• سال ۲۰۰۶ سال انتخابات و سال جنبش های انتخاباتی آمریکای لاتین بود. سالی که به دلیل پیروزی پیاپی رهبران و چهره های مخالف آمریکا، بهار انقلابیون نام گرفته است. در بین ۹ کشوری که انتخابات برگزار کردند، مردم ۶ کشور چپ گرایان را برگزیدند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱۹ دی ۱٣٨۵ -  ۹ ژانويه ۲۰۰۷

سال ۲۰۰۶ سال انتخابات و سال جنبش های انتخاباتی آمریکای لاتین بود. سالی که به دلیل پیروزی پیاپی رهبران و چهره های مخالف آمریکا، بهار انقلابیون نام گرفته است. ۱۰ کشور بزرگ منطقه ای که روزگاری به عنوان حیاط خلوت آمریکا معروف بودند، سرنوشت تازه ای را برای خود رقم زدند. در بین این ۹ کشور مردم ۶ کشور چپ گرایان را برگزیدند. اما پرواضح است که این تصمیم مردمی خوشایند ساکنان کاخ سفید که سال ها نگاهشان به منابع غنی و بی کران طبیعی آمریکای لاتین خیره شده است، نیست. آمریکا ترجیح داده از آمریکای لاتین همانند سال های متمادی پیش به عنوان یک پایگاه امن بهره گیرد.
حال با جنبش های سیاسی جدیدی که بر پایه انتخاباتی آزاد ظهور کرده اند رویاها و نقشه های دیرینه آمریکا به هم ریخته است.
نخستین کشوری که در این روند پیشگام شد، «بولیوی» بود. از ژانویه ۲۰۰۶ «اوو مورالس» رهبر جنبش سوسیالیسم که با کسب ۵۳ درصد آرا، از رقبای خود پیشی گرفته بود، به عنوان رئیس جمهور استقلال طلب بولیوی سوگند یاد کرد. «اوو مورالس» که از دوستان نزدیک چاوز به شمار می آید، سیاست هایش را نیز مطابق الگوی چاوز پیش برد. او سیاست لغو خصوصی سازی را مطرح و اعلام کرد تمام تولیدکننده های صادرات مربوط به درخت کک باید زیرنظر دولت قرار گیرند.
«اوو مورالس» که طبق قوانین بولیوی برای ۵ سال پست ریاست جمهوری این کشور را در دست خواهد داشت، وعده داده است با اصلاحات اقتصادی خود، این کشور را دوباره از نو بسازد از همین روست که صنایع هیدروکربن بویژه گاز این کشور ملی شد.

دومین کشوری که در سال ۲۰۰۶ شاهد جنبشی انتخاباتی بود، شیلی است. در دور دوم این انتخابات که ۱۵ ژانویه ۲۰۰۶ صورت گرفت میشله باشله که از جمله شکنجه شدگان به دست حکومت دیکتاتوری پینوشه است و پدرش نیز در همین دوره کشته شده است، با ۵۳ درصد آرا بر رقیب خود «سباستین پینرا» یکی از میلیاردهای شیلی پیروز شد.
انتخاب باشله برای شیلیایی ها بسیار خاطره انگیز بود. «باشله» بعد از دوران زندان به «برلین» گریخت و سال ۱۹۷۹ به کشور بازگشت و در سال ۱۹۸۰ زمانی که مردم دیگر حاضر نشدند زیر بار حکومت پینوشه زندگی کنند، وزیر بهداشت دولت «ریکاردو لائوس» شد. «میشله باشله» از دید ناظران یک سوسیالیست میانه است. «میشله باشله» طبق وعده های خود بر آن است که شیلی از فقر و تنگدستی خلاص شود و به سوی جامعه ای آزاد حرکت کند. «باشله» در عین داشتن کرسی ریاست جمهوری، عضو شاخص حزب سوسیالیست است که از سال ۱۹۹۰ تاکنون حزب حاکم شیلی بوده است.

نتیجه رویدادی که در انتخابات کاستاریکا بوقوع پیوست برخلاف زنجیره حوادث آمریکای لاتین بود. ۵ فوریه ۲۰۰۶ «اسکار آریاس»، برنده انتخابات ریاست جمهوری کاستاریکا شد.
چهره ای لیبرال که بزودی به حریفی برای کاسترو و چاوز تبدیل شد.
او در سال ۱۹۸۷ بخاطر فعالیت هایش برای به امضا رساندن توافقنامه صلح میان کشورهای آمریکای مرکزی (گواتمالا، السالوادور، هندوراس و همچنین نیکاراگوئه) موفق شد جایزه صلح نوبل آن سال را از آن خود کند. «آریاس» در سال ۲۰۰۶ نیز کاندیدای ریاست جمهوری شد و موفق شد تنها با ۱۸‎/۱۶۹ رأی بیشتر رقیب خود «اتون سولیس» را که گرایش چپ میانه داشت، شکست دهد.
«آریاس» در انتخابات ۲۰۰۶ بیش از همه از حمایت رسانه های غرب برخوردار بود و همین یکی از دلایل پیروزی او قلمداد می شود. اکنون او تنها تکیه گاه آمریکایی ها در مواجهه با رهبران جدید آمریکای لاتین است.

مردم کلمبیا، ۲۸ ماه می برای دومین بار پیاپی به سیاستمداری رأی دادند که اصلاحات اجتماعی در کلمبیا را به نام خود ثبت کرده است. این نخستین بار در تاریخ کلمبیا است که مردم دو بار پیاپی به یک فرد رأی می دهند. این آرا در واقع دستمزد آلوارو اوریبه است کسی که سال ۲۰۰۲ به عنوان چهل وسومین رئیس جمهور کلمبیا حکومت را در اختیار گرفت و در سال ۲۰۰۶ نیز دوباره انتخاب شد.
«اوریبه» فعالیت های سیاسی خود را از ۱۹۷۶ در زمان ریاست جمهوری «آلفونسو لوپز میشلسن» شروع کرد. در سال ۱۹۸۳ پدر او به دست شورشیان «فارک» کشته شد. بیشترین فعالیت «اوریبه» بر مبارزه با مواد مخدر متمرکز شده است و همین باعث شد تا در انتخابات امسال ۶۲ درصد آرا را از آن خود کند. این درحالی است که خط مشی وی به عنوان یک رجل سیاسی همواره موضوع مورد مجادله مخالفان و موافقان خود بوده است.

کشور بعدی که نسیم انتخابات در آن وزیدن گرفت پرو بود. در انتخابات ۳ ژوئن پرو دو نامزد حضور داشتند. «اولانتا هومالا» عضو حزب ناسیونالیست رادیکال با گرایش های چپ گرایانه و «آلن گارسیا» کسی که در فاصله سال های ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۰ نیز بر مسند ریاست جمهوری پرو نشسته بود. در نهایت شمارس آرا در پرو حاکی از پیروزی «آلن گارسیا» با مجموع ۵۳ درصد آرا بود.
«آلن گارسیا» افکاری راستی دارد و به همین لحاظ هم در دوره نخست ریاست جمهوری خود و هم در این دوره روابط نزدیکی با واشنگتن بر قرار کرده است. او دیدگاهی منفی و رقابت جویانه نسبت به چاوز دارد و روابط خصمانه او با ونزوئلا طوری است که چاوز خواستار عذر خواهی وی از ملت ونزوئلا شده است.

دوم جولای نوبت مکزیک بود که سرنوشت آینده سیاسی خود را در هیاهوی رقابت جناح های درگیر مشخص کند. در انتخابات مکزیک ۵ کاندیدا حضور داشتند که سه نفر از آنها نام آور بودند: «روبرتو مادرازو»، «اوبرادو» و «فیلیپه کالدرون». که در نهایت «فیلیپه کالدرون» موفق شد با ۳۶‎/۳۸ درصد آرا بر رقبای خود پیشی بگیرد.
گرایش سیاسی «کالدرون» راست میانه است و در سخنرانی های انتخاباتی خود وعده داده است در کنار اصلاحات اقتصادی، وضع اجتماعی مکزیک را نیز بهبود بخشد. او در عین حال عضو حزب ملی مکزیک با گرایش راست است که وی میان سال های ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۹ ریاست آن را برعهده داشت.

انتخابات ۲۰۰۶ برزیل، از هیجان سیاسی بالایی برخوردار شد.
کشوری که در ۲۹ اکتبر، خود دیگر بار به چپگرایان آغوش گشود. «لولا داسیلوا» که در دوره قبل نیز برنده انتخابات شده بود، برای بار دوم با کسب ۶۰ درصد آرا، موفق شد همچنان کرسی ریاست جمهوری برزیل را در اختیار بگیرد. انتخابات برزیل در دو دور برگزار شد که در دور دوم «لولا داسیلوا» از جناح چپ و «جرالدو الکمین» عضو حزب سوسیال دموکرات که می توان او را نماینده طبقه صاحب ثروت برزیل دانست، حضور داشتند. «لولا» بزرگترین هدف دولت خود را جهانی شدن برزیل خوانده است. او سیاست های خود را طوری تنظیم کرده که درست مخالف آن چیزی است که آمریکا برای برزیل ترسیم کرده بود.
درست به همین دلیل بود که آمریکا در انتخابات سال ۲۰۰۶ برزیل تمام توان خود را به کار گرفت تا «لولا» را از صحنه رقابت ها بیرون کند. اما لولا که همچنان تلاش خود را صرف بهینه سازی وضع اقتصادی برزیل کرده، موفق شد با ۶۰‎/۸ درصد آرا از رقیب خود «الکمین» با ۳۹‎/۱۷ درصد آرا پیشی بگیرد.

بعد از برزیل نوبت نیکاراگوئه بود تا در ۵ نوامبر به بازگشت انقلابیون ساندنیست به صحنه سیاست خوشامد گوید. در نیکاراگوئه مردم به سراغ کسی رفتند که پیشتر یکبار او را در چنین پستی آزموده بودند. «دانیل اورتگا»، کسی که در سال های ۱۹۸۵ و ۱۹۹۰ نیز حاکمیت کشورش را در دست داشت و معروف ترین چهره کنونی ساندنیست ها، در نیکاراگوئه است. اورتگا در این انتخابات باید ۳ رقیب خود را کنار می زد. این سه رقیب «ادواردو مونته آلگره»، عضو حزب لیبرال ملی؛ «ادموند و جارکوین» و «خوزه ریزو» که او نیز عضو حزب لیبرال است، بودند. نکته مهم در پیروزی اورتگا این است که وی از مخالفان تاریخی واشنگتن به حساب می آید و مردم او را به دلیل افکار بشدت غیر لیبرالش برای احراز پست ریاست جمهوری برگزیدند. البته برخی ناظران پرهیز او در سخنرانی های انتخاباتی اش از موضعگیری علیه آمریکا را نشانه گرایش های راست تلقی کردند. اما این که او در ۵ سال آینده چگونه عمل کند، هنوز مشخص نیست.

اکوادور با انتخابات ۲۹ نوامبر خود به حلقه ای قدرتمند از زنجیره کشورهای مخالف کاخ سفید آمریکای لاتین تبدیل شد. انتخابات اکوادور در دو مرحله برگزار شد. در دور نخست انتخابات که ۱۵ اکتبر برگزار شد ۱۳ نفر کاندیدا بودند که از میان آنها «آلوارو نوبا» تاجر موز و نماینده طبقه مرفه اکوادور در مکان نخست قرار گرفت و «رافائل کوره آ» باگرایش چپ مکان دوم انتخابات را احراز کرد. در دور دوم انتخابات یعنی ۲۶ نوامبر صف آرایی این دو نامزد دیدنی بود. برخلاف آنچه انتظار می رفت «کوره آ» توانست با ۵۶‎/۶۷ درصد آرا از «نوبا» که ۴۳‎/۳۳ درصد آرا را به دست آورده بود، جلوتر بایستد.
کوره آگفته است نظام سیاسی اکوادور نیاز به بازنگری کلی دارد. وی همچنین وعده داد که مقابله با کشورهای سلطه طلب جهان را در سر لوحه کارش قرار خواهد داد و در این راستا سیاست نفتی اکوادور را دگرگون خواهد کرد.

آخرین کشوری که در سال ۲۰۰۶ انتخابات شگفتی ساز را تجربه کرد، ونزوئلا بود. روز سوم دسامبر هوگو چاوز که از سال ۱۹۹۹ همین پست را در اختیار داشت، برای بار سوم به عنوان رئیس جمهوری ونزوئلا انتخاب شد. رقیب چاوز در این انتخابات «مانوئل روزاس» حاکم استان زولیتا و عضو حزب «عصر جدید» (UN Nueo Tiempo) بود.
انتخابات ونزوئلا چنان که انتظار می رفت پر از شور و هیجان بود در انتخابات سوم دسامبر ونزوئلا ۹۸‎/۲۹ درصد واجدین شرایط ونزوئلا در انتخابات شرکت کردند که از آن میان «هوگو چاوز» موفق شد با ۶۲‎/۸۷درصد آرا انتخاب شود.
به این ترتیب زنجیره جنبش های انتخاباتی آمریکای لاتین با پیروزی دوباره لیدر چپگرایان در ونزوئلا تکمیل شد.

منبع: روزنامه ایران