اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱۹ شهريور ۱٣۹۲ -  ۱۰ سپتامبر ۲۰۱٣

اخبار روز: جمعی از اعضای انجمن حمایت از حقوق کودکان که به حضور این انجمن در برنامه ی آسمانی ها در ماه رمضان امسال اعتراض دارند، نامه ی زیر را برای هیات مدیره ی این انجمن نوشته اند. این نامه به امضای پانزده عضو انجمن رسیده است:

هیات مدیره محترم انجمن حمایت از حقوق کودکان
می‌دانیم که هویت مستقل، منتقد و حقیقت جو، در کنار فعالیت داوطلبانه اعضا، اصلی‌ترین شاخصه‌های فعالیت سازمان‌های مردم نهاد است. سازمان‌هایی که نه در آن‌ها نظم سلسله مراتبی و از بالای نهادهای رسمی حاکم است و نه حذف صدای منتقد و برچسب زدن به نقد اصولی جایی دارد. چرا که اگر بخواهیم برای تغییر وضعیت اجتماعی جامعه تلاش کنیم، رواج همدلی و همچنین احترام و شنیدن نظرات مخالف و متکثر است که می‌تواند راه گشا باشد، خاصه در وضعیتی که خلاء‌ها و واقعیات تلخ و گزنده نظیر نابرابری و تبعیض روز به روز بیشتر می‌شود.
دیگر ویژگی سازمان‌های مردم نهاد، هم‌افزایی سرمایه اجتماعی‌ای است که در طول سالیان دراز با ایستادگی و تلاش داوطلبان و اعضا برای یک سازمان فراهم می‌شود. این سرمایه اجتماعی مصادره شدنی نیست و نمی‌توان آن را به گروهی خاص منتسب و نقش، نظر و عقیده ی سایر اعضا را نادیده گرفت.
سازمان‌های مردم نهاد، هم دیده‌بان سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی دولت‌ها هستند و هم تلاش می‌کنند برای تغییر در شرایط دست به کنش مناسب بزنند. این‌ نهادها همچنین با ایجاد بدیل‌های اجرایی غیرخیریه‌ای و متمرکز بر فرآیندهای توانمندساز و تقویت بدنه ذی‌نفعان، مردم را در تحقق آرمان‌های مدنی و اجتماعی نظیر برابری، آزادی و رعایت حقوق انسانی با خود همراه می‌‌سازند و در آن‌ها نسبت به جهان پیرامون خود حساسیتی انتقادی ایجاد می‌کنند. آن‌ها نظر خود را درباره امور، سیاست‌ها و مسائل به مردم انعکاس می دهند ونسبت معنادار و روشن خود را با دولت و نهادهای حکومتی حفظ می کنند. نسبتی که شرایط زمانی و مکانی، دوری، نزدیکی، همسویی و یا مخالفت این سازمان ها با نهادهای رسمی را توضیح می دهد؛ حتی اگر چاره ای جز سکوت نباشد. در غیر این صورت هویت غیردولتی و غیر حکومتی این سازمان ها قلب شده و به ناچار به چیزی بدل می شوند که از اساس ضد خویش است.
با تمام این تفاسیر در طول روزها و هفته‌های اخیر شاهد آن بودیم که «انجمن حمایت از حقوق کودکان» در یکی از برنامه های صدا و سیما به نام «آسمانی‌ها» حضور داشت. شاید بتوان این حضور را کوتاه آمدن نهادهای رسمی از اصرار بر روندی به حساب آورد که در نهایت منجر به نقض سیستماتیک حقوق کودکان می شود. اما در این میان به نظر می رسد باید به چند نکته اساسی اشاره و به عنوان اعضایی که در طول سالیان گذشته به فعالیت در انجمن پرداخته اند از هیئت مدیره محترم انجمن حمایت از حقوق کودکان درخواست کنیم تا اقدامات و تصمیمات خود در این رابطه را توضیح دهند:
۱- آیا نمایش تصویر کودکان کار طبق اظهارات رئیس هیات مدیره و مدیر عامل انجمن در یکی از جلسات ماهانه، رفتاری نافی و ناقض حقوق کودکان و نوعی سوء استفاده ابزاری نیست؟ اگر این طور نیست، به نظر می رسد اعضای محترم هیات مدیره باید به مرور مجدد پیمان نامه حقوق کودک و اصول حرفه ای مددکاری و مستند سازی اجتماعی بپردازند و اگر این رفتار نقض آشکار حقوق کودکان و سوء استفاده از آنان است، باید پرسید چرا این اقدام انجام گرفته است و چرا هنوز در وب سایت انجمن و سایت آپارات این تصاویر موجود است؟ لازم به ذکر است که با ضریب نفوذ بیش از ۶۱ درصدی اینترنت، بیش از ۴۵ میلیون نفر امکان دسترسی به این تصاویر را دارند. ضمن این که هر فردی می تواند با سفارش به شرکت سروش سیما، لوح فشرده برنامه های تلویزیونی از جمله این برنامه را خریداری نماید. آیا بهتر نبود به جای این از روش هایی جایگزین مانند بحث‌های کارشناسی اما به زبان ساده برای معرفی انجمن یا تصاویری بدون نمایش چهره کودکان استفاده کرد؟
۲- ما منتظر بودیم که در این برنامه همان طور که یکی از اعضای هیات مدیره و مسئول هماهنگی برنامه وعده داده بود، به تبعیض‌های جنسیتی، قومیتی و نژادی که کودکان ساکن این مرزهای جغرافیایی در زندگی روزانه خود طعم تلخ آن را می‌چشند اشاره شود! درباره ریشه‌های کار کودک و کودک آزاری صحبت شود و قوانینی نظیر اعدام کودکان مورد نقد قرار بگیرد. ما این استدلال را شنیده‌ایم که این برنامه تلویزیونی به دلیل گستردگی مخاطب این رسانه، فرصتی برای ترویج گفتمان حقوق کودک است و البته این نکته‌ای حائز اهمیت است. اما مساله این‌جاست که وقتی به عدم تبعیض، آزادی بیان، حق حیات، حق برخوردای از امکانات و خدمات کافی و مناسب اجتماعی و بهداشتی و آموزش و پرورش رایگان برای کودکان اشاره نشود و در طرح مفاد پیمان نامه حقوق کودک و مسائل کودکان گزینشی عمل شود، ازپیمان نامه حقوق کودک شیر بی یال و دمی باقی می ماند که ترویج آن گره ای از کار کودکان نخواهد گشود. خاصه آن که اصول پیمان نامه وقتی که بدون زمینه های عینی و اشاره به وضع موجود مطرح شوند، بیم آن است که هم انتزاعی فهم شوند و هم مورد سوء استفاده مراکز قدرت برای نمایش دموکراسی و آزادی قرار بگیرد. ما نمی توانیم درک کنیم چه طور انجمن که چند سال پیش خبر آغاز به کار کمپین «اعدام بس کودکان»را داد (گرچه درعمل فعالیت چشم‌گیری در این مورد شاهد نبودیم) امروز درباره این مساله سکوت می‌کند. نهادی که خطوط قرمز صدا وسیما به او اجازه نمی دهند که درباره مسائل کودکان مهاجر افغان و تبعیض‌های ضد انسانی علیه آنان سخن بگوید، چه طور به خود اجازه می دهد در کلیپ معرفی فعالیت‌هایش، چهره دو دختر بچه مهاجر افغان نشان داده شود؟! آیا صرفا با نمایش رنج و فارغ از اشاره به تبعیض‌های جنسیتی، قومی و نژادی و همین طور مسائل عموم کودکان می توان زمینه را برای تغییر و جلب مشارکت عمومی برای احقاق حقوق کودکان فراهم کرد؟
٣- ما متعجبیم که نام برنامه‌ای که انجمن در آن حضور داشته است «آسمانی ها» ست! آیا فعالیت برای حقوق کودکان و تلاش برای احقاق پیمان نامه حقوق کودک، لزوما کاری آسمانی ست؟ در کجای شناسنامه انجمن به این موضوع اشاره شده است؟ می دانید که بسیاری برای آسمان‌ها تلاش نکرده‌اند و آسمانی نیستند، ما برای احقاق حقوق کودکان و بر روی پاهایمان تلاش کرده‌ایم؛ به این تلاش می بالیم و دست تمام کسانی که این همت را داشته اند می‌فشاریم، اما معتقدیم انتساب کنشی مدنی و جمعی– و اساساً زمینی و واقعی - به آسمان‌ها، نه تنها ریشه‌های تبعیض‌های موجود را می‌پوشاند، بلکه ظلمی بزرگ در حق فعالیت مدنی و اجتماعی و انحرافی آشکاراست؛ این اقدام مسئله ی نقض حقوق کودک را از موضوعی کاملاً عینی و اجتماعی به امری انتزاعی و متافیزیکی تقلیل می دهد. ادبیاتی که ناآشنا نیست و بارها و بارها از سوی فرهنگ رسمی تبلیغ و ترویج شده است.
۴- ما متعجبیم‌ افرادی که روزگاری همکارانشان در سایر نهادهای مدنی را متهم به انجام فعالیت خیریه‌ای می کردند، امروز در فعالیتی مشارکت می کنند که انجمن حمایت از حقوق کودکان را مانند نهادی خیریه‌ای معرفی می کند! گرچه در روزهای بعدی مجری برنامه تاکید کرد که انجمن نهادی خیریه نیست، آیا صرف تاکید لفظی کافی ست یا این که عملکردی که شاهد بودیم است که در نگرش‌ها تاثیر می‌گذارد؟ اگر به جای انجمن نهادی خیریه در این برنامه مشارکت داشت، تفاوت چشمگیری در شکل اجرای برنامه شاهد بودیم؟ ضمن این که آیا توجیه مجری برنامه نسبت به فعالیت‌های انجمن از همان ابتدا ممکن نبود تا دست کم به هویت غیر دولتی و مدنی انجمن لطمه کمتری وارد شود؟ در یکی از همین برنامه ها کودکان کار قربانیان باند های مخوف خوانده می شوند، در برنامه دیگر مجری طوری خانه کودک را معرفی می کند که از فردا سیل تماس ها برای پذیرفتن سرپرستی کودکان سرازیر می شود درحالی که خانه کودک نه تنها وابسته به بهزیستی نیست، بلکه اتفاقا همیشه منتقد سرسخت سیاست های بهزیستی بوده است. برخی از میهمانان برنامه نیز نه تنها با حقوق کودکان و حقوق بشر نسبتی نداشته و ندارند، بلکه ...
۵- بدون شک انجمن حمایت از حقوق کودکان نهادی بوده که در طول سال های فعالیت خود با حضور داوطلبانی مقاوم و سرسخت همواره برای انعکاس مسائل کودکان تلاش کرده است و هیچ ملاحظه‌ای نتوانسته مانع انتقادهای این سازمان و فعالان حقوق کودک در برابر نقض حقوق کودکان در حوزه های مختلف باشد. به همین علت امروز این سئوال پیش روی ما قرار گرفته که چرا چنین نهادی با وجود آشنایی و بهره‌گیری تصمیم گیرندگانش از علوم جدید در برابر نقض آشکار حقوق کودک در یک برنامه تلوزیونی (ماه عسل) سکوت کرده است، آن هم در زمانیکه همین رسانه در شبکه دیگری در حال برگزاری و ضبط برنامه ای با مشارکت انجمن حمایت از حقوق کودکان است؟ این نوید خوبی برای آینده نیست و ما متاسفیم که درباره نقض حقوق و کرامت کودکان در برنامه ماه عسل حتی نهادهای خیریه ای موضع گیری می کنند اما انجمن سکوت پیشه می کند.
۶- شایسته است انجمن اقدام به انتشار گزارشی رسمی و روشن از میزان کمک‌های دریافتی نماید که به طور مستقیم و غیر مستقیم به خاطر شرکت در این برنامه حاصل شده است. همچنین انتشار رسمی اسامی تمامی شرکت ها، موسسات و افرادی که به انجمن کمک کرده‌اند ضروری است. به عقیده ما باید شرایطی فراهم شود تا دست کم از این پس با مشارکت عمومی اعضا و داوطلبان درباره نحوه جمع آوری کمک‌های نقدی و هزینه‌کرد آن بر اساس نظارتی منطقی، موثر و عمومی، تصمیم گیری صورت پذیرد. ما معتقدیم درج شماره حساب انجمن در زیر نویس این برنامه و به آن شکل، اقدامی صحیح و منطقی نبوده است و به عنوان فعالان و اعضای انجمن حمایت از حقوق کودکان تاکید داریم درباره مسائل پیرامون وعده کمک یکی از بانک‌های خصوصی به انجمن در صورت شرکت در برنامه شفاف‌سازی صورت پذیرد.
۷- انجمن در طول تاریخ خود کارنامه ای قابل توجه دارد و ما همچنان که پیش از این، پس از این نیز در کنار دیگران، برای پیشبرد و تحقق اهداف انجمن تلاش می کنیم. ما وظیفه خود دیدیم با یادآوری نکاتی درباره حفظ انجمن درچارچوب مستقل و مدنی، سهم خود را ادا کنیم. هدف ما ایجاد فضای گفت‌وگو و نقد و مبتنی بر آزادی و پرسش‌گری است که قطعا هر سازمان مردم نهادی آن را به رسمیت می‌شناسد. ما در راستای همین روحیه ضروری برای این نهاد مدنی، که خود را جزئی از آن می دانیم، درخواست می کنیم تا از تنها رسانه رسمی خود (وب سایت) این نامه را به همراه پاسخ به آن منتشر کند. امیدواریم هیات مدیره انجمن با احترام به این انتقادات تا چند روز آتی پاسخ مقتضی و شفاف و مکتوب به این نامه بدهد و شرایطی فراهم کند تا بدون درخواست از جامعه مدنی، بتوان عملکردی که ناشی از بی توجهی به اصول و مبانی رفتار مدنی و اسناد سازمانی انجمن است را جبران کرد. ما معتقدیم فضای گفت و گو برای جبران ضعف ها و اشتباهات و همچنین الگو گیری از موفقیت های پیشین و نظرات سازنده در شرایط پیش رو می تواند همه ما و انجمن را در انجام کنش موثر برای بهبود و تغییر یاری کند.
٨- مطمئننا اگر انجمن پیش از اقدام به مشارکت در برنامه آسمانی‌ها، اقدام به برگزاری جلساتی عمومی برای گفت و گو و بررسی همه جانبه ابعاد شرکت در این برنامه ایجاد می‌کرد و فضایی آزاد و برابر مبتنی بر احترام متقابل و حاشیه امن برای طرح مسائل توسط همه اعضا و داوطلبان (و نه فقط افراد موافق حضور انجمن در صدا و سیما) چه درباره نفس حضور در صدا و سیما و چه درباره شکل این حضور شکل می‌گرفت، مطمئنا نیازی به نوشته شدن این نامه نبود. امیدواریم با روندی مبتنی بر گفت و گو و تعامل میان همه افرادی که برای تحقق حقوق کودکان در انجمن تلاش می کنند بتوانیم به اهداف عالیه این نهاد که همانا تحقق حقوق کودکان است دست یابیم.

با امید تحقق حقوق کودک، حقوق بشر و کرامت انسانی
امین رفیعی نیا (داوطلب و مسئول اسبق کمیته پژوهش – عضو اسبق شورای هماهنگی – ٣ سال فعالیت)
آزاده ثبوت (خانه کودک شوش – مسئول اسبق کمیته های بهداشت و روابط عمومی – عضو شورای هماهنگی – ۷سال سابقه فعالیت)
آنیتا صدیقی (خانه کودک شوش – داوطلب کمیته های آموزش و روابط عمومی ٣ سال فعالیت)
پریسا کامران (خانه کودک شوش – مددکار و مسئول اسبق کمیته سلامت – یک سال فعالیت)
حمیدرضا واشقانی‌فراهانی (مدیر اسبق خانه کودک شوش – عضو اسبق شورای هماهنگی– ۷ سال فعالیت)
دلارام علی (خانه کودک شوش – داوطلب کمیته مددکاری ٨۱ تا ٨٣ – مدیر اسبق خانه کودک شوش)
سعید شیرزاد ( داوطلب و عضو کمیته روابط عمومی – ۴ سال فعالیت)
سمیرا حاتمی زاده (داوطلب و مسئول اسبق کمیته هنر خانه کودک شوش– عضو اسبق شورای هماهنگی – ۵ سال فعالیت)
سهند آشوری (داوطلب و عضو کمیته آموزش – ٣ سال فعالیت)
شیوا شریف زاد (داوطلب و عضو اسبق کمیته کتابخانه – ٣ سال فعالیت)
فرهاد مرادی (خانه کودک شوش – عضو اسبق شورای هماهنگی و مسئول کمیته آموزش – ٨ سال فعالیت)
لیدا صدر العلمایی (خانه کودک شوش – داوطلب و عضو کمیته کتابخانه – ۲ سال فعالیت)
لیلا رضامند پارسایی (خانه کودک شوش – داوطلب و مسئول اسبق خبرنامه داخلی – ۲ سال فعالیت)
مریم حلم زاده (خانه کودک شوش – داوطلب کمیته آموزش – ٣ سال فعالیت)
ملیکا امین توکلی (خانه کودک شوش – داوطلب – ٣ سال فعالیت)