اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۶ آبان ۱٣۹۲ -  ۲٨ اکتبر ۲۰۱٣

 «پیگیری حقوقی؛ حلقه مفقوده حملات تروریستی»عنوان یادداشت روز روزنامه خراسان به قلم
امیرحسین یزدان پناه است که در آن می خوانید؛به دنبال حادثه تلخ و تاسف بار شهادت ۱۴ مرزبان کشورمان در حادثه تروریستی عصر جمعه در مرز سراوان مسئولان و مقامات امنیتی و انتظامی از قصور پاکستان در بروز این حادثه سخن گفتند و رئیس جمهور هم در پیام تسلیت خود تاکید کرد که « وزارت امور خارجه موظف است اقدامات لازم جهت اجرای موافقت نامه امنیتی با پاکستان را پیگیری و نتیجه را گزارش کند.» با این حال اجازه بدهید به این حادثه و حوادث تروریستی این چنینی از زاویه ای دیگر هم نگاه کنیم و به بیان انتظاراتی از دولت بپردازیم.به راستی وظیفه دولت و نهادهای حقوقی و قضایی کشور در قبال چنین حوادث تروریستی چیست؟ آیا صرف این که کشوری از وظایف خود شانه خالی می کند یا مدعی ناتوانی در برخورد با این تحرکات است، مسئولیت را از او زایل خواهد کرد در چنین شرایطی آیا می توان تنها به احضار کاردار و سفیر و ... دلخوش بود؟
در این باره چند نکته را مرور می کنیم:۱- واقعیت این است که آن چه تاکنون در حوادثی مشابه یا به فراموشی سپرده شده یا آن چنان که باید و شاید جایگاه نیافته است، پیگیری حقوقی این حوادث تروریستی از مجاری نظام های حقوقی بین المللی به خصوص منشور ملل متحد و قطعنامه های شورای امنیت است. نتیجه پیگیری این پرونده از دوحالت خارج نیست؛ یا به نتیجه می رسد و رای دادگاه علیه کشورهای حامی گروهک های تروریستی صادر می شود و یا در پیچ و خم های نظام های سلطه گرفتار می آید. در هردوی این حالت ها این کشورمان است که دست برتر را در مراودات بین المللی با کشورهای حامی تروریست ها در اختیار خواهد داشت. کشور ما که همواره قربانی حوادث تروریستی مانند آن چه اخیراً در سراوان رخ داد بوده برای احقاق حقوق حقه خود در مجامع بین المللی به مستندات حقوقی نیاز دارد که زبان مشترک همه مذاکرات و گفت وگوهای دیپلماتیک است.
مستنداتی که خون پاک حدود ۲۰ هزار شهید ترور پشتوانه اصلی آن و نشان دهنده مظلومیت کشورمان است. ۲- اکنون سوال این است که آیا در نظام های حقوقی بین المللی مجرایی برای پیگیری چنین پرونده هایی وجود دارد. پاسخ مثبت است: کنوانسیون گروگانگیری (۱۹۷۹)، کنوانسیون علامت گذاری مواد منفجره پلاستیکی به منظور قابل کشف کردن آن ها (۱۹۹۱) و کنوانسیون مربوط به بمب گذاری تروریستی (۱۹۹۷) ، قطعنامه های ۱٣۷٣ و ۱٣۶٨ سازمان ملل و... از جمله مهم ترین مفاد حقوقی سازمان ملل متحد هستند که می تواند خاستگاه اصلی پیگیری های حقوقی پرونده های حملات تروریستی علیه کشورمان در دادگاه ها و محاکم بین المللی باشد.
در حقیقت آن طور که خود سردمداران سازمان ملل مدعی هستند «کنوانسیون های ضد تروریسم مدون شده با نظارت نظام ملل متحد که با اسناد منطقه ای تکمیل شده مبنای حقوقی مستحکمی برای اقدام علیه تروریسم بین المللی فراهم آورده است.» این نظام های حقوقی اگر حقوق مردم ایران را اثبات کند که نتیجه مطلوب ما به دست آمده و اگر هم قادر به احقاق حقوق مردم ایران نباشند که بازهم بازی دو سرباخت برای این نظام های حقوقی خواهد بود. البته شاید بتوان از زاویه ای دیگر هم به مفاد حقوقی در این زمینه نگریست. براساس ماده ۵۱ منشور ملل متحد کشورهای عضو سازمان ملل که با حملات مسلحانه مواجه می شوند «حق ذاتی» شان است که از خود دفاع کنند. مبتنی بر همین ماده برخی کشورها پاسخ های نظامی محکمی به اقدامات مسلحانه علیه کشورخود داده اند.
ناگفته پیداست که نمی توان در پی یک حمله تروریستی به خاک کشور همسایه لشکر کشی کرد اما آیا لااقل نمی توان همین گروهک مسلح تروریستی را تعقیب و نابود کرد؟ ٣- براساس خبرهایی که منتشر شده نام آمریکا، عربستان، رژیم صهیونیستی و قطر هم به عنوان حامیان گروهک عامل حمله تروریستی اخیر به مرز سراوان مطرح شده است.
نام هایی که پیش از این و در حملات مشابه هم برخی شان را شنیده بودیم. اکنون سوال این جاست که آیا نمی توان این حامیان را در دادگاه های بین المللی محکوم کرد؟ به تصریح قوانین بین المللی دولت ها ملزم به همکاری برای مقابله با پشتیبانی مستقیم و غیر مستقیم،مقابله با تامین مالی تروریسم و تعقیب کیفری تروریست ها هستند. هرچند شاید نگاه غالب این باشد که در نظام های پیچیده دادگاه های بین المللی و وابسته به برخی قدرت های جهانی نمی توان به احقاق واقعی حقوق اندیشید و اطمینان داشت، که البته نگاه درستی است، اما درباره چنین پیگیری هایی نمونه های قابل توجهی هم وجود دارد.
به عنوان مثال دولت نیکاراگوئه در سال ۱۹٨۶ از آمریکا به دلیل اعمال تحریم های اقتصادی و ایجاد اختلال در اقتصاد این کشور و شرایط زندگی مردم به دادگاه «لاهه» شکایت کرد و درپی این شکایت این دادگاه، آمریکا را براساس این اقدامات و نیز حمایت از مخالفان مسلح دولت وقت نیکاراگوئه به پرداخت غرامت چند میلیون دلاری محکوم کرد.این که آمریکا این غرامت را پرداخت کرده یا نه یک وجه موضوع است و این که نیکاراگوئه توانسته حق خود و مردم کشورش را در یک دادگاه بین المللی به کرسی بنشاند و اثبات کند موضوعی است که قطعا مستندات آن دست آمریکایی ها را در روابط فی مابین و ارتباطات پایاپای می بندد.
عربستان، قطر، آمریکا و هررژیم و کشور دیگری که حامی تروریست هایی است که مردم ایران را به خاک و خون می کشند باید در دادگاه های بین المللی و براساس مفاد حقوقی سازمان ملل محکوم شوند و این تنها دولت ایران است که باید پیگیر این موضوعات باشد.
«حقوق دان» بودن دکتر روحانی، رئیس جمهور این امید را تقویت کرده است که یک بارهم که شده شاهد به جریان افتادن یکی از همین پرونده های حملات تروریستی به مردم ایران در دادگاه های بین المللی باشیم؛ نتیجه اش هرچه باشد تقویت قدرت چانه زنی ما پشت میزهای مذاکره و مقابله با اتهامات بی پایه و اساس یکی از مهم ترین دستاوردهایش خواهد بود.

کیهان:امنیت ، نعمت نامرئی
«امنیت ، نعمت نامرئی»عنوان یادداشت روز روزنامه کیهان به قلم محمد صرفی است که در آن می خوانید؛یکی از اصلی ترین ویژگی های آتش، سرایت سریع آن است. گمان کنید در مجتمعی مسکونی ساکنید که طعمه حریق شده است. طبقه های بالا و پایین و به خصوص واحدهای مجاور به شدت در آتش می سوزند. بدون شک دور نگه داشتن چنین خانه ای از لهیب آتش کار دشواری است. آتش سوزی ها اغلب چند ساعتی بیشتر به طول نمی انجامند، اما گمان کنید بحران آتش سوزی در این مجتمع، همیشگی است! در امان بودن در چنین مجتمعی اگر نگوییم معجزه، کاری است کارستان.
حکایت ایران و محیط پیرامونش نیز چنین است. جمهوری اسلامی از دو سو در معرض تهدیدات امنیتی جدی است؛ یکی غرب و شمال غرب و دیگری شرق و جنوب شرق کشور. در هر دو سوی ایران، متاسفانه همسایگانمان گرفتار بلایی عظیم و خانمان سوز هستند؛ ناامنی.
کافی است نگاهی به آمار تلفات چهار کشور پیرامونی خود – در شرق و غرب- در ۱۰ ماه نخست سال جاری میلادی بیندازیم. افغانستان طی مدت مذکور شاهد بیش از ۲۲ عملیات تروریستی بوده که بر اثر آنها، حدود ٣۰۰ غیرنظامی کشته و ٣۵۰ تن مجروح شده اند. البته این آمار به جز تلفات کشته و مجروحی است که حمله اشغالگران خارجی در این مدت به دنبال داشته است.
در همسایه شرقی دیگر ما اوضاع وخیم تر بوده است. پاکستان طی این مدت شاهد نزدیک به ٣۰ عملیات تروریستی بوده که بیش از ۵۰۰ کشته و دو برابر این تعداد مجروح بر جای گذاشته است.
عراق در مرزهای غربی کشورمان، وضعیتی اسفناک تر را شاهد است؛ بیش از ۵۰ عملیات تروریستی که ۲۵۰۰ نفر را به کام مرگ فرستاده و بیش از ۶۰۰۰ تن را زخمی کرده است.
ترکیه نیز که در شمال غرب ایران واقع است، از سه عملیات تروریستی ضربه خورده که بر اثر آنها نزدیک ۷۰ نفر کشته و ۱۷۰ تن مجروح شده اند.
جمهوری اسلامی ایران حدود ۶۰۰۰ کیلومتر مرز خشکی دارد که نزدیک به دو سوم این میزان، با چهار کشور فوق است. این داده های به ظاهر ساده را اگر کنار هم بگذارید، گوشه ای از نعمت امنیت در این مرز و بوم نمایان می شود.
در این مدت تقریبا هیچ غیرنظامی ایرانی، قربانی حوادث تروریستی نشده است. آیا دست های آشکار و پنهانی که غرب و شرق ایران را به آتش کشیده اند، علاقه ای به انجام عملیات های مشابه در جمهوری اسلامی ندارند؟
نگاهی به حوادث سال های اخیر نشان می دهد ایران یکی از اصلی ترین اهداف تروریستی بوده است؛ از مردم عادی گرفته تا چهره های شاخص و حتی دانشمندان ایرانی.
بیگانگان و در راس آنها آمریکا و رژیم صهیونیستی از هیچ اقدامی برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی فروگذار نکرده و به جز حمایت مالی، رسانه ای، اطلاعاتی و لجستیکی از گروه های معاندی مانند ریگی و پژاک و ... در مواردی از انجام عملیات تروریستی مستقیم نیز رویگردان نیستند.
اهمیت امنیت و ضرورت بنیادین آن به گونه ای است که ذات آن بی نیاز از هرگونه شرح و تفسیری است و همین بس که خداوند متعال در قرآن کریم، ویژگی شهر خوب را امن بودن آن معرفی می کند.
امنیت امروز ما مدیون مردانی است که برای آسایش این مرز و بوم نه فقط خواب و آسایش را بر خود حرام کرده اند بلکه در این راه حتی از نثار خون خویش نیز هراسی نداشته و دریغ نکرده اند.
اواسط مهرماه در غرب کشور پنج پاسدار در درگیری با ضدانقلاب به شهادت رسیدند و چند روز پیش نیز ۱۴ تن از مرزبانان کشور در جنوب شرق کشور جان خویش را بر سر پیمان امنیت فدا کردند.
اگر این روز ها تورم و مباحث اقتصادی با چاشنی دیپلماسی نقل هر محفل و مجلسی است –کسی هم نمی تواند منکر معضلاتی اینچنینی باشد- اما به گفته معصومین علیهم السلام «دو نعمت مجهولند، سلامتی و امنیت» و به قول سعدی؛ «قدر عافیت کسی داند که به مصیبتی گرفتار آید» و چه مصیبتی بالاتر از ناامنی؟
اگر مرزداران جان برکف نیروی انتظامی که حافظان امنیت این سرزمین در سرحدات هستند، جلوی خرابکاران و عوامل استکبار را نگیرند، ناامنی حتی تا قلب پایتخت و بیخ گوشمان هم خواهد آمد. سریع تر و راحت تر از آنچه که بتوانیم حتی تصورش را بکنیم.
در این مورد می توان به چند نکته اشاره کرد؛
۱- ناامنی هایی از جنس بمب گذاری و تیراندازی و ... را در زمره تهدیدات نیمه سخت عنوان می کنند. برخورد با این گونه از تهدید ها نمی تواند محدود به کارهای امنیتی و نظامی شود و علاوه بر اقدامات نیمه سخت، باید از رویکردهای نرم نیز برای خشکاندن بسترهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این تهدید ها استفاده کرد. شهید بزرگوار سردار شوشتری را می توان قافله سالار این رویکرد دانست. این شهید بزرگوار در حالی که در برابر اشرار و ضدانقلاب در جنوب شرق قاطعیتی سخت داشت، اما با مردم بومی منطقه چنان عجین و دم خور بود که حتی خانواده معدومان امنیتی نیز از گرمای محبت و توجه ایشان برخوردار بودند و در این راه چنان صادقانه و خالصانه پیش رفت که در نهایت خونش با خون مردم بلوچ آمیخته شد.
حساب اشرار و تروریست هایی که تبدیل به آلت دست بیگانگان شده اند، از مردم بومی منطقه جداست و دولتمردان استان و منطقه هر قدر برای اشتغال، آموزش، بهداشت و ... در این منطقه تلاش و سرمایه گذاری کنند، جا دارد.
۲- از آنجا که عملیات تروریستی اخیر مانند بسیاری از موارد گذشته از داخل خاک پاکستان انجام شده، دستگاه دیپلماسی کشور باید قاطعیت بیشتری از خود نشان دهد و جمهوری اسلامی نیز حق انجام اقدامات لازم برای تامین امنیت مرزهایش را محفوظ بداند. آمریکا از هزاران کیلومتر آنسوتر به بهانه مبارزه با تروریسم، شهروندان پاکستانی را روزانه با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین به خاک و خون می کشد و رسماً از این اقدام خود نیز دفاع می کند و حتی مدعی است که این اقدامات با هماهنگی اسلام آباد است. حال سوال اینجاست که آیا احضار کاردار این کشور به وزارت خارجه دولتی که دیپلماسی را نقطه قوت خود می داند، کافی است؟
٣- طرح انسداد مرز ها مدت هاست که در جریان بوده و متاسفانه به بهانه کمبود بودجه تا کنون به سرانجام مطلوب نرسیده است. مجلس و دولت در اقدامی هماهنگ و با در نظر گرفتن همه جوانب این قضیه باید عزمی جدی به خرج داده و حتی به قیمت کاستن از سایر حوزه ها، به این بخش توجهی جدی کنند. وقتی امنیت لنگ باشد، ورزش و هنر و فرهنگ و اقتصاد و دیپلماسی و ... یعنی هیچ!
۴- مورد آخر بیشتر یک نکته دردآمیز است. اهالی هنر سینما که شأن خود را اجل از آن می دانند که حماسه پاسداران مرز ها را به تصویر بکشند و از این طریق هم نعمت امنیت را به مردم گوشزد کرده و هم قدردان گوشه ای از زحمات بی نظیر این عزیزان باشند. اما گله از کارهای فرهنگی نهادهای مسئول است که چرا گوشه ای از اینهمه ایثار و فداکاری را در قالب های هنرمندانه و بویژه فیلم و سریال به میدان دید همگان نمی آورند. اگرچه مردم شریف و پاکباخته این مرز و بوم، هم قدر امنیت می دانند و هم، قدر شهدای والاقدر و سایر از جان گذشتگان نیروی انتظامی را که پاسداران و حافظان این امنیت هستند.

جمهوری اسلامی:این داروی تلخ را تجویز کنید
«این داروی تلخ را تجویز کنید»عنوان سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی است که در آن می خوانید؛نرخ سود سپرده ها و تسهیلات بانکی قرار است در جلسه آینده شورای پول و اعتبار بررسی شود و آن گونه که از سخنان مسئولان اقتصادی مرتبط بر می آید، تغییراتی در نرخ های موجود اعمال شود.
اگر این امر اتفاق بیفتد باید گفت دولت یازدهم و بانک مرکزی یکی دیگر از گام های مهم و اساسی لازم را برای سروسامان دادن به وضعیت نامتعادل در بازارهای مختلف کشور برداشته اند.
کارشناسان نرخ سود سپرده ها و تسهیلات بانکی را یکی ازکلیدی ترین عواملی می دانند که از دامنه و عمق اثرگذاری فراوانی در سپهر اقتصاد برخوردار است و در کنار عامل مهم دیگر یعنی نرخ ارز یا همان ارزش پول ملی، تأثیر فراوانی بر سایر حوزه های اقتصادی می گذارد.
واقعیت این است که دولت نهم در یک اشتباه بزرگ و واضح با کاهش دستوری نرخ سود بانکی در سال ٨۵ ضربه بزرگی بر پیکر اقتصاد ایران وارد آورد که پیامدهای آن همچنان باقی است و اتفاقاً همین پیامدها که عمده ترین آن ها افزایش شدید نرخ تورم است، اجازه نمی دهد آن گونه که باید و شاید نسبت به اتخاذ تصمیمات لازم و اصولی در مورد نرخ سود بانکی بپردازد و ناگزیر باید به راه حل های نه چندان مطلوب رضایت دهد. تردیدی نیست که بنابر اصول پذیرفته شده و تجربه شده علم اقتصاد، نرخ سود بانکی اعم از سپرده ها و تسهیلات، باید تابعی از نرخ تورم باشد یعنی تنها در شرایطی می توان نرخ سود سپرده های بانکی و نرخ تسهیلات را کاهش داد که تورم از روندی نزولی برخوردار باشد. تعیین نرخ سود بانکی پایین تر از نرخ تورم، نتیجه ای جز خروج سپرده ها از بانک ها، ورود این منابع به بازارهای مختلف با هدف حفظ ارزش، کاهش منابع بانکی برای پرداخت تسهیلات، افزایش قیمت پول در بازارهای غیررسمی و غیرشفاف، رشد غیرمتعارف نقدینگی و... ندارد.
چنانکه طی سال های اخیر تمامی این پیامدها را در پی تصمیم نادرست دولت نهم مبنی بر کاهش دستوری نرخ سود، شاهد بوده ایم.
در شرایط فعلی شورای پول و اعتبار به عنوان متولی تعیین این نرخ بر سر یک دو راهی بزرگ قرار دارد؛ از یکسو و عدم افزایش نرخ سود سپرده های بانکی به معنای عدم جذب نقدینگی سرگردان در جامعه به بانک ها خواهد بود. ادامه این وضعیت باعث می شود اولاً بانک ها منابع لازم را برای پرداخت تسهیلات به تولید کنندگان و... نداشته باشند، متقاضیان تسهیلات نیز باید ناگزیر به سراغ بازار غیررسمی بروند و منابع مالی مورد نیاز خود را با نرخ های بالا حتی تا ۷ درصد تأمین کنند. این اتفاق معنایی جز افزایش سهم تأمین منابع مالی در قیمت تمام شده محصولات ندارد که پیامد آن افزایش قیمت ها است.
از سوی دیگر، دارندگان پول که از سپرده گذاری منابع خود در بانکها خودداری می کنند برای حفاظت از ارزش دارایی هایشان در برابر تورم، به سمت اعمال سوداگران مانند خرید و فروش سکه، ارز، مسکن و... سوق می یابند که این خود یعنی افزایش بی مورد قیمت ها.
از این رو به نظر می رسد شورای پول و اعتبار چاره ای جز افزایش نرخ سود سپرده های بانکی ندارد چرا که به این ترتیب دارندگان نقدینگی ترغیب می شوند پول هایشان را در بانکها سپرده گذاری کنند و مشکلات تشریح شده در سطور فوق تا حدود زیادی حل می شود.
البته واقعیت این است که افزایش نرخ سود سپرده ها باید همراه با افزایش نرخ تسهیلات بانکی باشد چرا که بانکها از محل اختلاف نرخ سود سپرده ها و تسهیلات باید هزینه های خود را تأمین کنند و به سهامدارانشان سود پرداخت نمایند.
دو راهی مورد اشاره اینجا خود را نشان می دهد؛ در شرایطی که بسیاری از بنگاه های تولیدی دچار مشکلات مالی فراوانی هستند و پرداخت نرخ سود تسهیلات در همین حد فعلی هم برایشان بسیار دشوار است، قطعاً با نرخ های بالاتر دچار مشکلات بیشتری خواهند شد.
از این رو اگر قرار باشد نرخ سود سپرده های بانکی متناسب با تورم تعیین شود به عنوان مثال باید نرخ سود علی الحساب برای سپرده های یک ساله حداقل ۴۰ درصد تعیین گردد چرا که نرخ تورم نقطه به نقطه در همین مورد است، نرخ سود تسهیلات هم حداقل ۴۰ درصد باشد!
تردیدی نیست که هیچ صنعتی نمی تواند با چنین نرخی برای تسهیلات به فعالیت ادامه دهد چرا که درحال حاضر متوسط سودآوری برای صنایع ما به مراتب کمتر از این ارقام است. با این حال، باید به این واقعیت نیز توجه داشت که افزایش اندک نرخ سود سپرده ها، اثر لازم را برای تشویق دارندگان نقدینگی نسبت به بازگرداندن پول ها به بانک ها داشته باشد و آن صورت، اقتصاد ایران هم چوب افزایش نرخ سود را خواهد خورد و هم پیاز عدم تجهیز منابع در بانکها را. پس چاره کار را باید در جای دیگر جستجو کرد؛
نتایج تمام نظرخواهی های رسمی نهادهای مختلف مانند مرکز پژوهش های مجلس و... از تولید کنندگان نشان می دهد عدم دسترسی یا دشواری دسترسی به تسهیلات بانکی به عنوان بزرگترین مشکل تولید کنندگان از سوی آنان عنوان می شود.
به این ترتیب اصل دسترسی و برخورداری از منابع بانکی و تسهیلات برای تولید کنندگان بسیار مهم تر از نرخی است که باید بابت آن پرداخت کنند. تولید کنندگان ترجیح می دهند منابع مالی لازم را با نرخی بالاتر دریافت کنند اما محل تأمین این منابع و میزان دسترسی به آن مطمئن، رسمی، شفاف و دائمی باشد. خلاصه اینکه دولت و بانک مرکزی باید داروی تلخ افزایش چشمگیر نرخ سود تسهیلات بانکی را برای اقتصاد ایران تجویز کنند ولی با انجام اقداماتی جانبی و حمایتی از جمله بهبود فضای کسب و کار در سایر بخش ها مانند کاهش مقررات زائد، زمان انتظار برای دریافت مجوزها، ثبات در قوانین و مقررات، عدم رقابت با بخش خصوصی و... دشواری تحمل نرخ بالا را برای تولید کنندگان کاهش دهند.
این واقعیت نیز نباید فراموش شود که قرار نیست این نرخ ها دائمی باشد و اگر شرایط طبق برنامه ریزیها جلو برود، نرخ تورم در یک دوره زمانی نهایتاً دو تا سه ساله در پی مدیریت نقدینگی، انضباط پولی دولت و... کاهش محسوسی خواهد یافت و به تبع آن نرخ سود نیز پائین خواهد آمد.
برای درمان اقتصاد بیمار کشور چاره ای جز تحمل داروهای تلخ و درمان های دشوار نیست.

رسالت:آمریکا را آن چنان که هست، بشناسیم!
«آمریکا را آن چنان که هست، بشناسیم!»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم محمدکاظم انبارلویی است که در آن می خوانید؛آمریکا را آن چنانکه هست باید شناخت نه چنانچه می نمایاند.
آمریکا دشمن اصلی ملت ایران است و در این تردیدی نیست. سابقه این دشمنی به بیش از نیم قرن می رسد. نشانه های دشمنی آمریکا از اشغال سرزمین ما به همراه انگلیس و متفقین در جنگ جهانی دوم شروع می شود و تا کودتای ۲٨ مرداد و نیز پس از پیروزی انقلاب امتداد می یابد.
آمریکا برای تحکیم سلطه خود با شریک و همکار خود یعنی دولت فریبکار انگلیس از هیچ جنایتی در ایران فروگذار نکرده است.
نه تنها سفارت آمریکا در تهران بلکه همه سفارتخانه های آمریکا در جهان محل جاسوسی دسیسه و نیرنگ علیه ملت ها بوده است که اخیرا حتی صدای رهبران اروپا را در آورده است این حرف بی ربطی که اخیرا وندی شرمن رئیس هتاک تیم مذاکره کننده به عنوان توهین به ملت ایران در خصوص رفتار ایرانی ها مطرح کرد در حقیقت حدیث نفس آمریکایی ها بویژه رهبران کاخ سفید بود. فهرست جنایات آمریکا در ذهن مردم ایران جزء حافظه تاریخی ملت شده است و کسی نمی تواند آن را پاک کند. حمایت بی چون چرا از قتل عام های سال های ۵۶ و ۵۷ در کشور که توسط رژیم شاه صورت می گرفت فقط یک قلم از اقلام جنایات آمریکاست. بلوکه کردن دارایی های ایران در آمریکا که امروز به حدود ٨۰ میلیارد دلار می رسد، راه اندازی جنگ داخلی با حمایت از تروریسم، راه اندازی جنگ تحمیلی و حمایت از رژیم خونخوار صدام، زدن سکوهای نفتی ایران و ساقط کردن هواپیمای مسافربری و راه اندازی جنگ نرم پس از پایان جنگ تحمیلی و... فهرستی از دشمنی های آمریکاست که در ذهن هر ایرانی هر روز مرور می شود.
امروز برخی از کسانی که تابعیت دوگانه دارند و در دو سوی مرز ایران هم زندگی می کنند، ماموریت دارند جنایات آمریکا را از حافظه تاریخی ملت ایران پاک کنند.
آنها نام ایرانی اما تابعیت اروپایی و آمریکایی دارند. آنها بنا به سوگندی که خورده اند دیگر برای وطن خود کار نمی کنند و دل نمی سوزانند، فقط برای منافع کشوری کار می کنند که تابعیت آن را پذیرفته اند. اینها آن طرف آب دفتر و دستک، رادیو و تلویزیون و سایت خبری دارند همین بساط را در داخل به یمن آزادی و به برکت تساهل و تسامح نهادهای نظارتی دارند. بنابراین اگر گاهی صدایی از داخل در رسانه ای در می آید که در آن منافع ملت ایران دیده و شنیده نمی شود از همین جماعت است که هزینه آن هم از آن طرف آب تامین می شود.
ایران اسلامی بیش از سه دهه محکم و استوار متکی بر آرای ملت و فداکاری شهیدان، آزادگان و جانبازان روی پای خود ایستاده است. ملت ایران آمریکا را خوب می شناسد و این شناخت خود را از یک طرف از امام (ره) بزرگوار و رهبری هوشمند انقلاب دارند و از طرف دیگر خود با پوست و گوشت و استخوان ماهیت دشمنان اسلام و قرآن و بویژه آمریکا رابه خوبی درک می کند.
جمهوری اسلامی ایران اکنون در حال یک نبرد دیپلماتیک تمام عیار با آمریکا و همپیمانانش در قالب مذاکرت ۱+۵ است. این نبرد طی ده سال گذشته به بهانه استفاده ایران از فناوری صلح آمیز هسته ای عرصه جدیدی از تداوم خصومت ورزی آمریکا با ملت ایران شده است. دولت های پیشین هر کدام توانایی های خود در این هماوردی نشان داده اند. اکنون دولت آقای روحانی مسئولیت رهبری چنین نبردی را به عهده دارد. ملت ایران به توانایی ها و صداقت و تعهد مذاکره کننده کشور خودمان اعتماد دارند و می دانند آنها حافظ منافع و مصالح ملی هستند.اما طبیعی است به طرف مقابل بویژه آمریکا اعتمادی ندارند. این عدم اعتماد یک سابقه تاریخی ممتد دارد و بر فرض نتیجه بخش بودن مذاکرات همچنان به قوت خود باقی است. آنچه در مذاکرات دنبال می شود حل منافشه هسته ای و رفع بهانه های دشمنانه آمریکا و قدرتهای جهانی است ما معتقدیم تحریم های ظالمانه از سوی قدرت های جهانی برخلاف مقررات و حقوق بین المللی علیه ملت ایران وضع شده است که با ساده ترین قواعد حقوقی و انسانی سازگار نیست، جامعه جهانی به جز چند قدرت زورگوی دنیا منطق ایران را پذیرفته است ما امیدواریم با فشار افکار عمومی جهان و مقاومت ملت ایران با دور جدید مذاکرات از حقوق خود دفاع کنیم.
اگر نتیجه داد از این مرحله عبور می کنیم اگر هم نتیجه نداد بر می گردیم به نقطه اول.
اولین تردید ما در این گفتگوها عدم صداقت آمریکایی هاست. چون هیچ نشانه یا اقدام عملی از سوی آنها دیده نمی شود. آنها در قرارداد الجزایر متعهد به عدم مداخله در امور داخلی ایران بودند. متعهد به باز پس دادن اموال بلوکه شده ایران بودند و ... به هیچکدام هم عمل نکردند. الان هم هیچ تضمینی برای اقدامات عملی آنها که مبنی بر صداقت باشد وجود ندارد. چند تصویری که این روز ها بر بیلبوردهای ضدآمریکایی در تهران زینت بخش خیابان ها بود همین پیام را تداعی می کرد که صداقت آمریکایی ها در مذاکرات از دیدگاه ملت ایران زیرسئوال است. آنها اگر راست می گویند باید از این تصویر فاصله بگیرند. متاسفانه به بهانه بی اساس (عدم مجوز از ارشاد و...) برداشته شد.
این کار درستی نبود، کسانی که معتقدند نباید صداقت آمریکایی ها را در مذاکرات زیرسئوال برد، معلوم نیست براساس چه عقلانیتی به این باور رسیده اند. آنها باید مسئولیت این اعتقاد را رسما بپذیرند.
بیلبورد «صداقت آمریکایی» ربطی به نفی یا نقد دیپلماسی دولت کنونی ندارد. برخی ناشیانه برای دفاع از آمریکا چنین ترجمه غلطی از این رویکرد کرده اند و واقعا تاسف آور است. تصاویر در مقام روشنگری دیپلماسی فریبکارانه آمریکا در قبال ایران است. متاسفانه برخی از رسانه ها در ایران به جای اینکه نقش رکن چهارم دموکراسی را داشته باشند نقش خود را در اندازه ستون پنجم فرو می کاهند قرار است آمریکا را آن چنان که هست بشناسیم نه آن چنانکه می نمایانند. چرا برخی در داخل مایلند آن را طوری دیگر بنمایانند.
قرار نیست صداهای حقی که در بین ملت وجود دارد و منشاء آن بغض فرو خورده ۵۰ سال جنایت آمریکاست خاموش شود این صداها حتی اگر پیشرفتی هم در مذاکرات پدید آید هرگز خاموش نخواهد شد.

سیاست روز:توجیه به جای عذرخواهی!
«آمریکا را آن چنان که هست، بشناسیم!»،«توجیه به جای عذرخواهی!»عنوان یادداشت روز روزنامه سیاست روز به قلم مهدی رجبی است که در آن می خوانید؛
اول - چقدر زود یاد عذرخواهی افتادید
بالاخره پس از ۱۰ روز خانم نعیمه اشراقی با نگارش نامه ای خطاب به خانواده معزز شهدا، در قالب عذرخواهی، حملات جدی را به منتقدان خود روا داشتند و سطوری که قرار بود محل برای پوزش باشد، محلی برای توهین به دوست داران امام راحل بدل شده است.
به توهین ها خواهیم پرداخت، اما به واقع باید از خانم اشراقی پرسید: چرا پس از گذشت ۱۰ روز باید پاسخ منتقدان خود را می دادید؟ راستی چرا برخی خبرنگاران فراری آنچه شما تکذیب می کنید را تاکید و تائید می کنند؟ آنها به دنبال چه بودند؟
مگر همان ها و خیلی های دیگر بر اساس مستندات اثبات نکردند، آن صفحه ای که شما جعلی می خواندید متعلق به خود شماست؟ چه شد که بعد از چند روز چاره را در توجیه "هک" کردن صفحه شخصی خود دیدید؟
بر فرض آنکه شما تکذیب کردید و ما هم پذیرفتیم. مطالب گذشته شما در صفحه شخصی تان و اظهارات عجیب خواهر محترمتان هم احتمالا کار دشمنان امام و انقلاب است و آنها را تکذیب می کنید؟
شما که در فضای سیاسی و شبکه های اجتماعی جهت روشنگری افکار عمومی قدم می زدید! چقدر به حضرت امام(ره) و اندیشه های ایشان احترام گذاشتید؟
دوم - شما را در صراط ملاقات خواهیم کرد
خانم اشراقی در بخشی از نامه خود اینگونه نوشته:
«عزیزان من، خانواده محترم شهدا، خود بهتر می دانید آنهایی که به دنبال اجرای مقاصد و اهداف شوم خود هستند هدفشان حمایت از شما و سرکوب من نیست بلکه مقصود اصلی آنها امام شماست. آنان کسانی هستند که اعتقادی به اندیشه های امام ندارند و در جهت تحریف شخصیت امام، مصادره اندیشه های ایشان به نفع خود و خانه نشین کردن یاران و خانواده امام، هدف گذاری می کنند و در راه رسیدن به این هدف به هیچ اصول اخلاقی و دینی پای بند نیستند. آنهایی که به نام شما و کام خود پا روی شانه های خسته اما ستبر شما می گذارند و هر روز فربه و فربه تر می شوند، بدانید و مطمئن باشید هرجا موافق آنها بودید شما را فرزند خلف پدر و هرکجا خلاف میلشان حرف زدید و عمل کردید شما را نیز فرزند نوح خطاب می کنند. همانطور که تا امروز بر همین مرام بوده اند.
اینها مایل نیستند من و امثال من که صدایی دارند که شنیده می شود در جامعه حضور داشته باشند لذا از هیچ کوششی در جهت حذف چنین افرادی و خفه کردن چنین صداهایی دریغ نمی کنند.
هرچند برای آنهایی که در این آشفته بازار هجمه نمودند و آب در آسیاب دشمنان قسم خورده امام ریختند حرفهای زیادی دارم اما به احترام قطره قطره خون شهیدان در این مقطع زمانی سکوت می کنم.»
چرا سکوت. شما که همه اتهامات را وارد کرده اید و همچون برخی افراد دیگر، عکس العمل نسبت به کلام و اندیشه های امام را تسویه حساب سیاسی می دانید، چرا سکوت کنید. باقی را هم می گفتید.
چه کسانی اندیشه های امام را مصادره کرده اند؟ آنها که براساس مستندات، نقل قول های آن پیر جماران را بازخوانی می کنند یا آنها که برای تسهیل امور خود بخشی از حقیقت امام(ره) را نشان می دهند؟
یاران امام و انقلاب که هستند؟ آنان که خائنین به دستاورد حضرت امام هستند و برای ضربه زدن به اندیشه های امام از هیچ کوششی فروگذار نکرده و نمی کنند؟ آنان که طی سال های اخیر و به خصوص پس از انتخابات ۸۸ به امام و به یادگار بی نظیر آن حضرت یعنی ولایت فقیه توهین کردند؟ آنان که اصول اساسی اندیشه های حضرت امام نظیر قدس شریف و مسئله فلسطین را به استهزا کشاندند؟
راستی خانواده امام چه تفاوتی با سایر اقشار جامعه دارند، جز اینکه به جهت منسوبین آن حضرت بودن، احترام مردم و مسئولان را در قبال خود مشاهده می کنند؟ راستی تا کجا احترام اعضای خانواده امام بر ما واجب است؟ آیا دستور امام درخصوص پسردایی تان (فرزند آقا مصطفی) را خوانده اید؟ اگر امام اکنون بودند پاسخ شما را چه می دادند؟ قطعا احترام و تکریم بیت معزز امام از کوچک و بزرگ شان بر ما واجب است، اما تا زمانی که بر اندیشه ها و آرمان های ایشان وفادار بمانند.
اما بابت همه اتهاماتی که به منتقدان خود و دلسوزان انقلاب وارد آوردید، ما به همین یک جمله بسنده می کنیم: شما را در فردای قیامت و در پل صراط ملاقات خواهیم کرد.

سوم- نقشه خطرناک دشمن
متاسفانه حرکتی که دشمن در پیش گرفته، استفاده ابزاری از برخی منسوبین و نزدیکان حضرت امام(ره) برای تحریف اندیشه ها و آراء ایشان دارد. نقشه ای که سبب می شود تا نسل های بعدی جامعه را در چالش جدی در مقابل بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی قرار دهد.
به اظهارات برخی ها طی چند هفته اخیر دقت کنید. کمرنگ کردن دولت آمریکا با ملت ایران، تحریف سخنان حضرت روح ا... درخصوص دولت آمریکا و جنایت هایش، بی ارزش نشان دادن ظواهر دینی و کوچک شمردن افعال حرام، توسط این افراد همان چیزی است که دشمنان حضرت امام(ره)، می خواهند.
تضعیف جایگاه امام(ره) دقیقا از ناحیه ای صورت می گیرد که برای مردم باورپذیرتر باشد. به خصوص برای جوانانی که آن مراد مهربان را فقط براساس تصاویر و نقل قول ها و سخنرانی هایشان دیده اند و وجود پربرکت حضرتش را درک نکرده اند.

تهران امروز:آن وعده ها کجا این برنامه ها کجا؟
«آن وعده ها کجا این برنامه ها کجا؟»عنوان سرمقاله روزنامه تهران امروز به قلم سیدجواد سیدپور است که در آن می خوانید؛سخنان وزیر صنعت و تجارت در کنفرانس مطبوعاتی روز گذشته نشانه های جدیدی را ازوضعیت نه چندان مساعد اقتصاد کشور به دست داد و درعین حال زمینه های افزایش قیمت برخی کالاهای مهم را یادآور شد. وزیرصنعت ازیک سوبه افزایش هزینه تولید کنندگانی مانند خودروسازان اشاره می کند و می گوید امکان کاهش قیمت ها وجود ندارد و صرفا می تواند به خودروسازان بگوید انصاف را رعایت کرده و قیمت ها را زیاد بالا نبرند وازسوی دیگرازآزاد شدن قیمت کلیه کالاها جزگندم سخن می گوید. به این ترتیب باید انتظارداشت قیمت همه کالاها جزگندم و داروبا ارزآزاد محاسبه شده و متعاقبا دچار نوسانات قیمتی شویم. مطمئنا وزارت صنعت پیش ازاینکه چنین سخنانی برزبان وزیرجاری شود آن را سبک و سنگین کرده و می داند معنای این سخنان چیزی جزافزایش قیمت ها نیست.
اما سوال این است چرا وزارت صنعت و نهایتا دولت به افزایش قیمت ها رای مثبت داده اند؟ چنین افزایشی چه نسبتی با شعارهای انتخاباتی حسن روحانی دارد و آیا سیاست افزایش قیمت باعث رونق تولید می شود؟ وزیرصنعت درکنفرانس مطبوعاتی دیروزش به این موارد نپرداخت لیکن می توان با ارزیابی این سخنان ریشه بیان آنرا هم دریافت. واقعیت این است که اطرافیان روحانی و شخص رییس جمهور در هنگامه انتخابات که وعده های گشایش صد روزه در اقتصاد را دادند، گمان نمی بردند چنین وعده هایی تا چه حد با واقعیات اقتصادی کشورفاصله دارد.
روحانی تنها پس ازرسیدن به ریاست جمهوری بود که به عمق مشکلات پی برد و یک بار هم اعلام کرد که می دانست مشکلات وجود دارد اما نمی دانست عمق مشکلات تا این حد است. حال عمق مشکلات باعث شده تا وعده های روحانی با چکش واقعیت صیقل خورده و برنامه هایی مانند آنچه دیروز وزیر صنعت بیان کرد از دل آن بیرون آید. واقعیت دیگر این است که مردم اگر چه انتظارکاهش فوری قیمت ها را نداشتند و ندارند اما انتظارافزایش فوری قیمت ها را هم نداشتند. با این حال دولت پیش روی خود راهی غیرازافزایش قیمت نمی بیند.
هرروزمقامی یا مقاماتی از دولت از وضعیت اقتصادی نالان هستند. یک روز خزانه خالی اعلام می شود، روز دیگر تورم بالای ۴۰درصدی گوشزد می شود از آن طرف درباره بیکاری ۲۶درصدی جوانان زیر ٣۰ ساله هشدار داده می شود و در سوی دیگر هم رشد منفی ۵.۵درصدی اقتصادی در صدر اخبار رسانه ها قرار می گیرد.
تمام این آمارها و شاخص ها نشان دهنده وضعیت اقتصادی کشوراست که البته انتظارمی رود دولت برای مهارآن برنامه ای عملیاتی هم ارائه بدهد. برنامه ای که به زعم برخی هنوزارائه نشده است و افزایش قیمت ها هم دلیلی برعدم برنامه مدون دولت برای مهاراوضاع است. خلاصه اینکه دولت علاوه برارائه آمار می بایستی برنامه مهارمشکلات را هم ارائه بدهد و الا صرف گفتن واقعیات، حلال مشکلات نخواهد بود.

حمایت:همدلی و هم اندیشی ملی رمز مهار بحران بیکاری
«همدلی و هم اندیشی ملی رمز مهار بحران بیکاری»عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت به قلم محمد مهدی موسوی است که در آن می خوانید؛۲۶ درصد؛ تازه ترین نرخ بیکاری جوانان است که افراد ۱۵ تا ۲۴ساله را شامل می شود. آماری که به تعبیر رییس مرکز آمار کشور ، بحران زاست و باید فکری عاجل برای مهار روند صعودی اش و در ادامه کاهش آن اندیشید و در عمل بکار بست. رقم نگران کننده اعلام شده در حالی است که اساساً میزان اشتغال باید در قشر سنی جوان به علت پویایی ،توان و قدرت خلاقیت بالای آن، بیش از سایر اقشار باشد نه این که در تاسف بارترین شرایط قرار داشته باشد. بی شک رکود تورمی در عرصه اقتصاد کشور در ایجاد وضعیت بحرانی بازار کار تاثیر بسزایی داشته است و با این حال، جوانان جویای کار در انتظار تحقق وعده های دولت تدبیر و امید به منظور کاهش نرخ بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار می باشند.
در اینکه در شرایط کنونی، بیکاری به خصوص در میان جوانان و تحصیل کردگان دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی یکی از دو یا سه مشکل اصلی کشور به شمار می رود ، تردیدی وجود ندارد با این همه آنچه بایسته به نظر می رسد و اتفاقاً غرض نگارنده از مشق این سطور بوده ، این است که بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران و نیز مسئولان دولتی که به تازگی سکان دار امور اجرایی شده اندباید فارغ از مشکلاتی که دولت قبلی دراین زمینه بوجودآورده است باید به فکر چاره وطرحی نو باشند.
درست است که درصد قابل توجهی از مشکل موجود به گردن مسئولان قبلی است اما آن چه در شرایط کنونی منطقی و مورد انتظار است این که برای کنترل موج بیکاری فعلی چه باید کرد و اساساً راهکارها برای کاهش تدریجی نرخ بیکاری تا رسیدن به یک نقطه معقول چیست؟ راقم این سطور معتقد است در برهه کنونی بسیار خوب و بجاست که مسئولان فعلی با همدلی و احساس تکلیف ملی از تجریبات و توان مسئولان و دولتمردان قبلی نیز استفاده کرده و به ویژه از قدرت مشاوره ای کارشناسان دلسوز و آگاه، نهایت بهره برداری را برای رصد چرایی بحران و نیز یافتن راهکارها ببرند. در این بین، تشکیل اتاق فکرِ غیرشعاری و غیر کلیشه ای به منظور ارایه برنامه های راهبردی در بازه های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت از جمله ضروریاتی است که ضمن عنایت به اصل واقع گرایی در ایجاد فضای امید و نشاط خصوصاً در میان نسل جوان تحصیل کرده بسیار موثر و کلیدی است.

آفرینش:تروریسم و امنیت در جنوب شرقی کشور
«تروریسم و امنیت در جنوب شرقی کشور»عنوان سرمقاله روزنامه آفرینش به قلم علی رمضانی است که در آن می خوانید؛در درگیری مسلحانه اخیر مرزبانان جمهوری اسلامی ایران با اشرار مسلح در مرزهای شهرستان سراوان در جنوب شرق استان سیستان و بلوچستان ۱۴ مرزبان شهید شدند. برخی روزنامه نگاران در کویته پاکستان اعلام کردند سخنگوی گروهک تروریستی جندالله با ارسال پیام هایی مسوولیت حمله دیشب به نیروهای مرزی و امنیتی ایران را برعهده گرفته اند. برخی دیگر نیز جیش العدل را مسبب آن میدانند.
حادثه اخیر تروریستی که با کشته و زخمی شدن دهها تن از هموطنان روبرو بود با ر دیگر اهمیت مساله تروریسم در جنوب شرقی کشور را نشان داد در این راستا اگر با نگاهی دقیق تر به این حادثه داشته باشیم ذکر چند نکته قابل توجه است :نخست انکه هر چند در گذشته بر خی بر این نظر بودند که با اعدام رهبر گروه هایی مانند جنداله قدرت وتوان عملیاتی این گروه از بین خواهد رفت اما انجام عملیاتهای تروریستی نشان میدهد تا زمانی که بستر های مناسب حمایت خارجی و امنیتی و ایدئولوژیکی و مذهبی برای حرکت این گروه ها مهیا است مسلما این گروه های تروریستی دست به حرکاتی از این دست خواهد زد در این حال چه بسا که دامنه حرکات خود را جدا از استان سیستان و بلو چستان به سایر استانها و سایر حوزه ها هم گسترش دهد.
نکته دو م با توجه به استفاده از عنصر قومیت و مذهب از سوی گروه های تروریستی در منطقه جنوب شرق کشور نباید با توجه به سنی بودن اکثریت مردمان بلوچ این حوادث تروریستی به نوعی به قوم بلوچ منتسب گردد. در این بین باید توجه داشت که باید مانع از بروز اختلاف بین سنی و شیعه در این استان شد امری که می تواند دامنه مانور گرو ه های تروریستی مانند جندالله را وسعت بخشد . سوم اینکه باید به خاطر داشت از انجا که گروه های تروریستی نزدیکی های بسیاری از نظر فکری و رفتاری (شباهت رفتاری اقدامات آنان با اقدامات تروریستی ابومصعب زرقاوی و تاکید بر تکفیری بودن شیعیان و شیعه ستیزی ) دارند به نظر می رسد که این گروه در راستا و امتداد فعالیت گروه های وهابی فعالیت می کنند.
    در این میان گسترش فعالیت گروه های وهابی در کشور می تواند به جذب بیشتر نیرو به این گروه نیز کمک کند در این راستا باید به نقش دو کشور امارات متحده عربی و عربستان در حمایت مالی و فکری این گرو ه ها تو جه بیشتر کرد .چهارم انکه جدا از توجه به کنترل مرزی و الزام همسایگان(پاکستان و افغانستان) به همکاری برای مبارزه مشترک با پدیده تروریسم باید توجه دقیق تری به قوم بلوچ در کشور و رفع مشکلات چند گانه آنها داشت. در این راستا از انجا که فقر اقتصادی منجر به فقر فرهنگی نیز می شود باید در دستور کار قرار دادن توسعه ی مناطق جنوب شرق کشور به روند بهبود وضعیت فرهنگی واقتصادی این مناطق کمک شایانی کرد دراین بین می توان اقداماتی همانند توسعه برخی صنایع در مسیر خط لوله گاز بندرعباس به ایرانشهر و به پاکستان بکارگیری اهل تسنن در مشاغل دولتی, تقویت زیرساخت های آموزش رسمی رایگان , کاستن از نقش مدارس دینی تندرو در بلوچستان را در این منطقه از کشور مورد توجه بیشتر قرار داد در واقع این اقدامات می تواند بسترها و زمینه ای بروز اقدامات تروریستی و جذب افراد برای دست زدن به حرکاتی از این دست را گرفته و روند تامین امنیت در جنوب شرق کشور را فراهم سازد .

شرق:آموزه های یک عدم اعتماد
«آموزه های یک عدم اعتماد»عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم محمدرضا تابش است که در آن می خوانید؛نتایج رای اعتماد به وزرا توسط دکتر لاریجانی اعلام و مشخص می شود که دکتر صالحی امیری برای وزارت ورزش و جوانان رای نیاورده است. عده ای از همکاران، بهت زده و متحیر هستند و عده ای خوشحال همدیگر را می بوسند و در آغوش می کشند و تبریک می گویند و زمزمه های مخالفان و موافقان به تحلیل سطحی و سرپایی موضوع می انجامد و در زیر سقف ۴۰متری سالن مجلس محو می شود و بعد، عجله و شتاب برای خارج شدن از مجلس است تا همکاران گرانقدر پس از یک روز کاری شاق، زودتر به خانه هایشان برسند. برای ما نمایندگان که به ردوتایید ها عادت کرده ایم، فردا روزی از نو است و فراموشی شاید عادت و چاره کار، اما نیک می دانم این رویداد در تاریخ مجلس خواهد ماند و از فردا نقل محافل خواهد شد و دستمایه خبرنگاران و تحلیلگران و مفسران و خارج نشینان قرار خواهد گرفت و به مصداق این ضرب المثل معروف که «ما را از این نمد کلاهی است»، برداشت خویش را از این واقعه ارایه خواهند کرد. آنچه برای من تاثرآور است، با توجه به شناختی که طی چندین سال گذشته از شخصیت سیدرضا صالحی امیری داشته ام و او را انسانی مسوولیت پذیر، صادق و تلاشگر در راه حفظ ارزش ها، وفادار به آرمان های والای انقلاب اسلامی و حافظ حقوق مردم یافته ام، حق و انصاف نبود که بر وی اینگونه رفت. شاید هم حکمتی در راه باشد که ما به آن واقف نیستیم. از آن طرف به نیت خیر همکارانم نظیر دکتر توکلی که او را باانصاف و متدین می دانم نمی توان خرده گرفت که آنها به زعم خود وظیفه وکالت مردم و نمایندگی را انجام داده اند اما انتشار برخی مطالب که دسترسی افراد عادی به آن امکان پذیر نیست آن هم در چنین حجمی حاکی از سازماندهی غیررسمی اما قوی داشت.
که متاسفانه گاهی رقابت های ناصواب تشکیلاتی را بازتاب می دهد و طرفه آنکه این جریان می تواند بر مجلس تاثیر گذار باشد، جریانی که گرچه بروز و ظهوری ندارد اما برخی بلندگو های آن می گفتند کار دولت سه ماهه تمام خواهد شد که در جای خود باید بیشتر به این موضوع مهم پرداخت. از آن طرف می توان مسایل متعددی را در اقبال کمتر نمایندگان به کاندیدا های معرفی شده برای سه وزارتخانه نسبت به قبل و عدم رای اعتماد دکتر صالحی امیری برشمرد که از آن جمله اند:
الف) با وجود سیاست ورزی ریاست محترم جمهوری، به منظور تعامل با مجلس و نمایندگان در عدم معرفی دکتر توفیقی و انتظار ایفای نقش موثر توسط ریاست محترم مجلس و فراکسیون متبوعش برای کسب رای اعتماد سه کاندیدای معرفی شده، وزارتخانه های «آموزش وپرورش»، «علوم، تحقیقات و فناوری» و «ورزش وجوانان» باز هم شاهد بودیم که هیچ اقدام رسمی در این خصوص انجام نگرفت و موضعی اعلام نشد.
ب) متوقع کردن نمایندگان توسط دولت (برخلاف دولت قبلی) برای کسب نظر از آنها جهت معرفی استانداران و بعضا عملکرد مغایر نظر نمایندگان و تعلل در انتخاب مدیران ارشد استانی.
ج) در درسترس نبودن برخی وزرا و ارتباط گیری سخت نمایندگان با آنها جهت پیگیری و حل وفصل مشکلات حوزه های انتخابیه.
د) عدم باور دولت به اینکه در مجلس نیاز به کار تشکیلاتی است و باید در سایه ارج نهادن به زحمات نمایندگانی که به منزله «السابقون السابقون» در دوران غربت و سختی مرعوب قدرت نشدند و بر فکر و ایده خویش در دفاع از حقوق مردم پای فشردند، نسبت به جذب و جلب نمایندگانی که در سر سودای حفظ آرمان ها و ارزش ها و اعتلای ایران عزیز را دارند بکوشد تا بتواند اهداف خویش را که همانا تحقق شعار های مردمی است که در گفتار و بیانات رییس جمهور محترم تجلی یافت و مردم به آن رای دادند را محقق سازد.
هـ) ای کاش رییس جمهور محترم بنا به تقاضای برخی نمایندگان و همکاران در جلسه نوبت عصر مجلس نیز حضور می یافتند و برخی شبهات را از موضع یک عالم دینی و سیاستمدار مجرب پاسخ می گفتند و هم احساس احترام نمایندگان را برمی انگیختند. گرچه این حادثه، خصوصا آنجا که به شخصیت ارزشمند برادری که تمامی عمر خویش را صرف پیشبرد اهداف والای انقلاب اسلامی کرده است، خدشه وارد کرد و اهانت هایی بر وی روا داشته شد که دل هر انسان دردمند و دلبسته به انقلاب و پایبند به اخلاق و فضیلت را جریحه دار می سازد، اما اگر تلنگری باشد به دولت تا در آغاز راه، نسبت به ناکامی ها و کامروایی های دولت های گذشته اندیشه کند و علل و اسبابی که این نتایج را باعث شد مورد تجزیه وتحلیل قرار دهد و با قراردادن قطار دولت در مسیری که با سرعت قابل قبول بتواند خواسته های مردم را محقق کند و پیشرفت و توسعه و تعالی ایران و ایرانیان را موجب شود، آنگاه می توانیم نتیجه بگیریم که دولت تدبیر و امید تجربیات را مغتنم می شمارد و از ناکامی ها درس عبرت می گیرد و به مشاوره ها اهمیت می دهد و به ترمیم خرابی ها می پردازد. اموری که در دنیای امروز به منزله عقبگرد و باخت نیست بلکه جزو مولفه های حکمرانی خوب است.
دلبسته لطف خدا و هدایت پروردگار و حمایت های مردم نسبت به دولتی هستیم که دلبسته آنیم و نور امید را در دل مردم شریف ایران افروخته است.

مردم سالاری:فریبکاری صادقانه
«فریبکاری صادقانه»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم علی ودایع است که در آن می خوانید؛ رقابت و جدال حکومت ها با یکدیگر اصلی بدیهی است که عمری دارد به طول تاریخ؛ در همین راستا تاکنون جنگ های بیشماری به وقوع پیوسته است و در پی آن دوستی ها و دشمنی هایی بین حکومت ها پدید آمده و ازبین رفته است. جامعه جهانی پس از انقلاب صنعتی و مزه کردن تجربه تلخ دو جنگ جهانی در اروپا به دو قطب شرق سوسیالیستی زیر چترسرخ اتحادیه جماهیر شوروی و غرب سرمایه داری زیر پرچم ایالات متحده با چندین ستاره تقسیم شد.
در سال های موسوم به جنگ سرد یک مسابقه تسلیحاتی بدون خط پایان میان کشورهای جهان به وجود آمد که در برخی موارد همانند موضوع کره شمالی، کوبا، ویتنام به برخورد منتهی شد. کره زمین که هنوز زخم فاجعه بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی را از یادنبرده بود در آن سال ها سایه ترس از یک جنگ اتمی را در کمین خود می دید. فشردن دگمه آتش در کرملین یا واشنگتن می توانست حیات بشری را به مخاطره اندازد.
به موازات این مسائل جنگ رسانه ای هم شکل گرفت که به نوعی الهام گرفته از جنگ رسانه ای گوبلز،معاون تبلیغاتی آدولف هیتلر در جنگ جهانی دوم بود، البته با شکل و شمایلی جدید. در لایه زیرین و پنهان سال های جنگ سرد هزاران جاسوس در چهارگوشه جهان دست به جمع آوری اطلاعات زدند؛ حکومت ها دریافتند کسب اطلاعات نظامی، سیاسی و حتی اجتماعی از رقبا هم تراز پیشرفت های تسلیحاتی دارای اهمیت است. جاسوسی از ریزترین نکات زندگی خصوصی رهبران متخاصم در حکم الماس بود.
با تخریب دیوار برلین و فروپاشی اتحادیه جماهیرشوروی جنگ سرد و حواشی آن موضوعیت خود را از دست داد اما نفس مطلب همچنان پابرجا باقی ماند. دهه ۹۰ میلادی سال های تجدید ساختار سرویس های جاسوسی و نفوذ آنها به دستگاه های تبلیغاتی و حتی دیپلماسی بود. کاخ سفید در طول جنگ سرد به خوبی آموخت تاکتیک شنود تا چه حد می تواند برای آنها موثر باشد در طول دو دهه دست به طراحی و ساخت سیستم تارعنکبوتی شنود در چهارگوشه جهان زد. رقابت و رفاقت حکومت ها با یکدیگر موضوعی نیست که ثبات محض داشته باشد بلکه این دو موضوع با توجه به تغییر فاکتورها و موقعیت های متفاوت تغییر کرده است.
آمریکایی ها در یک استراتژی میان مدت می خواستند دست بالا را در معادلات جهانی حفظ کنند. آنها که نگران ایجاد شکاف میان خود و اتحادیه اروپا بودند؛رفقای خود را در قاره سبز در کنار دشمنان مورد بررسی و جاسوسی قرار دادند. این اتفاق موضوعی است که در اروپا نیز به صورت متقابل به وقوع پیوسته است.
دیپلمات های جهان،با کت و شلوارهای اتو کشیده و لبخند؛ همگی می دانند که صحنه دیپلماسی و معادلات حاکم بر آن در اصل همان میدان جنگ های تن به تن است که وصف آن در تاریخ آمده است. آنها با فریبکاری صادقانه که به عنوان یک اصل پذیرفته شده است مقابل یکدیگر قرار می گیرند تا به بهترین شکل ممکن منافع ملی خود را محقق کنند. این موضوع تا ۲سال پیش، وقوع افشاگری های جولیان آسانژ در ویکی لیکس موضوعی غیرقابل باور می نمود. افشاگر بزرگ با انتشاراسنادطبقه بندی شده دیپلماتیک کاخ سفید خواب را از چشمان کاخ سفید ربود و حالا این برادر کوچک تر، ادوارداسنودن آتش به جان واشنگتن انداخته است. سازمان امنیت ملی آمریکا NSA براساس چشم انداز شنود جهان زندگی مردم و حداقل ٣۶ رهبر جهان را مورد تفتیش قرارداده است.
واکنش رهبران اروپایی اگرچه همراه با خشم و اعتراض بوده است ولی آنها با فریبکاری صادقانه آمریکایی ها به شکلی دیپلماتیک برخورد کرده اند و از روش های قهری پرهیز کردند. دنیای امروز برخوردهای قهری را دیگر برنمی تابد،موضوعی که استراتژی های نظامی آمریکا را نیز زمینگیر کرده است. اگر دیپلماسی ظریف دولت روحانی به همراه هزینه های بالای حمله به بشاراسد نبود،آمریکا به سوریه حمله می کرد. البته اگر میت رامنی رییس جمهوری آمریکا بود معادله سوریه به طور حتم منتهی به جنگ بزرگ خاورمیانه می شد.
فارغ از این موضوعات،موضوع پیش آمده درباره شنود مکالمات مرکل و فرانسوااولاند موضوع کوچکی نیست اما آنها با نرمشی دیپلماتیک با موضوع برخورد کرده اند حال آن که موضوع مذاکره جمهوری اسلامی با ایالات متحده و لغو تحریم ها به یک نزاع رسانه ای و سیاسی در ایران تبدیل شده است! موضوع دیپلماسی در برخی طیف های سیاسی ایران متاسفانه پذیرفته نشده است و آنها همچنان با سماجت خواهان برخوردهای قهری و حتی فیزیکی هستند. البته در آمریکا نیز محافظه کاران جمهوری خواه و اعضای تی پارتی به موضوع ایران با شکلی تهاجمی نگاه می کنند و نگاه همین گروه ها در ایران مورد توجه برخی رسانه های خاص قرار می گیرد.
در اصل استعمارگری آمریکا و لزوم پایبندی به آرمان های انقلاب اسلامی هیچ شک و شبهه ای وارد نیست اما تبدیل موضوع رابطه واشنگتن و تهران به یک جنگ داخلی موضوعی ناپسند است که تنها آب به آسیاب رژیم صهیونیستی در این روزهای انزوایش می ریزد.

ابتکار: چرخش های سیاستمداران ایرانی
«چرخش های سیاستمداران ایرانی» عنوان سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم هادی وکیلی است که در آن می خوانید؛غلط معروف و مشهور این است که حرف مرد یکی است ولی درست و صحیح آن است که هر گاه شخصی به اشتباه خود پی برد، مردانه برگردد و اصرار بر اشتباه نداشته باشد. عالم سیاست میدان آزمون و خطاست. هیچ کس در این عالم راست و چپ، اصلاح طلب و اصولگرا، تند رو و اعتدالی، زاده نشده است. به عبارتی وصف ها همزاد آدم ها نیستند. واقعیات جامعه و محیط اجتماعی خالق وصف هاست. در ایران پس از انقلاب تقسیمات سیاسی گروهها متنوع و بسیار سیال و شناور بوده است. میانگین عمر زیست افراد زیر تابلوهای سیاسی یک دهه می باشد. پیش از این گفته می شد که چرخش سیاسی نسلی است.
به عنوان مثال بسیاری مدعی بودند که فرزندان نسل اول انقلاب عمدتاً در نقطه مقابل راه پدرشان قرار می گیرند و مرور زمان هم این ادعا را به صورت نسبی تأیید نمود و یا اینکه جابه جایی نیروهای میانی در بین دو جریان سیاسی کشور (راست و چپ یا اصلاح طلب و محافظه کار ) با به قدرت رسیدن هر کدام شایع و معمول است.
ولی جابه جایی نیروهای لیدر و رهبران سیاسی نادر ولی حال به یک روال عادی تبدیل شده است دامنه ی چرخش نیروهای لیدر و رهبران سیاسی را نیز در بر گرفته است. چرخش نسلی طبیعی و فراگیر و البته در نگاه برخی پایه شکاف نسلی به حساب می آید. چرخش سیاسی معطوف به قدرت مرسوم و البته غیر ارزشی و فاقد ارزش داوری است ولی چرخش رهبران قابل تأمل و گرانیگاه آرایش سیاسی به حساب می آیند یا اینکه مرسوم است که دولتها در ایران راست شروع می کنند ولی چپ خارج می شوند این هم چندان مهم نیست ولی آنچنانکه گفته شد چرخش رهبران مهم است.
نکته مهم در این تحولات این است که همواره چرخش به سوی اصلاح طلبی است و کمتر اتفاق افتاده که شاهد چرخش اصلاح طلبان به سوی اصولگرایان باشیم. عمدتاً این چرخش یک طرفه بوده است در اینجا بنای پرداختن به چرایی آن را ندارم. به هر روی هیچ کدام از صدها چرخش در اردوگاه اصولگرایان ارزش چرخش جناب ناطق نوری را ندارد.
اوکه سابقه دو دهه رهبری جریان متبوع خود را داشت در دهه سوم سیاست ورزی رسمی دچار تحول اساسی و در نهایت چرخش مهم در بینش و نگرش و رفتار سیاسی خود شده است. این چرخش آنچنان است که زمزمه برخی اصلاح طلبان مبنی بر سر لیستی ایشان در انتخابات مجلس دهم به گوش می رسد. این چرخش دامن احمدی نژاد را هم گرفت.
او به نام اصولگرایی ناب پا در عرصه سیاست رسمی گذاشت و با شعار های حداکثری اصولگرایی، فرمان ریاست جمهوری را بدست گرفت و در پایان چنان دچار تحول شد که گوی سبقت را از همه تحول خواهان و تغییر طلبان ربود. نتیجه این که گویا اصلاح طلبی سرنوشت محتوم سیاست ورزی است.

آرمان: بیم و امید یارانه ها
«بیم و امید یارانه ها»عنوان یادداشت روز روزنامه آرمان به قلم احسان معنوی است که در آن می خوانید؛مهم ترین قانون رفتاری مردان دولت روحانی، نظم نوین مدیریتی و سیاسی در ایران است. پس از خرداد انتخابات اینک موسم آشکارسازی رویکرد نوین در کشورداری است. اندک اندک الگوهای رفتاری عصرنوین مدیریت ملی و جامعه سیاسی ایران تکمیل می شوند. دولت تدبیر و امید متعهد به قرارهایش با جامعه ایران است که از متن مطالبات مردم حاصل شده است. نشانه های رویکرد جدید در کشورداری، از خلال تصمیمات دولت بازنمایی می شود. جنبشی ملی از جنس امید ایران را فراگرفته است، دولت روحانی تنها انعکاس بخشی از این مطلوب است. بحث یارانه ها این روزها در متن بسیاری جدل های کلامی و مباحثات رسانه ای قرار دارد.
یارانه هایی که رویکرد دولت پیشین است اما بار مشکلاتش بر دوش این دولت سنگینی می کند. تصمیمات و رخدادهای بزرگ اقتصادی معمولا تاثیراتی دیرپا و آثاری بلند مدت در جامعه برجای می گذارند؛ دوره های بحران اقتصادی در بازه­ زمانی گسترده ای منشاء برخی آسیب های پسین می شوند. یارانه ها به عنوان نماد رویکرد و تفکر اقتصادی دولت پیشین در برخی اشکالش موجب بروز نابسامانی شده است و برخی از دشواری های معیشتی و فضای آسیب دیده اقتصاد ملی ایران به روشنی متاثر از رویکرد اقتصادی و مدیریتی دولت گذشته است؛ رویکردی که با نگاه کوتاه مدت مبانی، اقتصاد ملی را تضعیف کرد.
دشواری های اقتصادی نظام جمهوری اسلامی در فضای تحریم ها خارجی با برخی بی­تدبیری های داخلی تشدید می شدند که بی گمان هدف این روند، طبقات متوسط به پایین بوده و هستند؛ دهک های درآمدی که کمترین بهره از آزادسازی قیمت ها و روند یارانه های نقدی برده و در عوض میراث دار آسیب ها و مرارت­های معیشتی-مالی شدند.
درحالی که دهک های درآمدی بالا یا به تعبیری دیگر افرادی که در بالاترین سطوح درآمدی و رفاهی قرار داشتند برنده اصلی موهبت های هدفمندی یارانه ها و آزادسازی قیمت شدند؛ زنهار مقام معظم رهبری و هوشمندی مردم اما مدار مدیریت کلان را بر مسیر تدبیر-امید برگرداند؛ دراین فضا دولت تدبیر-امید باید بتواند ثبات را به اقتصاد بازگرداند؛ باید بتواند ترمیم شکاف طبقاتی صورت دهد. دولت روحانی هرگز خود را در فضای عوامانه ضدسرمایه و ثروت تعریف نمی کند، و هرگز گرفتار ژست های نمایشی غیرعلمی نخواهد شد؛ بلکه با مجموعه­ای از اقدامات باید آرامش را به شهروندان ایران بازگرداند.
دراین میان اما دولت تدبیر و امید می تواند همچنان امید ملت را تقویت کند. تدبیری به کار بندد تاعدالت به کمال جلوه گر و امیدواری ملی از خلال اقدامات اقتصادی دولت بروز عینی یابد. اقدامات دولت معطوف به اقشار آسیب پذیر و انبوه مردمانی خواهد بود که بدنه اصلی جامعه ایران را شکل می دهند. مردم ایران در گفتارهای اصحاب اقتصادی دولت گشایش و آرامش می جویند. نظام اقتصادی نوین، تصمیم سازی و رویکرد دولت در حوزه اقتصادی معطوف به تولید رفاه خواهد بود.
سیاست های اقتصادی در نهایت آثاری عینی در حوزه اجتماعی دارند و جامعه ایران انتظار دارد دولت بهبود و رفاه و بهزیستی ملتی را حاصل آورد و جانب ملتی که دستانش خالی اما دلش پر امید است را نگاه دارد. تدبیر فقر زدایی و اصلاح فوری نظام یارانه ها و اقدامات قاطع دولت مورد حمایت همه مردمان ایران خواهد بود. قدرت دولت به همراهی و پشتوانه آراء و مطلوبات ملت است.
آشکارسازی مطلوبات مردم نیز ایجاب می کند دولت با قدرت و قاطعیت نظام یارانه ها و سیاست های اقتصادی کلان را متحول کند. کارگزاران اقتصادی باید در مسیر روندهای اصلاحگر و گشاینده گام بردارند. ایرانیان مطالبات اقتصادی خویش را در موسم انتخابات آشکار کردند؛ اینک باید سیاست های اقتصادی دولت معطوف به تولید ثروت و رفاه طراحی شود. مطلوب برتر در حوزه اقتصاد، معطوف به زندگی بهتر و داشتن بهترین زندگی هاست. همه اینها می تواند امیدها را بارور سازد. رمز کارآمدی در قاطعیت و توجه به آرای اکثریت جامعه نهفته است.
دولت باید تحرک و تدبیر مضاعف به کار آورد، تا بتواند اولا توازن را در صحنه سیاست داخلی برقرار سازد. ثانیا پیام پاسداری از آرا و مطلوبیت های ملی را به مخاطبان و شهروندان برساند. همچنین دولت باید پیام صلابت و قاطعیت را به جریان های مقابله ساز رادیکال رانتینر ارسال کند؛ ضمن اینکه باید در جلوگیری از القاء حس ناامیدی و ناتوانی به اقشار آسیب پذیر، مجدانه عمل کند.
ایجاد شکاف بین دولت و هواداران می تواند راه بر مقابله سازی و مهار کارآمدی بگشاید. حداکثر کارآمدی مطلوب ملت و دولت است و هم افزایی اراده ها و توانمندی ها معطوف به حداکثرسازی کارآمدی است؛ حداکثر کارآمدی نیز معطوف به برساختن بهترین زندگی­ها. پویش تدبیر و امید در جامعه ایران برساخته ای­ دارد به قامت زندگی و مجالی می خواهد برای بهتر زیستن.

دنیای اقتصاد:سیاست اقتصادی ارز، سیاست سیاسی ارز
سیاست اقتصادی ارز، سیاست سیاسی ارز»عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم دکتر حجت قندی است که در آن می خوانید؛در پی دعوت دکتر نیلی و به همت دنیای اقتصاد، اخیرا مقالات زیادی درباره نرخ ارز و اینکه دولت چه سیاست ارزی را باید اتخاذ کند، نوشته شده است. من در این نوشته سعی می کنم که چند نکته تکمیلی را به عنوان تمرین ذهنی و نه به عنوان توصیه سیاست گذاری، بیان کنم.
نکته اول درباره سیاست سیاسی ارز است. هر بحثی راجع به برابری پول ملی در برابر نرخ ارز خارجی من را به یاد خاطره ای از کریستینا رومر (رییس سابق مشاورین ارشد اقتصادی اوباما) می اندازد که قبلا هم آن را در جایی ذکر کرده ام: خانم رومر نقل می کند که وقتی برای پیوستن به مشاوران باراک اوباما به دیدن او می رفته، «لری سامرز» (وزیر خزانه داری دولت کلینتون و مشاور سابق ارشد اقتصادی اوباما) او را همراهی و در عین حال برای مصاحبه آماده می کرده است. آقای سامرز نظر خانم رومر را درباره سیاست آمریکا در مورد دلار می پرسد. رومر پاسخ می دهد که ارزش دلار مانند هر کالای دیگر در بازار تعیین می شود. سامرز می گوید: «پاسخ شما غلط است. ارزش دلار در حدود اختیارات خزانه داری آمریکاست و آمریکا از دلار قوی حمایت می کند.»
واقعیت این است که پاسخ کریستینا رومر به پرسش سامرز پاسخی صحیح تر است. تقریبا هیچ سیاست اقتصادی در دست خزانه داری آمریکا نیست که باعث تقویت یا تضعیف دلار شود. قیمت دلار در بازارهای جهانی و به وسیله نیروهای بازار تعیین می شود (البته نیروهای دیگری مانند فدرال رزرو هم بر ارزش دلار تاثیر می گذارند که موضوع بحث ما در اینجا نیست). اما چه می شود کرد که جواب صحیح، سیاست بازان و مردم را قانع نمی کند؛ به ویژه اینکه مردم و سیاست مداران می خواهند شب ها با این خیال به خواب روند که کسی هست که «ارزش پول ملی» آنها را حفظ می کند. به همین دلیل توافق نانوشته ای بین مشاوران ارشد اقتصادی در آمریکا وجود دارد که هر گاه پرسشی درباره ارزش دلار از آنها شد، پاسخ همین جمله کلیشه ای است که «ارزش دلار در حدود اختیارات خزانه داری است و آمریکا از دلار قوی حمایت می کند.»
عین همین جمله را من از «بن برنانکه» (رییس فدرال رزرو) در پاسخ به پرسشی در کنگره شنیده ام. بد نیست که در ایران هم همین سیاست به کار برده شود و مثلا هر گاه از قیمت ارز سوال می شود جواب داده شود که قیمت ریال در برابر دلار و سایر ارزهای خارجی در حیطه اختیارات وزارت دارایی است و سیاست دولت حمایت از ریال قوی است. می توانید به جای وزارت دارایی، وزارت خارجه یا صنایع یا هر نهاد دیگری را بگذارید که جمله را قابل باورتر کند.
از نظر این نویسنده، نحوه گفتار بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در چند سال اخیر بسیار غیرحرفه ای و عامیانه بوده است و توصیه اکید من به بانک مرکزی این است که نحوه سخن گفتن خود را هم از نظر اقتصادی و هم از نظر سیاسی حرفه ای و به دور از جنجال کند تا اعتبار به این بانک برگردد. برای این منظور، می توان به نحوه ارسال پیام بانک مرکزی اروپا یا فدرال رزرو به بازارها به عنوان مدل توجه کرد.
نکته دوم درباره مفهومی به نام «ارزش پول ملی» است: مردم حق دارند که نگران ارزش پول خود باشند. به استثنای عده ای رانت خوار و منتفع از نوسانات شدید اقتصادی، تقریبا تمام مردم از کاهش «ارزش پول ملی» آسیب می بینند. اما لازم است به این نکته توجه شود که ارزش پول ملی، بیش از هر چیز دیگر، در اثر تورم کاهش می یابد و بسیار کمتر به وسیله تغییر در ارزش ارز خارجی. همزمانی تورم و شوک های ارزی را هم که در ایران می بینیم، ولی در اقتصادهای دیگر بسیار کمتر مشاهده می شود، به این دلیل است که دولت نتوانسته است از اقتصاد در مقابل شوک های ناشی از نوسانات درآمد ارزی حفاظت کند.
تدبیر مناسب برای حفظ اقتصاد در مقابل شوک های ارزی هم کار یک شب و دو شب نیست و نیاز به زمان دارد که موضوع بحث ما در اینجا نیست. (برای اثبات این ادعا که تورم و تغییر در ارزش ارزهای خارجی می توانند کاملا مستقل از هم باشند کافی است که به رابطه ارزش ین به دلار و مثلا تورم در ژاپن توجه شود. گر چه ارزش ین بر حسب دلار به شدت در نوسان است، تورم در ژاپن همواره کم و در حدود صفر درصد است. یا می توان به رابطه ارزش یورو بر حسب دلار و تورم در اروپا توجه کرد، که گر چه یورو بر حسب دلار و هر روزه تغییر می کند، این تغییر، تاثیر محسوسی روی تورم در اروپا نمی گذارد)
نکته سوم درباره موضوعی است که این روزها در ایران بسیار شنیده می شود و آن اینکه دولت به عمد ارزش دلار را بالا برده است تا درآمد خود را افزایش دهد. من این موضوع را حتی از اقتصادخوانده ای به نام حسین راغفر و در مناظره اخیر در تلویزیون درباره هدفمندی یارانه ها شنیدم. توجه کنید برای اینکه دولت بخواهد قیمت ارز را افزایش دهد، (منظور این است که به اختیار این کار را انجام دهد و نه اینکه به اجبار تسلیم نیروهای بازار شود)، دولت باید مقداری از ارزی را که معمولا به بازار تزریق می کرده پیش خودش نگه دارد تا عرضه ارز را کاهش داده و زمینه را برای افزایش قیمت فراهم کند. به عبارت دیگر، نشانه اینکه دولت قیمت را به اختیار افزایش داده این است که ارز در دسترس دولت افزایش می یابد. ولی چنین چیزی در دو سال اخیر در ایران اتفاق نیفتاده است. درست است که دولت و بانک مرکزی، حداقل در به اصطلاح دفاتر، ذخیره ارزی در خارج از کشور دارند، ولی راز سربسته اما به دستان گفته این است که دولت به بسیاری از این ذخایر دسترسی ندارد و بعید می دانم که ذخیره در دسترس آنها در سال های اخیر افزایش یافته باشد.
نکته چهارم درباره بحث علمی و اقتصادی رژیم های ارزی است: اخیرا و در پی انتشار مطالعه اقتصادی و امپیریکال بسیار جالبی توسط یک اقتصاددان دانشگاه برکلی به نام «اندرو رز» [۱]، بحثی بین چند اقتصاددان سرشناس (از جمله کروگمن، سامنرز و کوون که معرف اقتصادخوانده ها هستند) در زمینه رژیم های ارزی رخ داده است. بحث عمده بر سر یکی از نتیجه گیری های «رز» است. این نتیجه گیری این است که اختلاف عملکرد اقتصاد کلان و مالی (به معنای فایننشیال) در کشورهایی که رژیم ارزی شناور را دنبال می کنند، با عملکرد اقتصاد کلان و مالی کشورهایی که رژیم ارز ثابت همراه با هدف گیری تورم را دنبال می کنند، تفاوت چندانی ندارد. داخل پرانتز اینکه این مطالعه بر روی ۱۷۰ کشور و در سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲ انجام شده تا انسجام سیاست های پولی در مقابله با شوک حاصل از بحران سال ۲۰۰٨ اندازه گیری شود. در این مطالعه، سیاست ارزی ایران در گروه کشورهایی با سیاست میانه شلخته یا درهم برهم دسته بندی شده است. نتیجه گیری ساده من این است که انتخاب رسمی یا غیررسمی رژیم ارزی شناور یا ثابت، «اگر» با کنترل تورم همراه باشد، احتمالا اهمیت چندانی ندارد. اما این «اگر»، اگر بسیار بزرگی است. اگر به تاریخچه سیاست های ارزی ایران در سه دهه گذشته نگاه کنیم، دولت ها همواره سعی می کرده اند که قیمت ارز را ثابت نگه دارند، البته تا زمانی که ناگهان دولت نمی توانسته فنر ارز را پایین نگه دارد و نرخ ارز با شوکی عظیم به بالا می جهیده است. داستان ثابت نگه داشتن قیمت ارز به همراه تورم بالا و ناگهان جهش قیمت ارز، داستانی تکراری است. واکنش عصبی دولت در هنگام افزایش ناگهانی قیمت ارز، بگیر و ببند بازار و سپس تسلیم از روی ناچاری به قیمتی که بازار تعیین می کرده هم داستانی تکراری است.
و اما برای پیشگیری از تکرار شوک ارزی در آینده لازم است که اولا: تورم کنترل شود و به میزانی در حدود ۲ تا ۴ درصد برسد. دوما: استراتژی برای کاهش شوک های ناشی از تغییرات درآمد ارزی بر اقتصاد برگزیده شود و سوما: تا زمانی که دولت موفق نشده است که تورم را برای چند سال متوالی به کنترل کامل درآورد و تا زمانی که مکانیزم های جذب شوک های ناشی از تغییرات درآمد ارزی شروع به کار نکرده اند، دولت از قیمت گذاری ارزی بپرهیزد.
نکته آخر: سیاست های ارزی دولت در دو سال گذشته بیشتر شبیه واکنش های عصبی بوده است تا سیاست ارزی. تنبیه خریداران و فروشندگان ارز در زمانی که دولت می دانسته یا حداقل الان می داند که آنها مقصر افزایش نرخ ارز نبوده اند. تنبیه خرده فروشان و انبارداران برای مثال کنترل قیمت ها. اختصاص ارز دولتی به مسافران خارج از کشور. اختصاص ارز دولتی به موز. آن اولویت سازی های خنده دار برای تخصیص ارز، قیمت گذاری ارزی ۱۲۲۶ تومانی و ۲۴۴۵ تومانی (به میزان دقت این دو عدد دقت کنید!)، چند نرخی ارزی که باید بلافاصله متوقف شود که منشا فساد و رانت خواری بسیاری است و ارز دانشجویی و هزار کار دیگر. برای چه؟ برای اینکه این واقعیت را که به طرف عرضه اقتصاد شوکی در اثر تحریم وارد شده است انکار کنند. همه این واکنش ها، هزینه اضافی بر اقتصادی تحمیل کرده اند و می کنند که تحت فشار تحریم و تورم است. همه این سیاست های غلط باید بلافاصله متوقف شوند. ارز تک نرخی شود، بازار غیر رسمی ارز به رسمیت شناخته شود و دولت حساسیتش را بیشتر متوجه مسائلی اصلی تری مانند تحریم و تورم کند. تحریم و تورم که حل شوند، مساله ارز به خودی خود کم اهمیت تر می شود.

منبع خبر؛ جام جم انلاین