• چنانچه در این هنگامه آشوب و رقابت، دولت دمشق به عنوان ذی نفع اصلی و ایران به عنوان متحد مهم آن در منطقه با ایفای نقش صحیح و به رسمیت شناختن حقوق مشروع این نیروی سوم در چارچوب یک سوریه واحد و دمکراتیک بتوانند این موازنه سیاسی را به نفع خود رقم بزنند در کارزار نهایی نه تنها موقعیت خود را بیش از پیش تثبیت کرده که حتی محور رقیب را مواجه با گره های کوری می کنند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ٨ اسفند ۱٣۹۴ -  ۲۷ فوريه ۲۰۱۶

موضوع ترکیه و تحرکات این کشور در عرصه داخلی و خارجی هم اکنون به یک معضل بزرگ برای منطقه بحرانی خاورمیانه تبدیل شده است. رد پای آنکارا در طی سال های اخیر در تمامی حوادث ناخوشایند و بحران افکنی در فضای داخلی و منطقه یی به لحاظ ذات رژیم ماجراجو و اقتدارگرای "رجب طیب اردوغان" به خوبی قابل مشاهده است. بعد از انتخابات پارلمانی اول نوامبر ترکیه که حزب "عدالت و توسعه" با هزاران ترفند و مهندسی انتخابات که منجر به پیروزی این حزب گردید، نه تنها دامنه اقدامات مخرب اردوغان کاهش نیافت که حتی انتقام جویی از مخالفان داخلی و دشمنان منطقه یی وی نیز از شدت بیشتری برخوردار شد. به همین دلیل به نظر می رسد که سیاست دولت جدید آنکارا بیش از آنچه ناشی از منطق سیاسی باشد در راستای بحران سازی و بروز یا تشدید آنارشی در حوزه داخلی و خارجی رقم خورده است که می تواند پای ایران را نیز به تله های سیاسی – امنیتی بکشاند. این وضعیت از آنجا دامنه خطرناک تری را به خود می گیرد که فراتر از راهبردهای ماجراجویانه ی حزب عدالت و توسعه، این موقعیت آنارشیک و بحران زی از شخصیت نامتعادل و کینه جویانه اردوغان به عنوان یک حاکم توتالیتر در مناسبات منطقه یی نیز تبعیت کرده و تاثیر می گیرد. رئیس جمهوری اسلامگرای ترکیه با توجه به گسترش دامنه انتقادات داخلی و خارجی نسبت به عملکرد خود در وضعیت انزوایی که به خصوص پس از رویاروی با روسیه گریبان وی و دولت آنکارا را گرفته است، آن چنان خارج از منطق سیاسی دچار تندخویی ناشی از کیش شخصیت گردیده که حتی در کنفرانس مطبوعاتی خود در هفته گذشته در جریان سفر به اکوادور به دلیل اعتراض چند زن فعال حقوق بشری توسط محافظان شخصی وی به ضرب و شتم این معترضان پرداختند. همین عدم رعایت حداقل پرنسیب های سیاسی و اخلاقی از طرف اردوغان به عنوان بالاترین مقام حکومتی ترکیه در شرایطی که وضعیت بحرانی در مرزهای این کشور با سوریه و عراق روز به روز گسترده تر شده و امنیت این کشور و منطقه را تهدید می کند، از اردوغان و نیروهای قهریه این کشور یک بمب ساعتی ساخته که در توهمات سیاسی – امنیتی خود هر لحظه امکان دارد منطقه را غرق در آشوبی کند که می تواند یادآور منازعات و اعمال مخرب عثمانی طی سال های ۱۹۱۴ و در جریان جنگ جهانی اول باشد.

تهدیدات و اعمال مخرب آنکارا در طی هفته های اخیر و بعد از پیشروی ارتش سوریه به کمک جنگنده های روسی به سمت شمال حلب و قطع ارتباط مخالفان و گروه های تروریستی با آن سوی مرز در ترکیه که هم زمان با پیشروی نیروهای دمکراتیک سوریه متشکل از مبارزان کرد و یگان های مدافع خلق به سمت شهرهای "اعزاز" و "تل رفعت" همراه بود، ترکیه را سخت برآشفته کرده است. حملات توپخانه یی ارتش ترکیه به مواضع ارتش سوریه و یگان های مدافع خلق در کنار تهدیدات مداوم آنکارا و ریاض برای دخالت نظامی در سوریه دقیقا در راستای حمایت آشکار از گروه های تروریستی و بازدارندگی از کابوس شکست بزرگ این گروه های متحد انجام گرفته است. با توجه به حضور ایران در سوریه و حمایت تهران از دمشق برای پیشروی به سوی مرزهای شمالی با کمک هوایی روسیه و یگان های حزب الله لبنان، هر گونه تحرک نظامی محور آنکارا – ریاض یک ارتباط مستقیم با منافع و امنیت ایران هم خواهد داشت. به همان نسبت که در این معادله تضاد منافع تهران با محور عربی – ترکی کاملا مشهود و قابل ثبوت است در مقابل انطباق منافع تهران با مبارزان کرد در کانتون های سه گانه "جزیره، کوبانی، عفرین" در شطرنج سیاسی – امنیتی منطقه در قالب حفظ تمامیت ارضی سوریه در فضای جدید به یک امر اجتناب ناپذیر تبدیل شده است. از آنجا که تقریبا دیگر هیچ نیرویی در حوزه ژئوپلتیک منطقه یی نمی تواند موجودیت و بازیگری کردهای سوریه را نادیده گرفته و تاریخ را به عقب برگرداند، منطق سیاسی و عقل سلیم حکم می کند که دیگر بازیگران عرصه بحران، این نیروی سوم را به عنوان متحد در کنار خود داشته باشند. هم اکنون با آخرین خبرهایی که می رسد، نشان می دهد که رهبران نظامی کرد در کانتون عفرین به همراه فرماندهان میدانی ارتش سوریه و مستشاران نظامی روسیه، عملیات و اقدامات نظامی در منطقه عملیاتی را برای سرکوب گروه های تروریست مورد حمایت آنکارا و ریاض در طی نشست هایی در شمال حلب هماهنگ می کنند. از طرف دیگر نیروهای کرد سوری تنها نیروهایی در منازعه چندوجهی بحران می باشند که هم مورد تایید و پشتیبانی دمشق و حامیان وی قرار دارند و هم توانسته اند حمایت واشینگتن و کشورهای اروپایی را نسبت به خود جلب کنند. در چنین شرایطی که رهبران روسیه و ایران در حمایت از دولت "بشار اسد" تقریبا در یک نقطه انفصالی با قدرت های غربی قرار می گیرند، بیش از هر زمان دیگر برای در انزوا قرار دادن رقبای منطقه یی خود می توانند با نزدیکی بیشتر و اتحاد عمل با جناح کرد سوری در هماهنگی با دولت دمشق معادلات نوینی را رقم بزنند که بهترین سپر محافظتی برای خنثی سازی ماجراجویی های اردوغان و رهبران ریاض در مناسبات منطقه یی خواهد بود. ترساندن و ایجاد هراس در منطقه و در بین بعضی از مقامات ایرانی نسبت به خطر ظهور "خودگردانی" محلی در طبق الگوی کانتون های سوری بیش از آنچه ریشه در واقعیت های عینی داشته باشد توهمات و فرافکنی های ناشی از سیاست های دولت آنکارا و کیش شخصیت اردوغان می باشد. در صورتی که این نیروی کردی که بیشترین تضاد را با محور آنکارا – ریاض دارد در آینده بحران سوریه و تحولات منطقه یی بدون تردید یک متحد عینی برای محور روسیه، ایران و سوریه تلقی خواهند شد. هر چند که عادی سازی مناسبات با عربستان و دوری از تشدید تضاد با ترکیه می بایست در محور سیاست های منطقه یی ایران قرار داشته باشد، در آینده ی تحولات منطقه یی اتحاد عمل محور روسیه، ایران و سوریه با کردهای سوریه بهترین حفاظ امنیتی و سیاسی برای حفط منافع ملی این کشورها خواهد بود. تعادل قوای موجود در بحران سوریه بدون در نظر گرفتن و عدم محاسبه این نیروهای کردی ریشه در عقلانیت و پراگمای سیاسی نخواهد داشت و در منازعه یی که دو محور بزرگ منطقه یی و بین المللی روبه روی هم صف آرایی کرده اند، آن نیرویی در آینده موفق تر خواهد بود که بتواند گروه های کرد سوری را به عنوان نیروی سوم در کنار خود داشته باشد.
چنانچه در این هنگامه آشوب و رقابت، دولت دمشق به عنوان ذی نفع اصلی و ایران به عنوان متحد مهم آن در منطقه با ایفای نقش صحیح و به رسمیت شناختن حقوق مشروع این نیروی سوم در چارچوب یک سوریه واحد و دمکراتیک بتوانند این موازنه سیاسی را به نفع خود رقم بزنند در کارزار نهایی نه تنها موقعیت خود را بیش از پیش تثبیت کرده که حتی محور رقیب را مواجه با گره های کوری می کنند که پرداخت هزینه برای آن می تواند این بازیگران را از متن به حاشیه براند.