زنان پشت درهای بسته: از آنالیزورهای زن فوتبال ایران چه میدانیم؟
مهدی مظفری
•
خانم امینی که برای جلوگیری از حاشیه سازی گویا در لیست فنی نامش به "نیما امینی" تغییر کرده بود در کنار سایر اعضای کادر فنی در زمین حضور پیدا میکرد. در یکی از روزهایی که قرار بود خانم امینی از نزدیک و داخل زمین فولاد تمرین تیم و عملکرد بازیکنان را تجزیه تحلیل کند ماجرا قدری پیچیده شد.
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
پنجشنبه
٣۰ بهمن ۱٣۹٣ -
۱۹ فوريه ۲۰۱۵
اغراق نیست اگر بگوئیم فضای فوتبال در ایران در انحصار مردان است. جای زنان در سکوهای ورزشگاهها خالی است، بازی زنان در رسانههای عمومی بازتابی ندارد و سرمایهگذاری در فوتبال زنان نازل است. بهرغم این مشکلات زنان به لطف علاقه و تلاش خویش در تمامی سطوح این ورزش حضور دارند، یکی از این سطوح که کمتر شناخته شده است آنالیزورهای فوتبال هستند.
آنالیزورها: متخصصان تازه وارد به ورزش ایران
آنالیز علمی است که با استفاده از نرم افزارها و ثبت دادهها و در مرحله بعد طبقهبندی و تحلیل آنها، اطلاعاتی را در اختیار کادر فنی یک تیم قرار میدهد تا با آگاهی و برنامهریزی بهتر در مصاف با رقیبان بهترین بازی ممکن را ارائه کند. درواقع آنالیزورها به نحو چشمگیری در برنامهریزی و طراحی تمرینات تیم، کمک به چیدمان ترکیب تیم و انتخاب استراتژی و تاکتیک در بازی پیش رو و موارد دیگر دخالت دارند.
آنالیزورها لزوماً در دنیای ورزش شهرت چندانی ندارند و کمتر دیده میشوند. شاید به این دلیل که همراه سایر اعضای کادر فنی حین بازی روی نیمکت تیم نمینشینند و معمولاً روی سکوها و با فاصله از زمین به جمعآوری اطلاعات و آمارهای لازمه میپردازند. برای مثال شاید خیلی از ایرانیهای مشتاق فوتبال نام مهرداد خانبان را تا به حال نشنیده باشند و ندانند وی بهعنوان آنالیزور در کادر فنی کیروش حضور دارد و به آنها یاری میرساند.
در فوتبال پیشرفتهی دنیای امروز، آنالیزورها حیطهای تخصصی را پوشش میدهند. عمر آنالیز و آنالیزورها در فوتبال ایران که چهارده سال از حرفهای شدن آن سپری میشود هشت سال است. بانی این نوآوری مجید جلالی بود که فصل جدیدی از ادبیات و کلام و روش را در بین مربیان ایرانی گشود. وی که مربیگری حرفهای را در سطوح باشگاهی و ملی تجربه کرده بود، تا مدرسی بینالمللی فیفا به پیش رفته است. او کتابی نیز با عنوان "آنالیز جامع یورو ۲۰۰۸" در سال ۱۳۸۷ منتشر کرده است.
شاگرد ممتاز کلاس آنالیز از تجربیات و خواستههایش میگوید
یکی از ابتکارات مجید جلالی برگزاری جلسات هماندیشی مربیان جوان فوتبال در تهران بود که با نام تالار گفتگو برگزار میشد. نکته جالب این بود که در این جلسات ورود علاقمندان و جوانان و بانوان نیز منعی نداشت. شاید این اولین بار بود که بانوان و دختران علاقمند به فوتبال فضایی مییافتند تا حضور در عرصهای حرفهای و عمومی از فوتبال را تجربه کنند. از دل این تالار گفتگو دو اتفاق خوب بیرون آمد. نخست کانون مربیان ایران بهعنوان اولین نهاد قانونی صنفی و غیردولتی در فوتبال ایران تأسیس شد و مربیان ایران بهصورت مستقل و متشکلتر از هر زمان به دفاع از حقوق خویش پرداختند.
اتفاق خوب دوم این بود که کانون مربیان با توجه به علاقمندی زیاد جوانان شروع به برگزاری کلاسهای آنالیز و مربیگری پایه در شهرهای مختلف کرد. در این کلاسها چندین زن جوان علاقمند از چند شهر از گوشه و کنار ایران نیز حضور یافتند و این خود شاید اولین بار بود که در کشور بانوان و اقایان در کنار یکدیگر در یک دورهی مربیگری شرکت میکردند.
از میان شاگردان جلالی، یک نفر گویا برای پیشرفت و رشد نسبت به سایرین مشتاقتر و کوشاتر بود. مینا امینی متولد ۸ آذر ۱۳۶۵ در اهواز تصمیم گرفته بود به هر ترتیبی که شده به علاقهاش پاسخی شایسته بدهد و به صورت جدی و حرفهای به عرصهی فوتبال حرفهای کشور ورود کند. داستان وقتی جدیتر شد که پیشرفت مینا امینی باعث شد تا مجید جلالی وی را در تیم فولاد خوزستان به عنوان آنالیزور به کادر فنی اضافه کرد. بدین ترتیب خانم امینی که برای جلوگیری از حاشیه سازی گویا در لیست فنی نامش به "نیما امینی" تغییر کرده بود در کنار سایر اعضای کادر فنی در زمین حضور پیدا میکرد.
در یکی از روزهایی که قرار بود خانم امینی از نزدیک و داخل زمین فولاد تمرین تیم و عملکرد بازیکنان را تجزیه تحلیل کند ماجرا قدری پیچیده شد. از اطراف زمین تعدادی از مسئولان با مشاهده یک زن در زمین فوتبال متعجب شده و برای پرس و جو به درون زمین رفتند. فردای آن روز روزنامههای محلی و پیشکسوتان فوتبال منطقه به این موضوع واکنش نشان دادند. معلوم نبود اعتراض اصلی به حضور یک خانم جوان است یا از اینکه در حضور پیشکسوتان و مربیان قدیمی عضویت یک زن جوان در تیم فنی باشگاه باعث این واکنشها شده است.
کم کم مینا امینی مورد توجه رسانهها قرار گرفت. تا آنجا که در جشنوارهی پروین اعتصامی فیلمی به نام دیوار در مورد او به کارگردانی علیرضا فرخنده کیش به نمایش درآمد که مورد توجه نیز قرار گرفت. روایتی از اولین آنالیزور زن فوتبال ایران. مجید جلالی هم در این فیلم جلوی دوربین رفت تا از صلاحیت حرفهای شاگردش بگوید۱. پس از چندی مینا امینی به تلویزیون دعوت شد و در برنامه “ویتامین ث” رو در روی مجری از خاطرات و مخاطرات زندگی ورزشیاش با مخاطبان سخن گفت.
امینی در این برنامه گفته بود: "دیدی که آنالیزورها دارند مانند آن است که یک ریاضیدان به دنبال حل ریزبهریز یک معادله ریاضی باشد". مینا امینی از رویاهایش در مورد پیشرفت حرفهایاش نیز حرف زد: "رویای من این است روزی دستیار رسمی مجید جلالی شوم و در باشگاه اتاق مخصوصی برای آنالیز در اختیارم قرار دهند". او در مصاحبه با روزنامه بهار نیز گفت: "این که یک جای خاص برای کارمان داشته باشیم و از نزدیک آن را حس کنیم، خیلی مهم و تأثیرگذار است".
زنان آنالیزور، دور از زمین و عرصههای ورزشی
شاید تأثیرگذارترین کلام مینا امینی که بارها در مصاحبههایش مطرح کرده دلگیریاش از دوری از زمین بازی باشد. خانم امینی به روزنامه بهار میگوید: "خیلی اوقات دور از تیم و در اتاقم کار میکنم و از تب و تاب خاص فوتبال دورم. در اتاقم بیشتر فیلمهای بازیها را میبینم و آن هیجان اصلی فوتبال را حس نمیکنم . از خدا میخواهم که این مشکلات برطرف شود". خانم امینی در مصاحبهای با روزنامهی سیاست روز میگوید: "بزرگترین حسرت من این است اگر میتوانستم مثل آنالیزورهای مرد فوتبال را در ورزشگاه ببینم شاید خیلی بیشتر از اینها پیشرفت میکردم و خیلی جلوتر از اینجا میرفتم که الان هستم"۲.
برای آشناتر شدن با این کمبودها بد نیست خبر خبرگزاری جمهوری اسلامی به تاریخ ۱۱ آذر ۱۳۹۳ را نیز مرور کنیم که از قول ایرنا نوشته: "فدراسیون بسکتبال برای برطرف کردن مشکل ممنوع بودن فیلم برداری از مسابقات بانوان حتی برای آنالیزورهای تیمهای شرکت کننده، آمارهای فنی مسابقات بسکتبال زنان را برای استفاده عموم بر روی وب سایتش قرار میدهد. اما برخی مربیان و کارشناسان معتقدند با داده یآماری نمیتوان به آنالیز درستی از آنان دست یافت". این خبرگزاری در ادامه از قول شعله ضیایی، سرمربی بسکتبال زنان کیاگالری تهران ضمن ابراز امیدواری به اینکه فدراسیون شرایط فیلمبرداری از رقابتها را فراهم کند، گفته: "شاید ارایهی آمار مسابقات بسکتبال زنان کمکی به شناخت تیمهای حریف کند، اما این شناخت در حدی نیست که امکان آنالیز تیم حریف را به تیمها بدهد. حتی اگر بشود بازیکنان حریف را بر اساس آمارها آنالیز کرد، آنالیز سیستمهای دفاعی یا تهاجمی حریف بر اساس این آمارها دشوار است".
هر روز که میگذرد هم علاقمندی و هم دانش بانوانی که در حوزههای مختلف ورزشی فعالیت میکنند بیشتر میشود، اما این فضاها و امکانات موجود هستند که پاسخگوی میل به پیشرفت و اشتیاق آنها نیستند. کافی است درخشش و مدالآوری ورزشکاران زن در مسابقات آسیایی را به یاد بیاوریم. آنها "به رغم" تمامِ محدودیتها، فقر امکانات، عدم وجود حمایت حرفهای از ورزش زنان است که تا این سطح از کارایی را به منصهی ظهور رساندند.
خواست حضور زنان در ورزشگاهها، و مشارکت در عرصهها و میادین مختلف ورزشی، به نظر برخی از مسئولین امر خواستهای تفننی و حاشیهای میآید؛ آنها سالهاست که با ذکر بهانههایی که دیگر حتی خلاف عرف و ذهنیت عمومی جلوه میکند، پاسخگویی به این مطالبات را به تعویق میاندازند. اما ورود به ورزشگاهها فراتر از اهمیت یکّهی خودش، یکی از حلقههای زنجیرهای است که با مسائل اساسی ورزش حرفهای زنان در ارتباط است. خواسته حضور در ورزشگاهها را باید با دیگر خواستههای زنان در حوزه ورزش پیوند داد: موانع حرفهای شدن ورزش باید برطرف شوند؛ وزارت ورزش بیشک در این حوزه مسئولیت تام دارد.
منبع:یکشهر
|