اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۵ اسفند ۱٣٨۵ -  ۲۴ فوريه ۲۰۰۷

در تاریخ ۱۵-۲-۲۰۰۷ به مناسبت سالروز اعلام همبستگی با کارگران ایران از طرف نهادهای بین المللی، جلسه ای از طرف فعالین اتحاد بین المللی با حمایت اتحادیه "س ژ ت "در پاریس برگزار شد.
یداله خسروشاهی در ایتدای چلسه بحثی را ارائه داد که توجه تان را به آن جلب می کنیم.


نگاهی گذرا به وضعیت امروز اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کارگران درایران

برای روشن شدن بهتر موقعیت فعلی کارگران در ایران، در ابتدا به وصعیت امروز اقتصادی کارگران می پردازم. آنگاه ضمن بررسی وضعیت سیاسی آنها ، با مروری به گذشته تشکل یابی کارگران، موقعیت فعلی آنها را از نظر تشکل یابی مورد بررسی قرار داده ضمن تاکید بر موانع موجود تشکل یابی، به نهادهای موجود کارگری اشاره ای خواهم داشت و سعی خواهم کرد کمتر صحبت کنم تا جوابگوی سئوالات حاضزین باشم

موقعیت اقتصادی کارگران

در یک جمله می توان چنین اظهار نظر کرد که موقعیت فعلی اقتصادی کارگران در ایران حتا قابل مقایسه با ۵۰ سال پیش نیست و در وضعیت بسیار نامناسب اقتصادی نگهداشته شده اند. در سال ۵٨ یعنی یکسال بعد از انقلاب حد اقل دستمزد کارگران معادل ٨ دلار آمریکایی بود. پس از گذشت ۲٨ سال و بدون در نظر گرفتن هر گونه بهبودی در شرایط زندگی کارگران، اگر امروز همان ٨ دلار در روز به کارگران پرداخت شود،( با احتساب هر دلارحدودآ معادل هزار تومان) بایستی حد اقل دستمزد روزانه کارگران ٨۰۰۰ تومان و ماهیانه ۲۴۰ هزار تومان باشد. در صورتیکه حد اقل دستمزد اعلام شده از طرف دولت ماهیانه ۱۵۰ هزار تومان است. که البته این حداقل نیز به اکثریت کارگران تعلق نمی گیرد. چرا که بیش از ۹۶ در صد کارگران در کارگاه های کوچک زیر ۵ و ده نفر مشغول کارند که با مصوبه مجلس شورای اسلامی از شمول قانون کار بیرون گذاشته شده اند. و طبق اخبار مندرج در سایت های دولتی از جمله سایت "ایلنا"، ( خبرگزاری کار ایران) در بیشتر کارخانجات و محیط های کاری دستمزد کارگران ۷۰ هزار تومان در ماه است. که در کارخانجات متعدد این دستمزدها از یک ماه تا یکسال به تعویق می افتد.
از طرف دیگر بر مبنای گفته آقای حسین زاغفر مشاور وزیر رفاه و تآمین اجتماعی خطر فقر برای یک خانواده ۵ نفره در تهران ۴۰۰ هزار تومان و در سیستان و بلوچستان ۱۷۲ هزار تومان است که مشاهده می شود متوسط خطر فقر در ایران حدود ٣۰۰ هزار تومان می باشد. که با احتساب سال ۵٨ مشخص می شود که   دستمزد کارگران نسبت به سال ۵٨ (بدون احتساب هرگونه بهبودی در شرایط زندگیشان) حدود ۴٨ تا ۵۰ در صد کمتر است . که می توان گفت کارگران در ایران از نظر اقتصادی زیر خطر مرگ تدریجی زندگی می کنند. با توجه به کرایه سرسام آور مسکن که نزدیک به سه چهارم دستمزد را در بر میگیرد، حاشیه نشینی در کنار شهرهای بزرگ و زندگی در حلبی آبادها رو به گسترش است. بنا بر آمار سرشماری سال جاری، جمعیت ایران ۷۰ میلیون و ۴۹ هزار و ۲۶٣ نفر است. که از این تعداد ٨ میلیون در حاشیه شهرهای بزرگ زندگی می کنند. در تهران نزدیک به ۵/۵ میلیون نفر در حاشیه شهر سکونت دارند. که از تمامی امکانات شهری محروم هستند و به همین دلیل و با توجه به سیل میلیونی بیکاری در ایران که بر مبنای آمار رسمی ۴ میلیونی است، در ایران اعتیاد، تن فروشی و بازار سیاه فروش کالاهای مورد نیاز مردم در جامعه نهادینه شده است. سن متوسط اعتیاد ۱۲ سال و از هر سه نفر یکنفر در ارتباط با مواد مخد قرار دارد. باندهای فروش زنان ایرانی در کشورهای عربی و فروش کلیه از مسائل دیگری است که هر روز در بعضی از نشریات دولتی در مورد آن صحبت می شود. دولت رسمآ قیمت یک کلیه را یک میلیون تومان اعلام کرده است و مراکزی برای این کار دائر نموده است. این فشار اقتصادی در زمانی به کارگران وارد می شود که رژیم رسمآ میلیون ها دلاز به بازسازی لبنان اختصاص می دهد، برای هر خانواده در لبنان که منزلش خراب شده ده هزار دلار اختصاص می دهد، میلونها دلار به حماس فلسطین کمک مالی می کند و در خفا مخارج سنگینی برای حمایت از جننبشهای اسلامی در منطقه و سایر نقاط دنیا به مصرف می رساند. ولی شهرهای خوزستان که بر اثر جنگ ٨ ساله خراب شده هنوز به همان صورت رها شده و دستمزد کارگران تا مه ها پرداخت نمی شود..

موقعیت سیاسی کارگران
در ابتدا بایستی اذعان داشت که طبقه کارگر ایران از لحاظ سیاسی و رسیدن به ضرورت سازمانیابی گامهای بسیار اساسی به جلوبرداشته و از لحاظ نظری بطور عینی در حال اعتلا است. در هیچ مقطعی فعالین کارگری با پذیرش تمامی خطرها با اسم و رسم واقعی این چنین در جلو صحنه مبارزه نبوده اند. طرح مسائل کارگری ایران و بعد حمایتهای بین المللی از مبارزات و خواسته های کارگران ایران در تاریخ جنبش کارگری بی سابقه است. سندیکای کارگران واحد به عضویت رسمی کنفدراسیون کارگران حمل و نقل جهانی درآمده است. اخبار کارگری ایران به سرلوحه رسانه های گروهی بین المللی مبدل شده است. ارتباط مستقیم جنبش کارگری و فعالین جلو صحنه آن با نهادهای بین المللی کارگری برقرار شده است. در هیچ دورانی این همه حرکت اعتراضی از جانب کارگران بوقوع نپیوسته و کارگران در صحنه مبارزه علنی با رژیم نبوده اند.
در صد تحصیل کردگان در میان کارگران نسبت به ٣۰ سال پیش یک حرکت صعودی داشته است. در موقیت کنونی اکثر کارگران جذب شده در بازار کار دیپلمه هایی هستند که بخاطر ضعف مالی قادر به ادامه تحصیل در دانشگاه ها نشده و جذب بازار کار شده اند و برای اولین بار در تاریج دانشگاهی دو سال پیش تعداد ۵۶ در صد فارغ التحصیل شدگان دانشگاهی را زنان تشکیل می دادند. در بسیار از صنایع دارو سازی زنان با داشتن مدرک لیسانس بعنوان کارگر ساده مشغول کارند. بلوغ سیاسی کارگران که نمود خود را در تظاهرات خیابانی مختلف نشان داده، مشخص میکند که کارگران از نظر درک و شعور سیاسی به درجه بسیار بالایی رسیده اند. ایجاد کمیته های مخفی در مراکز کارگری مختلف و سازماندهی اعتراضات و اعتصابات متعدد توسط همین فشر آگاه کارگری به پیش برده می شود. طبق آمار موجود، اعتصابات و اعتراضات کارگری در یکسال گذشته (از ژانویه ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷) چهار برابر اعتصابات ثبت شده دوران قبل از سال ۵۶ بوده است. لذا با توجه به وضعیت سیاسی موجود در جنبش کارگری ایران و بودن یک کادر تحصیل کرده و آگاه در میان کارگران و با توجه به مبارزات ۲٨ سال گذشته و با استفاده از تجریبات دوران انقلاب ۵۷ می توان گفت در صورت پیدا شدن کوچکترین روزنه و تغییر توازن قوا در جامعه به نفع مردم ستمدیده، تشکلات مستقل کارگری بفوریت سازمان دهی خواهند شد. و کارگران در حرکت انقلابی آینده در رآس حرکت مردم قرار خواهند گرفت و برای ایجاد یک جامعه عاری از استثمار فعالیت های خود را به پیش خواهند برد.
موقعیت تشکل یابی کارگران در ایران.
قبل از سال ۵۷ در مراکز کاری مختلف کارگران دارای تشکلات سندیکایی خود بودند. که غالبآ ساواک کلیه فعالیت های آنان را از طریق مهره های خود زیر نظر داشت. شاه با اعلام تک حزبی در ایران و شکل گیری حزب رستاخیز دولت ساخته، در بخش کارگری نیز تشکلی به نام " سازمان کارگران ایران" بوجود آورد. در رآس این تشکل وزیر کار، یکنفر سناتور و دونفر نماینده مجلس را گذاشتند. ( سناتور بلوری، اسحاقی نژاد و پوربردباری که نمایندگان مجلس و نماینده سندیکای نفت در تبریز و تهران بودند.) این تشکل زیر نظر مستقیم بخش کارگری ساواک وتیمسار پرنیان فر بود. سازمان کارگران در تهران و شهرستانها شعباتی را دائر کرده بود و افرادی را در راس آنها گذاشته بود. فعالیت اصلی این سازمان شناسایی کارگران مبارز و جلوگیری از هر گونه حرکتی در صنایع و کارخانجات بود. نمایندگان سندیکا ها مجبور بودند عضو این سازمان شوند و دستورات مسئولین آنرا به پیش برند.
با این پیش زمینه کارگران در سال ۵۷ وارد صحنه مبارزه جهت نفی رژیم شاه شدند. با مردود شمردن تشکلات گذشته، کمیته های مخفی اعتصاب در اکثر مراکز کاری سازمان داده شد. و طی چند ماه اعتصاب سراسری در ایران و بخصوص با پیوستن کارگران نفت به اعتصاب در تیر ماه سال ۵۷ وجلوگیری از صادرات نفت به اسرائیل و آفریقای جنوبی و هم چنین قطع تولیدات داخلی شاه، به تلویزیون آمد و گفت صدای انقلابتان را شنیدم. که الیته خیلی دیر شنیده بود. از درون کمیته های مخفی اعتصاب، سریعآ شوراهای کارگری در اکثر کارخانجات و صنایع، در ارتش و بخش های روستایی کشور شکل گرفت. شوراها که خود مدیریتی کارگران در مراکز کاری را سرلوحه کارشان قرار داده بودند. همه امور از تولید تا توزیع و استخدام و اخراج و افزایش حقوق و غیره را به پیش می بردند و در میحط کار در راس امور قرار داشتند. سازمان کارگران به دست فعالین کارگری افتاد و "خانه کارگر" نام گذاری شد و به مرکز تجمع فعالین کارگری در تهران و شهرستانها مبدل گردید. کم کم از طرف دولت موقت و آقای بازرگان مدیران دولتی به کارخانجات فرستاده شدند. که در بیشتر موارد کارگران از ورود آنها جلوگیری می کردند. می توان گفت در دوسال اول انقلاب در ایران آزادی به تمام معنا توسط مردم بوجود آمده بود. سخنرانیها- نشریات مختلف، چاپ کتب، آزادی احزاب و گروه های سیاسی و ... در جامعه شکل گرفته بود. جنگ این هیولای شوم که بقول خمینی نعمت الهی شد برای رژیم و بدبختی واقعی برای کارگران، بهانه ای جهت سر.ب شدید حرکات کارگری از طرف رژیم شد. نشریات ممنوع شدند. احزاب و نهادهای سیاسی غیرقانونی و تشکلات کارگری منحل اعلام شدند. با انحلال شوراها، سندیکاها و تشکلات برآمده از انقلاب مردم و در جو سرکوب و خفقانی که به بهانه جنگ در کشور راه افتاده بود، انجمن های اسلامی در کارخانجات سازمان داده شد، داگاه های بدوی و تجدید نظر توسط دولت در مراکز کاری بوجود آمد. کارگران مبارز و فعال توسط انجمن های اسلامی شناسایی و تحویل دادگاه ها داه شدند. که گروهی اخراج، جمعی زندان، بخشی بخاطر حفظ جان راه تبعید را در پیش گرفته و به کشورهای دیگر پناه برده و به یک زندگی اجباری روی آورده و بیش از ۵۰۰ نفر از فعالین کارگری اعدام شدند. که اسامی آنها به نهادهای کارگری بین المللی داده شده است. در این خلاء تشکیلاتی و جو خفقان، توسط حزب جمهوری اسلامی و زیر نظر رفسنجانی، خامنه ای و بهشتی شوراهای اسلامی کار سازمان داده شد. پس از نماز جمعه گروهی چماق بدست به خانه کارگر حمله کردند و با درگیری خونین آن را ازدست صاحبان اصلی بیرون آوردند والگوی سازمان کارگران رژیم شاه بر آن مستولی شد. علی ربیعی از مسئولین بالای وزارت اطلاعات، محجوب و کمالی (نماینده مجلس و وزیر سابق کار) بر راس آن قرار گرفتند و آنرا در سطح کشور گسترش دادند. طی این ۲۵ سال یک تشکل مافیایی بر جنبش کارگری مستولی شد که با استفاده از رانت های دولتی و قوای نظامی از هرگونه حرکت خود جوش کارگران جهت سازمان یابی جلوگیری بعمل آوردند. که آخرین عمل آنها حمله به کارگران شرکت واحد و زخمی کردن گلو و زبان منصور اسانلو بود.
اما در این مدت کارگران فعال در مراکز کاری نیز ساکت نبودند. در کمیته های مخفی امر مبارزاتی کارگران را به پیش می بردند و اعتصابات و اعتراضات را سازمان می دادند. در این مدت به خاطر عملکرد ضد کارگری فعالین شوراهای اسلامی این شوراها ضعیف شده و از ۲۴۰ هزار کارگاه، در حال حاضر تنها در ٨۰۰ کارگاه افرادی را بعنوان مسئولین شورا منتصب نموده اند که همگی حقوق بگیر خانه کارگر هستند .
طی سه سال گذشته فعالین کارگری با برگزاری سمینارها و کنفرانسها مختلف امر ایجاد تشکلات مستقل کارگری را در دستور کاری خود قرار دادند. کمیته های پیگیری جهت ایجاد تشکلات مستقل کارگری با امضاء ۴۰۰۰ نفر، کمیته هماهنگی برای ایجاد تشکل مستقل کارگری با همین تعداد امضاء اعلام موجودیت کردند. کمیته های دیگری نیز در مراکز کاری طی اطلاعیه هایی شکل گیری تشکل خود را به اطلاع عموم رساندند. در هین مقطع بود که کارگران اتوبوس رانی تهران و حومه که طی ۲ سال بدون هیاهو و جنجال برای کارگران کلاسهای آموزشی برقرار کرده بودند، احیاء سندیکای خود را اعلام کردند. با همه کارشکنی ها و حمله چماقداران خانه کارگر و شوراهای اسلامی به آنها در یک جو به شدت پلیسی انتخابات سندیکایی را برگزار کرده وآغاز کار سندیکای خود را اعلام نمودند. با اعلام خواسته های کارگران و عدم پاسخگویی مسئولین دولتی به این خواسته ها بعنوان اعتراض در ابتدا چراغهای اتوبوس ها را در روز روشن کردند. سپس از مسافران بلیط نگرفتند. و در نهایت اعلام اعتصاب کردند. که نیروهای نظامی رژیم شیانه به خانه های آنها هجوم بردند. از بچه ۱۰ ساله تا همسر و فرزند و کارگران را که جمعآ ۱۲۰۰ نفر بودند دستگیر کرده و با استفاده ازنظامیان اتوبوس ها در خیابان ها براه انداختند. طی این مدت فعالین شرکت واحد مرتب در راهرو های دادگاه ها در حال رفت و آمد هستند. هنوز بیش از ۵۰ نفر از فعالین سندیکا اجازه بازگشت به کار داده نشده، ۱۷ نفر از آنها با دادن قرار وثیقه منتظر دادگاه هستند. کارگران شهرستان سقز بخاطر راهپمایی مستقل از دولتیان در اول ماه مه سال ٨٣ هنوز منتظر دادگاه هستند. طی این دوران حمایت های بین المللی از خواسته ها ی کارکران ایران به اوج خود رسید. اعتراضات نهادهای مختلف کارگری در سطح بین الملل نسبت به دستگیری کارگران و خواستار آزادی دستگیر شدگان، رژیم را مجبور کرد که موقتآ عقب نشینی کند و اسانلو و سایر فعالین کارگری دستگیر شده را آزاد نماید. در رابط با حمایت های نهادهای کارگری از کارگران ایران نفش "س ج ت" ، آی تی اف" و آی سی اف تی یو" بسیار چشم گیر بود و در کلیه زمینه ها در این مدت در اشکال گوناگون از جمله اعلام یکروز بعنوان حمایت از کارگران ایران و کمک مالی به یاری کارگران شتافتد. که از هر نظر قابل تقدیر است.
موانع موجود در راه تشکل یابی کارگران. با توجه به وقت کم من تیتر وار این موانع را می گویم تا اگر حاضرین در جلسه در این مورد سئوالی داشتند بیان کنند.
۱- منحرف کردن افکار عمومی از مشکلات درون جامعه و عمده کردن مسئله هسته ای که باعث انزوای ایران در سطح بین الملل شده و همچنین احتمال حمله نظامی به ایران
۲- سرکوب شدید هر حرکت کارگری توسط قوای نطامی
٣- وجود لشگر ۵ میلیونی بیکار در جامعه،
۴- مسلط شدن کارهای قراردای در بیش از ۹۶ در صد کارخانجات و صنایع
۵- خصوصی سازی ها که در اصل بخود فروش سازی است. و تعطیل کردن کارخانجات و ایجاد ساختمانهای مسکونی بجای آنها
۶- اتکاء رژیم به نفت و نه به نیروی تولید.
۷- موانع قانونی جهت ایجاد تشکلات کارگری در صنایع بزرگ
٨- محروم کردن نیمی از جمعیت ایران که زنان هستند از کار و تبعیض مضاعف نسبت به آنها در جامعه و محیط کاری
۹- وجود میلونها کودک خیابانی
۱۰- و اصل مسئله پیشبرد اهداف نئولیبرالی سازمان تجارت جهانی و صندوق بین المللی پول جهت پیوستن به سازمان تجارت جهانی، که لازمه آن کارگر ارزان، وجود میلیونی بیکار در جامعه و بی حقوقی مطلق کارگران در همه زمینه های اجتماعی اقتصادی و سیاسی است. که جمهوری اسلامی با همه توان در حال پیشبرد این برنامه است.
۱۱- با وجود ۲۴۰ هزار کارگاه کوچک ، ۹۶ در صد آنها از شمول قانون کار بیرون گذاشته شده اند که بیشتر آنها را زنان تشکیل می دهند و طبق قانون قادر به ایجادتشکل خود نبستند.
و در نهایت فقرمطلق مستولی بر جامعه که به کارگران این فرصت را نمی دهد که به فکر ایجاد تشکل باشند و تنها از صبح تا آخر شب بدنبال تآمین مخارج کمرشکن زندگی خویش می باشند. که با توجه به ۲٨ سال گذشته با بودن این رژیم روز به روز بر فقر و فلاکت کارگران و حقوق بگیران افزوده می شود و کارگران از نظر اقتصادی و سطح معیشت به قعر جامعه پرتاب می شوند.
و...
کارگران در ایران با بیش از ربع قرن مبارزه برای حقوق شناخته شده خود در سطح بین الملل، تازه به کار علنی روی آورده و بخشی از آنها با نام نشان به جلو صحنه مبارزه آمده اند. ارتباط آنها با نهادهای بین المللی بخوبی به پیش رفته و امید است هم چنان ادامه یابد. در این راه تا رسیدن به یک تشکل سراسری در سطح ملی کارگران نیاز به حمایت های هم طبقه ای خود در سظح جهان دارند. طی این سالها رژیم اسلامی افرادی را بعنوان نماینده کارگران به سازمان بین المللی کار می آورد. فشار بخاطر عدم پدیرش آنها از طرف "آی ال او" به این دلیل که در ایران تشکل دیگری نیست تاکنون به نتیجه ای نرسیده است. امید است در حال حاضر که بخشی از کارگران خود را سازمان داده و به اسم در جلو صحنه مبارزه هستند و سندیکای واحد به عضویت آی تی اف در آمده است، با تلاش نهادهای بین المللی کارگری ما امسال شاهد حضور نمایندگان واقعی کارگران در اجلاس سازمان جهانی کار در ماه جون باشیم. تا برای اولین بار در تاریخ جنبش کارگری ایران ، با تلاش نهادهای بین المللی کارگری همچون "س ژ ت"، "آی تی یو سی" ، "آی تی اف" و دیگر نهادهای کارگری، صدای واقعی کارگران ایران بگوش هم طیقه ایهای خود در سطح جهان برسد.

زنده باد همبستگی بین المللی کارگران در سطح جهان