• خوزه بوستانی که مدیرکل آژانس با وظیفه جلوگیری از ساخت تسلیحات شیمیائی درلاهه بود به من گفت که «فقط بیست و چهار ساعت وقت دارم که استعفا دهم و درصورت امتناع بایستی منتظر عواقب آن باشم». آقای Bolton که در آن زمان یکی از معاونان وزارت خارجه و بعدأ سفیر امریکا در سازمان بود به آقای بوستانی گفت که دولت بوش از شیوه مدیریت او راضی نیست ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ٣ آبان ۱٣۹۲ -  ۲۵ اکتبر ۲۰۱٣

پاریس - بیش از یک دهه قبل از اینکه آژانس بین المللی ناظر بر تسلیحات شمیائی جایزه صلح نوبل را ببرد، John R. Bolton وارد اطاق رئیس این سازمان شد و به او اطلاع داد که اخراج خواهد شد.
خوزه بوستانی که مدیر کل آژانس با وظیفه جلوگیری از ساخت تسلیحات شیمیائی درلاهه بود به من گفت که «فقط بیست وچهار ساعت وقت دارم که استعفا دهم و درصورت امتناع بایستی منتظر عواقب آن باشم».
آقای Bolton که دران زمان یکی از معاونان وزارت خارجه و بعدأ سفیر امریکا درسازمان بود به آقای بوستانی گفت که دولت بوش از شیوه مدیریت او راضی نیست .
آقای بوستانی که درآن زمان شصت و هشت ساله بود و تازه یازده ماه قبل به اتفاق آرا انتخاب شده بود خواسته Bolton را نپذیرفت و دربیست ودو آوریل دوهزار ودو در جلسه خاص یکصد وچهل وپنج ملت ناظر سلاحهای شیمیائی اخراج شد .
اینکه چه داستانی پشت این اخراج بود سالها موضوع تفسیر و تاویل ها بود . خود آقای بوستانی دیپلمات برزیلی سکوت اختیار کرده بود . ولی وقتیکه دو هفته قبل آژانس با خبرجایزه صلح نوبل درمرکز توجه قرار گرفت آقای بوستانی موافقت کرد که درمورد اخراجش حرف بزند و دلایل واقعی آنرا مطرح سازد . دولت بوش میترسید که بازرسان سلاحهی شیمیائی نظراتی را مطرح کنند که مخالف اظهارات دولت بوش باشد و نتواند به عراق حمله کند . بعضی از مقاماتی که درجریان اخراج درگیر بودند درمورد انها صحبت هم شده بود نظرات بوستانی را تائید کردند .
آقای Bolton تاکید میکند که اخراج آقای بوستانی به خاطر بی کفایتی او بوده است . دریک مصاحبه تلفنی او تاکید کرد که با آقای بوستانی برخورد داشته است ، او گفت به بوستانی گفته است که اگر داوطلبانه پستش را ترک کند ، با اعزاز و اکرام خروجش اعلام خواهد شد .
بنا به گفته آقای بوستانی مبارزه علیه او در اواخر سال دوهزار ویک بعد از اینکه عراق ولیبی قصد پیوستن به کنوانسیون تسلیحات شیمیائی ( پیمان بین المللی که تحت کنترل ناظران سازمان ملل بود) را کردند آغاز شد . برای احراز عضویت ، کشورها بایستی لیست انبارهای اسلحه خود را ارائه دهند و با بازرسی و تخریب آنها همچنانکه سوریه ماه قبل عمل کرد موافقت کنند ، به گفته او بازرسان آژانس برنامه ریزی میکردند که از عراق درپایان ژانویه دوهزار و دو دیدن کنند . آقای بوستانی که درحال حضر سفیر برزیل در فرانسه است جمعه دو هفته قبل در دفتر سفارت اظهار داشت : « ما بحث های طولانی داشتیم زیرا میدانستیم که اشکالات فراوان است » .طرحهائی که من به عهده بعضی از کشورها گذاشته بودم باعث خشم واشینگتن شد . خیلی زود اخطارهائی از طرف امریکائی ها و دیپلماتهای دیگری دریافت داشتم .
او گفت در اواخر دسامبر دوهزار ویک کاملأ روشن بود که امریکائی ها مصمم بودند خود را از شر من خلاص کنند . بنا به گفته او آگاهان به او میگفتند : انها سر تورا میخواهند .
آقای Bolton برای دومین بار به آقای بوستانی تلفن کرد وی مدعی است که کوشش کرده است که آقای بوستانی را ترغیب کند که امورسازمان را به رای نگذارد .
با اینحال آقای بوستانی مخالفت کرد و به این ترتیب سرنوشتش رقم زده شد . ایالات متحده هم پیمانانش را جمع کرد و درجلسه فوق العاده ای آقای بوستانی را با چهل وهشت رای موافق ، هفت رای مخالف و چهل وهفت رای ممتنع اخراج کردند . او اولین رئیس یک سازمان بین المللی بود که به این شیوه اخراج میشد و بعضی از دیپلماتها مدعی بودند مبارزه برعلیه این اعمال فشار برای آنها آسان نبود .
دیپلماتها میگویند دفتر آقای Bolton اطلاعیه هائی را صادر و به ادارات ذینفع میفرستاده و اقای بوستانی را متهم به رفتار خشن و اتخاذ ابتکارهای بیمارگونه کرده بود و اینکه با امریکا و سایر ملت های عضو هم مشورت نمیکرده است . اما آقای بوستانی و چندین دیپلمات سطح بالای برزیلی و امریکائی مطرح میکنند که عملکرد امریکا به این دلیل بوده است که اداره ای که ریاستش را آقای بوستانی به عهده داشت وضعیت تهدید کننده ای پیدا کرده بود . که مانعی برسرراه برنامه های امریکا برای تهاجم به عراق بود . و به عنوان توجیه واشینگتن مدعی بود که صدام حسین رهبر عراق اسلحه شیمیائی در اختیار دارد ، درحالیکه به گفته آقای بوستانی متخصصین سازمان او میگفتند که صدام اسلحه های خود را درسالهای دهه هزارو نهصد وشصت بعد از جنگ خلیج فارس از بین برده است .
او میگوید : « هرکسی میدانست درعراق اسلحه شیمیائی وجود نداشت و بازرسی ناظران این موضوع را قطعی میساخت که اسلحه ای برای نابود کردن وجود ندارد . و چنین واقعیتی تصمیم حمله به عراق را خنثی میکرد » .
آقای Bolton این موضوع را تکذیب کرد و گفت این استدلال از اطلاعات به دست امده بعد از حمله ما به عراق بود . آقای Bolton دو باردرجریان مصاحبه گفت کسی که استدلاتهای بوستانی را باورکند مثل کسی است که ورقه ای از قلع روی گوشش گذاشته باشد تا انرا از امواج کیهانی حفاظت کند .
ولی دیپلماتها در Hague ( لاهه ) گفتند که مقامات در واشینگتن سندی را پخش میکردند که بنا بران سازمان نظارت برتسلیحات شیمیائی به ریاست آقای بوستانی نقش نامناسبی را درعراق پیش گرفته که برای شورای امنیت سازمان ملل مسئله ساز بود .
یک مقام بالای امریکائی ، Avis Bohlen که قبل از بازنشستگی سمت معاونت آقای Bolton را عهده دار بود درمصاحبه ای تلفنی از واشنیگتن گفت که علاوه بر آقای Bolton دیگران هم باورداشتند که آقای بوستانی دررابطه با عراق و موضوعات دیگر پارا از خط فراتر گذاشته ، به گفته او این حادثه برای همه دست اندرکاران ناخوش آیند بود .
آقای Celso Lafer وزیر خارجه برزیل که درروز شنبه از Sao Paulo صحبت میکرد گفت ، که دراوایل دوهزارودو از او خواسته شد که به طور خصوصی با Colin L. Powell وزیر خارجه امریکا که سال قبل در نامه ای از رهبری بوستانی تمجید کرده بود ملاقات کند .
آقای Lafer میگوید که آقای Powell به او گفت که در دولت کسانی وجود دارند که دوست ندارند آقای بوستانی در مسئولیتش باقی بماند و از من خواسته اند که این را به شما اطلاع دهم .
واقعأ موضوع بغرنجی شده بود . ایالات متحده و بخصوص John Bolton و Donald Rumsfeld سر بوستانی را میخواستند
به نظر آقای Lafte نئوکانها میخواستند بدون مزاحمت های چند جانبه و ازادانه برنامه های خود را برای عراق اجرا کنند و اقای بوستانی میخواست با استقلال بیشتری کارکند آزاین رو آزادی عمل آنها را محدود میکرد .
ولی به گفته دیپلماتها اخراج آقای بوستانی نیازمند تدابیر خاصی بود . واشینگتن که نتوانسته بود از طریق گرفتن رای عدم اعتماد از شر آقای بوستانی خلاص شود ، متوسل به اقدام دیگری شد ، تهدید کرد که بودجه پرداختی خود به این سازمان را که بیست ودو درصد کل آن بود را قطع خواهد کرد و بعضی دیگر کشورها مثل ژاپن نیز همین شیوه را درپیش خواهند گرفت .
آقای بوستانی بخاطر میاورد که سفیر انگلیس که یکی از موثرترین کشورهای عضو آژانس بود به وی یادآورشد که دولتش از او خواسته رای خود را با واشنیگتن هم آهنگ کند و اینکه ایالات متحده و ژاپن تقریبأ نصف بودجه اژانس را میپرداختند ، امتناع از پرداخت خطر سقوط آژانس را درپی داشت .
وقتیکه روز جمعه سیل پیامها به دفترش جاری شد ، آقای بوستانی از اخبار جایزه نوبل احساس خشنودی کرد و از دورانی که دراژانس خدمت کرده بود هیچ پشیمانی نداشت . او میگفت من باید همه کار را از آبتدا شروع میکردم ، روش اجرای برنامه را باید سازمان میدادم و همچنین برنامه کمکهای تکنیکی را ابداع میکردم . او گفت که ما تعداد اعضاء را تقریبأ دو برابر کردیم .
او به مورد تضاد بین عراق وسوریه اشاره کرد ، درسوریه که سال سوم جنگ داخلی درآن جریان دارد ، هماکنون بازرسان آژانس حضور دارند واز انبارهای تسلیحات شیمیائی به عنوان یکقدم بجلو صورت برداری میکنند .
آقای بوستانی میگوید « از سال دوهزارو دو ایالات متحده تصمیم گرفته بود از پیوستن عراق به کنوانسیون ضد تسلیحات ممانعت کند ، درحالیکه این کشور هیچ اسلحه ای هم نداشت . در زمان حاضر اما پیوستن سوریه به کنوانسیون و داشتن بازرسان درکشوربخشی از برنامه صلح سوریه است . این حالت واقعأ یک تغییر اساسی است .»