• در هفتمین فوروم جهانی نایروبی در باره مبارزات اجتماعی پایه ای در آفریقا بحث و گفتگوی فراوان شد و شرکت کنندگان با هم انتقال تجربه نمودند و از یکدیگر یاد گرفتند که چگونه متحدا کارزارهای منطقه ای و جهانی سازماندهی نمایند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۶ بهمن ۱٣٨۵ -  ۲۶ ژانويه ۲۰۰۷

نایروبی:
مایما محمود از یک مقر پناهندگی جنوب غربی الجزیره به فوروم جهانی نایروبی آمده است. او برای رسیدن به این کنفرانس بزرگ روزها در راه بوده است. اما در چهره این مادر پیچیده در پارچه بزرگ نارنجی رنگ، هیچگونه اثری از خستگی دیده نمی شود. وی در میان آفتاب سوزان نایروبی ساعت هاست که با خود پرچم کشورش را که به طور رسمی دیگر وجود ندارد حمل می کند. او به کسانی که اطرافش جمع شده اند و چیزی در باره اختلافات سی ساله این منطقه نشنیده اند می گوید: "صحرای غربی آخرین مستعمره آفریقائی است و هم اکنون کشور من در اشغال مراکش است".
محمود همکار محمد فاضل می گوید: "مراکشی ها فسفر این منطقه را استخراح می کنند و ماهیهای دریا را تماما صید می کنند و وجب به وجب صحرا را بدنبال نفت شخم می زنند". در منطقه شمال غربی صحرای آفریقا نزدیک به ۲۴۰۰ کیلومتر زمین را ارتش جنبش آزادی بخش صحرا "پولی سارو" از سایر نقاط جدا ساخته است.
در مناطق زیر اشغال مراکش هیچ کسی پذیرفته نمی شود حتی سازمانهای کمک رسانی جهانی. سازمان ملل متحد از زمان بیرون رفتن قدرت های اشغالگر اسپانیا از این منطقه خواستار رفراندم در باره سرنوشت آینده صحرای غربی شده است. اما با وجود صادر شدن ٣۰ قطعنامه از سوی شورای امنیت اما دولت مراکش از برگزاری رفراندم در این منطقه خودداری می کند.
مامیا محمود می گوید: "این تاریخ آفریقا است و همانطوری که ششمین فوروم جهانی تصمیم گرفت باید "مقاومت از سوی بدنه جامعه انجام پذیرد و همچنین راه حل هم از سوی بدنه جامعه ارائه شود".
فعالین از تمامی مناطق آفریقا در باره اختلافات و مبارزات مقالاتی ارائه نموده اند و در این باره با دیگران به بحث و گفتکو نشسته اند. همچنین جنبشی که تا به امروز بصورت غیرقانونی در این منطقه فعالیت می کند به هفتمین فوروم جهانی اعتماد نموده و خود را در ملاعام عیان نموده است. همچنین گروه های هموسکسوئل و لزبین کنیائی که غیرقانونی اند و بطور زیر زمینی فعالیت می کنند در اطراف محل فوروم چادرهای خود را بر پا نموده اند. هنری نماینده هموسکسوئل ها که از شهر کویری مومباسا می آید می گوید: "باید به این وضع پایان داد. ما خواهان حقوق مساوی با دیگر شهروندان می باشیم".
علاقه و توجه ده ها هزار شرکت کننده از سرتاسر جهان در فوروم جهانی نایروبی یک گونه انگیزه ایجاد نموده است که حتی جوان ۲۷ ساله ای که در مرکز زیمباوه زندگی می کند اعلام می کند که: "هر گاه که ما می خواهیم همدیگر را ملاقات کنیم و با هم به شور بنشینیم، پلیس فورا به ما حمله می کند". او می گوید: "رئیس جمهور ما روبرت موگابه حتی یکبار هم که شده به این مسئله که افراد اپوزیسیون تحت تعقیب قرار می گیرند نه اشاره کرده و نه رد نموده است. بسیاری به من بد و بیراه می گویند که چگونه من به خودم اجازه می دهم که به یک قهرمان قدیمی جنبش آزادی بخش برخورد کنم".
موگابه برای بسیاری از چپ ها هنوز شخصیتی محبوب است درست به مانند کائوندا اولین رئیس جمهور زامبیا. کائوندا که زامبیا را به استقلال رساند سوسیالیسمی آفریقائی را بنیان نهاد، اما به مرور زمان خود تبدیل به قدرتی آتوریته شد و در ابتدا اپوزیسیون و در نهایت تمامی گروه های مستقل را زیر فشار قرار داد. او تا زمانی که بعد از ۲۷ سال قدرت را از دست داد درست به مانند موگابه همواره رئیس دولت بود.
اینکه کوئوندا در روز افتتاح فوروم جزء سخنرانان قرار داشت برای جوان ۲۷ ساله زیمباوه ای مورد سئوال بود و گفت: "چگونه می توانیم چنین شخصی را اجازه بدهیم که در این جا صحبت کند آنهم در سحنرانی افتتاح فوروم؟".
البته کوئوندا در روز افتتاح فوروم استثمار و فشار را محکوم نمود و گفت: "جامعه متمدن باید کنترل بر موضوعات اجتماعی داشته باشد و در مقابل هر گونه استثمار و فشار مقاومت و مبارزه نماید".
در روز افتتاح فوروم در حدود ۲۰۰ چهره محبوب جهان در لیست سخنرانان قرار داشتند که از جمله چند نفرشان برنده جایزه نوبل صلح بودند. نلسون ماندلا که از طریق ویدئو برای فوروم پیام فرستاده بود گفت: "ما باید متحدا جهانی را به وجود آوریم که در آن هر کسی بتواند از توانائی خود به نحو احسنت استفاده کند". همسر ماندلا که این سخنرانی ویدئوئی ماندلا را به فوروم آورده بود و قرار بود در باره خاطرات مبارزات آزادیبخش آفریقا و مبارزان آن صحبت نماید بدون دلیل سخنرانی نکرد. همچنین دسموند توتو کشیش آفریقای جنوبی برنده جایزه نوبل در سخنرانی خود در روز افتتاح فوروم گفت که: "این فوروم جهانی شانسی بزرگ برای آفریقاست و از این طریق آفریقا باید بیدار شود. جامعه متمدن جهان فریاد می زند که آفریقا بپا خیزد. تا زمانی که فقر و بیچارگی و بی پناهی این چنین بشدت وجود دارد هیچکس نمی تواند بنام "جنگ بر علیه تروریسم" برنده شود. ما تنها یک کره خاکی داریم که باید خیلی خوب از آن مواظبت کنیم تا بتوانیم همه در آن به راحتی زندگی کنیم".   

اخطار از هندوستان
دالای لاما یکی دیگر از سخنرانان روز افتتاح فوروم و برنده جایزه نوبل از آنجا که با سفر وی به کنیا موافقت نشده بود، خود در سخنرانی حضور نداشت. سفارت کنیا در دهلی برای دومین بار از مراجع تبتی جواب منفی برای اجازه سفر لاما گرفته بود. در سال ۱۹۹۹ دانیل آراپ موئی رئیس جمهور اسبق در باره تمرد در ارائه جواز سفر به دالای لاما گفته بود که این مسئله می تواند رابطه خوب ما را با چین کدر کند".
سه زن دارنده جایزه نوبل جهان متحدا در فوروم نهادی با موضع مبارزه جویانه شکل دادند. شیرین عبادی فعال جنبش زنان و وکیل ایرانی برنده جایزه نوبل در سخنرانی اش گفت که "جنبش حقوق بشری در ایران باید دو شمشیر داشته باشد. یکی برای اینکه بتواند بر دولت استثمارگر پیروز شود و دومی برای اینکه بر علیه آمریکا پیروز شود. آمریکائی که دخالتش در سیاست ما روز بروز غیرقابل تحمل تر می شود ".
شیرین عبادی متحد با جودی ویلیام و وانگری ماتهای فعال محیط زیست از کنیا "نهاد زنان صاحب جایزه نوبل صلح" را در فوروم جهانی تشکیل دادند. این نهاد در نظر دارد فعالان حقوق بشری را تقویت و از آن پشتیبانی نمایند. جودی ویلیام در جمع شرکت کنندگان فوروم گفت "ما می خواهیم که زنان جهان در صلح و مساوات زندگی کنند". خانم ماتهای فوروم جهانی را بعنوان امکانی برای ایجاد نهادهای کوچک آفریقائی در جهت گسترش خواسته هایشان نامید و گفت "ما در اینجا می توانیم بسیاری از انسانها را ملاقات کنیم که با مشکلات و مبارزه ای چون ما روبرو و درگیر هستند و ما از یکدیگر یاد می گیریم".
واندانا شیوا از هندوستان در برابر صدها دهقان زن در باره تجربیات کشورش در زمان "انقلاب سبز" که در اواسط سال های ۶۰ می بایست مشکلات تغذیه ای هندوستان را حل کند، صحبت نمود و گفت "اجرای "انقلاب سبز" تنها در پنجاب باعث شد که یک دهم زمین های این منطقه بطور کامل نابود شوند". این خانم دارنده جایزه نوبل آلترناتیو از این نگران است که آفریقا همان تجربه تلخ را تکرار کند. زیرا که در حال حاضر بنیاد ملیندا گایت برنامه ۱۵۰ میلیون دلاری را برای اجرای "انقلاب سبز" در آفریقا اعلام نموده است. وی در این باره می گوید "دهقانان هندی قوی هستند و قرن هاست که یک چنین مشکلات عظیمی را از سر گذرانده اند اما با این وجود "انقلاب سبز" برای آنها خیلی دردناک بود. بسیاری از دهقانان که در اثر این طرح از هستی ساقط شدند دست به خودکشی زده و خود را از بین بردند".
در استادیوم های ناتمام منطقه کاسارانی در شمال شرقی نایروبی هزاران نفر در سمینارهای بر علیه پیمان های تجاری فراملیتی، انتظارات تهی دستان از کنفرانس سران "گ ٨" و یا آینده اتحادیه های کارگری آفریقا و جهان عرق ریزان نشسته اند و به بحث ها گوش می کنند. بسیاری از گروه ها در محوطه اطراف استادیوم تظاهرات های کوچک خود جوشی را برپا نموده اند و خواهان برپائی جهانی با عدالت می باشند که در آن تمامی گروه های مختلف مردمی برسمیت شمرده شوند. شروع فوروم جهانی خود با برپائی تظاهرات عظیمی بود که بشکل کارنوالی از ملت های مختلف با شرکت بیش از ۲۰.۰۰۰ نفر از فقیرترین منطقه آفریقا منطقه کبیرا تا محل برگزاری فوروم براه افتاد.
آنچه که در تظاهرات و در خود فوروم کمتر دیده می شد حضور شرکت کننده گانی از آمریکای لاتین بود. طرفداران رئیس جمهور چاوز که در سال ۲۰۰۵ در فوروم جهانی پورتوآلگر شرکت نموده بود و در آنجا نظرات جنبش اجتماعی ونزوئلا را طرح نموده بود. ادگاردو لاندر منتقد سیاست های چاوز در حالی که به شخصیت پرستی بخشی بزرگ از چپ های آمریکا لاتین انتقاد داشت گفت: "همبستگی بی قید و شرط با چاوز تنها به تمایلات غیردمکراتیک و آتوریته طلبی خواهد انجامید".
همچنین چیکو وایتاکر از برزیل که یکی از بنیان گذاران فوروم است و اخیرا به دریافت جایزه نوبل آلترناتیو موفق شده است از اینکه چاوز این بار در فوروم شرکت ندارد ابراز رضایت کرده و می گوید: "برخی اعتقاد دارند که هدف قرار گرفتن یک چپ قوی بر بالاترین مقام دولتی است. اما حتی اگر یک دولت نیات خوب هم داشته باشد اجازه ندارد جامعه متمدن را آنطور تحت فشار قرار دهد که چاوز قرار داده است".
برای پروفسور ادوارد اویوجی که یکی از سازماندهان فوروم در نایروبی است و در مدت زمان رئیس جمهور موئی رژیم کنیا بارها به زندان افتاده است، همان چاوز هم امیدی خوب است وی می گوید: "اگر فوروم جهانی بتواند هوگو چاوزی آفریقائی پرورش دهد من هیچ تاسف نخواهم خورد و تازه خوشحال هم خواهم شد. حتی من می گویم ما یک چاوز نمی خواهیم بلکه چاوزهای بسیار می خواهیم. ما احتیاج به کسانی داریم که آماده باشند برای تغییرات در این قاره مبارزه کنند".

خطر اروپا
اینکه این مبارزه برای تغییرات همچنین در پایان فوروم جهانی امسال ادامه خواهد داشت از اهداف مهم سازماندهان فوروم جهانی است. یک روز کامل فوروم به ایجاد و سازماندهی شبکه هائی برای ارتباط جنبش های اجتماعی آفریقا و جهان و همچنین تدارک آکسیون ها و کارزارهای مختلف منطقه ای و جهانی گذشت. تدارکاتی که در گذشته به علت طولانی بودن بحث های تئوری دچار کمبود وقت می شد. چیکو وایتاکر می گوید "این شانسی بزرگ برای جامعه متمدن ضعیف آفریقا است که در طولانی مدت به قوت برسد".
کارزار مهمی که نقطه محوری فوروم امسال است در روز دوم فوروم با یک مارش به نمایندگی کمیسیون اروپائی در کنیا شروع گردید. روی کارت پستال هائی که در فوروم پخش می شد نوشته شده است "دست جدید اروپا به سوی آفریقا". عکسی روی کارت پستال قرار دارد که یک زن آفریقائی را نشان می دهد که یک دست سفید در حال خفه کردنش می باشد. این عکس اشاره به پیمان "ا پ آ" که پیمان شراکت اروپا با دولت های آفریقائی است می نماید.
مارتین گوردون از سازمان کمک های کریستین اید می گوید: "این پیمان در حال حاضر خطری است جدی برای فقیرترین بخش های جوامع آفریقائی".   زمانی در پایان سال ۲۰۰۷ این پیمان "لومه" به اجرا درمی آید که ۷۵ کشور آفریقائی از دسترسی به بازار اروپا آنطور که خود می خواهند محروم گشته و اتحادیه اروپا قصد دارد با این پیمان شراکت جای خالی آنرا پر کند. البته گوردون هیچگونه شراکتی در این پیمان نمی بیند زیرا که اتحادیه اروپا از آفریقا خواسته است که اگر آفریقا می خواهد به بازارهای اروپا راه داشته باشد باید مرزهای خود را بروی کالاهای اروپائی به آفریقا بطور کامل باز کند. گوردون اخطار می دهد که با اجرای این پیمان بازارهای آفریقا در تمامی اضافه تولید اروپا غرق خواهد شد. در آفریقای غربی با تعرفه گمرکی بسیار پائین اش برای سراسر جهان همین حالا دولت ها تا ۱۰% درآمدهای مالیاتی خود را از دست می دهند. "ا پا آ" را متوقف کنید نام کارزاری است که از سوی گروه های آفریقائی و همچنین اروپائی در فوروم مورد قبول قرار گرفت. یک چنین قدم مشخصی بسوی مساوات و برابری جنبش های شمال و جنوب جهان شاید بزرگترین موفقیت فوروم اجتماعی جهان در نایروبی است.

جهانی دیگر ممکن و ضروری است.

نویسنده: Marc Engelhardt