تصویر جهان در قاب هفته
از "جنگ و صلح" شرقی تا "تولد و مرگ" غربی
اردشیر زارعی قنواتی
•
با بروز و ظهور بحران های بین المللی از شرق تا غرب جهان نه تنها به صورت عینی دوران "زیست جزیره یی" به پایان رسیده است که حتی دوران جدیدی که آغاز شده به جهت در هم تنیدگی و تاثیرات متقابل اجزای خود "کلیتی" را رقم می زند که هیچ کشور و ملتی از ترکش های آن در امان نخواهد بود
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
شنبه
۵ مرداد ۱٣۹۲ -
۲۷ ژوئيه ۲۰۱٣
با بروز و ظهور بحران های بین المللی از شرق تا غرب جهان نه تنها به صورت عینی دوران "زیست جزیره یی" به پایان رسیده است که حتی دوران جدیدی که آغاز شده به جهت در هم تنیدگی و تاثیرات متقابل اجزای خود "کلیتی" را رقم می زند که هیچ کشور و ملتی از ترکش های آن در امان نخواهد بود. در چنین دوران جدیدی هر گونه تحلیل و ارزیابی از یک بحران در جغرافیای ملی بدون در نظر گرفتن این پیچیدگی، تاثیر متقابل و موقعیت ارگانیکی در ساخت منطقه یی و جهانی بدون شک منتج به یک نتیجه گیری اشتباه می شود. از طرف دیگر با توجه به منافع هژمون های بین المللی برای شکل بخشی به این دوران جدید تحولات و بحران ها فاقد عنصر "استقلال" در حوزه محلی بوده و به طور هم زمان از کنش دولت – ملت در واحد ملی، اتحاد و افتراق ها در حوزه منطقه یی و مهم تر از آن تعیین، تحمیل و تثبیت مدالیته و کسب منافع ژئوپلتیک در چارچوب جایگاه هژمونیک قدرت های درجه یک جهانی در یک سه ضلعی نامتقارن ولی همبسته، بهره می گیرند. به همین دلیل پرداختن به وقایع و رخدادهای هفته می تواند یک شمای کوچک از یک تصویر بزرگ تر باشد که در هیچ قاب بسته یی جای نخواهد گرفت و شاید بتوان در مورد آن به نوعی تعبیر تصاویر متحرک در قاب صنعت دیجیتال را به کار برد.
در خاورمیانه راه برای صلح هموار نیست: عدم توسعه یافتگی، رژیم های غیردمکراتیک، عدم پذیرش حق تعیین سرنوشت، فقر اقتصادی و فرهنگی، تنش سیاسی، دوقطبی های ایدئولوژیک و سیاسی، گست های ملی و منطقه یی، دوران گذار و داستان بی پایان تغییر سلبی قدرت، همواره مسیر صلح و "راه رشد" خاورمیانه را به کوره راهی پر از سنگلاخ تبدیل کرده است. از آنجا که در این منطقه بسیاری از امور سیاسی – اجتماعی هنوز در مرحله "جنینی" خود قرار داشته و تضادهای اساسی در عرصه داخلی و خارجی نقش "تکوینی" و تعیین کننده یی بازی می کنند، تا رسیدن به نقطه مطلوب هنوز راه طولانی باید طی شود. در یک وادی هنوز جنگ اسلام – یهود ادامه دارد، در دیگری تنور منازعه اسلامگرایی محافظه کار با سکولاریسم داغ است، در جایی اعتراض برای اصلاحات به سمت جنگ فرقه یی و داخلی چرخش یافته است و در منتهی الیه شرقی آن ناسیونالیسم پشتون با جنبش ارتجاعی طالبان دامنه های هندوکش را ناارام کرده است. سفرهای دوره یی "جان کری" وزیر امور خارجه آمریکا به منطقه خاورمیانه برای ترغیب اسرائیلی ها و فلسطینیان جهت از سر گیری مذاکرات صلح بالاخره در ششمین دور خود به اردن ظاهرا موفقیت آمیز بوده و طرفین برای فرار از مسئولیت شکست مذاکرات یا به قول "بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر راستگرای تل آویو به خاطر موضوع هسته یی ایران و بحران سوریه که نقش حیاتی برای اسرائیل دارد، ظاهرا بلیط سفر به واشینگتن را رزرو کرده اند. در مصر نیز که "محمد مرسی" رئیس جمهوری اسلامگرا و برکنار شده کشور توسط ارتش و با حمایت اکثریت مردم هم چنان در حبس است، حامیان "اخوان المسلمین" روز و شب در جلوی دانشگاه قاهره و مسجد رابعه العدویه اردو زده و به تازگی با نزدیک شدن به میدان تحریر که نماد کنشگران مخالف مبارک و مرسی است در درگیری با جوانان رقیب قربانیانی بر کشور تحمیل می کنند. اینکه به تدریج حرکات اعتراضی اخوان المسلمین وضعیت تهاجمی و خشونت آمیز به خود می گیرد تا حدودی به اجرای روند سیاسی توسط دولت موقت، پذیرش تحولات جدید از سوی کشورهای منطقه و جامعه جهانی از یک طرف و از طرف دیگر به جهت هزینه بالای بسیج حامیان از سراسر کشور در قاهره و تنش بین آنان و ساکنان محلی مناطق محل تجمع است که موضوع "زمان" را برای اسلامگرایان به یک مشکل بغرنج تبدیل می کند. جنگ داخلی و فرقه یی سوریه در این هفته با ورود بحث پنچ گزینه دخالت احتمالی که توسط ژنرال "مارتین دمپسی" رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در مقابل کمیته نیروهای مسلح سنای این کشور بیان گردید و هم چنین طرح کردها برای تشکیل یک اقلیم خودمختار در چارچوب سوریه دمکراتیک در شرایطی که نیروهای "بشار اسد" در میدان نبرد دست بالاتری پیدا کرده اند، به مرحله حساس تری رسیده است. عراق و لبنان که تحت تاثیر بحران سوریه هم اکنون وضع آشفته یی دارند در اولی هر روز باید آمار روزانه ده ها نفری قربانیان حملات تروریستی شمارش شود و در دومی با تصمیم جدید اتحادیه اروپایی مبنی بر ورود شاخه نظامی "حزب الله" به لیست تروریسم زنگ خطر برای بی ثباتی در سرزمین زیتون به صدا در آمده است.
اروپا به دنبال کاروان های سلطنتی: با تولد اولین فرزند پرنس "ویلیام و کیت میدلتون" حلقه وارثان بلافصل جانشینی ملکه "الیزابت" به سومین نسل رسید تا ادامه راهی باشد که در هلند قبلا پسر به جای ملکه "بئاتریس" بر تخت نشسته بود و در بلژیک نیز شاهزاده "فلیپ" جانشین پادشاه "آلبرت دوم" گردید. این در حالی است که رسوایی سیاستمداران در اسپانیا و یونان در بحبوحه بحران اقتصادی سراسری در اروپا این حوزه ژئوپلتیک و خاستگاه تمدن لیبرال دمکراسی را در چنبره مشکلات پایان ناپذیر خود گرفتار کرده است.
اوباما درگیر پرونده زیمرمن: تبرئه قاتل نوجوان سیاهپوست "تریوان مارتین" که صدای اعتراض تمامی سازمان های مدافع حقوق مدنی رنگین پوستان و "باراک اوباما" را نسبت به قوانین نژادپرستانه در سیستم قضایی آمریکا در آورده بود، بعد از دو هفته هنوز فروکش نکرده است. در چنین شرایطی اعلان ورشکستگی شهر "دیترویت" قلب صنعت خودروسازی این کشور که می رود تا این شهر را به شهر ارواح تبدیل کند، نشان می دهد که در پشت ظاهر حل بحران اقتصادی با سیاست های نئولیبرال مدل "بن برناکی" جهنمی از ورشکستگی و آوارگی صدها هزار انسان قبلا شاغل نهفته است که در آینده سخت گریبان این کشور را خواهد گرفت.
تنش در شرق آسیا: با پیروزی قاطع حزب حاکم لیبرال دمکرات به رهبری نخست وزیر "شینزو آبه" در مجلس علیای ژاپن که ناشی از موفقیت های اقتصادی برنامه های جدید وی می باشد، هم اکنون بحث ورود احساسات ناسیونالیستی در حوزه اقتصادی و امنیتی این کشور که ظاهرا مستلزم اصلاح قانون اساسی نیز می باشد به میان آمده است. این تحولات با توجه به تشدید تنش بین توکیو با همسایگان خود و به خصوص چین در مورد مالکیت بر جزایر مورد اختلاف در اقیانوس آرام و دریای چین، شرق آسیا را دستخوش خطر یک جنگ سرد منطقه یی کرده است.
|