به نام ناموس، به کام مرگ
فرزانه جلالی حسینی
•
بر اساس ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی، "در صورتی که پدر یا جد پدری فرزند خود را بکشد قضاض نمی شود و به پرداخت دیهی قتل به ورثه و تعزیر محکوم خواهد شد." همچنین در مادهی ۶۳۰ نیز آمده است: "هرگاه مردی همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تمکین زن داشته باشد، می تواند در همان حال آنان را به قتل برساند و ..."پدر فرشته نجاتی به استناد همین قوانین و نگرش مردسالارانه دخترش را کشت و تبرئه شد.
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
پنجشنبه
۲۹ مرداد ۱٣۹۴ -
۲۰ اوت ۲۰۱۵
۷ سال از قتل فرشته نجاتی به دست پدرش گذشت. دختری ۱۸ ساله که با پدر، نامادری و برادرش در روستای کانی دینار-شهرستان مریوان- زندگی می کرد. بعد از اتمام دوران ابتدایی به خواست پدر و با این استدلال که دختر نیازی به تحصیل ندارد، در خانه حصر شد. ده سال بیشتر نداشت گیوه بافی را یاد گرفت که هزینه های زندگی روزمره اش را تآمین کند. فرشته و خانواده اش را از نزدیک می شناختم. مادرش در مرکز نگهداری بیماران روانی در همدان بستری بود و فرشته گهگاهی به ملاقاتش می رفت. فرشته سراسر حسرت بود. حسرت رفتن به مدرسه، حسرت آموختن، گفتن و خندیدن، حسرت سفر کردن، حسرت ذره ای آرامش. روزی که خانه ی پدری را به قصد خانه همسر ترک کرد خبری از دعاهای خیرخواهانه پدری نبود. کتک، تحقیر، توهین و حصر جهازش بود. "هر طور دوست داری باهاش رفتار کن. به کتک خوردن عادت دارد"، این را پدر در روز عروسی دخترش به مردی که حداقل هجده سال از فرشته بزرگتر بود گفت. مرد، مردانه عمل کرد. فرشته از چاه به چاله افتاد. آسمانش یکرنگ بود. بعد از ۱۱ ماه تحمل شکنجه های آن مرد به قصد طلاق به خانهی پدر برگشت. پدر اما، دختر بیوه را راه نداد. فرشته مدتی در خانه عمویش، در انتظار دست نوازش پدر زندگی کرد. بعد از چند روز، درحالی که خواب بود، چاقوی پدر گلویش را نوازش کرد. نوازشی دردناک و خونین. فرشته با گلوی نیمه بریده شده، برای نجات جانش خود را به خیابان اصلی رساند. دریغا، نجات دهنده در گور خفته بود. علی نجاتی پدر فرشته، در اولین جلسهی دادگاهیش دخترش را متهم به همکاری با پژاک کرد و تبرئه شد. فرشته اولین قربانی ناموس پرستی در کردستان نبود و آخری هم نخواهد بود. آنجا که مردسالاری، سنت و مذهب زن را ناموس و مایملک مرد می داند، نجات دهنده ی هیچ فرشته ای نیست.
در جوامعی که بدن زن بعنوان شرف و ناموس خانواده شناخته شده است شیوه های گوناگونی برای کنترل جنسیتی زن به کار برده می شود که حتی توهم دسترسی فرد دیگری به بدن زن، جامعه و خانواده را بی اعتبار می کند. همانقدر که امتناع از ازدواج اجباری مردان خانواده را بی ناموس می کند، دوست داشتن مرد دلخواه موجب بی آبرویی است. ترس و آبروداری در کنار فرهنگ حاکم پنهان کاری در کردستان عواملی هستند که موجب میشوند واقعیتهای جامعه بطور شفاف نشان داده نشوند. ترس از دست دادن حمایت خانوادگی زنان را در انقیاد نگه می دارد. " ترس از خشونت و تعدی، اعتماد به نفس زنان را تحلیل برده و دسترسی به فضای عمومی را برای آنها محدود کرده است" (اباذری و دیگران، ۱۳۸۷). آنچه این ترس را در زنان تقویت می کند، ساختارهای قدرت جنسیتی در سطح کلان جامعه است که فضا را برای نابرابری و سلطه طلبی مردان فراهم کرده است. جامعه وقتی زن را ناموس خود میشناسد، معنای آن این است که زن را تنها از دید قدرت و جنسیت تعریف میکند. پنهان کردن زن در ناموس ، آبرو و نقش مسلط مردان را در خانواده تثبیت میکند. در اینجا زن و جنسیت به عنوان یکی از صفات مرد تعریف میشود. سازوکار قدرت تعیین میکند که چگونه یکی بدن دیگری را طوری کنترل کند که نه تنها آن گونه که او میخواهد رفتار کنند، بلکه این رفتار را به نحوی انجام دهند که به نظر برسد بر اساس میل خود این کار را انجام دادهاند. بنابراین این نظم، بدنهای مطیع و یا به عبارتی بدنهایی «رام» تولید میکند. در دنیای مردسالار زن با بدن و تن تعریف شده است. بدن زن یا باید در خدمت برطرف کردن نیازهای مردانه باشد یا در خدمت تولید مثل برای بقای نسل مرد. زنانی که این تصویر را بر هم میزنند، خون مردسالاران را به جوش می آورند و اینگونه، فرشته وار، تنبیه می شوند.
آنچه در کردستان به دور از نگاه رسانه ای و حقوق بشری اتفاق می افتد، قربانی شدن جان های بسیاری است که زیرسایه فرهنگ مردسالاری و ضدزن به خاک سپرده می شوند. ناسیونالیسم مردسالار، زن را همچون موطن و سرزمین در انحصار بی قید و شرط خود در نظر میگیرد. " در واقع در زمینه خشونت علیه زنان، همهی جنبشهای ناسیونالیستی بعد از کسب قدرت دولتی، از رفع خشونت حتی در عرصهی قانون ناتوان ماندند" (شهرزاد مجاب، ۲۰۰۹). ناسیونالیسم ناموس پرست به جای مبارزه با خشونت، سیاست پنهان کاری و پاکسازی را پیش می گیرد و هرگونه خشونتی را به سنن غیرخودی و دشمن فرضی خود نسبت میدهد. ناسیونالیستها به بهانهی عرق ملی و مصلحت سیاسی و اجتماعی خود، رهائی زنان را در حاشیه ی دیگر مبارزات قرار داده و اصولا ناتوان از رفع خشونت علیه زنان است.
از دیگر سو، بر اساس ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی، "در صورتی که پدر یا جد پدری فرزند خود را بکشد قضاض نمی شود و به پرداخت دیهی قتل به ورثه و تعزیر محکوم خواهد شد." همچنین در مادهی ۶۳۰ نیز آمده است: "هرگاه مردی همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تمکین زن داشته باشد، می تواند در همان حال آنان را به قتل برساند و ..." به گفتهی کارشناسان حقوقی، این دو ماده، به نوعی مجوز قتل های ناموسی را صادر کرده و با استناد به این دو ماده است که مرتکبان قتل های ناموسی با کمترین مجازات روبرو شده و با ساده ترین بهانه تبرئه می شوند. قوانینی که در جهت سرکوب زنان تصویب و به اجرا گذاشته می شوند سایبانی برای بازتولید نگرش ضدزن و افزایش خشونت علیه زنان و دختران می سازد. پدر فرشته نجاتی به استناد همین قوانین و نگرش مردسالارانه دخترش را کشت و تبرئه شد.
نگاهی به تاریخ مبارزات در کردستان این نکته را بخوبی نشان می دهد که زنان پیشرو تمام قیام ها، انقلاب ها و راهپیمایی ها بوده اند. چراکه زنان با تمام وجود بردگی و صدمات ناشی از حاکمیت مردسالاری احساس کرده اند و برای خط بطلان کشیدن بر این تاریخ، هزاران نفر جان خود را فدا کرده اند. سیستم اقتدارگرا و دولتهای سلطه گر در حمایت از نظام مردسالار و سرمایه دار ازهیچ روشی به منظور سرکوب و خفقان زنان دریغ نکرده اند. قوانین حمایتی از مردان متجاوز و پدران قاتل، توزیع نابرابر قدرت، سهمیه بندی جنسیتی، دستمزد پایین، تنها بخشی از مبارزه سیستماتیک دواتهای سرمایه دار مردسالار است که زنان را در موقعیتی نازل و نابرابر نگه داشته است. شرایط کنونی جامعه کردستان و گسترش تآسفبار خشونت علیه زنان و کودکان به عزم فوری و همت جمعی برای شناخت خشونت و مبارزه با آن نیازمند است.
منبع: www.nnsroj.com
|