• اجلاس بین‌المللی تغییرات اقلیمی در پاریس کار خود را آغاز کرد. هدف از این کنفرانس کسب اتفاق‌نظر و دستیابی به گام‌های مشخص در راه مقابله با تغییرات اقلیمی و مبارزه با گرمایش زمین و پیامدهای آن است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۹ آذر ۱٣۹۴ -  ٣۰ نوامبر ۲۰۱۵

اجلاس بین‌المللی تغییرات اقلیمی در پاریس تحت تدابیر شدید کار خود را آغاز کرد. هدف از این کنفرانس کسب اتفاق‌نظر و دستیابی به گام‌های مشخص در راه مقابله با تغییرات اقلیمی و مبارزه با گرمایش زمین و پیامدهای آن است.

روز دوشنبه (۳۰ نوامبر) اجلاس بین‌المللی تغییرات اقلیمی در پاریس تحت تدابیر شدید امینی آغاز شد. ۲۸۰۰ مأمور پلیس و نیروی امنیتی مسئولیت حفاظت و تأمین امنیت اجلاس پاریس را برعهده دارند. این کنفرانس تا روز پنجشنبه آینده (۱۱ دسامبر) ادامه خواهد داشت.
لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه در مراسم گشایش این اجلاس بین‌المللی تصریح کرد: «ما تعهد داریم که موفق شویم.» او افزود که در پایان کنفرانس باید بتوان از "انجام موفقیت‌آمیز این مأموریت" سخن گفت.
در این اجلاس ده هزار نماینده از ۱۹۵ کشور جهان به بحث و گفت‌وگو در باره پیمان جایگزین پیمان کیوتو در راستای کاهش پخش و نشر گازهای گلخانه‌ای خواهند پرداخت. این پیمان باید مصرف انرژی‌های فسیلی در جهان را به میزانی کاهش دهد که گرمای زمین تا پایان قرن کنونی نسبت به آغاز صنعتی‌شدن جهان بیش از ۲ درجه افزایش نیابد.
به گفته‌ی کارشناسان افزایشی بیشتر از میزان ذکرشده ذوب یخچال‌های طبیعی جهان، بالاآمدن بیشتر سطح آب دریاها، افزایش توفان‌ها و گردبادها و سایر سانحه‌های طبیعی و حوادث اقلیمی را به دنبال داشته و کره زمین را در معرض تهدیدهای باز هم خطرناک‌تری قرار خواهد داد.
پیمان پاریس باید برای اولین بار کشورهای نوصنعتی و همچنین کشورهای در حال توسعه را به کاهش تولید دی اکسید کربن (گاز حاصل از مصرف انرژی‌های فسیلی) مقید کند. این پیمان از سال ۲۰۲۰ جایگزین پیمان کیوتو می‌شود که از سال ۱۹۹۷ هدف مشابهی‌ را دنبال می‌کرده است.
یکی از کشورهای در حال توسعه ایران است که گرچه به لحاظ تولید ناخالص ملی در میان کشورهای جهان در مرتبه بیست و نهم ایستاده، اما از لحاظ تولید گازهای گلخانه‌ای به گفته معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست، مقام هفتم جهان را داراست.

امید به توافق
باید اذعان داشت که سطح انتظارات از اجلاس پاریس بسیار بالاست. به گزارش خبرگزاری رویترز باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در روز آغاز این اجلاس چین را به دستیبانی به راهکاری مشترک برای مقابله با گرمایش زمین فراخواند.
او پیش از دیدار با شی جین پینگ، همتای چینی خود گفت: «این مهم است که هر دو کشور نقشی راهبردی بر عهده گیرند.»
کشورهای آمریکا و چین بزرگترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای محسوب می‌شوند و از این رو نقشی مهم در راه تلاش‌های جهانی برای کاهش تولید این گازها بازی می‌کنند.
در کنار سران چین و آمریکا، آنگلا مرکل (صدراعظم آلمان)، ولادیمیر پوتین (رئیس‌جمهور روسیه)، نارندرا مودی (نخست‌وزیر هند) و همچنین سران کشورهای صنعتی جهان از شرکت‌کنندگان سرشناس در این کفرانس هستند.

انتظارات دبیرکل سازمان ملل
بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در آستانه برگزاری این کنفرانس بین‌المللی با انتشار مقاله‌ای در نشریه‌ی روسی راسیسکایکا گازتا امیدها و انتظارات خود از اجلاس تغییرات اقلیمی در پاریس را مطرح ساخت.
او تصریح کرد که مقابله با تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین را به یکی از موضوعات ارجح در فعالیت‌های سازمان ملل بدل کرده، چرا که هیچ کشوری به تنهایی توانایی رویارویی با این چالش را ندارد.
به گفته‌ی او "تغییرات اقلیمی گذرنامه ندارند" و گازهای گلخانه‌ای که در جایی تولید می‌شوند، در همه جا تأثیرات منفی خود را نشان می‌دهند و این معضل از این رو پاسخی مشترک می‌طلبد. بان کی‌مون شانس موفقیت این نشست را منوط بر چهار عامل دانسته است: تداوم، انعطاف، همبستگی و اعتماد.
دبیرکل سازمان ملل در این مقاله تمامی سران و سیاستمداران را خطاب قرار داده و در پیامی روشن گفت: «موفقیت پاریس بستگی به شما دارد. اکنون وقت آن فرارسیده که عقل سلیم را به کار بندیم و کار را با انعطاف و توافق‌نظر پیش بریم.» به گفته‌ی او حال باید فراتر از افق‌های ملی اندیشید و برای مصالح مشترک ارجحیت قائل شد.
در آستانه برگزاری اجلاس جهانی آب و هوا در پاریس اقدامات اعتراضی و هشداردهنده گسترده‌ای در سراسر جهان صورت گرفت. در دو روز منتهی به آغاز این اجلاس مجموعاَ ۲۳۰۰ برنامه اعتراضی در ۱۵۰ کشور جهان برگزار شد تا به خطراتی که به دلیل گرمای جو متوجه سیاره زمین و زیست‌بوم آن است، توجه داده شود.

اوباما: تداوم گرمایش زمین، مهاجرت های انبوه را به دنبال خواهد داشت
«باراک اوباما» رئیس جمهوری آمریکا، روز دوشنبه هشدار داد که ادامه گرمایش زمین، سبب گسترش مهاجرت های انبوه در جهان خواهد شد.
به گزارش ایرنا، اوباما که در همایش آب و هواییِ پاریس (COP۲۱) سخن می گفت، تاکید کرد: تغییرات جوی می تواند سبب شود جمعیت های انبوهی از مردم، شهر، منطقه و کشور خود را ترک کنند و به مناطق و کشورهای دیگر پناهنده شوند.
رئیس جمهوری آمریکا گفت در سفر به آلاسکا (ایالت ۴۹ آمریکا)، ذوب شدن و فرو ریختن کوه های یخی را با چشمان خود دیده است.
اوباما یادآور شد: برخی کشورها که خود در تولید گازهای گلخانه ای نقش زیادی ندارند، قربانی گرمایش زمین هستند. وی تاکید کرد که باید به این کشورها نیز کمک شود.
رئیس جمهوری آمریکا این دیدگاه که اقدام برای جلوگیری از گرمایش زمین دیر است را رد کرد و گفت: ضروری است که امروز کاری کنیم و نباید بیش از این تاخیر کرد.
وی گفت که باید به سرمایه گذاران و شرکت ها نشان دهیم که اقتصاد آینده، اقتصادی است که کمتر به کربن وابسته است.
رئیس جمهوری آمریکا بر تناسب میان راهکارها و شرایط کشورها تاکید کرد. بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، امروز و پیش از سخنرانی اوباما، اعلام کرده بود که تصمیم های گرفته شده در همایش آب و هوایی پاریس، انعطاف پذیر و هماهنگ با شرایط متفاوتِ کشورها خواهد بود.

ایران یکی از ده کشور اصلی تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای
مطابق آماری که در آستانه نشست بین‌المللی تغییرات آب و هوایی در پاریس منتشر شد، ایران بیش از کانادا در ایجاد گازهای گلخانه‌ای سهم دارد. معصومه ابتکار وعده داده با لغو تحریم‌ها سهم ایران در آلودگی هوا کاهش یابد.
به گزارش دویچه وله، سران و نمایندگان ۱۹۵ کشور جهان روز دوشنبه (۳۰ نوامبر/ ۹ آذر) در پاریس گرد آمدند تا در یک اجلاس یازده روزه درباره راه‌های کاهش تولید و نشر گازهای گلخانه‌ای رایزنی کنند.
این کشورها در سال ۱۹۹۷ نیز به منظور کاهش تولید دی اکسید کربن (گاز حاصل از مصرف انرژی‌های فسیلی) پیمان "کیوتو" را امضاء کردند که بسیاری از هدف‌های آن همچنان دور از دسترس مانده است.
کشورهای صنعتی مانند آمریکا و اعضای اتحادیه اروپا، همچنین قدرت‌های نوظهور اقتصادی، از جمله چین، هند و برزیل سهم بزرگی در انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند.

جایگاه سوال‌برانگیز ایران
بر اساس جدولی که خبرگزاری فرانسه به نقل از نهادهای بین‌المللی سنجش وضعیت تغییرات آب و هوایی منتشر کرده، چین به تنهایی تولیدکننده ۲۴ درصد از دی اکسید کربنی است که هر سال منتشر می‌شود.
پس از چین، آمریکا با ۱۵ درصد و کشورهای عضو اتحادیه اروپا با ده درصد بیشترین سهم در تولید گازهای گلخانه‌ای را دارند. هند با ۶ درصد و روسیه با نزدیک به ۵ درصد در ردیف‌های بعدی این جدول قرار دارند.
بنابر این گزارش ۳۵ درصد از گازهای گلخانه‌ای حاصل فعالیت‌های مربوط به استخراج انرژی، ۲۴ درصد در کشاورزی و ۲۱ درصد حاصل فعالیت‌های صنعتی است. سهم وسایل نقلیه ۱۴ درصد و سهم گرمایش واحدهای مسکونی و تجاری ۶ درصد گزارش شده است.
در این فهرست ایران با تولید ۱ و ۶ دهم درصد از گازهای گلخانه‌ای پس از ژاپن و برزیل و پیش از اندونزی و کانادا در جایگاه هشتم قرار دارد.
در آماری که انستیتو جهانی منابع طبیعی تیرماه امسال منتشر کرده بود ایران با تولید سالانه ۷۱۵ میلیون تن دی اکسید کربن در جایگاه دهم قرار داشت.
تغییر جایگاه ایران در آمارهای گوناگون به معنای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای در این کشور نیست. ایران در سال ۲۰۱۳ با تولید سالانه ۴۱۰ میلیون تن دی اکسید کربن در ردیف هفتم قرار داشت.
ده کشوری که در صدر جدول قرار دارند بیش از ۷۲ درصد گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کنند، که با توجه به حضور صنعتی‌ترین و پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان در میان آنها قابل فهم به نظر می‌رسد.
حضور ایران، که در تولیدات صنعتی و کشاورزی جهان سهم بسیار ناچیزی دارد در بین ده کشور اصلی آلوده‌کننده هوا، بیش از هر چیز به فعالیت‌های حوزه صنایع نفت و گاز و فرسودگی تجهیزات در این بخش و عدم بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته جهان ارتباط دارد.
در بسیاری از صنایع بالادستی نفت و گاز ایران استانداردهای جهانی رعایت نمی‌شود و ارزیابی‌های زیست‌محیطی در پروژه‌های عظیمی مانند پارس جنوبی در اغلب موارد به دلیل کمبود منابع به اجرا درنیامده است.

کاهش آلودگی به دو شرط
معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست روز دوشنبه، ۹ آذر برای شرکت در اجلاس بین‌المللی تغییرات اقلیمی به پاریس سفر کرد و قرار است در نخستین روز به عنوان نماینده ایران در این نشست حضور داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا ابتکار هفته گذشته (سوم آذر) با اشاره به نپیوستن کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور به پیمان "کیوتو" گفت: «امروز همین کشورها بزرگترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای در جهان هستند به گونه‌ای که چین رتبه نخست دنیا در زمینه انتشار گازهای گلخانه‌ای را دارد و ایران نیز تقریبا در رتبه هفتم قرار دارد.»
رئیس سازمان محیط زیست پس از ورود به پاریس ادعا کرد که ایران می‌تواند تولید و انتشار گازهای گلخانه‌ای را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از ابتکار شرط این کاهش را "لغو تحریم‌های بین‌المللی و همکاری‌های بین‌المللی با ایران" عنوان کرد. او همچنین از آمادگی برخی شرکت‌های خصوصی اروپایی برای سرمایه‌گذاری در ایران و در فناوری‌های سازگار با محیط زیست خبر داد.
برخی کارشناسان معتقدند معضلات ناشی از تشدید تحریم‌ها و سوءمدیریت، صنایع ایران را، به ویژه در حوزه نفت و گاز و خودروسازی در وضعیتی قرار داده که تجهیز و به روز کردن آنها در صورت تامین سرمایه لازم نیز سال‌های طولانی زمان نیاز دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان محیط زیست، قرار است معصومه ابتکار ضمن حضور در اجلاس "COP ۲۱" پاریس، برنامه ملی و سهم ایران در مشارکت جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را ارائه کند.
یکی از رئوس مهم این برنامه کاهش ۱۲ درصدی تولید دی اکسید کربن در ایران است و همان‌گونه که ابتکار تاکید کرده دست یافتن به این هدف بدون سرمایه‌گذاری خارجی و برداشته شدن تحریم‌ها ممکن نیست.
ایران که سهمی قابل ملاحظه در تولید و انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد، خود یکی از قربانیان تغییرات اقلیمی، افزایش دمای هوا و خشکسالی‌های ناشی از آن است.
آمار سازمان ملل حاکی است، طی دو دهه گذشته به طور میانگین سالانه ۳۳۵ فاجعه زیست‌محیطی اتفاق افتاده که نسبت به ده سال پیش از آن، دو برابر شده است.
شماری از بحران‌های زیست محیطی ایران در این مدت ناشی از سیاست‌های نادرست در بخش کشاورزی و طرح‌هایی مانند سدسازی‌های بی‌رویه است که مهم‌ترین تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور را به مرز خشکی و نابودی کشانده است.