• کارگران ساده به وسیله شرکتهای دست سوم به صورت روزمزد با یک وعده غذا و بدون خوابگاه و بیمه و هیچ خدمات دیگری ۳۵ هزار تومان در روز دریافت می کنند. این کارگران فقیرترین مردم بلوچستان هستند و هیچ نیروی دیگری با این شرایط کار نمی کند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۷ اسفند ۱٣۹۲ -  ۱٨ مارس ۲۰۱۴

پس از آن که کارگران در فازهای 17 و 18 پارس جنوبی به مدت دو هفته و طی روز 2 الی 3 بار اعتصاب کردند، حقوق آن ها تا دی ماه 92 پرداخت شد اما کلیه کارگران اعتصابی شناسایی و از کار بیکار شدند. در حال حاضر کارگران عیدی و پاداش بهمن و اسفند ماه خود را طلب دارند که پیمانکاران تا به امروز آن را پرداخت نکرده اند. در کنگان شرکت فارساحل اینک چندین ماه است که حقوق کارگران را پرداخت نکرده و حکم دادگاه را که او را موظف به پرداخت می کند نادیده گرفته و دادگاه نیز جز صدور یک حکم اقدام دیگری در این زمینه انجام نداده است. برای مسئولان دولت جدید شاید این پرسش وجود داشته باشد که چرا پروژه هایی که می باید طی 2 سال یا کمی یشتر به پایان برسد پس از گذشت 4 سال هنوز نیمه تمام است و تا پایان کار راه زیادی در پیش است و تا تولید و راه اندازی پالایشگاه هم چنان به کار و مواد اولیه نیاز دارد. اما در این زمینه اشکال کار فقط به دولت پیشی بر نمی گردد.

علت تاخیر در اتمام پروژه؟
برای تولید سریع به چند عامل نیاز داریم: 1- مدیریت صنعنی- فنی، 2- مواد مورد نیاز، 3- نیروی کار (مهندسی، تکنیسیتی و کارگران فنی با تخصص های مختلف)، 4- سرمایه، 5 رعایت حقوق نیروی کار که عامل سرعت و کیفیت و تولید بهینه نیروی کار است. در ساختار اقتصادی فعلی، با دنباله روی از برنامه تعدیل ساختاری و خصوصی سازی هایی که صورت گرفته است، ساختار خویشاوندسالاری جای مدیران صنعتی را گرفته است که به جای کار فنی درگیر مسائل گزینشی است و به جای مواد اولیه استاندارد، بی کیفیت ترین کالاهای چینی و هندی را وارد می کنند تا هزینه کمتری را متحمل شوند. این نوع مدیریت کمتر توجهی به نیروی کار دارد و شرایط به غایت سختی را برای کارگران رقم زده اند زیرا کار اردوگاهی با ساعت طولانی و 24 روز مداوم است. حقوق 4 الی 5 ماه در توقیف پیمانکار است و در این زمینه حقوق کارگران پایمال می شود و اگر کارگران به این بی قانونی ها اعتراض کنند جواب آن ها اخراج از کار است. لذا کارگران نیز با طولانی کردن کار، زمان و مواد اولیه را هدر می دهند، به دستگاهها صدمه می زنند و زمینه را برای دوباره کاری های مکرر آماده می کنند. در اصل علت نابسامانی های مذکور ساختار اقتصادی موجود و خصوصی سازی هایی است که صنعت و اقتصاد و زندگی کارگران و همه حقوق بگیران را با چالش جدی روبرو کرده است.

تغییر در مناقصه و نظارت
در زمان جنگ و زمانی که سازمان برنامه و بودجه وجود داشت ابتدا هزینه های پروژه محاسبه می شد و نرخ تورم داخلی و جهانی بررسی می گردید و درصد سود پیمانکار نیز بدان اضافه می شد و پس از آن سازمان برنامه، بودجه و زمان لازم را مشخص می کرد و با اضافه نمودن روند تورم در سال های بعد به آن، نرخی را برای تولید محاسبه می کرد که بر اساس آن مناقصه انجام می شد. پیمانکاری که رقم پیشنهادی اش پایین تر از نرخ تولید محاسبه شده بود، از مناقصه کنار گذاشته می شد زیرا معتقد بودند چنین شرکت هایی قادر به محاسبه دقیق واقعیتهای موجود نیستند و صلاحیت کار ندارند. در این صورت از طرف کارفرما یک شرکت ناظر با نظارت دقیق و با حق وتوی کار برای اجرا طبق استاندارد جهانی استخدام می شد و کار به دلیل همه عوامل تولید (سرمایه، مواد اولیه، مدیریت صنعتی- فنی، نیروی کار) در زمان بندی اعلام شده و با کیفیت طبق استاندارد جهانی پیش برده می شد. اما در روش جدید، کار را در مرحله اول به صورت رانت در اختیار شرکت های نیمه دولتی- نظامی قرار می دهند که با صنعت آشنایی ندارند و با راه و روش خود که تناسب چندانی با صنعت ندارد، کار فنی- صنعتی را پیش می برند. به همین دلیل همه کارهای انجام شده به وسیله این شرکت ها حداقل کیفیت فنی لازم را دارد. در مرحله دوم این شرکت ها خودشان کار ساخت و اجرا را انجام نمی دهند بلکه مبلغ بالایی را به عنوان حق واسطه گری خود دریافت می کنند و کار را به مناقصه می گذارند و هر شرکتی که پایین ترین مبلغ را پیشنهاد دهد برنده مناقصه به شمار می رود. علاوه بر این، شرکت دست دوم نیز ضمن استخدام جند ناظر، کار را با مناقصه و یا بدون آن، به شرکت دست سوم واگذار می کند. این نوع سرمایه گذاری در حال حاضر در فازهای 17 و 18 متداول است. این نوع شرکت ها برای کاهش هزینه های خود و افزایش دامنه سود خود حداقل کیفیت ها را رعایت می کنند، از مواد اولیه و اجناس ارزان و بی کیفیت استفاده می کنند و بقیه هزینه ها را بر کارگران تحمیل می کنند.

نمونه ای از عدم توجه به استاندارد کار
ساخت تاسیسات پتروشیمی و پالایشگاهها نیازمند رعایت اصول علمی استاندارد است و هر کار نیز برای اینکه در نهایت کیفیت اجرا شود باید زمان خاص را برای آن مصرف نمود. اگر با اجبار سرعت بیش از حد به کار وارد شود این امر منجر به حوادث شغلی مرگبار در تاسیسات انرژی می شود. مانند انفجار در بخشی از پالایشگاه آبادان در دولت آقای احمدی نژاد. در آن مورد مدیر پروژه گفته بود که پروژه به اتمام نرسیده است و راه اندازی آن در این مرحله ما را با خظر جدی روبرو می کند اما مقام بالاتر تاکید می کرد که باید پروژه راه اندازی شود و بنابراین آن مدیر را قانع کرد تا پروژه را افتتاح کند و در نتیجه، آن بخشی که می بایست راه اندازی شود با انفجار به کلی از بین رفت. حال باید هزینه سنگینی پرداخت شود تا آهن آلات تخریب شده به بیرون منتقل شده و مجدداً کارخانه ای جدید ساخته شود.

حقوق کارگران پروژه ای
حقوق کارگران پروژه ای به دلیل زندگی اردوگاهی و ساعت کار طولانی و کار تخصصی خاص بالا است ولی این شرکت ها پایین ترین حقوق ها را در نظر می گیرند. سنوات و 2ونیم روز مرخصی در ماه و یک ماه در سال را پرداخت نمی کنند و به کارگران می گویند که عیدی و پاداش جزوی از حقوقتان است و حقوق آن ها همیشه 4 الی 5 ماه توسط پیمانکار پرداخت نمی شود.
خدمات ارائه شده به کارگران بسیار نامناسب و ناکافی است. فاقد سالن غذاخوری و خوابگاه مناسب هستند و کیفیت و کمیت غذای آن ها بسیار نامناسب است. در هر صورت هر نوع مزایایی را که قانون کار برای کارگران در نظر گرفته است رعایت نمی شود و پیامد چنین مناسباتی وضعیت موجود است.
در هر پالایشگاه انواع بسیار پیچیده کار تخصصی وجود دارد که نادیده گرفتن آن ها مصیبت بار است. مسلماً یک نمونه کار جوشکاری را می توان مثال زد. جوشکارهایی شامل جوشکار اسکلت فلزی، جوشکار تن زن، جوشکار لوله معمولی با الکترود، جوشکار آلمینیموم، جوشکار ساپورت و ... وجود دارد و هر کدام باید با یک آزمایش عملی امتحان شوند. در این آزمایش قطعه جوش شده آنان رادیوگرافی می شود و در صورت تایید رادیوگرافی قار به کار خواهند بود و هیچ کدام نمی توانند جایگزین فرد دیگری شود. بنابراین کارگران در این شرکت ها صرفاً کارگران ساده نیستند بلکه بسیاری از آنان کارگران فنی و متخصص در یک زمینه هستند.

لیست حقوق در شرکت دست اول نیمه دولتی (شرکت ODCC)
شرکت دست اول نیمه دولتی (شرکت ODCC ) معمولاً قانون کار را رعایت می کند و کارگران خود را نیز بیمه می کند اما شرکتهای دست دوم باید مبلغ 200 هزار تومان از این حقوق کم کنند و برای همین این شرکت ها یا بیمه کارگران را نمی پردازند و یا آن را با حداقل می پردازند و در حداقل هم تعداد روزها را کمتر محاسبه می کنند که پول کمتری بپردازند.

دستمزد کارگران (به تومان) برای 276 ساعت کارکرد در شرکت ODCC:
کارگر (رسته) حقوق (تومان)
جوشکار ساپورت 170000
جوشکار لوله کربن 3000000
جوشکار استنلس 3300000
فیتر 1800000
مونتاژ کار 1700000
کمکی فیتر یا جوشکاری 1000000

حقوق مهندسان معادل 276 ساعت کارکرد در شرکتهای متفاوت:
مهندس (سابقه کار) حقوق (تومان)
تازه استخدام 700 تا 800 هزار
7 سال سابقه 1900000
تکنیسین 20 سال سابقه به بالا 2300000

کارگران ساده به وسیله شرکتهای دست سوم به صورت روزمزد با یک وعده غذا و بدون خوابگاه و بیمه و هیچ خدمات دیگری 35 هزار تومان در روز دریافت می کنند. این کارگران فقیرترین مردم بلوچستان هستند و هیچ نیروی دیگری با این شرایط کار نمی کند.


مقایسه کارگر ایرانی و خارجی
شرکت دایلم (DAELEM) کره جنوبی با یک شرکت دلالی کار (منپاوری) بنام T. C. N قراردادی در مورد استخدام کارگر منعقد نموده که کلیه کارگران مورد نیاز شرکت دایلم از کارگر نظافت‌چی تا جوشکار و لوله کش صنعتی و داربست بند و ... را در اختیارش قرار دهد. البته نه از نیروی کار ایرانی بلکه از کارگران فیلیپین و کره و چین و هند و مالزی. شرکت منپاوری T. C. Nچهارصد نیروی کار فیلیپین به پارس جنوبی وارد کرده است که بدون استثنا تخصص ندارند. روستایی بی‌سواد فیلیپینی را به عنوان کارگر ساده و نظافت‌چی معرفی می‌کند با ماهیانه 800 دلار که با دلار سه هزار تومان، حقوق این نظافت‌چی می‌شود (دریافتی کارگر فیلیپینی) دو میلیون و چهارصد هزار تومان. این دریافتی آن کارگر ساده است. اگر اضافات دیگر را چون هزینه‌های رفت و آمد آن ها و .... به آن اضافه کنیم به رقمی میلیونی می‌رسیم که ایران باید بابت یک کارگر ساده خارجی پرداخت کند. در حالی که کارگر ایرانی آرزوی درصدی از این مبلغ را دارد. خوابگاه ها و غذا و سرویس رفت و آمد کارگران ساده خارجی بسیار مطلوب است. آن‌ها را با اتوبوس‌های شیک و کولردار جابه جا می‌کنند. اگر کارگران ساده فیلیپینی اضافه کار بمانند یک میز بزرگ از کیک و نوشابه‌های خارجی خریداری شده از دبی را به آن‌ها عرضه می‌کنند. ولی کارگر فنی ایران باید روی زمین خاکی و در ظرف یک بار مصرف غذا را میل کند. از میان کارگران فیلیپینی، آن که سواد اندکی دارد، سرپرست فنی چهار کارگر صنعتی (فورمن) می‌شود. مثلا فورمن داربست‌بند (سرپرست 4 نیروی اجرایی). این فرد بدون این که خودش دست به آچار بزند، ماهیانه دو هزار و سیصد دلار (معدل شش میلیون و نهصد هزار تومان) دریافت می‌کند که دریافت این مبلغ ازسوی مهندسان ایرانی قابل تصور نیست. حقوق یک فورمن ایرانی در همان کنگان یک میلیون و ششصد هزار تومان است که همان را هم هر ماه دریافت نمی‌کند.

منبع: روزنامه آرمان