اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۱ بهمن ۱٣۹٣ -  ۱۰ فوريه ۲۰۱۵

کرد سنندجی: دو روز قبل نامه دو کنشگر مدنی و دو بازیکن پیشین تیم ملی فوتبال ایران به فیفا منتشر شد. نازنین افشین جم مک‌کی و دریا صفایی، دو کنشگر مدنی به‌همراه مصطفی عرب، کاپیتان و محمد بیاتی، بازیکن و مربی پیشین تیم ملی فوتبال ایران در نامه‌ای خطاب به سپ بلاتر، رئیس فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا (خواهان لغو تبعیض و رفع ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه‌های فوتبال در ایران شدند.
این نامه دو تصویر لازم و ناکافی دارد. لازم از این جهت که همه قشرها و از جمله افراد صاحبنام در دفاع از حقوق شهروندی بانوان بیشقدم می شوند و جای تحسین دارد. اما ناکافی از این بابت که محتوی این نامه از مبانی حقوقی مستحکم برخوردار نیست و در چنین صورتی نامه بلااثر و پاسخ فیفا هم از بیش روشن است. آن چه که در ماده 3 اساسنامه فیفا در این نامه به آن اشاره شده است با تفسیر این ماده از منظر فیفا متفاوت است. (1)
فیفا در قلمرو قوانین و مقرراتی که وضع کرده می تواند حکم بر تعلیق یا ممانعت از فعالیت هر یک از فدراسیونها بدهد و آن هم فقط در قلمرو فدراسیونهای عضو. مثل تصمیم فیفا در خصوص منع شرکت بانوان فوتبالیست نوجوان ایران در المپیک سنگاپور در سال 2009 که در قانون مربوط به وسایل بازیکنان حضور با حجاب ممنوع و غیرقانونی بود. هر چند در ماه مارس 2013 فیفا از جمله شخص بلتر پیر و سالخورده تلاش زیادی کردند تا قانون حجاب اسلامی را به ماده مربوط به وسایل بازیکنان در مقررات فیفا اضافه کنند و بلاتر توسعه فوتبال بانوان را از وظایف مهم فیفا دانست و توضیح داد: تصویب قانون حضور زنان با حجاب اسلامی در راستای احترام به مذاهب و فرهنگ ها بوده و فرصتی برای حضور هر چه بیشتر بانوان مسلمان در میادین ورزشی بین المللی است. یا تصمیم فیفا مبنی بر عدم دخالتها در فدراسیونهای فوتبال کشورهای تابعه. فیفا بعد از تصویب قانون حضور بانوان فوتبالیست با حجاب اسلامی شعار "فوتبال برای همه" را دو گزینه ای کرد و از جمله فرانسه به این عمل فیفا معترض شد و مانع حضور بانوان فوتبالیست محجبه در مسابقات سراسری آن کشور شد. زیرا از نظر فرانسه فیفا خود تبعیض را در بین بانوان بر اساس محجبه و غیر محجبه پذیرفته است.
تاکنون فیفا کشوری را برای مقررات و محدودیت و تبعیض های ایده ئولوژیکی و ژنتیکی نتوانسته و نمی تواند محکوم کند و آن چه را که فیفا "نه به نژادپرستی" تبلیغ و ترویج می کند در قلمرو بین المللی و در میادین فوتبال است نه بطور مثال ممانعت از ورود زنان به ورزشگاه در ایران یا تبعیض و ظلم و ستم بر مردم کردستان و سیستان و پلوچستان. از طرفی فیفا به اذعان بسیاری از کارشناسان فوتبال سازمانی است که شبکه مافیا در آن نفوذ و تسلط دارد. برای چنین شبکه ای نامه احساسی جدی تلقی نمی شود.
ای کاش افراد حقوقدان محتوی این نامه را از نظر حقوقی بررسی می کردند تا بر اساس مبانی حقوقی بتواند حداقل نتیجه را کسب کند و فاکتورهای لازم در مکاتبات رسمی با مقامات بین المللی را برای بهاء دادن مخاطب به محتوی آن را در نظر می گرفتند. اما اشاره کلی به یکی دو ماده و بند برای موضوع به این مهمی کافی نیست و نامه را فاقد بار حقوقی می کند از طرفی وقتی در پایان نامه نوشته شده است:
“چنانچه به سند یا مدرکی در این باره نیاز دارید، خواهشمند است از تماس با ما دریغ نفرمایید. پیشاپیش از توجه شما به این نامه سپاسگزاریم و منتظر پاسخ جنابعالی هستیم.”
نامه بجای الزام حقوقی به یک تعارف و تشریفات عادی تبدیل شده در حالی که سپ بلاتر ابتدا این نامه را به بخش حقوقی فیفا ارجاع می دهد و آنجا است که اگر لازم باشد پاسخ داده می شود و اگر هم نیاز نباشد بایگانی می شود. تهیه کنند گان نامه از خود سئوال نکرده اند که فیفا به چه مدارکی نیاز دارد؟ چرا فیفا باید از تهیه کنند گان نامه مدارک و اسناد بخواهد؟


(1) متن انگلیسی ماده 3 از اساسنامه فیفا

7
I. GENERAL PROVISIONS
3
Non-discrimination and stance against racism
Discrimination of any kind against a country, private person or group of people
On account of ethnic origin, gender, language, religion, politics or any other
Reason is strictly prohibited and punishable by suspension or expulsion.

متن بیانیه را در زیر بخوانیم:
موضوع: لغو تبعیض و رفع ممنوعیت ورود بانوان به استادیوم‌های فوتبال در جمهوری اسلامی ایران
نازنین افشین جم مک‌کی، دریا صفایی، مصطفی عرب و محمد بیاتی

جناب آقای سپ بلاتر
ممانعت جمهوری اسلامی ایران از ورود زنان به استادیوم ها برای تماشای مسابقات فوتبال، که از سال ١٩٨٢ شروع شده است، ما را بر آن داشت تا از شما به عنوان عالیترین مقام فیفا برای رفع این ممنوعیت ناعادلانه کمک بخواهیم. اتخاذ چنین سیاستی برعلیه زنان ایران اخلاقا اشتباه، تبعیض‌آمیز و مخالف روح واساسنامهٔ فیفا و همچنین مغایر با قوانین حاکم بر سوییس و قوانین بین المللی است. فیفا وظیفه دارد که با هر گونه تبعیض و تعصب، از جمله محرومیت زنان از تماشای مسابقات فوتبال در ورزشگاه‌ها مقابله کنند.
اساسنامهٔ فیفا
تفکیک جنسیتی و تبعیض بر ضد زنان بر خلاف تعهدات بین المللی و روح وحدت بخش ورزش است که لازمه ی هر"بازی زیبا" است. چنین تبعیضی همچنین بر خلاف اساسنامهٔ فیفاست. مادهٔ ٢(الف) اساسنامهٔ فیفا به صراحت اعلام میکند که اهداف فیفا شامل ترویج فوتبال "در پرتوی ارزشهای وحدت‌بخشی، تربیتی، فرهنگی، و انسانی" است. ماده ی ٣ اساسنامه مشخصا تصریح میکند که هر گونه تبعیض "برعلیه هر کشور، هر شخص یا گروهی از مردم به علت نژاد، جنسیت، زبان، مذهب، و عقاید سیاسی یا به هر دلیل دیگری اکیدا ممنوع و مجازات آن تعلیق یا اخراج است."
فیفا همواره برای رفع تبعیض اقدام کرده است. اعلام روزی به نام "نه به نژادپرستی" در تقویم فیفا از آن جمله است. خود جناب عالی نیز اشاره کرده اید که تحریم و مجازاتهای سخت برای رفع تبعیض ضروری است تا این عمل مغایر روح ورزش از فوتبال پاک شود.آیین‌نامهٔ انضباطی فیفا، که بیان کنندهٔ مجازاتهایی در صورت تخطی از مقررات فیفاست، در خصوص همهٔ رقابتهای ورزشی فیفا اعمال می‌شود. افزون بر آن همهٔ مجامع ورزشی و اعضای آنها، از جمله باشگاه‌های ورزشی، مقامات رسمی، بازیکنان و تماشاگران، که فیفا اجازهٔ ورودشان به مسابقات فوتبال را می‌دهد، موظف به تبعیت از این آیین‌نامهٔ انضباطی‌اند.
قوانین سوییس
فیفا تحت قوانین کشور سوییس به ثبت رسیده است. بنابراین موظف است بر طبق این قوانین هر گونه تبعیض جنسیتی را منع کند. قوانین کشور فدرال سوییس هر گونه تبعیض جنسیتی را غیرقانونی اعلام کرده است. سازمان فدرال برابری جنسیتی مسئولیت دارد هر گونه نابرابری جنسیتی را بررسی و متخلفان را تحت تعقیب قانونی قرار دهد.
قوانین بین المللی
پیمان نامه سازمان ملل متحد در خصوص رفع هر گونه تبعیض بر ضد زنان در سال ١٩٧٩در مجمع عمومی به تصویب رسید و در تاریخ های٢٣ ژانویه ١٩٨٧ و ٢٧ مارس ١٩٩٧ در سوئیس نیز امضا و تصویب گردید. این کنوانسیون هر گونه تبعیض بر ضد زنان را ممنوع اعلام می‌کند. و تبعیض را چنین تعریف میکند: "...هر گونه محرومیت از حقوق بنیادی یا ایجاد محدودیت در این حقوق بر پایهٔ جنسیت، که هدف آن یا نتیجه‌اش کاهش بهره‌مندی زنان از ورزش" باشد.
نتیجه
خط مشی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر محرومیت زنان از حضور در مسابقات فوتبال بر همهٔ جهانیان آشکار شده است. هیچ کس نباید به صرف جنسیتش از حضور در مسابقات فوتبال محروم شود. هیچ کس نباید به جرم درخواست دیدن مسابقهٔ فوتبال یا والیبال در ورزشگاه‌ها بازداشت شود یا مورد ضرب و شتم قرار گیرد. ورزش باید جلوه‌گر روح والای انسانی باشد. ما از فیفا می‌خواهیم که، بر اساس مادهٔ ٣ اساسنامهٔ خود، عضویت فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی را به حالت تعلیق درآورد یا حداقل، همانند اقدام شایستهٔ فدراسیون جهانی والیبال در سال ٢٠١۴، ایران را از میزبانی مسابقات بین المللی، که زیر نظر فیفاست، محروم کند و مانع از برگزاری هر گونه برنامهٔ ورزشی سازمان یافته از طریق فیفا در ایران شود تا حکومت ایران به این تبعیض جنسیتی بر ضد زنان خاتمه دهد.
چنانچه به سند یا مدرکی در این باره نیاز دارید، خواهشمند است از تماس با ما دریغ نفرمایید. پیشاپیش از توجه شما به این نامه سپاسگزاریم ومنتظر پاسخ جنابعالی هستیم.
با احترام،
ششم فوریه ۲۰۱۵، برابر با ۱۷ بهمن ۱۳۹۳
• نازنین افشین جم مک کی، کنشگر بین المللی حقوق بشر، رئیس سازمان "اعدام کودکان را متوقف کنید"، رئیس "بنیاد نازنین"
• دکتر دریا صفایی، کنشگر حقوق زنان
• دکتر مصطفی عرب، کاپیتان پیشین تیم ملی فوتبال ایران، قهرمان جام ملتهای آسیا (١٩۶٨ و ١٩٧٢)، شرکت‌کننده در المپیک ١٩۶۴ توکیو
• محمد بیاتی، بازیکن پیشین تیم ملی فوتبال ایران، قهرمان جام ملتهای آسیا (١٩۶٨)، شرکت‌کننده در المپیک ١٩۶۴ توکیو