• در حالی که از پایان اولتیماتوم شورای امنیت به جمهوری اسلامی روزها می گذرد و مجمع عمومی سازمان ملل متحد امروز قرار است با حضور سران ده ها کشور جهان گشایش یابد تا پیرامون مسائل بحرانی جهان از جمله برنامه ی هسته ای ایران بحث کند، به نظر می رسد که سیاست کشورهای غربی در مورد ایران بیش از پیش یک دستی و هماهنگی خود را از دست داده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲٨ شهريور ۱٣٨۵ -  ۱۹ سپتامبر ۲۰۰۶

در حالی که از پایان اولتیماتوم شورای امنیت به جمهوری اسلامی روزها می گذرد و مجمع عمومی سازمان ملل متحد امروز قرار است با حضور سران ده ها کشور جهان گشایش یابد تا پیرامون مسائل بحرانی جهان از جمله برنامه ی هسته ای ایران بحث کند، به نظر می رسد که سیاست کشورهای غربی در مورد ایران بیش از پیش یک دستی و هماهنگی خود را از دست داده است. به دنبال فراخوان شیراک رئیس جمهور فرانسه که در آن از کشورهای غربی خواست پرونده ی ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه نکنند و به ایران پیشنهاد داد تعلیق غنی سازی را در جریان مذاکرات آغاز کند، برخی ناظران سیاسی از «تعدیل» در سیاست های ایالات متحده آمریکا در قبال برنامه ی هسته ای ایران خبر داده اند.
 
موافقت با سیاست دوگانه
به گزارش صدای آلمان، ایالات متحد آمریکا اعلام کرد که با اتخاذ سیاستی دوگانه برای حل بحران اتمی ایران موافق است. شان مک‌کورمک سخنگوی وزارت امور خارجه‌ی آمریکا گفت‌، در حالیکه مذاکرات اروپا با ایران ادامه دارد، شورای امنیت می‌تواند با توجه به امکان شکست گفتگوها به موضوع تحریم ایران بپردازد. در همین حال خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که در همین هفته با علی لاریجانی مذاکره‌کننده‌ی ارشد ایران در گفتگوهای هسته‌ای دیدار خواهد کرد. قرار است که این دیدار در حاشیه‌ی نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک صورت پذیرد.
 
«تعلیق موقت» هم کافی است!
آفتاب: استفان هادلی مشاور امنیت ملی کاخ سفید تاکید کرد که در صورت تعلیق غنی سازی اورانیوم توسط ایران به شکلی قابل تایید آمریکا آماده است مذاکرات بعدی با جمهوری اسلامی ایران برای دستیابی به توافقی گسترده تر را بلافاصله آغاز کند. این نخستین بار است که یک مقام آمریکایی نسبت به مساله تعلیق موقت غنی سازی اورانیوم که راه حل پیشنهادی اروپاست، واکنشی مثبت نشان می‌دهد.
به گزارش رویترز او در پاسخ به سوالی در مورد اینکه «آیا این تعلیق می‌تواند موقتی باشد» گفت: البته که اینطور است. در صورت تعلیق قابل تایید غنی سازی اورانیوم می‌توان بلافاصله وارد مذاکره شد و در جریان این مذاکرات درباره اینکه برنامه غنی سازی اورانیوم در بلند مدت چگونه باشد با مقامات ایران به توافق رسید.
استفان هادلی هم اکنون به همراه جرج بوش رییس جمهور آمریکا برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورک شده است. گفته می شود مناقشه هسته‌ای ایران یکی از مباحث اصلی این اجلاس خواهد بود.
این نخستین بار است که یک مقام آمریکایی نسبت به مساله تعلیق موقت غنی سازی اورانیوم که راه حل پیشنهادی اروپا برای ایجاد نقطه مشترکی در جهت توافق است، واکنش مثبتی نشان می‌دهد و این شاید نشانه‌ای از انعطاف در موضع آمریکا و نزدیکتر شدن به اروپا باشد. منابع خبری در چند روز گذشته از «چرخش استراتژیک» آمریکا در مقابل تهران خبر داده بودند.
همزمان محمود احمدی نژاد نیز در مصاحبه اخیر خود با هفته نامه تایم به احتمال گفتگو با آمریکا در صورت برقراری شرایط مورد نظر اشاره کرده و تاکید کرده بود که ایران خواستار منطق و گفتگوست.
در همین حال برخی از مقام‌های آمریکایی، ایرانی و اروپایی نیزمعتقدند تلاش‌های اروپا برای آوردن ایران و آمریکا به پای میز مذاکره در مرحله پیشرفته و حساسی قرار دارد و گردهمایی رهبران جهان در سازمان ملل متحد فرصتی است تا اختلافات باقی‌ مانده در این زمینه‌ حل شود.
به نوشته روزنامه واشنگتن پست، محور سخنان جرج بوش در روز سه‌شنبه پیش از برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل ایران خواهد بود. وی قصد دارد در این سخنرانی توضیح دهد چرا دولت ایران را به عنوان یک تهدید جدی تلقی می‌کند در حالی که همچنان خواهان حمایت از مذاکرات برای کاهش این نگرانی‌هاست.
یک دیپلمات ارشد دولت بوش که نخواسته نامی از وی آورده شود گفت: ما می‌خواهیم این امر اتفاق بیفتد، ما خواهان مذاکره هستیم اما هنوز در آن مرحله قرار نداریم و آمادگی‌هایی مثل تشکیل یک تیم مذاکره و یا طرح اصول راهنما برای بحث و تبادل نظرهنوز وجود ندارد.
یک دیپلمات اروپایی نیز در این زمینه می گوید: نشستن سر میز مذاکره بهترین تضمین است. اینکه دو طرف به مذاکره بپردازند به خودی خود شگفت‌آور است.
 
جلسه ی سران در سازمان ملل
صدای آلمان به نقل از خبرنگار خود در آمریکا در تفسیری پیرامون اجلاس سران کشورهای جهان در نیویورک می نویسد:   امروز سازمان ملل متحد بار دیگر محل نزاع های لفظی میان ایالات متحده و ایران است که هنوز نشانه ای از سازش پذیری در مواضع شان نسبت به یکدیگر دیده نمی شود. تظاهرات جداگانهء مخالفان بوش و مخالفان احمدی نژاد نیز هریک نشان دهندهء میزان نارضایتی افکار عمومی در آمریکا نسبت به سیاست های دو دولت است.
ده ها هزار تظاهرکننده امروز در خیابانهای اصلی وسط شهر نیویورک، در حضور هزاران مأمور پلیس، تجمع می کنند تا به هنگام برگزاری جلسهء سالانهء مجمع عمومی سازمان ملل اعتراضاتشان را به گوش رهبران جهان برسانند. ترافیک شهر منهتن که مهماندار صدها دیپلمات جهانی است به حال توقف درآمده و حضور سه روزهء رئیس جمهور آمریکا در این شهر و از راه رسیدن رهبران دنیا، اقدامات امنیتی را چندین برابر کرده است. در خیابانهای اطراف سازمان ملل متحد هیجان موج می زند.
دیروز به دنبال چاپ مقالهء اصلی هفتهء نامهء «تایم» دائر بر آماده باش ارتش و نیروی دریائی آمریکا برای حمله به ایران، بعضی از تحلیل گران براین عقیده اند که درز کردن این خبر می تواند   به این دلیل صورت گرفته باشد که عده ای از سران ارتش می خواهند به این طریق مخالفت خود را با نقشه های کابینهء بوش اعلام کنند بدون آنکه اسمی از آنها برده شود. احتمال دیگر آن است که خود کابینهء بوش با بیرون دادن این خبر قصد دارد دولت ایران را مرعوب و مجبور به پذیرش پیش شرط های مذاکرهء مستقیم کند.
احتمال سومی هم وجود دارد: با توجه به اختلاف درونی کابینهء بوش میان خانم کاندالیزا رایس که به راه حل دیپلماتیک تمایل دارد و آقایان دیک چینی و دانالد رامسفلد معاون رئییس جمهور و وزیر دفاع که به حملهء نظامی نظر دارند، هم زمان تدارکات هر دو امکان به جلو می رود تا اینکه خود رئیس جمهور تصمیم نهائی را در لحظهء آخر بگیرد. طبق گزارش «تایم» برای حملهء هوائی تعداد هزار و پانصد هدف متفاوت به عنوان نقاط اصابت بمب به دقت شناسائی شده اند.
از آنجاکه چین و روسیه موافقت شان را با تحریمات اعلام نکرده اند و معتقدند مذاکرات با اتحادیهء اروپا هنوز به بن بست نرسیده، دولت ایران نیز عجله ای برای به نتیجه رساندنِ هرچه زودتر این مذاکرات ندارد. جان بولتون سفیر آمریکا در سازمان ملل بارها از سرعت مذاکراتِ ایران و کشورهای اروپائی اظهار نارضائی کرده است.   او دیروز به خبرنگاران گفت: «انتظار می رفت آقای لاریجانی در نیویورک باشد اما او هنوز نیامده و مذاکرات هم به همین دلیل متوقف مانده است.»
حاویر سولانا نمایندهء اتحادیهء اروپا در مذاکرات اتمی گفت آقای لاریجانی به زمان بیشتری احتیاج دارد تا توافق جمعی رهبری رژیم ایران را جلب کند. ایالات متحده این هفته با تمام توان سعی خواهد کرد اعضای شورای امنیت را به تصویب برنامهء تحریمات ترغیب کند. جورج بوش در شرایطی ایران را متهم می کند با سیاست های اتمی خود به بی ثباتی در منطقه دامن می زند که اکثریت مردم آمریکا با سیاست های خود او در عراق به شدت مخالفت می کنند. امروز تعداد آمریکائیان حاضر در تظاهرات برای بیرون کشیدن ارتش آمریکا از عراق، نشانه ای از میزان این مخالفت خواهد بود.
 
مذاکرات محوری سولانا و لاریجانی در نیویورک
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درنظر داردکه هفته جاری با دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در نیویورک درباره موضوع هسته ای این کشور دیدار و گفتگو کند. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از خبرگزاری فرانسه، خاویر سولانا که از طرف قدرتهای غربی با ایران بر سر فعالیتهای هسته ای مذاکره می کند، روز گذشته با بیان اینکه مذاکرات جاری پیشرفتهایی داشته است، اظهار داشت که در زمان نامعلومی با علی لاریجانی طی هفته جاری دیدار خواهد کرد.
  سولانا پیش از برگزاری مذاکراتی با "اوو مورالس" رئیس جمهوری بولیوی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک در جمع خبرنگاران اظهارداشت: "هیچ شکی نیست که این نشست بسیار مهم خواهد بود".
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تازگی درباره احتمال حل وفصل مسالمت آمیز موضوع هسته ای ایران با وجود فشارهای   آمریکا برای اعمال تحریم علیه ایران ابراز خوشبینی کرده است.
سولانا از ۹ تا ۱۱ سپتامبر با لاریجانی در وین دیدار کرد و این در حالی بود که تهران درخواست قطعنامه ۱۶۹۶ شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر توقف غنی سازی اورانیوم تا ضرب الاجل ٣۱ آگوست را اجابت نکرد.
خاویرسولانا با اشاره به قطعنامه ۱۶۹۶ شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره ایران اظهار داشت :"عاقلانه نخواهد بود تا زمانی که باب گفتگو باز است یک راه حل جدیدی داشته باشیم".
وی افزود: "درحالی که ما به مذاکرات ادامه می دهیم، انجام چنین کاری مغایرخواهد بود".  
این مقام اتحادیه اروپایی همچنین بیان داشت که به تازگی تقریبا تماسهای روزانه با مقامهای ایرانی برقرار بوده است و افزود: "از زمان آغاز مذاکرات که از چندین سال پیش تا کنون ادامه دارد؛ دراین زمان ما بیشترین پیشرفتها را داشته ایم".
سولانا که از طرف گروه ۱+۵ با ایران در حال مذاکره است درصدد ترغیب تهران برای پذیرفتن مشوقهای اقتصادی و سیاسی در ازای تعلیق فعالیتهای حساس هسته ای است.
انتظار می رود که مذاکرات هفته جاری سولانا و لاریجانی بر سر فرمول مصالحه ای مبنی بر موافقت ایران با تعلیق موقت بر نامه غنی سازی اورانیوم باشد.
 
خبرگزاری فرانسه: آمریکا تنها مانده است
خبرگزاری فرانسه در واکنش به سخنان شیراک که خواستار جلوگیری از ارجاع موضوع هسته ای ایران به شورای امنیت شده است، خاطر نشان کرد که روسیه، چین و برخی کشورهای اروپایی میلی به همراهی با آمریکا در اعمال تحریم علیه ایران به سبب برنامه هسته ای این کشور ندارند و آمریکایی ها خود را در گروه ۱+۵ تنها یافته اند.
به گزارش خبرگزاری مهر، خبرگزاری فرانسه در مطلبی نوشت: مقامات آمریکایی روز گذشته از پیشنهاد رئیس جمهوری فرانسه مبنی بر خودداری از ارجاع موضوع هسته ای ایران به شورای امنیت و تعلیق غنی سازی طی مذاکرات به طور ضمنی حمایت کردند.
درحالی که واشنگتن خواستار اعمال تحریم علیه ایران است، اما کشورهای روسیه، چین و برخی از کشورهای اروپایی میلی به این روند ندارد. این امر در اظهارات روز گذشته ژاک شیراک رئیس جمهوری فرانسه محرز شد.
شیراک از غرب خواست که موضوع هسته ای ایران به شورای امنیت ارجاع داده نشود و اعلام کرد که در صورت کوتاهی ایران در توقف غنی سازی اورانیوم، مذاکرات ممکن است پیش رود.
در یک تغییر سیاسی، و در واکنش به اظهارات شیراک، مقامهای آمریکایی در اظهارات خود اشاره کردند که آنها تمایل به حمایت از مذاکرات اروپا به منظور متقاعد کردن ایران برای دست کم توقف موقت برنامه غنی سازی اورانیوم دارند.هرچند این امر، تلاشهای آمریکا را برای اعمال تحریم علیه ایران به تعویق خواهد انداخت.
شون مک کورمک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا درباره این رویکرد اظهارداشت :" این یک استراتژی است که تلاش کنیم هر کار احتمالی را برای متقاعد کردن ایران برای در پیش گرفتن مسیر مثبت انجام دهیم ".
وی با اشاره به مذاکرات خاویرسولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با علی لاریجانی دبیرشورای عالی امنیت ملی ایران و لابی آمریکا در شورای امنیت برای اعمال تحریم علیه ایران، خاطرنشان کرد: "ما دو فعالیت داریم که می خواهیم در اینجا انجام دهیم ".
مک کورمک در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است تحریمها علیه ایران پیش از پایان سال جاری میلادی اعمال شود، پاسخ داد که در صورت نبود هرگونه تغییر رفتار یا موضع ایرانیها، این امر محقق خواهد شد .
خبرگزاری فرانسه با اشاره به یکجانبه گرایی آمریکا و مخالفت جامعه بین المللی با این رویکرد درباره برنامه هسته ای ایران نوشت: با وجود اینکه جرج بوش روز جمعه اعلام کرد به دیگر رهبران کشورها در نیویورک خواهد گفت که نباید به ایران اجازه طفره رفتن درباره موضوع هسته ای داده شود، اما هم اکنون شاهد آن هستیم آمریکایی ها خود را در میان گروه ۱+۵ درباره ایران بسیار تنها یافته اند، زیرا آمریکا خواهان اعمال تحریم علیه ایران است، اما چین، روسیه و برخی از کشورهای اروپایی خواهان مذاکره باایران و حل مسالمت آمیز موضوع هسته ای ایران هستند.
از سویی، کاندولیزا رایس وزیر امورخارجه آمریکا در واکنش به اظهارات روزگذشته ژاک شیراک که پیشنهاد یک رویکرد دو جانبه را مبنی برخودداری از ارجاع موضوع هسته ای ایران به شورای امنیت و توقف غنی سازی اورانیوم ایران طی مذاکرات مطرح کرده بود، گفت که این امر در نشست عصر امروز وزرای خارجه گروه ۱+۵ و ایتالیا مورد بررسی قرارخواهد گرفت.
وی اظهارداشت: "انتظار نمی رود که شورای امنیت سازمان ملل هفته جاری درباره بسته تحریمها علیه ایران را مورد بررسی قرار دهند ".

تحریم ایران ناکارآمد است
آفتاب: در آستانه آغاز به کار مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک و نیز برگزاری کنفرانس سالانه سازمان بین‌المللی انرژی اتمی در وین، موضوع پرونده هسته‌ای ایران حساسیت و توجه بسیاری را برانگیخته است. تحریم‌های احتمالی آمریکا علیه ایران و نتایج آن از جمله مطالبی است که در تحلیلی در آسیا نیوز مورد بحث قرار گرفته است.
تحلیلگر آسیانیوز با اشاره به تحریم‌های طولانی مدت آمریکا در مورد ایران پس از انقلاب سال ۱۹۷۹ می‌نویسد که این تحریم‌ها در مورد ایران موفق نبوده است. چرا که این تحریم‌ها نه تنها آمریکا را با پیچیدگی و دردسر مواجه کرده، در ایران نیز موجب تقویت حس ملی‌گرایی شده است.   تنها نتیجه اعمال تحریم علیه ایران، به تأخیر انداختن توسعه ایران در زمینه گسترش منابع انرژی بوده است.
این گزارش با اشاره به منابع نفت و گاز ایران که قابل مقایسه با منابع نفتی عربستان سعودی است می‌نویسد، ایالات متحده مانع گسترش و راه‌اندازی حداقل دو حوزه نفتی عمده آزادگان و یادآوران شده است که روی هم ظرفیتی بیش از ٣۵ میلیارد بشکه دارند.
آمریکا همچنین با وتوی طرح عبور خط لوله گاز از دریای خزر، خسارت اقتصادی زیادی به ایران زد. این سیاست‌های آمریکا موجب افزایش قیمت انرژی و کاهش صادرات نفتی ایران شده است. تصور ایالات متحده این است که کاهش صادرات نفتی ایران به اقتصاد این کشور لطمه می‌زند، اما سیاست آمریکا در خاورمیانه در واقع موجب بی‌ثباتی قیمت نفت شده است، که عایدی دولت ایران را علی‌رغم میزان کم صادرات افزایش می‌دهد.
اعمال این تحریم‌ها هزینه‌های سیاسی نیز برای دولت آمریکا به همراه داشته و موجب ترویج حس ناامنی بین قشر متوسط جامعه ایران شده است. ایرانی‌ها هنوز خاطره حمایت آمریکا از عراق طی هشت سال جنگ ایران و عراق را فراموش نکرده‌اند و حضور آمریکا در افغانستان، عراق،‌ قطر، عربستان و جمهوری‌های آسیای میانه، نگرانی ایران را دامن می‌زند.
به نوشته این روزنامه اکنون نظام سیاسی جمهوری اسلامی برای جلب حمایت مردم هر دو عامل پول و تحریک احساسات ملی را در اختیار دارد.
در حال حاضر آمریکا در حالی از اعمال تحریم‌های اقتصادی شدیدتر علیه ایران دفاع می‌کند که چین و روسیه به علت روابط اقتصادی گسترده با ایران در موضعی مخالف دولت بوش قرار گرفته‌اند. گذشته از آنکه ایران برگ برنده دیگری نیز در دست دارد و آن کنترل گلوگاه‌های مهم انرژی جهان است که اختلال در آن می‌تواند قیمت نفت و گاز را تا ۵۰ درصد افزایش دهد. نکته مهمتر این است که آمریکا برای حل بسیاری از مشکلات خود در خاورمیانه به کمک ایران نیاز دارد و مجموعه این عوامل منجر به یک نتیجه‌گیری ساده می‌شود: تحریم علیه ایران موفق نخواهد بود.