• در گزارش آقای استرن چه بود که کسانی چون آقای بلر را نیز تکان داده است؟ به طور خلاصه این گزارش می‌گوید، چنانچه روند کنونی تخریب آب و خاک و هوا پیش برود، چنانچه رهایش گازهای گلخانه‌ای به همین شکل ادامه یابد، طی نزدیک به نیم قرن بزرگترین فاجعه‌ی زیست‌بومی تکوین خواهد یافت ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۰ آبان ۱٣٨۵ -  ۱ نوامبر ۲۰۰۶

آقای نیکولاس استرن، سراقتصاددان پیشین بانک جهانی، پس از انتشار گزارش ۷۰۰ صفحه‌ای در باره‌ی بحران عظیم زیست‌محیطی پیش رو، و پس از تماس‌ها و تلاش‌های بسیار، توانست توجه آقای تونی بلر را به این موضوع جلب کند و ایشان را، که از بانیان یکی از بزرگترین فاجعه‌های زیست‌محیطی در عراق هستند، از آینده‌ی محیط زیست نگران کند. چنین است که آقای بلر، در رابطه با این گزارش، اعلام کرده‌اند:
«این یک زنگ خطر برای همه‌ی کشورهای جهان است»
آقای بلر باورمند شده است که:
«اگر ما هم اکنون اقدام نکنیم روند جاری منجر به یک فاجعه‌ی جبران‌ناپذیر جهانی خواهد شد»
او با روشنی درخوری اعلام کرد:
«تغییرات جوی مهمترین، حادترین و چاره‌خواه‌ترین مسأله در برابر کشورهای جهان است»
از آنجایی که انگلستان نزدیکترین متحد ایالات متحده‌ی آمریکا و آقای بلر نزدیک‌ترین همرزم برون‌مرزی جناب بوش است، شاید طنین این اخطار در دولت آمریکا نیز، که بزرگترین تخریب‌کننده‌ی محیط‌زیست است واکنشی پدید آورد.
در گزارش آقای استرن چه بود که کسانی چون آقای بلر را نیز تکان داده است؟ به طور خلاصه این گزارش می‌گوید، چنانچه روند کنونی تخریب آب و خاک و هوا پیش برود، چنانچه رهایش گازهای گلخانه‌ای به همین شکل ادامه یابد، طی نزدیک به نیم قرن بزرگترین فاجعه‌ی زیست‌بومی تکوین خواهد یافت. یخ‌های قطبی آب می‌شوند، سیل‌های عظیم و طوفان‌های ویرانگر بپا خواهند شد، سطح آب اقیانوس‌ها بالا خواهد آمد و بسیاری جاها به زیر آب خواهد رفت، در بخش عظیمی از کره‌ی زمین، از آن جمله در آفریقا، خشکسالی پایدار پدید خواهد آمد، چهل در صد انواع موجودات از میان خواهند رفت، بخش عظیمی از مردم جهان دچار بی ‌آبی خواهند شد، صدها میلون نفر به سوی مناطق قابل زیست جهان هجوم خواهند آورد و جهان شاهد سیل عظیم مهاجران آب و هوایی خواهد شد.
از آنجا که آقای استرن اقتصاد‌دان هستند جنبه‌های اقتصادی فاجعه و مسأله‌ی سود و زیان سخت توجه ایشان را جلب کرده است. از آن جمله، طبق   گزارش ایشان، در جریان فرود این فاجعه، دست کم یک پنجم اقتصاد جهانی نابود می‌شود و هزینه‌ی این بحران زیست‌محیطی معادل هزینه‌ی یک جنگ جهانی خواهد بود. شاید همین جنبه‌ی اقتصادی گزارش بیش از همه آقای بلر و شماری دیگر از سیاست‌مردان بریتانیا را به اندیشه فرو برده است. اما، آنچه برای دور‌اندیش‌ترین مدافعان زیست‌بوم بیش از همه هراس‌انگیز است، از یک‌ سو خطر واقعی نابودی زیست، و از سوی دیگر خطر شعله‌ور شدن نزاع هولناک بقاء بر سر هوا و آب و خاک و خوراک، میان انواع موجودات زنده و میان گروه‌های انسانی است. راسیسم زیست‌بومگرا، یا راسیسم قاتل، که ‌خواهد خواست مشکل محیط ‌زیست را از راه نابود کردن دیگران و تسخیر و تملک انحصاری این محیط حل کند، خطرناکترین ضد‌قهرمانی است که می‌تواند از چنین بحرانی سربرآورد.
گزارش آقای استرن به درستی می‌گوید که اگر روند تخریب زیست‌بوم ادامه یابد صدها میلیون نفر آواره خواهند شد و صدها میلیون نفر مهاجر و پناهنده‌ی آب و هوایی پیدا خواهد شد. اما این گزارش، از آنجا که بیشتر به اقتصاد توجه دارد، در این باره سکوت می‌کند که دارندگان آب و هوا و نان (بیشتر اروپا و آمریکا و بخش‌هایی از خاور دور)   در برابر صد‌ها میلیون مهاجر آب و هوا و نان (بیشتر از آفریقا و خاور‌نزدیک و میانه) چه خواهند کرد.
فکر می‌کنید که دارندگان محیط‌زیست بهتر دروازه‌ی کشور خود را به روی سیل‌های صدها میلیونی پناهندگان می‌گشایند و از آنان با روی گشاده استقبال خواهند کرد؟
فکر می‌کنید با هر دید و در هر شرایطی عدالت با نوع‌دوستی اجین خواهد بود؟
فیلم تجارتی The Day after tomorrow تصویری سفید و منجمد از فرود فاجعه‌ی زیست بومی داده است. تصویری که در ذهن من است سرخ و سوزان است. همانگونه که جهنم جنوب سرخ است و سوزان.
 
Amir.mombini@gmail.com