اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۲ آذر ۱٣٨۵ -  ۲٣ نوامبر ۲۰۰۶

آفتاب ـ صوفی جلالوندی: یکی از شعارهای احمدی‌نژاد در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری نهم و طی ۱۵ ماه که از عمر این دولت می‌گذرد برقراری «عدالت» بوده، اما طی این مدت شاهد اصرار دولت نهم بر طرح‌های اقتصادی زود بازده، تاکید بر اقتصاد دستوری، تغییر ساختار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و گرفتار شدن دولت در تصمیمات روزمره بوده‌ایم. سوالی که اینجا مطرح است اینکه «‌‌‌آیا اساسا با این رویکرد، دولت نهم می‌تواند به برقراری عدالت دست یابد؟»
«فریبرز رئیس دانا» اقتصاددان که به اندیشه‌های چپگرایانه و عدالت طلبانه در ایران شهرت دارد، در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی آفتاب ابتدا درباره پیامدهای تصمیم احمدی‌نژاد مبنی بر تغییر ساختار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی می‌گوید: این اقدام نیمه تعطیل کردن سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی است و انگیزه اصلی را مخالفت سرشتی رئیس جمهوری و تیم اقتصادی‌اش با امر برنامه‌ریزی می‌دانم.
وی توضیح داد: برخلاف آنچه که گفته می‌شود و توضیحی هم در مورد آن داده نمی‌شود، رئیس جمهوری گرایش اقتصاد مردم سالار و مبتنی بر توسعه همگانی ندارد و بیشتر با رویکرد به نیروهای بازار آن هم بازاری که ارتباط مشخصی با تیم اقتصادی‌اش دارد، به مسائل اقتصادی می‌اندیشد.
وی تاکید کرد: الحاق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها به استانداری‌ها نتیجه گرایش به عدم برنامه‌ریزی از سوی احمدی‌نژاد است. گرایشی که می‌خواهد برنامه‌ریزی نباشد، بودجه در اختیار خودش باشد و آن طور که خود می‌خواهد، هزینه کند.
وی با بیان اینکه «پیامد این تصمیم نیمه تعطیل کردن برنامه‌ریزی و امنیتی کردن بخشی مهمی از اقتصاد است»،افزود که در این حالت، به جای اینکه با فساد اقتصادی مبارزه شود، ریخت و پاش‌ها نهادینه می‌شود.
رئیس دانا تصریح کرد: اگر احمدی‌نژاد گرایش اقتصادی مردمسالار داشت، به جای نیمه تعطیل کردن سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، آن را دموکراتیک و ضعف‌های گذشته را جبران می‌کرد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: جهان امروزه پذیرفته است اگر چه برنامه‌ریزی متمرکز و کاملا دستوری ناکار‌ آمد است، اما تجربه و خرد برنامه‌ریزی بعد از ۱۵ سال که نئولیبرال‌ها در اقتصادی جهانی حکمرانی می‌کنند، مشخص کرده که برنامه‌ریزی یک نیاز اساسی است وگرنه اقتصاد کم توسعه در شاخه شاخه پریدن گرفتار می‌شود.
این اقتصاد‌دان تصریح کرد: دولت نهم از یک سو، خرد برنامه‌ریزی را کنار گذاشته و از سوی دیگر به ناکار‌آمدترین بخش بازار متوسل می‌شود و با علکردهای پوپولیستی و وعده‌دادن‌های ناشدنی و ـ حتی شدنی زیانبار ـ منابع را هدر می‌دهد.
به گفته وی،«تغییر ساختار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی می‌رود تا فاتحه برنامه‌ریزی را بعد از ۵۵ سال تجربه در این کشور بخواند».
وی در ادامه درباره اصرار دولت نهم بر طرح‌های زود بازده گفت: طرح‌های زودبازده را از نمونه‌های پیشرفت چین اقتباس می‌کنند و این را اطرافیان احمدی‌نژاد و تیم اقتصادی وی به وی می‌گویند و چون خوشایند اوست، بر‌ آن اصرار می‌ورزد.
به اعتقاد وی، چین به‌جای رفتن به سمت صنایع سنگین با استفاده از نیروی کار ورزیده و ارزان به سمت صنایع مصرفی و طرح‌های زودبازده رفته است و به هیچ‌وجه از نظر اقتصاددانان ژرفانگر معلوم نیست که چین بهترین راه را انتخاب کرده است.
رییس‌دانا افزود که حتی نمونه چین هم با اقدامات کنونی دولت همخوانی ندارد. چرا که «چین سیاست خود را برمبنای شوق و علاقه یک رئیس جمهور جلو نبرده بلکه یک استراتژی مبتنی بر زیر ساخت‌های پیشین را اتخاذ کرده است».
رئیس دانا در عین حال معتقد است، کشور چین در نتیجه این گرایش اقتصادی آنچه از دست داده، عدالت اجتماعی بالاتر و دموکراسی واقعی است که هزینه سنگینی محسوب می‌شود.
وی یاد‌آور شد: ما زمانی نگران بودیم که اقتصاد را می‌خواهند نیویورکی کنند و اعتراض می‌کردیم و البته گوشه و کنار حرف ما چاپ می‌شد و شاید اندک ترمزی هم به حساب می‌آمدیم، اما اکنون باید در میان این اقدامات پوپولیستی فریاد بزنیم: «اقتصاد ما را چینی و پکنی نکنید!»
این کارشناس اقتصادی افزود: اینجا ایران است. ما جز با اقتصاد مردمسالار و دموکراتیک و تشکل‌های مردمی و عدالت اجتماعی نمی‌توانیم به اقتصادی شکوفا برسیم و لازمه این کار نه خودمحوری بلکه خرد برنامه‌ریزی است.
رئیس دانا در ادامه درباره اصرار احمدی‌نژاد بر ضرورت جمعیت ۱۲۰ میلیونی اظهار داشت: احمدی‌نژاد باید توجه داشته باشد که زنان ایرانی به این خواسته‌ها پاسخ مثبت نخواهند داد و با خرد و مسئولیت خود تصمیم به کنترل جمعیت گرفته‌اند و این حق زن ایرانی است که درباره تعداد فرزندان تصمیم بگیرد نه رئیس‌جمهور.