• در هفته‌ اخیر، در پی اجرایی شدن طرح ضربتی برخورد با مزاحمان در مترو، با مصادره ی اموال ناچیز آن ها، از فعالیت بیش از هزار دستفروش در فضای متروی تهران جلوگیری شده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۷ بهمن ۱٣۹۲ -  ۲۷ ژانويه ۲۰۱۴

برخورد ماموران مترو با دستفروشان مناسب نیست. در بیشتر مواقع اموال آنان ضبط می‌شود و با رفتار توام با خشونت از واگن‌های قطار به بیرون رانده می‌شوند.
در هفته‌ اخیر، در پی اجرایی شدن طرح ضربتی برخورد با مزاحمان در مترو، از فعالیت بیش از هزار دستفروش در فضای متروی تهران جلوگیری شده است.

به گزارش زمانه، طرح ضربتی برخورد با مزاحمان در مترو، علاوه بر دستفروشان، متکدیان و کودکان کار را نیز از فضای متروی تهران جمع‌آوری می‌کند.
این طرح با همکاری حراست شرکت بهره‌برداری مترو و یگان انتظامی مستقر در متروی تهران و حومه از روز ۲۸ دی‌ماه اجرا شده است و بیشتر بر خروج دستفروشان از فضای مترو تمرکز دارد. تا حدی که از این طرح، تحت عنوان «طرح جمع‌آوری دستفروشان مترو» یاد می‌شود.
گفته می‌شود برخلاف آنچه در اخبار رسمی اعلام شده است برخورد ماموران مترو با دستفروشان مناسب نیست. در بیشتر مواقع اموال آنان ضبط می‌شود و با رفتار توام با خشونت از واگن‌های قطار به بیرون رانده می‌شوند.
در شرایط فعلی، بسیاری از دستفروشان به فروش لوازم خرد می‌پردازند تا به وقت لازم امکان گریز از محل را داشته باشند.
مریم، که دانشجوی رشته نقاشی است برای زمانه نوشته: «بیشتر کسانی که در مترو دستفروشی می‌کنند زنان سرپرست خانوار هستند. من کمتر دیدم کسی با کار آنها مخالف باشد و اتفاقاً تلاش می‌کنند تا هرجور شده، حتی یک جنس ارزان از آنها بخرند. به هر حال این مردمی که خودشان گرفتارند و مترو سوار می‌شوند درد این افراد را می‌فهمند. برای من خیلی تلخ است که مسئولان مترو، از طریق بلندگوها مدام از مسافرها می‌خواهند که دستفروشان را به ماموران معرفی کنند. می‌خواهند ما را همدست این طرح‌های غیر انسانی کنند.»
بیشتر دستفروشان متروی تهران، زنان سرپرست خانوار هستند. رئیس مرکز امور زنان ایران چندی پیش از افزایش سه درصدی زنان سرپرست خانوار در پنج سال اخیر و کاهش سن زنان سرپرست خانوار به دلیل طلاق خبر داده بود.
به گفته وی، «بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در سال ۱۳۵۵، ۳ .۷ درصد خانواده‌ها توسط زنان سرپرستی می‌شدند. این آمار با رشد پنج درصدی در سال ۹۰ به ۱. ۱۲ درصد رسیده که حدود سه درصد از این رشد در پنج سال اخیر رخ داده است».

بازوی فشار
در چند روز گذشته بارها از طریق بلندگوهای مستقر در ایستگاه‌های مختلف مترو اعلام شده بود که به فوریت طرح مشترک نیروی انتظامی و انتظامات مترو برای جمع‌آوری دستفروشان داخل واگن‌های مترو به اجرا در خواهد آمد. از این طریق از مسافران درخواست شده بود برای جمع‌آوری دستفروشان با نیروهای انتظامی و انتظامات مترو همکاری کنند.
این نکته نشان می‌دهد که حکومت اسلامی در اجرای طرح‌های مختلف از جمله طرح ضربتی برخورد با مزاحمان مترو قصد دارد از شهروندان به عنوان بازوی خود استفاده کند.
با پلیسی کردن فضا و محول کردن مسئولیت‌های تادیبی به شهروندان، فضای متروی تهران پلیسی- امنیتی می‌شود و امنیت روانی مسافران به خطر می‌افتد. از سوی دیگر هیچ آمار و اطلاعاتی تا به امروز منتشر نشده است که نشان دهد بر اساس یک نظرسنجی واقعی و اصولی، مسافران متروی تهران از کار و فعالیت دستفروشان گله‌مند هستند.
مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل شرکت بهره‌برداری متروی تهران اما اعلام کرده است که این طرح در هفته نخست اجرا با استقبال مسافران سرویس حمل و نقل شهری روبه‌رو شده است.
احسان مقدم در گفت‌و‌گو خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفته است که طرح جمع‌آوری دستفروشان مترو با توجه به درخواست مسافران مترو اجرایی شده است: «دستفروشان موجب سلب آرامش مسافران داخل قطارها شده بودند و اختلال در رفت و آمد قطارها به وجود آورده بودند.»

طرح‌های شتابزده و غیر علمی
مصطفی اقلیما رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران معتقد است باید به جای جمع‌آوری دستفروشان، به فکر ساماندهی آنها بود.
به گفته وی، پیشنهاد ساماندهی دستفروشان، «طی نامه‌ای به اداره رفاه داده شده است» تا بر این اساس پس از بررسی وضعیت دستفروشان توسط انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران، به آنها کارت شناسایی داده شود تا با این روش از ضبط اموال و برخوردهای نامناسب ماموران با آنها جلوگیری شود.
این جامعه‌شناس در گفت‌وگو با‌ وب‌سایت «آرمان» تاکید کرده است اگر افرادی که در مترو به دستفروشی مشغول هستند «کار مناسب» و «حداقل دستمزد» داشتند و از «کمک‌های دولتی» برخوردار بودند هرگز به سمت این کار نمی‌رفتند.
مصطفی اقلیما با انتقاد نسبت به طرح ضربتی برخورد با مزاحمان در مترو پرسیده است: «آیا از کمک مددکاران اجتماعی در این طرح استفاده شده است؟ چرا برخی از افراد به خود اجازه می‌دهند اقداماتی انجام دهند و جامعه را به طرف آسیب سوق دهند؟»
به عقیده این جامعه‌شناس سیاستگذاری اجتماعی در ایران ضعیف است. او با بیان اینکه دستفروشان در مترو، معتاد، دزد و قاچاقچی نیستند تاکید کرده است: «برخی می‌خواهند با جمع‌آوری این دستفروشان برای خود دکان باز کنند و مکان‌هایی را با سرقفلی‌های گران برای این افراد در نظر بگیرند. نگاه کنید به مکان‌هایی که شهرداری برای میوه‌فروشان درنظر گرفته است، آنها باید پنج یا شش میلیون سرقفلی دهند و از طرفی دیگر جنس را گران‌تر به مردم بفروشند.»
به گفته رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران، مترو راهی برای امرار معاش این افراد شده است و اگر این راه هم از آنها گرفته شود آنها به اعتیاد، دزدی و دیگر نا‌هنجاری‌های اجتماعی روی می‌آورند.
او با اشاره به اینکه «می‌خواهند مشکلی را حل کنند، اما مشکلی دیگر به‌وجود می‌آورند، گفته است: «دولت پولی به این مردم نمی‌دهد. بهزیستی و کمیته امداد هم به خانواده ده نفره ۴۰ هزار تومان کمک مالی می‌کند.»