• به نظر میرسد اصلاح طلبان به حضور کم رنگ نیز قناعت دارند و موضع کم رمق اعتدالی برای آنها کافیست (تکرار این حرف که همین که مجلسی کمتر تندرو تشکیل شود موفقیت ماست) در حالی‌ که مردم به چنین حضوری بها نمی دهند، چگونه با این ویژگی‌ میخواهند آرا مردم را در سبد خود داشته باشند؟ ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۱۴ آذر ۱٣۹۴ -  ۵ دسامبر ۲۰۱۵

با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات به نظر میرسد با اعمال نظر حاکمیت چارچوب ایفای نقش هر کدام از بازیگران انتخابات در بدترین و بهترین حالت از نظر حاکمیت مشخص شده باشد. از جمله ایفای نقش نانوشته اصلاح طلبان میانه رو و اعتدال گرایان پشتیبان آقای روحانی در چارچوب موردنظر و چگونگی‌ کنش رهبران مطرح این دو جریان برای انطباق با میزان الحراره حاکمیت بگونه‌ای که در بدترین حالت؛ در انتها؛ ضمن مشارکت نسبی‌ بالای مردم در انتخابات که خرسندی حاکمیت برای مشروعیت را بدنبال آورد؛ در عین حال ساختار نظام در عرصه داخلی‌ با کمترین اختلال و طرح مسایل مشکل آفرین و نیز کمترین تغییرات مواجه گردد؛ ولی‌ در عرصه خارجی‌ ادامه فعالیت‌هایی‌ مثل رفع تحریم‌ها؛ حضور نقش منطقه‌ای گسترده و مورد توجه غرب و جلب سرمایه خارجی‌ و فروش نفت جهت خروج از مشکلات اقتصادی موجود دنبال شود. یعنی‌ با جلوگیری از احیا بدنه اجتماعی جنبش اصلاحی تحول خواه؛ از طریق یاس و ناامیدی دلسپردگان به جنبش اجتماعی اعتراضی ۸۸ در دلبستن به انتخاباتی متفاوت؛ مانع شکل گیری فضای هیجانی و متعاقب آن مانع شکل گیری نوعی احیأی جنبش تغییرات شده و عدم سرریز آرأی اعتراضی به صندوق‌ها برای اعمال اراده مردم گردد؛ و حداکثر؛ تغییر ترکیب لازم در مجلس برای همراهی نسبی‌ دولت برای نقش ترسیم شده عرصه خارجی‌ و حل بحران اقتصادی بوجود آید. پر واضح است که چارچوب ایفای نقش موقعیتی متصلب و غیرمنعطف نبوده و بخش انتصابی حاکمیت برای بهترین حالت (از نظر خودش) هم برنامه دارد و آن اینست که ترکیب مجلس همچنان در اختیار جناح راست با تغییراتی‌ جزئی در ترکیب درصد تندروان و محافظه کاران میانه رو بعنوان اکثریت و اعتدال گرایان و حتی المقدور بدون اصلاح طلبان بعنوان اقلیت مواجه گردد.
شواهدی حاکی‌ از قبول چارچوب ترسیمی از جانب اعتدال گرایان و اصلاح طلبان میانه رو وجود دارد. مثلا دبیرکّل حزب کارگزاران سازندگی می‌گوید: بالاخره مردم باید مجلسی را انتخاب کنند که این دولت را کمک کند؛ اصلاح طلبان بر خلاف گذشته توقعات خودشان را خیلی معقول کرده اند. سخنگوی حزب اعتدال و توسعه بر عدم حضور در ‌ستاد انتخابات اصلاح طلبان و شراکت به جای رقابت با طیف آقای لاریجانی صحبت کرد. دبیرکّل حزب اتحاد ملت ایران گفت: اصلاح طلبان به استراتژی آرامش فعال نیازمندند.
به عبارتی: جلوگیری از احیأ بدنه اجتماعی جنبش و میل به اعتدال گرایی به جای اصلاح طلبی.
اما طرف مهم دیگری در عرصه انتخابات؛ جدای از هر گونه مهندسی‌ وجود دارد و آن نقش مردم است. واقعیت این است که حتی اعتدال گرایان برای ایفای نقش در همان چارچوب مطروحه نیاز به ورود به مجلس از طریق آرای مردم دارند ولی‌ مردم در موقیعت کنونی با حجم زیاد نارضاییها جز برای تغییرات واقعی‌ و رادیکال به صحنه نخواهند آمد. و این همان پوست خربزه‌ای است که جلو پای اعتدال گرایان و اصلاح طلبان انداخته شده است. قرار گرفتن اکثریت مجلس در اختیار اصلاح طلبان و اعتدال گرایان سهل و ممتنع است؛ سهل است چرا که اگر مردم رای بدهند به آنان رای میدهند و ممتنع است چرا که با طرح شعار‌های دست به عصا؛ منفعلانه و بدون جلب توجه مردم به تغییرات واقعی و این بار بدون برنامه اجرایی امکان پذیر برای تغییرات (چگونگی‌ امکان عملی‌ رقابت با جناح انتصابی و متصلب حاکمیت)؛ مردم به صحنه ورود نمی کنند.
طیف دولت و اصلاح طلبان ابزارهایی برای گرفتن رای مردم دارند و ابزارهایی بیشتر را ندارند. مثلا یک ابزار مثبت برای این مجموعه گزارش اخیر یوکیا آمانو مدیرکّل آژانس بین المللی انرژی اتمی‌ در آخرین گزارش به اعضای شورای حکام می‌باشد. وی‌ گزارشی در مجموعه مثبت را بگونه‌ای ارائه کرد که بتواند پرونده «جنبه‌های نظامی احتمالی‌» (پی‌ ‌ام دی) مربوط به برنامه هسته‌ای ایران را بسته و تمرکز را بر اجرای توافق جامع اتمی‌ حاصل در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۵ (۲۳ تیر ۹۴) در وین (برجام) متمرکز نماید که بلافاصله مورد تایید آمریکا نیز قرار گرفت و قرار شد ۱+۵ در جلسه شورای حکام در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵ با مختومه شدن این پرونده موافقت نماید، کاری که روز اجرا توافق هسته‌ای در اوایل سال ۲۰۱۶ میتواند عملیاتی نماید. از بعد داخلی‌ آقای روحانی و طیف همراه وی میتوانند با اعتماد به نفس بیشتری برنامه‌ای را سازماندهی کنند که در انتها با موفقیت در انتخابات بتواند مجلس را برای پیشبرد برنامه‌هایش با خود همراه نماید چرا که مخالفین تندرو وی‌ تمایل داشتند وی‌ را در همین مرحله زمین گیر کنند. ولی‌ با وجود این دستاورد ادامه کار نه‌ تنها سهل نیست بلکه دشوار است. به نظر میرسد اصلاح طلبان به حضور کم رنگ نیز قناعت دارند و موضع کم رمق اعتدالی برای آنها کافیست (تکرار این حرف که همین که مجلسی کمتر تندرو تشکیل شود موفقیت ماست) در حالی‌ که مردم به چنین حضوری بها نمی دهند، چگونه با این ویژگی‌ میخواهند آرا مردم را در سبد خود داشته باشند؟ سیاست حیاتی آنها باید دست کم موارد زیر را شامل شود که از مواضع چنین محافظه کارانه ای بر نمی آید در حالی‌ که راهبرد اصلاح طلبانه در کشور ما از این مسیر سخت که نیاز به مداومت و تکیه به مردم دارد می‌‌گذارد:
- تشریح صادقانه محدود بودن ظرفیت کارکردی نهادهای انتخابی دولت و مجلس به مردم؛ در مقابل؛ گسترده بودن اختیارات نهادهای انتصابی (با این تناسب قوای حقیقی‌ و حقوقی موجود و سعی‌ در امکان تغییر آن در اتکا‌ به مردم) .
- افشا دلایل عدم موفقیت در شعارهای انتخابی قبلی‌ که از مسیر خودانتقادی و افشای بی‌ ملاحظه آن چیزی که در ۸ ساله ۸۴ تا ۹۲ به وقوع پیوسته است می‌گذرد.
- طرح شعارهای مبتنی‌ بر نیاز روز مردم بخصوص در زمینه فسادزدایی و عدالت اجتماعی و تامین آزادیها بصورت برنامه واقع بینانه و قابل اجرا (با توجه به ساختار متصلب و مبتنی‌ بر برتری نهادهای انتصابی در ایران) که باز هم از مسیر حضور اجتماعی توده‌های مردم و تغییر تناسب نیروها و نیز توسل به ظرفیت‌های همچنان اجرا نشده قانونی و بخصوص قانون اساسی‌ (از جمله داشتن طرح اجرایی و واقع بینانه برای عملیاتی کردن فصل حقوق ملت) و نیز از مسیر اندک ظرفیتهای احتمالی‌ جا مانده از انقلاب می‌گذرد.