آب مشهد چه خواهد شد؟
کم مانده است از سینه دشت مشهد خون بیرون بزند
آری گفته می شود که در صورت کمبود آب و بروز مشکل از ظرفیت سد تازه افتتاح شده ارداک برای تأمین آب شرب مشهد استفاده خواهد شد و در هر ثانیه حدود هزار و ۱۰۰ لیتر آب وارد شبکه توزیع می شود اما مگر می توان این واقعیت را کتمان کرد که به خاطر خشکسالی های اخیر و بر اساس آمار رسمی حدود ۸۰ درصد آب مصرفی استان خراسان رضوی از منابع زیرزمینی تأمین می شود. منابع زیرزمینی که به خاطر برداشت بی حساب و کتاب و بی رویه و حفر بیش از ۶ هزار و ۷۰۰ حلقه چاه و چاهک دشت مشهد را به یکی از بحرانی ترین دشت های کشور تبدیل کرده است و آن قدر شیره جان سفره های زیرزمینی آب این دشت ها کشیده شده است که در فاصله ۲۰ سال سطح آب های زیرزمینی استان بیش از ۱۴ متر افت کرده است و به قول برخی از کارشناسان آب کم مانده است که از سینه دشت مشهد به جای آب، خون بیرون بزند و وا اسفا که بیش از ۸۵ درصد برداشت های غیرمجاز آب از دشت های رنجور و فرونشسته استان توسط چاه های مجاز برداشت می شود. این برداشت های بی رویه و غیرمنصفانه کار را بر دشت های مشهد چنان سخت کرده که در برخی نقاط دشت ها دچار فرونشست شده اند و این یعنی هزار و یک مصیبت چرا که به قول زمین شناسان فرونشست یک دشت به منزله پایان مراحل بیابان زایی و به نوعی مرگ دشت و سفره های زیرزمینی محسوب می شود و کار بدان جا رسیده است که بر اساس پیش بینی کارشناسان مجموع ذخایر آبی مشهد که تا پیش از این می گفتند فقط تا ۱۵ سال آینده را جواب خواهد داد امروز این عدد به ۱۰ سال و ۸ سال کاهش پیدا کرده است.
اتلاف ۶۰ تا ۶۵ درصدی آب در بخش کشاورزی
پس ای همه مسئولان، همه قانون گذاران، همه دوست داران و همه مردم آیا برای «نجات آب» و نجات زندگی در خراسان رضوی و در دشت مشهد فردا دیر نیست؟ وقتی شرایط اقلیمی و میزان بارش کشور و استان خراسان رضوی چنین است پس چرا بسیاری دست بر روی دست گذاشته اند و انگار نه انگار که غول مهیب تشنگی در کمین استان و مشهد عزیز نشسته است. آیا جای هزاران افسوس نیست که در همین شرایط بحرانی دشت مشهد، هنوز آن چنان که باید عزمی جزم نشده است تا از خروج برخی روان آب ها به خارج از کشور جلوگیری شود، هنوز عزمی جزم نشده است که فکری اساسی برای جلوگیری از هدر رفت آب در بخش کشاورزی بشود. آیا تأسف بار نیست که ۸۹ درصد همین آب کیمیا در بخش کشاورزی مصرف بلکه دقیق تر بگوییم بیشتر آن هدر می رود؟ چگونه باور کنیم که با وجود چالش اساسی آب در خراسان رضوی از مجموع ۸۵۰ هزار هکتار اراضی زراعی و باغی آبی استان تنها از سال ۶۹ تا ۸۹ یعنی در مدت ۲۰ سال فقط ۹۷ هزار هکتار از این اراضی به سیستم نوین آبیاری مجهز شده است و طی ۲ سال اخیر ۱۱ هزار هکتار دیگر نیز به آن اضافه شده است اما هنوز بر اساس آبیاری سنتی و غرقابی متأسفانه ۶۰ تا ۶۵ درصد آب در این بخش همچنان هدر می رود. این در حالی است که به گفته کارشناسان اگر تنها جلوی ۱۰ درصد اتلاف آب در بخش کشاورزی گرفته شود، مشکل آب مشهد تا حد زیادی رفع خواهد شد. اما چه سود که این فریادها گویی نمی خواهد به جایی برسد و گاه این مسئله مهم در کمان نامیمون پاسکاری گرفتار می آید و گاه در هفت خان کمبود اعتبار و نبود برنامه ریزی موثر و کارآمد.
تازه اگر ما کشور پرآب و برخوردار از پوشش جنگلی و گیاهی مناسب بودیم نیز باید از منابع و ذخایر خدادادی مراقبت و محافظت می کردیم و به بهترین شکل هم از آن بهره می بردیم و هم از آن حفاظت می کردیم برای فردای وطن و فرزندان ایران زمین، چه رسد به شرایطی که وضعیت اقلیم و بارش کشورمان طی قرن های متمادی مشخص و آشکار است و باید همه ما برای نجات همین آب اندک و استفاده بهینه از آن، عزم خود را جزم کنیم. اما معلوم نیست تا کی و تا چند سال آب این مایه حیات و کمیاب در ایران و خراسان رضوی این چنین خصوصاً در بخش کشاورزی آشکارا به هدر رود.
و هنوز آن چنان که باید مسئولان به فکر آمایش سرزمین، ارائه الگوی کشت مناسب با اقلیم و میزان آب کشور و استفاده بهینه از آب های موجود نیفتاده اند. این در حالی است که امروزه با مکانیزه کردن و مدرن کردن شیوه کاشت، داشت، برداشت و آبیاری در بسیاری از نقاط جهان اقداماتی انجام شده که با وجود کاهش ۱۰ برابری مصرف آب میزان تولید را به طور متوسط ۱۷ برابر افزایش داده اند و در بسیاری موارد برداشت ۳۰ تنی از یک هکتار زمین به روش سنتی را با استفاده از شیوه مدرن به ۹۰۰ تن محصول افزایش داده اند و این یعنی افزایش ۳۰ برابری تولید محصول با استفاده از روش های مدرن.
حیف از این آب تصفیه شده که به فاضلاب ها ریخته می شود
ای همه مسئولان آیا برای نجات آب و استفاده بهینه از این مایه حیات و تحویل کشوری آباد به نسل های آینده فردا دیر نیست؟ آیا هنوز وقت آن نرسیده که جلوی ۳۰ درصد پرت و هدر رفت آب در شبکه های فرسوده انتقال آب شهری گرفته شود؟ آیا وقت آن نرسیده است که عزمی جزم شود که آب آشامیدنی که با این همه هزینه و مشقت استحصال، تصفیه و به لوله ها جاری می شود صرف پر کردن استخرهای خانگی، باغ های شخصی آن چنانی، استحمام و شست و شو و از همه بدتر از طریق کانال حمام و توالت به فاضلاب ها ریخته شود؟
آخر در کجای دنیا آب به هزار مشقت استحصال و تصفیه می شود و به جای صرف آشامیده شدن چنین غافلانه راهی لوله های فاضلاب ها می شود؟ حتی در کشورهای پرآب جهان مانند اوکراین که ۳ هزار رود پرآب در آن دائماً جاری است آب آشامیدنی مردم جدا از سیستم مرکزی و انتقال آب است.
همه مشکل این است که ما بحران را باور نداریم
همه این ها به خاطر این است که ما خشک و نیمه خشک بودن ۸۵ درصد مساحت کشور پهناورمان را و کم بارش بودن منطقه خود را و مایه حیات بودن آب را باور نداریم و گر نه به آب این مایه حیات و مایه تمدن این گونه جفا نمی کردیم. هنوز برای نجات آب و دشت های بحرانی کشورمان از جمله دشت خراسان رضوی و مشهد و نجات دشت تشنه فرصت داریم، هنوز می توان برای جلوگیری از هدر رفت آب و بخش کشاورزی، صنعت و آب شرب کارهای بزرگ بسیاری انجام داد. هنوز می توان به پدیده بارور کردن ابرها در زمان مناسب نگاهی جدی داشت، هنوز می توان برای مهار روان آب هایی که غلت زنان از مرزهای کشور خارج می شود کاری اساسی کرد، هنوز می توان به صورت جدی حقابه خود را از کشور همسایه افغانستان به صورتی قانونی پیگیری کرد. هنوز می توان با انجام کارهای بزرگ و بلند مدت حتی اقلیم برخی مناطق کشور را با استفاده از دستاوردهای جدید علمی تغییر داد. هنوز می توان با برنامه ریزی هامون، زاینده رود و دریاچه رضائیه را از مرگ نجات داد، حتی هنوز می توان بر روی طرح بزرگ اتصال دریای خزر به خلیج فارس جدی تر اندیشید. هنوز می توان از نقطه نظرهای دقیق و علمی کارشناسان آب، زمین، محیط زیست، سدسازی، آبخیزداری و آبخوانداری برای نجات آب کشور و به خصوص خراسان رضوی و مشهد عزیز استفاده های فراوان کرد و حرف ها و هشدارهای آنان را جدی گرفت و اگر امروز به شکلی اساسی و مبنایی طرحی نو در نیندازیم و چاره ای اساسی نیندیشیم، باور کنید به آن چه باور دارید برای نجات آب فردا دیر است.

کیهان:واقع بینی در تحولات مصر
«واقع بینی در تحولات مصر»عنوان یادداشت روز روزنامه کیهان به قلم سعدالله زارعی است که در آن می خوانید؛معمولا در تحولات اجتماعی تفاوتی میان آنچه در کلیت یک پدیده روی می دهد با آنچه در اجزاء آن پدیده روی می دهد وجود دارد و از این رو یک جامعه شناس و یا روانشناس اجتماعی تلاش می کند تا با جداسازی اجزاء و سپس کشف روابط هر پدیده با پدیده های دیگر حتی الامکان به همه حقایق دست یابد و به تصویر جامعی از تحولات اجتماعی برسد که البته کار بسیار سخت و توام با ضریب خطای نسبتا بالا می باشد به همین دلیل در بسیاری از موارد جامعه شناسان و روانشناسان اجتماعی قادر به پیش بینی آینده نیستند.
یکی از اصلی ترین پایه های بررسی تحولات «نفوذ» می باشد و در این مقوله در اینکه آیا آنچه در سطوح بالا می گذرد با آنچه در سطوح زیرین جریان دارد، با یکدیگر نسبت «الزام»ی دارند مباحث زیادی میان جامعه شناسان پدید آمده است. جزمیت گرایان نظیر «مارکس» معتقد به وحدت روندها و نتایج هستند آنان روند تحولات اجتماعی را بصورت خطی مطالعه کرده و از آن تفسیر واحدی بروز می دهند اما اغلب جامعه شناسان و روانشناسان اجتماعی معتقدند نسبت الزام آوری میان درجه نفوذ در سطح بالا و سطح پایین یک پدیده اجتماعی وجود ندارد. «تالکوت پارسونز» معتقد به چهار نوع نفوذ است وی می گوید نفوذ سیاسی متعلق به طبقه اول جامعه است که طبقه حکمرانان را شامل می شود این نفوذ اگرچه بسیار موثر است اما در پایدار بودن آن تردید جدی وجود دارد. یک نوع از نفوذ دیگر «نفوذ اعتباری» است که به اعتبار یک توافق روی داده و میزان پایایی آن به دوره توافق بستگی دارد این نوع از نفوذ هم اگرچه می تواند پایه های یک تحول اجتماعی را شکل دهد اما خود مانند نفوذ سیاسی محکوم به دوره خاص زمانی است. نوع دیگری از نفوذ، نفوذ مبتنی بر «وفاداری های متفاوت» است. در این نوع، نفوذ سیاسی و اعتباری به نوعی نگرش خاص در جامعه تبدیل شده و پایایی آن نسبت به دو نوع دیگر بیشتر است، مارکسیسم و ناسیونالیسم دو نمونه از این نوع نفوذ به حساب می آیند.
نوع چهارم نفوذ معطوف به هنجارهاست. این نوع از نفوذ پایه های اصلی تحولات اجتماعی را تشکیل می دهند و تاثیرات جدی بر انواع نفوذهای دیگر دارند. البته این نوع از نفوذ در یک بستر زمانی طولانی شکل می گیرد و حرکت بطئی دارد.
در محیط منطقه ای ما شاهد هر چهار نوع نفوذ هستیم گاهی این ها را یکی دیده ایم و خواسته ایم از همه آن ها تعریف واحدی ارائه دهیم ولی زمانی که با راه جداگانه نوعی از نوع دیگر مواجه شده ایم متوجه شده ایم که پدیده را آنگونه که باید نشناخته ایم اما واقعیت این است که در اینجا بیش از آنکه ما در فهم پدیده دچار خطا شده باشیم در این همانی پدیده دچار خطا و ساده انگاری شده ایم. جدای از اینکه گاهی هم ناخواسته به ورطه نوعی جزمیت گرایی هم می افتیم.
بگذارید در بررسی این موضوع مثالی بزنیم. در مصر ما با مقوله ای بنام «تحولات» مواجه هستیم بعد از مدتی اتفاقاتی افتاده است و بعضی از ما در درستی درک خود در این موضوع دچار تردید شده ایم و به عبارت دیگر درباره اینکه آنچه در مصر می گذرد، واقعا «تحول» است به تردید افتاده ایم و بعضا حکم کرده ایم که نظام مبارک بازسازی می شود و همان کارگردانان دوره مبارک یعنی جبهه مشترک غربی صهیونیستی عربی به صحنه باز می گردند و گاهی از این هم پا را فراتر می گذاریم و می گوئیم از اول هم آنچه روی داده، برنامه ریزی همان جبهه حامی مبارک بوده است. اما واقعیت این نیست. واقعیت این است که ما در مصر بدون شک با یک روند واقعی بنام «تحولات» مواجه هستیم ولی این تحولات چند لایه دارد که ما به دلیل آنکه بعضی از لایه های آن را ندیده ایم، موضوع را در لایه یا لایه های خاص بررسی کرده و بطور طبیعی به نتیجه واقعی نرسیده و به عبارت دقیق تر دچار بن بست شده ایم. بن بست تحلیلی ما، خطای ما را به ما نشان می دهد نه خطا بودن آنچه در صحنه عینی در مصر روی داده است.
ما در تحولات مصر روی بیانیه ها و اقدامات ارتش، بیانیه ها و اقدامات احزاب و دسته های سیاسی از جمله اخوان المسلمین، بیانیه ها و اقدامات شخصیت های ذی نفوذ مصر و بیانات و اقدامات جبهه غربی- عربی تمرکز کرده و آن ها را عین «واقعیت» تلقی کرده ایم و با بالا و پایین شدن صاحبان بیانیه ها و اقدامات، بالا و پایین شده ایم و حال آنکه صاحبان و عاملان اصلی تحولات یعنی «مردم» و «هنجارها» را به حساب نیاورده ایم. این در حالی است که پدیده تحولات در مصر توسط این توده ها ایجاد شده و توسط صاحبان بیانیه ها و اقدامات تفسیر شده است. در چنین شرایطی بروز خطا در ارزیابی ما کاملاً طبیعی و بدیهی است. برای درک دقیق تر این تفاوت می توانیم چند مثال بزنیم.
مردم در مصر در میان همه مکاتب و در میان همه آنچه «راه حل» معرفی می شوند به «اسلام» اعتماد دارند و اساساً نسبت آنان با اسلام را نمی توان با تعلق خاطر گروهی از آنان به تجربه ها و اندیشه های دیگر نظیر ناصریسم، پان عربیسم، سوسیالیسم و لیبرالیسم مقایسه کرد و از این رو می بینیم وقتی مصریان در یک میدان یا خیابان جمع می شوند، اسلام برجسته ترین و عام ترین وجه مشترک آنان است و از این رو بود که در انتخابات آذر و دی ۱٣۹۰، ٨۵ درصد مسلمانان مصری به اسلام گراها رأی دادند. پس نباید در این موضوع که حاکمیت اسلام برجسته ترین خواسته های مصریان است تردید کرد. درباره مدل اسلامی مورد نظر آنان هم باید گفت مصریان دنبال «اسلام مصری» هستند کما اینکه هر ملتی نوعی از اسلام را به تناسب تجربه، تاریخ و ویژگی های فرهنگی خود می پذیرد که با انواع دیگر تفاوت هایی دارد. همه می دانیم که اسلام مصریان بیش از هر چیز به «عرفان» و اندیشه های عرفانی تمایل دارد و از این رو تشیع و تصوف در میان مصریان دارای جایگاه برجسته بوده و در دوره هایی از زمان به آنان در رسیدن به حکومت اسلامی کمک کرده است. پس می توانیم با قاطعیت بگوئیم این نوع از اسلام، میانه ای با دو نوع از اسلام ندارد، اسلامی که بر افراط گرایی وهابی تکیه دارد و اسلامی که بر انزوای سکولاریستی بنا شده است.
مثال دیگر، مردم مصر بر حسب تجربه ۲۰۰ سال اخیر خود یعنی از سال حمله ناپلئون بناپارت به مصر تا زمانی که حسنی مبارک از اریکه قدرت به زیر کشیده شد، غرب و جبهه آن را در مقابل خود دیده اند. مصر در اوایل قرن نوزدهم به اشغال ارتش متجاوز فرانسه به فرماندهی ناپلئون درآمد و از دو دهه پایانی قرن ۱۹ تا اواسط دهه سوم قرن بیستم در اشغال کامل انگلیس بوده و از اواسط دهه سوم تا اوایل دهه ششم قرن بیستم حکومت یک خانواده تحت حمایت انگلیس را تجربه کرده است و از اواخر دهه پنجم قرن بیستم تا اواسط دهه هشتم این قرن دست کم چهار بار با جنگی که غرب، دشمن مصریان را حمایت می کرده، مواجه بوده اند و از اواسط دهه ۱۹۷۰ تا اوایل دهه ۲۰۱۰ هم شاهد یک رژیم دیکتاتور وابسته به غرب بوده و حاصل همه این سالها یعنی از حمله ناپلئون تا سقوط مبارک، فقر و عقب ماندگی و بیچارگی بوده است.
کاملاً واضح است که این مردم تحت هیچ شرایطی پای ورقه ای که این وضع را تداوم ببخشد امضا نمی کنند و در عین حال هر صدایی را که در صدد نفی سیطره غرب باشد مورد حمایت قرار می دهند. براین اساس همین روزها یک شبکه تلویزیونی غرب با تعجب گفت مردم در هر دو اجتماع میلیونی هواداران و مخالفان محمد المرسی رئیس جمهور برکنار شده مصر با دخالت آمریکا مخالفند و معتقدند دخالت های آمریکا مانع وحدت مصریان شده است.
براساس مدلی که تالکوت پارسونز ارائه کرده است، «اسلام» و «غرب ستیزی» در مصر یک هنجار است و تاثیر و «نفوذ اجتماعی» این دو بر تحولات به مراتب و با فاصله بسیار زیاد از عوامل دیگر- نفوذ سیاسی، نفوذ اعتباری و نفوذ پیمانی- بیشتر است و دقیقا از این رو، خطاست اگر عمق، اندازه، نتایج، مانایی و... تحولات مصر را با عملکردها و سرانجام های صاحبان نفوذ سیاسی- ارتشیان- صاحبان نفوذ اعتباری- محمد مرسی، عبدالفتاح السیسی و...- و صاحبان نفوذ پیمانی- جبهه انقاذ و جنبش تمرد- بسنجیم و نتایج را با آنان ببینیم.
در مصر پدیده بیداری اسلامی که دو رکن اصلی آن دین گرایی در عرصه اجتماعی و غرب ستیزی در عرصه سیاسی است با جدیت در جریان است و دایما بر هواداران و حاملان آن افزوده می شود. مصر محصول بیداری یعنی انقلاب خود را با حدود ۵/٣ میلیون نفر آغاز کرد، یک سال بعد عدد کسانی که پای بیداری به میدان انتخابات آمدند به حدود ۱۵ میلیون نفر رسید، امروز به اعتبار ندای مشترک ضد غربی در میدان التحریر و میدان «الرابعه العدویه» از این عدد عبور کرده است. بیداری مصریان با ضرب و زور ارتش یا با وعده های دروغین و چرب دربارهای عرب یا با دیپلماسی اروپایی- آمریکایی قابل مهار نیست.
سقوط دولت اخوان در مصر عوامل مختلفی دارد اما در میان این عوامل سهم خود اخوان از بقیه بیشتر است. اخوانی ها در زمان انتخابات مجلس الشعب روی دو عنصر تاکید داشتند و حال آن که وقتی اکثریت پارلمانی را به دست آوردند بر این دو وفادار نماندند. «عصام العریان» سخنگو و رئیس بخش سیاسی اخوان در تاریخ ۱۲/۹/۹۰ در مصاحبه با شبکه بی بی سی گفته است: «اخوان و حزب آزادی و توسعه الان دنبال این نیستند که به تنهایی دولت تشکیل دهند. مصر اکنون نیازمند دولت وحدت و توافق ملی است. دولتی که توانمند باشد چون مشکلاتی که نظام پیشین بر جای گذاشت، کار را دشوار کرده و برای حل آنها به همراهی همه نیروهای سیاسی نیاز دارد و این لااقل ۵ سال طول می کشد» وی در این مصاحبه روش اردوغان در ایجاد همبستگی اجتماعی را ناکارآمد معرفی کرده و گفته است «ما به یک نظام اسلامی احتیاج داریم که مدل اسلامی زندگی را به اجرا بگذارد.» واقعیت این است که اخوان در این یک سال همراهان خود در انقلاب بهمن ٨۹ را به طور جدی در دولت مشارکت نداد و به جای پیگیری مدلی اسلامی مصری، درصدد برآمد تا دیوار بی اعتمادی غرب و جبهه عربی وابسته به آن را بردارد که موفق هم نشد.

جمهوری اسلامی:بازی با امنیت ملی لبنان
«بازی با امنیت ملی لبنان»عنوان سرمقاله روزامه جمهوری اسلامی است که ر آن می خوانید؛این روزها لبنان در وضعیت پرالتهابی بسر می برد. این کشور کوچک در ماه های اخیر بویژه در تابستان ۹۲، حجم سنگینی از توطئه ها و زنجیره ای درهم تنیده از حوادث را تجربه می کند. هر چند لبنان در طول سالیان متمادی به این قبیل توطئه ها، که دارای منشاء خارجی هستند، عادت کرده و توانسته همچنان روی پای خود بایستد ولی قطعاً ادامه این حوادث می تواند منطقه را وارد بحران های عمیق نماید.
هر چند حاکمیت ملی در لبنان همچنان پابرجاست ولی ابعاد و انباشت توطئه ها در این کشور، رفته رفته به مرز خطرناکی می رسد که توجه به حل آن، از ضرورت های بزرگ منطقه به شمار می آید. این زنجیره خطرناک، در چند دسته قابل ارزیابی است:
۱ - قرار گرفتن لبنان در مرز با رژیم غاصب صهیونیستی، این کشور را درحالتی از ناامنی همیشگی قرار داده که همواره در معرض مطامع شوم متجاوزان باشد. از این رو لبنان در نیم قرن اخیر روی گسل خطرناکی از حوادث و زلزله های نظامی، سیاسی و امنیتی قرار داشته که از جانب رژیم صهیونیستی به این کشور کوچک تحمیل شده است. شاید بارزترین این تعرضات، تجاوز وسیع ارتش رژیم صهیونیستی به لبنان در جنگ ٣٣ روزه برای تخریب زیربنای اقتصادی این کشور بود که مقاومت مردم لبنان در راستای نبرد جانانه حزب الله لبنان با متجاوزین صهیونیست توانست این فرصت را به یک نقطه قوت برای ملت لبنان تبدیل کند. علاوه بر این، لبنان به دلیل عدم برخورداری از یک ارتش منسجم و قدرتمند، همواره در معرض تجاوزات نظامی رژیم صهیونیستی از زمین و هوا و دریا قرار داشته و ناامنی و تردید همیشگی ناشی از تهدیدات اسرائیل را با پوست و گوشت خود احساس کرده و هیچگاه احساس آسودگی نکرده است.
۲- لبنان خاستگاه طوایف، ادیان و مذاهب مختلف و چهارراه تعاطی افکار و اندیشه های غرب و شرق است و طی سالیان متمادی علیرغم فراز و نشیب های گوناگون، توانسته به نصاب قابل قبولی از همزیستی مسالمت آمیز میان ادیان و مذاهب دست یابد ولی اخیراً ایجاد درگیریهای طائفه ای که توسط وهابی های تکفیری و با حمایت رژیم های مرتجع عرب در این کشور دامن زده می شود، مهمترین ارمغان و دستاورد برای رژیم صهیونیستی است.
با شکست توطئه صهیونیستی علیه یکپارچگی و مقاومت ملت لبنان در جنگ ٣٣ روزه، طرح ایجاد تقابل میان گروههای سلفی و حزب الله لبنان در دستور کار محور صهیونیستی - آمریکایی قرار گرفت.
در این چارچوب و همزمان با شعله ور شدن آتش فتنه در سوریه، از مقطع زمانی دو سال پیش، شیخ احمد الاسیر، روحانی اجیر شده سلفی در شهر صیدا با حمایت های سعودی، تحرک خود را با هدف خلع سلاح حزب الله آغاز و با اقدامات فتنه افکنانه، آتش جنگ مذهبی را در لبنان شعله ور کرد. اما اخیراً تحرکات جدید وی متأثر از تحولات سوریه و شکست تروریست های افراطی در شهر القصیر پیروزیهای به دست آمده ارتش سوریه، شکل پیچیده تری به خود گرفت و با همراهی سران ارتجاع عرب همسو با غرب، توطئه ایجاد جنگ داخلی در لبنان ابعاد گسترده تری یافت.
وی بادرگیر کردن ارتش لبنان و ایجاد انفجار و ناامنی در ضاحیه جنوبی بیروت که منطقه تحت نفوذ حزب الله به شمار می آید، علناً به دنبال وقوع جنگ فرقه ای در لبنان است که حلقه ای از توطئه زنجیره ای علیه حاکمیت این کشور به حساب می آید. او همچنین تلاش دارد موازنه نظامی در سوریه را که اخیراً به ضرر تروریست های افراطی بهم خورده، از مسیردامن زدن به درگیری های قومی در لبنان و تضعیف جبهه مقاومت اسلامی، تغییر دهد.
٣ - لبنان بیش از سه ماه است که در حساس ترین شرایط، بدون دولت ادامه حیات می دهد. تمام سلام، نخست وزیر قانونی این کشور که در ۱٨ فروردین سال جاری از سوی رئیس جمهور مأمور تشکیل کابینه شده، به علت کارشکنی جبهه ۱۴ مارس که همسو با ارتجاع عرب و صهیونیستها عمل می کند، تاکنون موفق به تشکیل دولت نشده و مردم لبنان مجبورند همچنان تاوان سنگین خسارت های سیاسی، امنیتی و اقتصادی ناشی از نبود دولت را بپردازند. مردم لبنان تا امروز در انتظار آغاز به کار دولت قانونی کشور خود به سر می برند که باید به ریاست "تمام سلام" که امروز از وی به جای نخست وزیر، فقط به نام مأمور تشکیل کابینه یاد می شود، برپا شود.
۴- بوی خیانت سیاسی علیه مقاومت اسلامی، امروز بیش از هر زمان دیگری در لبنان به مشام می رسد. غرب و شیوخ نفتی عرب که از کارشکنی های سیاسی جبهه ۱۴ مارس علیه حزب الله لبنان مأیوس شده اند، اخیراً توطئه ایجاد اختلاف میان ائتلاف حزب الله و جریان آزاد ملی لبنان به رهبری میشل عون را در دستور کار خود قرار داده اند. این دو جناح سیاسی مقتدر لبنان که از هفت سال پیش به عنوان متحد سیاسی در صحنه لبنان توانسته اند حضور چشمگیری در کابینه این کشور داشته باشند، اخیراً در معرض طرح های استعماری برای برهم زدن این ائتلاف قدرتمند قرار گرفته اند.
توطئه گران صحنه لبنان که در سالهای اخیر از ائتلاف حزب الله و مسیحیان به رهبری میشل عون ضربه زیادی دیده اند به دنبال برهم زدن چارچوب اصولی و استراتژیک این دو جریان موثر لبنانی که مشارکت مطلوبی را در جهت آشتی داخلی و مقابله با توطئه های اسرائیل داشته، دست به کار شده و قصد دارند این پیمان را شکسته و آنرا به دشمنی تبدیل کنند. هر چند به نظر می رسید که تفاهم حزب الله و جریان ملی آزاد، قوی تر از آن چیزی باشد که عده ای برای برهم زدن آن تلاش کنند ولی پول هایی که اخیراً از سوی چند سفارتخانه کشور عربی در بیروت و قبول وعده هایی سیاسی در دولت آینده در صورت قطع هم پیمانی با حزب الله به میشل عون داده شده، حوادث لبنان را به سمت و سویی غیرقابل پیش بینی و خارج از کنترل هدایت می کند.
متأ سفانه این روزها بحران سیاسی و قدرت نمایی های نظامی در عرصه داخلی لبنان بیش از
پیش درحال عمیق تر شدن است و آتشفشان توطئه ای که سالهاست از سوی غرب و دست نشانده های عرب آنها در این کشور تدارک دیده شده، به مرز بازی با امنیت ملی لبنان نزدیک می شود و این خط قرمزی است که مردم صبور و هوشیار لبنان تاب تحمل آن را نخواهد داشت.

رسالت:اعتدال به مثابه یک گفتمان
«اعتدال به مثابه یک گفتمان»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم محمد کاظم انبارلویی است که در آن می خوانید؛اگر قرار است "اعتدال" به مثابه یک گفتمان در دولت جدید پذیرفته شود نیازمند آن است که آن را تئوریزه کنند تا جلوی سوء استفاده اغیار گرفته شود. اصحاب پیرامون آقای روحانی هیچ گاه در مقام تئوریسین ظاهر نشدند تا این وظیفه را بر دوش گیرند . جماعتی از اصلاح طلبان گاهی به فکر مصادره آن افتادند اما توقیفی نیافتند. آیت الله مهدوی کنی در یکی از برنامه های تلویزیونی خود که به مناسبت ایام ماه مبارک رمضان داشتند به این اهنمام ورزیدند و فرمودند:"ان شاءالله در مقام عمل به اعتدال برسیم در عین حفظ اصول" اگر قرار است "اعتدال" به مثابه یک گفتمان در دولت جدید پذیرفته شود نیازمند آن است که آن را تئوریزه کنند تا جلوی سوء استفاده اغیار گرفته شود.
اصحاب پیرامون آقای روحانی هیچ گاه در مقام تئوریسین ظاهر نشدند تا این وظیفه را بر دوش گیرند . جماعتی از اصلاح طلبان گاهی به فکر مصادره آن افتادند اما توقیفی نیافتند.
آیت الله مهدوی کنی در یکی از برنامه های تلویزیونی خود که به مناسبت ایام ماه مبارک رمضان داشتند به این اهنمام ورزیدند و فرمودند:"ان شاءالله در مقام عمل به اعتدال برسیم در عین حفظ اصول" و نیز فرمودند: "معنی اعتدال وسط نیست که در مقام داوری وسط افراط و تفریط را بگیریم. بلکه اعتدال جایگاه خاص خود را دارد."
اخیراً نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی از لحن آرام رئیس جمهور منتخب در مواجهه با بدمستی های غرب این طور برداشت کرده بود که می تواند از "اعتدال" در سیاست خارجی دولت جدید نتیجه گیرد که هر غلطی که خواست بکند و هر حرفی که خواست بزند.
بویژه آنکه رئیس جمهور منتخب در دیدار با نمایندگان مجلس گفته بود: "در برابر دشمن درشت سخن گفتن راه حل نیست" نتانیاهو دوشنبه گذشته گفته بود: " روحانی گرگی است در لباس بره اگر تحریمها اثر نداشته باشد باید بدانند اسرائیل منتظر آمریکا نمی ماند و آماده اقدام نظامی است!"
مقام معظم رهبری اوایل همین سال در حرم رضوی در پاسخ به تهدیدات نظامی اسرائیل صریح فرموده بودند: "اگر اسرائیل دست از پا خطا کند حیفا وتل آویو را با خاک یکسان می کنیم" مقامات اسرائیلی از آن زمان تاکنون سکوت کردند و جرات تکرار تهدیدات نظامی را پیدا نکرده بودند. اما اخیراً گویی فضای تنفسی پیدا کرده اند و به درشت گویی و گنده گویی روی آورده اند.
حجت الاسلام و المسلمین روحانی یک روز پس از این تهدید در دیدار پیشکسوتان جهاد و شهادت صریحاً گفت : "صهیونیستهای مفلوک نمی توانند تهدید خود را عملی کنند." این بیان آن هم در جمع پیشکسوتان جهاد و شهادت باید برای صهیونیستها معنی دار باشد همچنین آقای روحانی در پاسخ به پیام تبریک بشار اسد بر حمایت ایران از محور مقاومت تاکید کرده است و به او اطمینان داده است سوریه این مرحله را پشت سرخواهد گذاشت.
این پاسخ قاطع نشان داد که در برابر دشمنان واقعی ملت، حرکت همچنان بر سبیل اصول تداوم می یابد و اگر لازم باشد با دشمنان درشتگوی ، درشت سخن خواهیم گفت.
به نظر می رسد واژه اعتدال بیش از هر زمان باید توسط خود رئیس جمهور منتخب در قالب یک گفتمان تبیین شود.
هر چند می توان این تبیین را در قول ، فعل و تقریر آقای روحانی بیشتر جستجو کرد. اما اعتدال را باید تئوریزه کرد تا هر کس بر اساس ظن خود یار دولت آینده نشود.
اعتدال در سیاست داخلی کاربردهای خوبی دارد و می تواند مسیر درستی برای تحکیم وحدت ملی شود.
این خبر که ، "رشد تفکر اعتدال گرایی در درون جبهه اصلاحات آنان را از رادیکالسیم و چپ روی دور کرده است" خبر خوشایندی است آنان که از افراط و شمشیر کشیدن به روی نظام و مردم و دموکراسی به شرط چاقو سخن می گفتند، امروز به دلیل غلبه گفتمان اعتدال، سخن از عقلانیت ، قانون گرایی و احترام به رای ملت و ... سخن به میان آورده اند این رویکرد دستور العمل شورش های خیابانی و آشوب و تخریب اموال مردم و چنگ زدن به امنیت و اقتدار ملی را به حاشیه برده است و از آنان شهروندانی مودب به آداب مدنی ساخته است. آنها دیگر از نافرمانی مدنی سخن نمی گویند این یعنی خروج از خیمه نبرد نرم آمریکا علیه ملت و ورود به منطقه ای که با قرنطینه بهداشتی می توانند دوباره به درون خیمه انقلاب و نظام برگردند.
آقای روحانی در همین دیدار با پیشکسوتان جهاد و شهادت گفت: "برای کسانی که آماده بازگشت هستند راه را تسهیل کنیم" ظاهراً ایشان از اردوگاهی که در سال ٨٨ بنای بی مهری به رای ملت و عزم نظام را گذاشت خبرهای خوبی دارند. باید از آن استقبال کرد اما ایشان باید نشانه های این بازگشت را هم بازگو کنند.
آقای روحانی همچنین گفت: "دولت آینده می خواهد شکافهای جامعه را از بین ببرد و سرمایه ملی را افزایش دهد" این ماموریتی مقدس است که در سوگند ریاست جمهوری آمده است.
رئیس جمهور باید در راه وحدت ملی و انسجام اسلامی و حفظ تمامیت ارضی کشور گام بردارد . لذا او باید از شکاف با رهبری، قوا، مردم با دولت ، نخبگان با دولت و .... عبور کند و با تدبیر، سرمایه ملی به تعبیری امنیت و اقتدار ملی را ارتقاء دهد.
هر کس که در این راه سنگ اندازی کند در حقیقت با ژنرالهای جنگ نرم دشمن علیه ملت همراهی کرده است. او تشکیل دولت فرا جناحی را گام اول پر کردن این شکاف ها می داند. همه در انتظار این هستند که پس از مراسم تنفیذ و تحلیف، معرفی کابینه و چینش آن در برگیرنده "اعتدال" به مثابه یک گفتمان باشد. چینش کابینه جدید عمق تئوریک "اعتدال" در پر کردن
شکاف ها را و اتاب خواهد داد.
این عمق تئوریک باید براین ابتناء شکل گیرد که روحانی با دشمنان اسلام و نظام غلیظ و شدید و با دوستان انقلاب و مردم و نخبگان رحیم و مهربان است.

تهران امروز:چه کسی مذاکرات را به شکست کشاند؟
«چه کسی مذاکرات را به شکست کشاند؟»عنوان سرمقاله روزنامه تهران امروز به قلم حجت کاظمی است که در آن می خوانید؛جک استراو در مصاحبه ای عنوان کرده است که در جریان مذاکرات هسته ای سه کشور اروپایی با جمهوری اسلامی ایران در فاصله سال های ۲۰۰٣ تا ۲۰۰۵،دو طرف مذاکره به توافق بسیار نزدیک شده بودند؛ ولی کارشکنی آمریکایی ها مانع از تحقق این توافق شده است.وی به استناد کتاب خاطرات خود توضیح می دهد که موضوع بر سر دریافت مجموعه ای از قطعات هواپیما از شرکت رولزرویس بوده است که طی آن شرکت ارائه قطعات را منوط به اجازه دولت آمریکا کرده است.او می گوید در حالی که کالین پاول، وزیر خارجه وقت ایالات متحده، در این مسیر همراهی می کرده است؛این دونالد رامسفلد بوده که درنهایت مانع از تحقق این هدف شده است.وزیر خارجه سابق انگلیس توضیح می دهد که تیر آخر به قلب احتمال توافق میان طرفین نیز با ماجرای نطق جورج بوش و قرار دادن ایران در بین کشورهای عضو«محور شرارت» مدنظر راست گراهای آمریکایی شلیک شده و فرصت های بعدی را از میان برده است.
سخنان جک استراو جالب و از منظر تاریخی مدرک قابل استنادی برای تحلیل دقیق تر دوره ای از پرونده هسته ای ایران است.اما دو نکته قابل توجه در این سخنان وجود دارد که شاید تناسبی نیز با مقطع کنونی و مذاکرات آتی ایران و غرب داشته باشد
- نکته اول، اذعان وزیر خارجه سابق انگلیس به این مسئله است که این آمریکایی ها بوده اند که مذاکره با ایران را به شکست کشانده اند.از نظر او جنگ طلبی دونالد رامسفلد نئوکان، ساده لوحی و بی اطلاعی جورج بوش،اسرائیل گرایی بیش از حد تونی بلر و نهایتا سنگ اندازی اسرائیلی ها و طیفی از نئوکان های اروپاستیز عوامل شکست پیگیری دولت های اروپایی برای حصول توافق با ایران در آن مقطع بوده است. می دانیم که در پی شکست مذاکرات در آن مقطع، زمینه برای لغو تعلیق داوطلبانه غنی سازی از سوی ایران فراهم آمد. آن تعلیق در چارچوبی فراتر از قانون و با هدف اعتماد سازی و بستر سازی برای مذاکره موفق صورت گرفته بود. شکستن تعلیق در اواخر دوره اصلاحات زمینه حرکت بعدی غرب در ارسال پرونده از آژانس به شورای امنیت را فراهم آورد و پیامد آن صدور چند قطعنامه بود.نتیجه آنکه غرب و در راس آن آمریکا، خود مذاکره را به شکست کشانده است و سپس وقتی که ایران بعد از آزمودن حسن نیت غرب، تعلیق داوطلبانه را شکسته است؛عاملان شکست مذاکرات،پرونده را به آژانس ارسال کرده اند.این روند نمایانگر منطق عریان زورگویی و عدم تعهد در عرصه بین المللی است.حال آنکه غرب و رسانه های ضد ایرانی، سال هاست ایران را به کارشکنی در روند مذاکرات متهم می کنند و از این طریق گام های مهمی در شکل دادن به اجماع بین المللی و نیز تهدید جلوه دادن ایران در نزد افکار عمومی برداشته اند.
- اما نکته مهم دیگر موجود در مصاحبه استراو تاکید دائم رویکرد مثبت سه کشور اروپایی و وزرای خارجه آنها در جریان مذاکرات است.استراو مدعی است که وی به همراه یوشکا فیشر و دومینیک دو ویلپن،در پی حل موضوع و هموار کردن راه مصالحه بوده اند،ولی مرور تاریخ خلاف ادعای وی را شهادت می دهد.واقعیت آن است که بعد از چند دور مذاکره ایران و اروپا پیرامون ابعاد توافق جامع برای حل نهایی پرونده هسته ای ایران،در آگوست ۲۰۰۵ پیشنهادی به ایران ارائه شد که خواست های غرب از ایران در موضوع مورد مناقشه بود.جوهره آن پیشنهاد تاکید بر همیشگی کردن تعلیق و پیوستن ایران به پروتکل الحاقی بود.در مقابل به ایران وعده هایی درخصوص واگذاری قطعات هواپیما و نیز برخی مساعدت های دیگر داده شده بود.این پیشنهاد به عنوان ماحصل دو سال مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی بود که به واسطه ابعاد یکسویه آن، از سوی ایران رد شد و راه برای شکستن تعلیق باز شد.مروری بر پیشنهادی که بسیاری از ناظران غربی آن را «تحقیرآمیز» خوانده اند نشان می دهد که در ماجرای به شکست کشاندن آن تجربه، اروپایی های «خوش نیت»، کمتر از آمریکایی ها نقش نداشته اند.آن پیشنهادات آنچنان یکسویه بود که فرض ها در ایران درخصوص جهت گیری غرب مبنی بر محروم سازی کشور از حقوق خود در ازای امتیازات ناچیز را به حقیقت بدل کرد.
- بعد راهبردی تر قضیه را باید در اذعان استراو بر نقش بازیگران«مخرب» در جریان مذاکرات هسته ای و به شکست کشاندن امکان توافق ها دید.در راس این بازیگران مخرب،بی تردید اسرائیل و لابی حامی آن در آمریکا هستند. در وهله بعد باید از گروه های محافظه کار آمریکایی و اروپایی یاد کرد که در نسبتی مستقیم با جهت گیری اسرائیلی و لابی یهودی در کشورهایشان قرار دارند.استراو به صورت مشخص در آن ماجرا بر نقش این دو دسته اشاره می کند.نکته جالب این است که در روند کشدار مناقشه هسته ای، بازیگران مخرب جدیدی نیز به این جمع اضافه شده اند.در راس این گروه جدید بی تردید سعودی ها و برخی کشورهای عربی قرار دارند که سخت به دنبال تندتر کردن فضای مناقشه هستند.این بازیگران عملا در پیوندی پیچیده با یکدیگر هستند و در حال حاضر و در آستانه دور جدید مذاکرات هسته ای دوباره دست به کار شده اند و در پی برهم زدن امکان توافق هستند.هوشیاری نسبت به این بازیگران، به اندازه دقت در متن مذاکرات اهمیت دارد.

آفرینش:عدم تعادل جمعیتی وچالش های کشور
«عدم تعادل جمعیتی وچالش های کشور»عنوان سرمقاله روزنامه آفرینش به قلم حمیدرضا عسگری است که در آن می خوانید؛سیاست های جمعیتی درهرکشوری می کوشد تا زندگی مردم را بهتر وانتخاب زوج ها را درمورد باروری جهت دهی نماید. چون آنان با انتخاب ها و تصمیم های خود در زمینه باروری در طی زمان، می توانند ساختارها وروندهای جمعیتی را تغییر دهند. الگوهای جمعیتی می تواند سیاست ها و تدابیری رابرای کاهش فقر و حمایت از توسعه پایدار تنظیم و تدوین کنند. اما عدم تطابق این الگوها با داشته های اقتصادی،فرهنگی، آموزشی، بهداشتی، رفاهی، اجتماعی و... موجب برهم خوردن تعادل و اختلال در سیستم های مختلف کشورمی گردد.
امروز کشورما نیز دچار این معضل جمعیتی شده است. ازیکسو جمعیت کشور به سمت میان سالی و کهن سالی درحرکت است و از سوی دیگر رشد جمعیت ازحرکت ایستاده و به سمت رشد منفی سوق داده می شود. عدم فراهم سازی شرایط و رفع نیازهای جمعیت جوان و فعال فعلی کشور بر وخامت اوضاع و ناتوانی جامعه برای رشد موالید افزوده است.
عامل اصلی مشکلات نرخ جمعیت، عدم حفظ تعادل میان "موالید و امکانات" در طی دهه های گذشته بوده است. متأسفانه افزایش جمعیتی که در دهه ۶۰ با افزایش زاد و ولد ایجادشد، کشور را در دهه ۷۰ با بحران هایی همچون پوشاک نوزادان، شیر خشک و شلوغی کلاس های ابتدایی مواجه کرد که هنوز فراموش نشده است. درطی سالیان بعد هم با غول کنکور مواجه شدیم. الان هم با بحران ازدواج، اشتغال و مسکن که نتیجه همان عدم تعادل جمعیت و امکانات از دهه ۶۰ تاکنون می باشد که مشکل ساز شده است.
افزایش طلاق به خصوص در ماه های اولیه زندگی مشترک که نرخ آن به بیش از ۲۰ درصد رسیده، به همراه بالا رفتن سن ازدواج نگران کننده است و در کنار آن نمی توان گسترش زندگی های غیررسمی دربین جوانان را انکار کرد. با این اوضاع واحوال چگونه می توان توقع داشت که جامعه به سمت فرزند آوری و رشد جمعیت سوق پیدا کند، درحالی که ما در فراهم سازی امکانات ازدواج که زمینه ساز رشد موالید می باشد، بسیارضعیف عمل کرده ایم.
توجه به این امر ضروریست که تا ۲۰ سال آینده نیز همین جمعیت جوان ومیان سال دهه ۶۰ پیر می شود و برای وقتی که این جمعیت ازکار افتاده می شود، باید از حالا برنامه ریزی کرد تا رفاه شان تامین شود. اگرامروز درایجاد اشتغال با بحران مواجهیم، تا۲۰سال آینده فشاراین بحران بردوش خدمات درمانی و بازنشستگی خواهد افتاد.
این وضعیت جمعیتی نتیجه نداشتن تعادل است. ما باید به نقطه ای برسیم که تعادل جمعیت به گونه ای باشد که ۲۵ درصد جمعیت زیر ۱۵ سال، ۲۵ درصد دیگر بالای ۶۰ سال و ۵۰ درصد باقی مانده نیز بدنه فعال جامعه باشد تا حرکت نرمالی را طی کنیم.تعادل جمعیتی یکی از استراتژیک ترین سیاست گذاری های کشوراست که مستلزم اتاق های فکر و کارشناسی های لازم در زمینه افزایش ویا کاهش جمعیت می باشد. اما متاسفانه بی برنامگی و عدم سیاست های کارشناسی، همانند آنچه درطی این چند سال به عنوان سیاست های تشویقی برای ترغیب خانواده ها به فرزندآوری شاهد آن بودیم، به هیچ وجه نتوانست جامعه را متقاعد به افزایش موالید نماید. زیر اگر موضوع افزایش جمعیت با پشتوانه کارشناسی بود، جامعه پذیرش داشت تا با مشاهده امکانات و تسهیلات در نظر گرفته شده به سمت رشد جمعیت حرکت کند. اما هیچیک ازاین وعده های تشویقی یا عملی نشد و یا درحدی نبود که بخواهد جامعه را قانع کند. ضمن اینکه ما هنوزبا قوانین محدود کننده ای همچون عدم ارائه امکانات بیمه ای به فرزند چهارم مواجه هستیم بعد داعیه رشد جمعیت راهم داریم!
وضع موجود همچون آیینه است و جوانی که می بیند برای مسکن، ازدواج و اشتغال مشکل دارد، می گوید چرا ریسک کرده و بیشتر از یک بچه داشته باشم. لذا آنچه به عنوان راه حل معضل جمعیتی کشور می تواند راه گشا باشد ایجاد تعادل میان جمعیت و امکانات می باشد و ضروریست تا سیاست های جمعیتی کشور به نسبت امکانات موجود درپی افزایش موالید باشد.صد البته که رشد جمعیت می تواند بنیان های استراتژیک کشور ونظام را مستحکم نماید، اما نبود امکانات برای این جمعیت نیزمی تواند باری سنگین بردوش کشور بگذارد و حرکت آن به سمت توسعه را کند و حتی موجب پسرفت گردد.

حمایت:سرکوب با حربه انفجار
«سرکوب با حربه انفجار»عنوان یاداشت روز روزنامه حمایت به قلم قاسم غفوری است که در آن می خوانید؛در جدیدترین تحولات بحرین منابع امنیتی این کشور ادعا کرده اند که انفجاری در منامه روی داده است. آنها ادعا کرده اند که این انفجار در نزدیکی منطقه ای سنی نشین و البته نزدیک به منزل یکی از اعضای خاندان سلطنتی روی داده است. این ادعاها در حالی مطرح شده است که در ورای آن یک ابهام وجود دارد و آن اینکه مردم بحرین در طی دو سال و نیم گذشته هرگز رویکرد به اقدام مسلحانه نداشته و همواره خواسته های خود را مسالمت آمیز مطرح کرده اند.
حال این سوال مطرح است که چه کسانی از این انفجار سود می برند و فضای ناامنی تحقق بخش اهداف کدام یک از طرفین تحولات بحرین است مردم و یا رژیم بحرین؟این روزها مردم بحرین در قالب جنبش تمرد ابعاد جدیدی از قیام خود را آغاز کرده اند که نمود عینی آن را در تظاهرات گسترده دیروز مردم این کشور می توان مشاهده کرد. روند تحولات نشان می دهد که در حوزه داخلی آل خلیفه نتوانسته مانع قیام مردمی شود و در حوزه خارجی نیز جهانیان رویکرد جدیدی به قیام مردم داشته اند.
مجموع این مولفه ها پادشاه بحرین را در وضعی بحرانی قرار داده است.در وضع کنونی آل خلیفه به دنبال اجرای طرح هایی است که از یک سو انسجام میان شیعه و سنی را تخریب کند و از سوی دیگر توجیه کننده سرکوب گری های آل خلیفه باشد و در نهایت توجه افکار عمومی به بحرین را از متهم سازی آل خلیفه به مظلوم نمایی آل خلیفه تغییر دهد.
اهداف و خواسته های آل خلیفه نشان می دهد تنها طیفی که از انفجار منامه سود می برد رژیم بحرین خواهد بود؛ زیرا مردم بحرین در طی دو سال و نیم گذشته نشان داده اند که هرگز به دنبال اقدام مسلحانه نیستند و از سوی دیگر چنین انفجارهایی به تشدید فضای امنیتی منجر می شود که به طور مسلم مردم به دنبال آن نیستند. بر این اساس ادعای انفجار آن هم در منطقه ای سنی نشین و نزدیک منزل یکی از اعضای خاندان سلطنتی می تواند گویای مولفه ای باشد که آل خلیفه برای رسیدن به منافع خود در پیش گرفته است. با توجه به این حقیقت ادعای دستگا ه های امنیتی بحرین می تواند اقدامی خود ساخته باشد که با اهدافی خاص صورت گرفته است.
نکته مهم آنکه آل خلیفه فقط مردم را نشانه نگرفته است بلکه آنان برآنند تا مقاومت منطقه از جمله حزب الله لبنان را هدف قرار دهند چنان که چندی پیش وزیر امور خارجه بحرین به بهانه دخالت حزب الله در سوریه و منطقه خواستار قرار دادن نام حزب الله در فهرست گروه های تروریستی شورای همکاری خلیج فارس شده بود. در نهایت می توان گفت تنها سود برنده انفجار منامه رژیم آل خلیفه است که در لوای آن تلاش دارد هم سرکوب مردم را توجیه کند و هم اتحاد مردم را هدف قرار دهد؛ طرحی که تظاهرات دیروز مردم بحرین و تاکیدشان بر وحدت تا سرنگونی آل خلیفه، خط بطلانی بر تحقق اهداف آن بود.

وطن امروز:بی پولی
«بی پولی»عنوان سرمقاله روزنامه وطن امروز به قلم محسن جندقی است که در آن می خوانید؛
آخرین روز تیرماه امسال (پس فردا)، آخرین شماره روزنامه «وطن امروز» منتشر خواهد شد اما هنوز باورمان نمی شود. نمی توانیم بپذیریم از جایی که ۵ سال از بهترین سال های عمرمان را در آن کار کردیم، برویم و تمام! دوستان بامعرفت با انتشار خبر تعطیلی «وطن امروز» تند تند تماس می گیرند و سوال های متعددی می پرسند از جمله؛ چرا «وطن امروز» تعطیل شد؟ چون احمدی نژاد از پاستور می رود شما هم دارید می روید؟ دولت پول «وطن امروز» را قطع کرده است؟ چرا لابی نمی کنید؟ چرا؟ چرا؟
ما برای پاسخ به این سوال ها فقط چند کلمه مبهم می گوییم: بی پولی، خودمان هم باورمان نمی شود... در فیلم «بی پولی» ساخته حمید نعمت الله، در یکی از سکانس های تاثیرگذار - که اعصاب خیلی ها را خرد کرد - شکوه (لیلا حاتمی) اسکناس ۵۰۰۰ تومانی ای که همسرش ایرج (بهرام رادان) از روی زمین پیدا کرده بود را می قاپد و با وجود اینکه نیاز شدیدی به آن داشتند و حتی نان برای خوردن نداشتند در صندوق صدقات می اندازد. در این لحظه شکوه با سوز و گداز رو به آسمان می کند و می گوید: «خدایا! ببین ما پول نداشتیم اما خلاف هم نکردیم!»
حالا این حکایت «وطن امروز» است. ما پول نداشتیم، از امکانات چندانی استفاده نکردیم، مانند بسیاری از روزنامه های چپ از عالم غیب(!) تغذیه نمی شدیم اما برای خوشحالی کسی خوش رقصی هم نکردیم. جالب اینکه بیشتر از جانب به اصطلاح خودی ها ضربه خوردیم اما خلاف هم نکردیم!
انتشار خبر تعطیلی روزنامه «وطن امروز» واکنش های جالبی را برانگیخت؛ سایت بی بی سی فارسی تیتر اصلی اش شد، دوستان ناراحت و دشمنان شاد شدند. آنها حتی صبر نکردند آخرین شماره «وطن امروز» چاپ شود و علیه روزنامه «وطن امروز» مطلب ها نوشتند غافل از اینکه دم خروس آنهایی که مدعی روشنفکری و آزادی بیان و مدافع رسانه ها هستند بیرون زد و معلوم شد آنها یا اصلا «وطن امروز» نخوانده اند یا خود را به نفهمی زده اند. مشخص شد آنها مواضع «وطن امروز» را نمی دانند و نمی دانند که ما یکی از منتقدان اصلی دولت بودیم. مشخص شد آنها کینه و عقده ای دارند که حالا حالاها رفع شدنی نیست. مشخص شد آنها آزادی بیانی که فقط آزادی بیان خود و نه دیگران را تضمین می کند، قبول دارند و لاغیر. معلوم شد آنها فقط مدافع رسانه و روزنامه خود هستند و کوچک ترین اعتقادی به حمایت صنفی ندارند. مشخص شد روشنفکری آنها یعنی اینکه هر اندیشه ای که آنها می گویند درست است و نه اندیشه ای دیگر.
دوستان از ما سوال های متعددی می پرسند و ما پاسخ هایی در حد «الخیر فی ما وقع» می دهیم اما نمی دانیم خودمان از چه کسی سوال کنیم و فقط «الخیر فی ما وقع» نشنویم. از چه کسی بپرسیم چرا تنها روزنامه خصوصی ای که پای انقلاب و آرمان اصولگرایی ایستاد نباید حمایت شود؟ چرا نباید حداقل پشت هم ایستادن و از یکدیگر حمایت کردن را از منتقدان اصولگرایی یاد بگیریم؟ چرا باید تیم های فوتبال به یک فوتبالیست معمولی پول یک سال هزینه «وطن امروز» را بدهند اما در یک روز ۷۰ نفر از کارکنان روزنامه بیکار شوند و مسوولان روزنامه شرمنده؟ قراردادهای زیر یک میلیارد تومانی بازیکنان فوتبال موجب شرمندگی بازیکنان است اما چرا بسته شدن روزنامه موجب شرمندگی هیچ مسوولی نشده است؟ یکی از مربیان خوب لیگ برتری چند روز پیش با منطق فوتبالی خود گفته بود الان یک بازیکن فوتبال که زن و بچه دارد حداقل به یک خانه ۲۵۰ متری احتیاج دارد و به علت افزایش قیمت خانه، این پول هایی که بازیکنان می گیرند طبیعی است! ما هم با منطق رسانه ای خود می گوییم یک روزنامه نگار و کارکنان یک روزنامه هم به خانه احتیاج دارند، به درآمد مکفی احتیاج دارند و به امنیت شغلی نیاز دارند. کارکنان یک روزنامه هم زن و بچه دارند اما ۹۰ درصد آنها مستاجر هستند و نمی دانند آیا فردا کار دارند یا نه.
معمولا وقتی کسی از جایی که مدت ها در آن کار می کرد، می رود و بیکار می شود، معایب کارفرمای خود را بازگو می کند و منتقدترین منتقد روسای خود می شود. در اینجا قصد دارم با وجود اینکه این رئیس و روسا از پس فردا دیگر کارفرمای من محسوب نمی شوند - و به همین علت شائبه ای هم در میان نخواهد بود- کمی از حقایق را بگویم. آقای بذرپاش صاحب امتیاز روزنامه «وطن امروز» یکی از دموکرات ترین روسای روزنامه هاست. او در نخستین روزهای انتشار «وطن امروز» در جلسه با دبیران گروه های خبری روزنامه از آنها خواست حقایق را بنویسند و مجیز کسی را نگویند.
او با انتخاب سردبیری خوش فکر و جوان فصل نوینی در مطبوعات اصولگرایی رقم زد و هیچ گاه در کار تحریریه دخالت غیرحرفه ای نکرد. سردبیر نیز ۵ سال شکیبایی کرد و با یک مشت جوان توانست تحسین بسیاری را برانگیزد. بسیار شاهد بودیم مسوولانی که برای بازدید روزنامه می آمدند و دبیران گروه و خبرنگاران ۲۵ تا ٣۰ ساله را می دیدند با تعجب می گفتند که با این جوان ها «وطن امروز» این همه جنجال کرده؟ ما همیشه شاهد بودیم که سردبیر برای حمایت از روزنامه نگاران و کارکنان روزنامه چانه می زد تا کاری حرفه ای تحویل داده شود.
ما حتی تحسین منتقدانمان را برانگیختیم و به آن افتخار می کنیم. در روزهای بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم باز هم به اعتراف دوستان و دشمنان طلایه دار دفاع از حق بودیم و تهدید شدیم، زخم زبان شنیدیم اما خلاف آن چیزی که اعتقاد داشتیم ننوشتیم تا جایی که به عنوان روزنامه انقلابی مورد تقدیر قرار گرفتیم. در جشنواره های متعدد مطبوعات جوایز بسیاری نصیب «وطن امروز» شد و حتی در یکی از جشنواره های کشوری همزمان ۵ خبرنگار و نویسنده «وطن امروز» حائز رتبه شدند. اما همه اینها از اول مرداد ۱٣۹۲ به خاطره ها می پیوندد. مطمئن باشید اگر بیکار هم باشیم بی عار نمی شویم؛ اگر بی پول هم باشیم، بی اعتقاد نمی شویم و هر جا باشیم مرام «وطن امروز» را با خودمان خواهیم برد.

قانون:قانون هدفمندی سیبل مخالفان و موافقان
«قانون هدفمندی سیبل مخالفان و موافقان»عنوان یادداشت روز روزنامه قانون به قلم ایرج ندیمی است که در آن می خوانید؛ قانون هدفمندی یارانه ها به سیبلی برای موافقان و مخالفان اجرای این طرح بدل شده است. عده ای معتقدند بسیاری از مشکلات اقتصادی از زمان اجرای این طرح در اقتصاد کشور پدیدار شده است و به زعم عده ای دیگر به لطف اجرای این طرح از بروز بسیاری مشکلات اقتصادی در کشور پیشگیری شد.
آنچه مسلم است هدف و نیت خیر دولت از اجرای هدفمندی یارانه ها بوده است. همچنین محور اجرای این طرح از سوی سیاست گذاران توجه به مقوله کاهش شکاف طبقاتی میان دهک های درآمدی در ایران بوده است. به گونه ای که تلاش شد با تزریق منابع مالی به اقتصاد بسیاری از خانواده های نیازمند، سطح فقیر و ثروتمند در ایران به ثروتمند و متوسط تغییر کند.
حال اینکه این هدف تا چه اندازه در اقتصاد محقق شد نیاز به بررسی عوامل گوناگونی دارد که گیر افتادن در وضعیت تحریم نیز از شرایطی است که در موفق نبودن اجرای قانون هدفمندی یارانه ها بی تاثیر نبوده است. باید گفت اصل ورود به طرح هدفمندی یارانه ها و تصمیم گیری برای اجرای این موضوع در کشور خود یک ارزش و موفقیت است. این طرح محورهایی برای اجرا داشت که مدیریت مصرف، کاهش قاچاق، تنظیم و مدیریت مصرف و همچنین واقعی کردن اقتصاداز عمده اهداف این طرح تا کنون بوده است.
از سویی، این طرح یکی از مهم ترین طرح های تحول اقتصادی کشور است که در مجلس قانون آن تصویب شده و دولت تعهد اجرای آن را دارد و خواهان اجرایی شدن فاز دوم در همین دولت است. به هرحال اگر قرار باشد فاز دوم هدفمندی یارانه ها اجرا شود می توان ضعف ها و نکاتی را که در فاز اول اجرای این طرح وجود داشته مورد بررسی و آسیب شناسی قرار داد و برای اجرا، شرایط و محدودیت های اقتصادی را نیز بیشتر در نظر گرفت. اگر این اتفاق رخ دهد تصور نمی کنم مانعی برای اجرای فاز دوم هدفمندی وجود داشته باشد.

شرق:از نقد دولت تا دولت ستیزی
«از نقد دولت تا دولت ستیزی»عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم حسن نراقی است که در آن می خوانید،این یادداشت را با عنایت به دو نکته آغازین سخنم علاوه بر خوانندگان امروزین تقدیم می کنم به مردم و دولت های فردایمان تا شاید نسبت به یکدیگر قضاوتی عادلانه تر و محبتی فزون تر داشته باشند؛ نخست آنکه خواننده ام قبل از هر داوری پرشتاب به ضمانت تمامی فکر نوشته های قبلی ام باور کند که پایبندی به شرافت – یا در بدبینانه ترین حالتش غرور شخصی ام- هرگز اجازه خماندن سر در مقابل هیچ مصلحت متقابل با حقیقتی را نداده. پس آنچه می نویسم از باور و ذهنیت شخصی من است ولاغیر ضمن اینکه اذعان دارم که این نوشتار تمامی صورت این مساله نمی تواند باشد و گفتارهای نه چندان بازشده تا به امروز را هم باید به دنبال داشته باشد و دوم اینکه نیک آگاهم در چنین روزگاری پر«تنش و سوءنگاه» اینگونه صحبت ها با ردپای سوال برانگیزی که از خود می گذارد، بی شک از خردورزی عافیت جویانه فاصله دارد. پس با این امید می آغازم که تا شاید فرداهایمان را با تعقل بیشتر و هیجان کمتری به استقبال رویم.   می خواهم از خصلت، عادت، یا عارضه ای صحبت کنم که به گواهی تاریخ، از دیرباز قسمتی از تفکرمان بوده و در این روزهایمان نیز همچنان به صورت خصیصه ای انکار ناپذیر، به قوت خود باقی است؛ خصیصه ای که در مواردی از تسلط بیگانگان رهایمان ساخته اما در فواصل آن نیز ما را از برقراری هرگونه رابطه مستدل و شجاعانه با حکومت هایمان باز داشته است. می خواهم از«دولت ستیزی» نهادینه مان صحبت کنم و تفاوت آن با«نقد شجاعانه» که حضور غالب هر کدام تضمین کمرنگی آن دگری است. می خواهم از «دولت ستیزی» صحبت کنم که اولین دستاوردش برای هیاتی که به هر دلیلی حاکمه است و قدرتمند، عدم امنیت شغلی، اجتماعی، بی تفاوتی و به همراه آن مآل اندیشی و فرصتی برای دم را غنیمت شمردن خواهد بود و تقابل با منافع مردم خویش... این است که برخلاف روش متداول منتقدان حرفه ای در این نوشتار می خواهم از حقوق ازبین رفته دولتمردانی ولو به زعم بسیاری معدود صحبت کنم که کاردانند... کجروی نمی کنند...، دروغ نمی گویند... مصلحت اندیشی شخصی نمی کنند... . اما غیرمنصفانه در معرض آماج اتهام هستند که اگر من و شما هم با ستیزمان از خدماتشان اینگونه قدردانی کنیم؟ چنین آدمی که به هر حال انسانی است معمولی و دنیوی اما با هوشمندی قطعا بالای متوسط، اگر به فکر عاقبتش نباشد چه کند؟ اصلا اگر شما جای او بودید چه می کردید؟ این مطلبی است که می خواهم به آن بپردازم؛ مطلبی که سابقه ای هم از تاکنون مطرح شدنش ندارم. سخت است. اما گفتنی ها را باید گفت... فرصتی نمانده. از داستان مرغ و تخم مرغ کمک می گیرم و این سوال که نخست کدامین شان سبب حضور دیگری شدند؟ آیا در تمامی گذشته مان این حکومتگران بودند که به آزار مردم می پرداختند؟ دسترنجشان را بیرحمانه به یغما می بردند؟ که الحق در دوره بسیاری از خوشنامان! پرآوازه همین گونه هم بوده. یا برعکس مردمی قدرناشناس که اگر دولتمردان... عسلی هم در دهانشان می گذاشتند بدون درنگ آن دستان را به دندان می گرفتند؟ راستی کدام یک از دوروی سکه قابلیت استناد بیشتری دارد؟
پاسخ ساده نیست اما این تقدم بر فرض آشکارشدن هم از ما دردی دوا نمی کند. مهم برطرف کردن مشکل است که از نیازهای پایه ای شده. همه می دانیم که مردم ما حکومت ها را خیلی از خود نمی دانستند و اگر نمی ترسیدند، حتی برایش کار شکنی هم می کردند. اما می ترسیدند سلطان زور داشت. پس مبارزاتشان را اجبارا به سطحی از کارشکنی هایی کشیدند که خود نیز از آسیبش مصون نماندند. دورویی، تحقیر، تملق و فقدان شجاعت اخلاقی از طبیعی ترین عوارض همین مبارزات غیررودررو بود و این تکرار آنقدر ادامه داده شد تا نهایت به صورت یک پدیده مزمن و نهادینه اما به گونه ای پذیرفته و مقبول در جامعه ما ماندگاری یافت که آثارش هنوز هویداست... این یعنی اینکه وقتی شهروند ما می بیند که لجبازی اش با دولت حتی به ضرر خودش هم تمام می شود باز اهمیتی نمی دهد. وضع ترافیک شهری حالا به هر دلیلی اینگونه است. هوا از آلودگی گذشته، آدم ها را خفه می کند... جاده های ما در سال حدود ده ها هزار خانواده را عزادار می کند...
و همه هم می دانیم که درصد بالایی از این مصیبت ها معلول خطای انسانی است و نه جاده. اما با وجود این تا روی پلیس را آن طرف دیدیم، هم چراغ قرمز را ندیده می گیریم و هم از سمت چپ برای سبقت غیرمجاز دورخیز می کنیم... . چرا که به باورمان پلیس تجسمی از نمایندگی دولتی است که من بنا بر عادت هم که بنامید برنمی تابمش... . از تلویزیون می شنویم که وضع آب بحرانی است. بارندگی نشده. بلافاصله شلنگمان را برمی داریم و احتیاط و ماشینمان را برق می اندازیم. تا اگر وضع بدتر شد از این بابت یک برتری نسبی به بقیه داشته باشیم. حالا این«دولت ستیزی» به نوعی از لجبازی های کوچک به حساب می آید، ولی نوع اجتماعی آن آثار بسیار مخرب تری دارد... ظهور قهرمان های کاذب اجتماعی دقیقا حاصل همین«دولت ستیزی» ماست، شواهدش را کم نداشته ایم. در این کشور هرکس با هر سابقه ای اگر توانست یک کمی، فقط یک کمی، نترسی به خرج دهد. از چند روز زندان به خودش واهمه ای ندهد و روی دولت حاکم با لحنی کمی خشن تر از توان پذیرش همان دولت بایستد می شود قهرمان! گیر می افتد اما چون بهتر بلد است چه بگوید؟ یا چه نگوید زودتر هم خلاص می شود و به فاصله نه چندانی حالا این طرف آب یا آن طرف فرقی نمی کند به سرعت سوار آهوی مرادش می شود.
سخن از قاعده رایج است نه استثنا. زمینه پذیرش قهرمان ها علیه دولت ها همیشه از طرف اکثریت مردم فراهم بوده و متاسفانه امروز هم هست. تختی خودکشی می کند، صمد بهرنگی در ارس به راستی غرق می شود، دکتر شریعتی در لندن در اثر فشار زندگی یا مصرف باورنکردنی سیگار سکته می کند. محمد مسعود را حزب توده بنا بر اعتراف خودشان می کشند... و آل احمد به مرگ زودرس دچار می شود اما مسخره است تنها چیزی که در جامعه حالا به دور از بدی یا خوبی حکومت تقاضایی برای آن وجود ندارد، حقیقت است که اصل ماجرا چه بوده. جامعه«دولت ستیز» در اینگونه موارد از کنجکاوی خوشش نمی آید.
اولین شنیده را که علیه دولت حاکم باشد، می پذیرد. تا قادر شود اسطوره دیگری را خلق کرده و به پایش مویه کند و این تلاشی است بر استتار جای خالی«شجاعت اخلاقی» ببینید آل احمد در رثای تختی چه می گوید؟ آخر جهان پهلوان باشی و در بودنت جبران کرده باشی«نبودن»های فردی و اجتماعی دیگران را و آن وقت خودکشی؟ چطور ممکن است این مرد خودکشی کرده باشد؟ ملاحظه می کنید که حتی خود گوینده هم از ترس همان«دیگران» و لذت دولت ستیزی ارضا کننده اش نمی تواند حقیقت را فریاد بزند که به رغم مخالفتم با حکومت بدانید که پهلوان در نبرد بی ترحم بین سنت و مدرنیته قربانی شد... همین و همین قصد روایت مرگ پهلوان را ندارم اما می خواهم بگویم که چه راحت «حقیقت» در پای«دولت ستیزی» همیشه موجود به ویژه وقتی پای دولت ستیز معتبری به میان باشد، قربانی می شود و تاریخ نسل هایمان را با خود به بیراهه می کشد. ... چندی پیش داشتم گشتی می زدم در تاریخ معاصر کشورمان به بهانه بررسی به اصطلاح«جنبش های آزادیخواهانه» این یکصدساله اخیر و شرح آدم هایی که این جنبش ها را به وجود آورده بودند.
جالب بود وقتی این مشاهیر را لیست می کردم، دیدم اولا برخی از آنها در این یکصدواندی سال اخیر حالا یا به علت شرایط روز! یا رایج بودن رسم، به هر حال یا سمپات انگلیس ها بودند یا حرف شنو روس ها اعم از نوع تزاری یا بلشویکی اش و آدم های مستقل و در این دام نیفتاده بسیار کم. تا اینجایش برایم خیلی اعجابی نداشت که گویا شرایط روزگارشان بود.
اما نکته تامل برانگیز اینکه تمامی انگلوفیل ها از وثوق الدوله، نصرت الدوله، سیدضیاءالدین طباطبایی و تقی زاده گرفته تا رضاخان میرپنج و قوام السلطنه و علاء و ... تمامی اینها در قضاوت های تاریخی غالبمان در ردیف افراد وابسته، مزدور، خائن و وطن فروش و ... قرار گرفته اند اما در مقابل کلیه کسانی که به هر دلیلی جلو حکومت متزلزل مرکزی ایران ایستاده اند و توانسته اند چنگی روی آن بزنند و ضمنا همزمان دست محبت و نیازی هم به سوی همسایه شمالی دراز کرده اند، همه وهمه معروف شدند به قهرمانان ملی کشور! من نمی دانم دیگر چرا به برخی از این عزیزان «ایران قسمت کن» لقب ملی داده ایم؟ آخر بخشش هم اندازه دارد.
اما تاملم برای پیداکردن این تفاوت وحشتناک بین علاقه مندان دو کشوری که در هیچ مقطعی از تاریخ. هیچ کدامشان. هیچ فرصتی را برای تجاوز به ایران از دست نداده اند به جز این نتیجه ام نرساند که اگر گروه دومی ها به خوشنامی کارشان ختم شد! صرفا به دو دلیل مشخص بود، اول دولت ستیزی مورد بحثمان و دوم اینکه پایگاه های مطبوعاتی هنری و ادبی کشور در اختیار رفقایی بود که قادر نبودند تا داوری های اجتماعی خود را فارغ از وابستگی های حزبی خود ارایه دهند و در نتیجه این تفاوت سهمگین و گمراه کننده پیش آمد.
کسی هم خیلی به دنبال چرایی اش نیفتاد چرا که گروهی به حکومت مشغول بودند و دسته دوم فقط در فکر جانشینی آنها. اما حقیقت این بود که در هر دو گروه... هم آدم های خائن و ترسو و وطن فروش و حقیر کم نبودند و هم انسان های باشرفی که به زعم خود چاره کار را فقط و فقط در توسل به این و آن می دیدند. والسلام

تابناک:نامه نگاری ها و آینده روابط ایران و امریکا
«نامه نگاری ها و آینده روابط ایران و امریکا»عنوان یادداشت روز روزنامه تابناک به قلم حسن لاسجردی است که در آن می خوانید؛تغییر حکومت ها و دولت ها برای کشورهایی که دچار مناقشه و چالش هستند به صورت فرصت دیده می شود. به این معنا که معمولاَ کشورهایی که با همدیگر دچار مناقشه اند به دلایل زیادی درصدد حل مسائل فیمابین هستند و از هر فرصتی برای راهگشایی استفاده می کنند.
آنچه در روابط ایران و آمریکا مهم و خودنمایی می کند، این است که با هر تغییر قدرتی در جمهوری اسلامی ایران، افراد و سازمان های مختلف، تلاش دارند که راهکاری ارائه کنند. این راه حل ها بعضی مواقع ممکن است سختگیرانه باشد و در برخی موارد راهگشا. درحال حاضر که آقای روحانی بر سر کار آمده است، سازمان ها، نهادها و چهره های سیاسی در ایالات متحده آمریکا درصدد ایجاد یک فرصت برای حل مسائل فیمابین ایران و آمریکا هستند.
در خصوص روابط ایران و آمریکا چند مساله بنیادی وجود دارد که به نظر می رسد تا زمانی که این مسائل مرتفع نشود هیچ تغییر بنیادی در روابط دو کشور اتفاق نخواهد افتاد. اول اینکه این مذاکرات به چه صورت اتفاق خواهد افتاد و دیدگاه دو طرف چگونه است و اینکه در موضعی برابر است یا نابرابر؟ به عنوان یک قدرت بزرگ با یک قدرت منطقه ای است یا خیر . نکته دوم سوابق ماست، ایالات متحده سوابق سیاهی علیه ما دارد و نکته سوم این است که بین ایران و ایالات متحده دیوارهای بی اعتمادی وجود دارد که بایستی بازسازی شود.
در ارتباط با نامه ۱۱٨ تن از نمایندگان مجلس آمریکا از هر دو طیف جمهوریخواه و دموکرات به رئیس جمهور این کشور و توصیه آنها به وی برای از دست ندادن فرصتی که در ایران با روی کار آمدن رئیس جمهور جدید به وجود آمده است، بایستی گفت به جهت حساسیت و اهمیت موضوع ایران، نباید تردید داشت که چرا هر دو طیف جمهوریخواه و دموکرات این توصیه را داشتند. به هرحال دو کشور موقعیت خاصی در عرصه روابط بین الملل دارند.
از طرف دیگر برگ های برنده ای که هر دو طرف دارند، سبب شده که چهره ها و گروه های سیاسی، اختلافات خود را برای حل این موضوع کنار بگذارند. از سال ۱٣۵٨ که موضوع قطع روابط دو طرف مطرح شد تا به امروز مسائل و مشکلات زیادی وجود داشته است. از طرفی، موضوعاتی مطرح شده که هر دو طرف به برقراری رابطه هم علاقه مندند، هم علاقه مند نیستند. درحال حاضر دو طرف به دنبال آن هستند که ببینند چه کسی می خواهد قدم اول را بردارد، چراکه قدم اول بسیار مهم است. مساله دیگر این است که هدف از مذاکرات چیست؟ آیا هدف این است که مشکلات برطرف شود یا مذاکره با نگاه به آینده باشد.
به هر صورت برای ایران بسیار مهم است که بداند اگر ایالات متحده می خواهد مذاکره کند چه مذاکره ای مد نظرش است. دیگر اینکه ایالات متحده چگونه، پرونده های گذشته اعم از حقوقی و سیاسی را می خواهد جبران کند. این نگاه که در افکار عمومی مطرح شده که درحال حاضر با تغییر دولت در ایران، روابط ایران و آمریکا به سرعت بهبود پیدا می کند، رویایی به نظر می رسد.
موضوع دیگر لابی رژیم صهیونیستی در مجلس نمایندگان ایالات متحده است. به طور حتم یکی از مخالفین بهبود روابط با ایران رژیم صهیونیستی است. هر چقدر آنها بتوانند فاصله ایران و آمریکا را بیشتر کنند می توانند از آمریکا امتیاز بگیرند. به نظر می رسد به طور حتم لابی اسرائیل تلاش می کند شیطنت کند و با آوردن طرح ها و لوایح مختلف و مطرح کردن دوباره موضوعات گذشته از جمله بحث حقوق بشر، تروریسم و.. تلاش می کند نزدیکی میان ایران و ایالات متحده را هر چه بیشتر منتفی کند./ منبع: روزنامه تابناک

مردم سالاری:ضرورت توجه به توسعه اطلاع رسانی و اعتلای نظام ارتباطی
«ضرورت توجه به توسعه اطلاع رسانی و اعتلای نظام ارتباطی»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم میرزابابا مطهری نژاد است که در آن می خوانید؛ بسیاری از مدیران ارشد دستگاه های اداری- اعم از بخش دولتی، عمومی یا خصوصی- وظیفه روابط عمومی را در ایران، فقط برقراری ارتباط متعارف درون و برون سازمانی و البته در بُعدی به مراتب قوی تر از تشریفات و ارائه خدمات فرهنگی- از قبیل پارچه و پلاکاردنویسی و امثال آنها- می دانند. با وجود این، اکثریت این مدیران، شنیده اند که روابط عمومی یک بازوی مشاوره مهم برای عالی ترین مقام اجرایی به حساب می آید. بدیهی است که این شنیدن را نباید مترادف آگاهی یا اعتقاد نسبت به آن دانست. در دولت یازدهم با توجه به خاستگاه مردمی که پیدا کرده است ،باید به «توسعه اطلاع رسانی و اعتلای نظام ارتباطی» خود توجه ویژه مبذول دارد.
روابط عمومی در دولت تدبیر و امید و اعتدال باید جنبه ها و ابعادی کاملا متفاوت با روند جاری امور از روابط عمومی دولتی را به نمایش بگذارد و چشم اندازی از ارزش افزوده در روابط عمومی در منظر «ارتباطات راهبردی» ارائه دهد. غالبا روال کار روابط عمومی ها، به ویژه در کشور ما، هر چقدر هم در وادی علم و قدرت سیر کنند، به این ترتیب است که ارتباطات درون بخشی آنان از بیرون به درون گردش دارد. در حالی که این دولت باید نمونه منحصر به فردی از گردش ارتباطات از درون به بیرون را در روابط عمومی ارائه دهد. به عبارت دیگر، معمولا بخش های فنی و تخصصی در هر دستگاه به عنوان ایجاد کننده فعالیت، جویای همکاری روابط عمومی در همگان سازی آن می شوند، تا اینکه روابط عمومی خود منشأ ایجاد یک فعالیت و جویای همکاری بخش های فنی و تخصصی باشد.
در دولت تدبیر و امید بهتر است نه تنها روابط عمومی را به عنوان منشأ ایجاد یک فعالیت معرفی کند، بلکه در بُعدی فراتر از همکاری، چشم اندازی کاملا جدید پیش روی واحدهای تخصصی بگذارد تا آنها با استفاده از اطلاعات ارائه شده، به تجزیه و تحلیل موارد مربوط به خود بپردازند و چند و چون آن را به صورت گزارش تفصیلی، در اختیار عالی ترین مقام اجرایی قرار دهند.
اجرای طرح هایی که در چارچوب وظیفه مشاوره مدیریت روابط عمومی با «ارزش افزوده» و بُعد «ارتباطات راهبردی» آن صورت می گیرند، بیانگر این حقیقت است که هر چند توجه به روابط عمومی در یک دولت بیشتر باشد، به همان اندازه بهره وری بیشتری در مجموع عملکرد دولت حاصل می شود.
سیاستگذاران و تصمیم گیران محترمی که ساماندهی روابط عمومی را در دولت یازدهم مطالعه می کنند، در مطالعه خود باید به یک نکته عنایت داشته باشند و آن تفاوت فعالیت روابط عمومی، با فعالیت هایی است که بخش های تخصصی و فنی دارند و آن تفاوت مخاطب سنجی است.
فن مخاطب سنجی در روابط عمومی، اصول مخاطب سنجی و روش های برقراری ارتباط راحت با مخاطبان را مد نظر قرار می دهد. در غیر اینصورت،ارتباط صحیح با نوشته ها و گفته های متخصصان، آنچنان که باید و شاید، برقرار نمی شود.
این یادآوری از آن جهت اهمیت دارد که نوشتار و گفتار به زبان مخاطب عام را کار تخصصی روابط عمومی نپنداریم، چراکه کنش و واکنش موثر و مفید با افکار عمومی و جامعه، کاری است بسیار پیچیده و تخصص مربوط به آن از کمیاب ترین تخصص های موجود، نه تنها در کشور ما، بلکه در جامعه جهانی است.
در جهان امروز که در سایه ابزارهای گسترده و جهان شمول هر لحظه اش در گرو تغییرات شگفت انگیز است ارتباط، حرف اول را می زند . تحقیقات نشان می دهد که در بین هفتاد تا هشتاد درصد اوقات روزانه افراد و سازمان ها و موسسات و شرکت ها به نحوی در تماس و ارتباط با دیگران می گذرد. البته منظور فقط ارتباط رویاروی نیست، بلکه ارتباط از طریق رسانه های مکتوب، تصویری، مکاتبات، ابزارهای مخابراتی (تلفن، فاکس، تلفکس، ماهواره، موبایل، شبکه های رایانه ای و پیامک و....) همه و همه ارتباط هستند. به همین دلیل کیفیت زندگی هر فرد و کیفیت حیات هر دولت و هر سازمان و موسسه و شرکتی بستگی به کیفیت ارتباطات او با دیگران دارد و مثلا همه افراد در محیط کار فرصت های یکسانی دارند، اما تنها کسانی مسیر پیشرفت و ترقی را به سرعت می پیمایند و احترام ، اعتبار، مقام و حتی ثواب اخروی بیشتر برای خود کسب می کنند که توان برقراری ارتباط موثر و گسترده دارند، قدرت بیان دارند، پیام های خود را به درستی مطرح می کنند و موانع ارتباط را به موقع برطرف می کنند.
ارتباطات مجموعه ای از مهارت هاست، اما مهمترین آنها درک نقطه نظرات و پیام های طرف مقابل و تفهیم پیام ها و نقطه نظرات خودمان است. یکی از مهارتها، فن دقیق خوب گوش کردن و خوب خواندن گزارشات است . تحقیقات نشان می دهد که ۶۰ درصد از سوء تفاهم ها در محیط کار و خانه ناشی از خوب گوش نکردن است، چرا که خوب نشنیدن و خوب گوش نکردن موجب می شود نیمی از پیام، دریافت نشده و از دست برود. به همین دلیل باید چگونه گوش کردن را آموزش داد. همینطور سایر فنون ارتباط.
مأموریت و هدف اصلی روابط عمومی در این دولت با این نگرش باید هویت بخشی به دولت و اشتهار آن باشد.
اشتهار دو مولفه دارد : ۱- شناخت ۲- محبوبیت.
فراموش نکنیم که اشتهار ، اعتبار می آفریند و اعتبار ثروتی قابل اندازه گیری است.
به دلایل مختلف از جمله رأی نزدیک به بیست میلیون و شور و نشاطی که بعد از پیروزی دکتر روحانی، جامعه از خود نشان داد، دولت یازدهم در زمینه محبوبیت در شرایط مطلوبی است، اما در حوزه اشتهار یا شناخت تقریباً هیچکس هیچ چیز از دولت نمی داند و صدها سوال بی جواب در اذهان عمومی چه به لحاظ کلی و چه در حوزه های مختلف و وزارتخانه ها وجود دارد که باید با عملکرد حرفه ای روابط عمومی ها و بهره گیری مناسب و کارشناسی از فنون ارتباطی به آنها جواب گفته شود. امید که این مهم از همان روزهای نخست آغاز به کار دولت با بهره گیری از نظرات کارشناسی و انتصابات سنجیده در حوزه روابط عمومی مورد توجه قرار گیرد.

بهار:نگرانی از سفر استراو
«نگرانی از سفر استراو»عنوان سرمقاله روزنامه بهار به قلم امیر عباس نخعی است که در آن می خوانید؛اگرچه تصور می شد و می شود که پیام «تغییر» مردم به اندازه کافی رسا و شفاف باشد، اما ظاهرا برخی دوست دارند تا خود را به ناشنوایی بزنند.
بیان یک احتمال ساده مبنی بر حضور جک استراو وزیر خارجه اسبق بریتانیا در مراسم تحلیف حسن روحانی رییس جمهوری منتخب مردم ایران برخی را به هیاهو انداخته است.
اگرچه هنوز به درستی مشخص نیست آیا این احتمال شدنی است یا تنها در حد یک اما و اگر مطرح شده اما واکنش تندروها را به همراه داشته است. اصولگرایان تندرو که با مشی و منش خود هشت سال تمام حتی با اتکا به سرمایه های یک کشور نفت خیز چون ایران نتوانستند ظاهر اقتصاد را حفظ کنند که هیچ، نتوانستند شرایط را به طور ثابت و «فریز»شده نگه دارند دوباره به تکاپو افتاده اند.
اما مشی قهر با دنیا و خط و نشان کشیدن و کاغذپاره خواندن و کشکی نامیدن به سر آمده، همه باید کمک کنند تا دولت جدید بتواند به اوضاع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور سروسامان دهد، گویا برخی یا نمی خواهند یا آگاهی فهمشان از دنیای تازه به گونه ای است که جز مخالفت و دشمنی پیام دیگری برای دنیا ندارند.
برای مرعوب نبودن نیاز نیست تا حتما دوست باشیم؛ می توان دشمن نبود و با کشورهای دنیا تعامل مثبت با حفظ منافع ملی داشت.
در دنیای به هم تنیده امروزی برای آن که بتوان به درستی حرکت کرد، اگر دوستی نداری باید دشمن هم نداشته باشی.
«جک استراو به جای تهران به واشنگتن برود»، «تلاش انگلیس برای بازگشایی سفارت با سفر جک استراو به تهران»، «سفر جک استراو به تهران اگر به معنای پذیرش اشتباهات باشد اشکالی ندارد» و این جملات بخشی از واکنش های شتاب زده به خبر احتمالی سفر یک وزیر اسبق در دولت انگلیس با تهران است؛ واکنش هایی که بیانگر آن است طیفی از اصولگرایان می خواهند در بر همان پاشنه پیشین بچرخد، یعنی همان چیز که مردم نخواستند.
بحث بر سر سفر یک دیپلمات به تهران نیست، بحث بر سر این است که این عده و همفکرانشان هیچ راهی را که به گشایش احتمالی بینجامد نمی پسندند؛ راه خودشان هم جز ورشکستگی کشور هیچ دستاوردی نداشته و فکر تازه ای هم جز شعارهای کهنه ندارند...
.... بنابراین دولت تازه راهی ندارد جز آن که نگاه خود را از این طیف برداشته و در واقع آن ها و سخنان تکراری شان را نه ببیند، نه بشنود. دولت «اعتدال» فرصت زیادی برای سامان دادن اوضاع کشور ندارد. اگر در یک فرصت میان مدت گام های موفقیت آمیز برداشته نشود، همین عده همیشه ناراضی و همیشه شعاری صدایشان از باقی بلندتر خواهد بود.
بنابراین برای ایجاد تحول اساسی و سریع باید صداهای مثبت داخلی و خارجی را شنید. باید از فضاهای مثبت بین المللی و دست های دراز شده به سوی ایران حداکثر استفاده را برای بهبود اوضاع برد و تغییرات مورد نظر مردم را بی درنگ برایشان ایجاد کرد. قطار تحولات بین المللی منتظر کسی نخواهد ایستاد؛ همچنان که در این چند سال گذشته نایستاد و کشور را کیلومترها از پیشرفت واقعی(و نه صوری) دور کرد. حال از توقف کوتاه مدت آن که به یمن خواست میلیونی مردم ایران ایجاد شده باید استفاده کرد و سوار آن شد.

ابتکار:با پا رفتن مهم نیست، دل کندن مهم است
«با پا رفتن مهم نیست، دل کندن مهم است»عنوان سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم محمدعلی وکیلی است که در آن می خوانید؛اقدام معاونت توسعه و مدیریت منابع انسانی ریاست جمهوری در ایجاد تشکلات جدید در ساختار نهاد ریاست جمهوری با عنوان «دفتر رئیس جمهور سابق»موجی از واکنش ها را به همراه داشت. در این ساختار که در تاریخ ۲۹ تیر و با امضای غلامحسین الهام به عنوان معاون توسعه انسانی ریاست جمهوری ابلاغ شده است، شرح وظایف دفتر رئیس جمهور سابق و تشکیلات تفصیلی و ساختار دفتر رئیس جمهور سابق با ۲۵ پست سازمانی در نظرگرفته شده است.اما چرا این اقدام چنین بازتابی در پی داشته است؟ آیا رئیس جمهور سابق حق ندارد به پاس هشت سال خدمت در دوره پس از انتخابات ریاست جمهوری یک ساختمان کار داشته باشد و تعدادی کارمند دفتری در اختیار داشته باشد؟
برای پاسخ به این سوالات ابتدا باید به چند مسئله اشاره شود:
۱-انتظار عمومی این است که روند انتقال قدرت با پروسه انتخابات دریک فضای دوستانه و بدون چالش صورت پذیرد. قاعده دموکراسی هم این است که تحویل کلید پست ریاست جمهوری به رئیس جمهور منتخب بدون چالش واما و اگرصورت پذیرد. قائده اخلاقی و منش انسانی نیز انتقال بدون حاشیه را اقتضاء دارد. این نقل و انتقال آسان و با آرامش، در سه دوره گذشته پایان ریاست جمهوری در ایران صورت پذیرفته است. در سال ۶٨ کلید پاستور از طرف رهبر فعلی انقلاب که آن هنگام کسوت ریاست جمهوری را به تن داشتند به آیت الله هاشمی رفسنجانی به عنوان رئیس جمهور منتخب صورت پذیرفت. همین اتفاق در پایان دوره هشت ساله ریاست جمهوری جناب آقای هاشمی نسبت به آقای خاتمی رخ نمود. آقای خاتمی هم در سال ٨۴ با کمال آرامش و در نهایت سادگی و صمیمیت، کلید را تحویل آقای احمدی نژاد نمود. پس تجربه پیش رو نشان می دهد که اسلاف آقای احمدی نژاد به راحتی وظیفه قانونی و اخلاقی خود را انجام دادند و این بزرگ منشی، موجب گردید،مردم هم با همه مشکلات و گرفتاری ها، خاطره ای خوش از آن دولت ها در یاد داشته باشند.
۲-بی تردید حرمت شخصی که هشت سال زحمت ریاست جمهوری کشور بزرگی چون ایران را عهده دار بوده از ضروریات است و باید امکان استفاده از تجربیاتش فراهم آید. متاسفانه این مهم در کشور ما مورد غفلت واقع شده و در مواردی پایان دوره ریاست جمهوری مساوی پایان حیات سیاسی فرد تلقی شده است. در هیچ کجای عالم این نوع برخورد با زحمت اشخاصی با چنین جایگاهی، صورت نمی گیرد. در دنیای غرب روسای جمهور بازنشسته دارای مصونیت و به عنوان مهم ترین عنصر دیپلماسی عمومی در خدمت دیپلماسی رسمی کشور هستند ولی در کشور ما”تو خود حدیث مفصل بخوان زین مجمل!" سرگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی و جناب سید محمد خاتمی عبرت انگیز است وقتی آقای خاتمی که با آن راحتی و گشاده رویی کلید را تحویل جناب احمدی نژاد نمود، در مقابل، آقای احمدی نژاد نه فقط اجازه اقامت کوتاه مدت به ایشان تحت عنوان”رئیس جمهور سابق” نداد که حتی از دادن یک ساختمان در بیرون نهادریاست جمهوری به ایشان نیزدریغ ورزید و هنگامی که در سال ٨۴ آقای خاتمی جهت شرکت در اجلاس” اسلام و غرب” وارد مالزی شد سفیر وقت ایران اطلاع داد که به ایشان دستور داده اند از مساعدت به خاتمی پرهیز نماید؛ حال آقای احمدی نژاد باید حق دهد که امروز در مقابل اقدام معاونت انسانی اش این چنین واکنش و بازار تحلیل بپا شود. البته هیچکس نباید از بی حرمتی و بی احترامی به منتخب قبل مردم خوشحال باشد.
٣-در این سالها نه فقط تلاش برای گرامیداشت زحمات دیگر روسای جمهور و بقیه مسئولین بلند پایه صورت نگرفت که بی احترامی،بی حرمتی و ضایع کردن زحمات دیگران به سنت رایج تبدیل شد. پشت پا زدن به دست آوردهای گذشتگان و در ردیف خائن شمردن آنان به ورد زبان دولتمردان در هشت سال گذشته تبدیل گردید. بنابراین گر چه در نظر نگارنده اقدام آقای الهام حداقل کاریست که می بایست انجام داد و امکان سیستمی بهره مندی دولت جدید از تجربیات دولت قبلی می بایست فراهم آید ولی از”باب خود کرده را تدبیر نیست"، منشاء این سنت های غلط خود آقای احمدی نژاد با آن پیشینه بوده است.
۴-در ادبیات محاوره ای گفته می شود که با” پا رفتن مهم نیست با دل رفتن مهم است” مردم در روابط عاطفی برای همدیگر دعا می کنند که این رفتن با پا باشد نه با دل و یا پشت سر مسافر آب می پاشند اما در مناسبات قدرت مطابق آموزه ها آنچه مهم است این است که افراد نباید دل ببندند. در هنگام اجبار ممکن است با پا بروند ولی با دل نمی روند. مهم این است که در مناصب قدرت با دل رویم آنچنانکه مجبوریم با پا نیر رویم، ولی در روابط عاطفی عکس آن صادق است؛ حال باید دید در این واپسین روزهای پاستور نشینی آقای احمدی نژاد -که باید به ایشان خسته نباشید گفت – آیا او آماده است تا با دل رود و آنچنانکه می بایست با پا رود؛ البته از دکتر حسن روحانی نیز انتظار هست که امکان بهره مندی از تجربیات آقای احمدی نژاد در آن سطحی که ممکن و مفید است را فراهم آورد؛ ولی یک واقعیت را نیز نباید فراموش کرد و آن اینکه داشتن دفتر و دستک توسط رئیس جمهور سابق نباید به حاشیه سازی و دخالت منجر شود. مردم در نتیجه عملکرد دولت قبل به دولت فعلی روی خوش نشان داده اند و بخش مهمی از رأی آقای روحانی نه به عملکرد دولت سابق میباشد؛ بنابراین نمی توانند نظاره گر پروسه دولت در دولت باشند.

آرمان:سفر استراو به ایران و ۴ نکته
«سفر استراو به ایران و ۴ نکته»عنوان یادداشت روز روزنامه آرمان به قلم جاوید قربان اوغلی است که در آن می خوانید؛اندک صحبتی از احتمال حضور جک استراو، وزیر امورخارجه سابق انگلیس در مراسم تحلیف رئیس جمهور منتخب کافی بود تا موجی از انتقادات علیه این اقدام که البته هنوز در حد یک احتمال باقی مانده راه بیفتد. نکته اول و مهم این است که به هر تقدیر نتیجه انتخابات اخیر ایران باعث ایجاد رویکردی کاملا مثبت در دنیا به کشورمان شده است و نشانه های این تغییر رویکرد بین المللی از همان روز اول اعلام نتایج خود را به روشنی نشان داد.
موج گسترده پیام های تبریک به رئیس جمهور منتخب به خوبی گواه امیدواری و تمایل دنیا به انجام مذاکراتی سازنده و نتیجه بخش با ایران است. گرچه گروهی در ایران کشورهای غربی و از جمله آمریکا را به عنوان یک کل واحد تغییرناپذیر معرفی می کنند اما واقعیت این است که رویکردها در داخل تمام این نظام های سیاسی به تحولات خارجی تفاوت دارد و آنها می توانند در موقعیت های متفاوت رفتارهای متفاوتی نشان دهند.
اکنون به نظر می رسد ریاست جمهوری آقای روحانی یکی از همین موقعیت های متفاوتی است که کشورهای قدرتمند جهان نزدیک به یک دهه برای حل و فصل اختلافات خود با ایران منتظر آن بودند. نکته دوم این است که به هر حال باید پذیرفت که رویکرد سیاست خارجی ٨ سال اخیر باعث کند شدن سیاست ورزی و نیل به منافع ملی ما شده است. ما از این راه نه تنها به استقلال خاصی نرسیده ایم که تاحدودی وابستگی نیز به بازماندگان بلوک شرق پیدا کرده ایم.
کشورهایی چون روسیه و چین که هر گاه دلشان خواسته از ما دفاع کرده اند و هر بار نیز که دفاع از ایران با منافع ملی آنها سازگار نبوده به ما پشت کرده اند. در مقابل این تصویری غیرموجه از ایران و مردم ایران در ذهن کشورهای غربی و جوامع آنها ایجاد شده که می تواند به منافع اقتصادی ما در بلندمدت و همچنین وجوه فرهنگی ایران لطمه وارد کند. نکته سومی که می توان به آن اشاره کرد اینکه حتی طبق روایات و باورهای ما نیز داشتن هزار دوست کم است و داشتن یک دشمن زیاد. سیاستی که در راستای تحقق چنین هدفی قرار دارد تنها سیاست تعاملی است.
کشورها برای تعامل با یکدیگر نباید لزوما شیفته یکدیگر باشند، همچنین دشمنی با یک کشور نیز تنها بر پایه یک اظهارنظر یا تصمیم کاری بس اشتباه است. چیزی که در این میان مهم و اساسی است تعامل بر اساس هم افزایی بین المللی است که پایه ای جز منافع ملی ندارد. ما اکنون بدون دلیل با برخی کشورها روابطی بس حسنه داریم (همچون ونزوئلا) و در مقابل با برخی کشورها نیز به سمت تقابل پیش می رویم (مثل آلمان یا فرانسه و یا حتی انگلستان). به عبارتی سیاست خارجی ما در دو قطب تجمیع شده است؛ یا از کشوری نفرت داریم یا عاشق کشوری هستیم.
نکته چهارم و نهایی درخصوص سفر آقای استراو به ایران و مخالفت با این سفر آن است که جک استراو در دورانی که آقای روحانی هدایتگر مذاکرات اتمی از سوی ایران بود درحقیقت به عنوان عامل تعادل بخش این مذاکرات عمل می کرد. در کتاب آقای روحانی هم آمده که در زمانی که آمریکا فشارهای زیادی به سه کشور اروپایی برای جمع کردن مذاکرات هسته ای وارد می کرد، این جک استراو بود که به عنوان فعال ترین نیروی موازنه بخش ایفای نقش می کرد. از یاد نبریم که قسمت عمده ای از واقعیت کشورها و ملل در امروز آنها خفته است، هر چند این وضعیت قطعا ریشه در تاریخ و گذشته آنها دارد اما لزوما با آن یکی نیست.
ما در هر برهه تاریخی و در هر معادله ای نمی توانیم کشوری را متهم کنیم. همین تفکر است که باعث می شود کشوری چون روسیه با تمام خلف وعده هایی که در مقابل ما داشته و کارشکنی های که در طول تاریخ نسبت به کشور ما کرده به عنوان دوست همیشگی ایران معرفی شود. کشورها در دنیای امروز نه دوست همیشگی هم هستند و نه دشمن همیشگی. مخالفت با ورود آقای استراو می تواند دنیا را از کارکرد دولت آقای روحانی تحت تاثیر قرار دهد.

دنیای اقتصاد: دیپلماسی دولت روحانی و چشم انداز روابط اقتصادی
«دیپلماسی دولت روحانی و چشم انداز روابط اقتصادی»عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم دکتر یحیی آل اسحاق است که در آن می خوانید؛هفته گذشته همراه با هیاتی متشکل از ۶۰ بازرگان وفعال بخش خصوصی سفری به ارمنستان داشتم. با توجه به برگزاری انتخابات اخیر ریاست جمهوری و اثر مثبتی که این انتخابات روی افکار عمومی داخل وخارج داشته است، چنین سفری از اهمیت زیادی برخوردار بود. ما پیش از این هم سفرهای زیادی به کشورهای هند، پاکستان، عراق وترکیه داشتیم که این سفرها حاصل تفکر و تصمیم دسته جمعی تعدادی از برجسته ترین کارشناسان در حوزه دیپلماسی و اقتصاد بود.
اخبار مربوط به نتایج این سفر در خبرگزاری های داخلی و خارجی موجود است، اما آنچه مهم به نظر می رسد و نباید از نظر دور بداریم، اثر مثبتی است که درحال حاضر در فضای بین الملل در مورد آینده ایران وجود دارد. در این نوشته کوتاه می خواهم به اهمیت این موضوع اشاره کنم.
در حوزه سیاست خارجی در سال های گذشته، بحران آفرینی های غیرضروری و بدون هدف، رفتارها و اظهارات فکر نشده، عدم انسجام در سیاست ها، بی ثباتی در مواضع و فقدان استراتژی مشخص، موجب کاسته شدن منافع ملی به دیدگاه های شخصی و سلیقه ای و پیگیری اهداف سیاست خارجی کشور بر مبنای سیاست سعی و خطا شده است. تخریب روابط ایران با بسیاری از کشورهای جهان؛ هدر رفتن بخش مهمی از انرژی و توانمندی دیپلماتیک ایران برای موضوعات کلان و آرمانی که هیچ نتیجه ای برای سیاست خارجی به همراه نداشته و تقلیل روابط خارجی ایران به روابط با کشورهایی که نمی توانند در تقویت جایگاه استراتژیک در سطح بین المللی نقش مهمی ایفا کنند؛ کاهش سطح تاثیرگذاری ایران بر شکل گیری روندها و رژیم های منطقه ای و بین المللی و نهایتا تشدید تحریم های اقتصادی و ایجاد محدودیت های شدید در روابط اقتصادی و بانکی با سایر کشورهای جهان از دیگر نتایجی است که باید برای رفع آن تلاش کرد. تحلیل شرایط کنونی نشان می دهد که پس از انتخابات اخیر ریاست جمهوری و انتخاب آقای روحانی، جهان نگاه تازه ای به سیاست واقتصاد ایران پیدا کرده است. وقتی چنین ارزیابی مطلوبی بوجود می آید باید از آن استفاده کرد.
این فرصت نباید از دست برود، اما نباید دچار اشتباه شویم. تا پیش از انتخابات اخیر ارزیابی موقعیت و شرایط ایران در دو سطح منطقه ای و بین المللی نه تنها چشم انداز امیدوار کننده ای را به نمایش نمی گذاشت، بلکه فکر می کردیم ممکن است تهدید ها و فشارها به شکل افسارگسیخته و بدون هر گونه مانع جدی افزایش پیدا کند، اما امروز این چشم انداز به نحو مطلوبی معکوس شده است.
بازرگانان وتجار بین المللی شامه ای قوی دارند واین را بهتر از همه درک کرده اند که تحولات در ایران بسیار مثبت وامیدوار کننده پیش می رود. پیش ازاین به رغم افزایش قدرت ایران در هر دو سطح منطقه ای و بین المللی و مهم تر از آن، بروز تغییرات مثبت در سطح جهانی، ایران نگران مقابله با تهدید هایی بود که معیشت روزمره مردم را سخت و دشوار کرده بود. به نظر می رسد اکنون این نگرانی ها کمرنگ شده است.
حقیقت این است که دولت آینده شرایط دشواری دارد، اما با پیشینه ای که در تیم روابط بین الملل وشخص دکتر روحانی سراغ داریم، می دانیم که این مسائل به شکل مناسبی حل وفصل خواهد شد. واقعیت این است که تشدید روزافزون تحریم های اقتصادی که عملا اقتصاد داخلی را با مشکلات مواجه کرده است، دستگاه دیپلماسی کشور را ملزم می کند که ضمن ارزیابی از وضع موجود، تمامی گزینه ها و راه های احتمالی برای برون رفت از این وضعیت را مورد بررسی قرار دهد.بر این اساس، با توجه به شرایط تحریمی، ایران ناگریز به اتخاذ مجموعه ای از سیاست ها و تصمیم سازی های جدید در حوزه سیاست خارجی و اقتصادی است. بدیهی است که راه تحقق اهداف سند چشم انداز ۲۰ ساله، بستن درها، خودانزوایی و قرار گرفتن در فضای تقابل، تهدید و تشدید تنش با نظام بین الملل و کشورهای منطقه نیست. در این شرایط، اتخاذ سیاست خارجی توسعه گرا و تعاملی به ویژه در روابط با کشورهای همسایه و فاصله گرفتن از فضای امنیتی در این حوزه و همچنین ایجاد تحول در ساختار اقتصادی کشور می تواند ما را در خروج از وضعیت کنونی و تحقق اهداف توسعه کشور یاری کند.
ما معتقدیم ایران در حال حاضر بنا به دلایل مختلف به لحاظ همکاری های اقتصادی خارجی شرایط مطلوبی را طی نمی کند، اما با همدلی، همراهی و تلاش مضاعف همه نیروهای موجود می توان این شرایط را به یک فرصت تاریخی برای ایجاد یک تحول اقتصادی تبدیل کرد. سفر به ارمنستان هم برای ما چنین پیامی داشت و ما دیدیم اگر دولت ها به بخش خصوصی میدان بدهند حتی ما می توانیم در عرصه دیپلماسی به خصوص در زمینه دیپلماسی اقتصادی به دولت کمک کنیم. محور اصلی این کمک بیش از هر چیز بر تغییر در شرایط منطقه ای ایران مبتنی است. به عبارت دیگر، ایران باید پیش از هر چیز بتواند موقعیت ژئوپلتیک خود را به یک فرصت برای پیشرفت اقتصادی تبدیل کند. تجربیات تاریخی در نقاط مختلف جهان نشان می دهد پیشرفت اقتصادی رابطه مستقیمی با احساس امنیت، ثبات و آرامش در حوزه سیاسی دارد.
به هر حال اتخاذ رویکرد مخاصمه آمیز نسبت به روندها و فرآیند جهانی در شرایط موجود نه تنها منجر به تغییر دگرگونی آنها نخواهد شد، بلکه کشوری که این گونه رویکردها را مدنظر قرار دهد در معاملات جهانی منزوی یا طرد خواهد شد. در این شرایط، کشورهایی که با برخی از روندها مخالف هستند، به جای تقابل، با تعامل فعالانه تلاش می کنند برای تاثیرگذاری مناسب بر این روندها و فرآیندها امکان بیشتری را برای بهره برداری از استراتژی تعامل سازنده در مواجهه با سایر دولت های جهان فراهم آورند و این، مبنای سیاست خارجی تعامل گرای فعالانه است.

      منبع: جام جم آنلاین